Romantizm, Romantizmin Özellikleri, Romantizmin Temsilcileri
- Fransa’da 1830’lu yıllarda Klasisizme tepki olarak doğmuş bir edebiyat akımıdır.
- Bu yıllar Avrupa’da ekonomik ve toplumsal çalkantıların yaşandığı yıllardır. 1689 insan Hakları Bildirgesinin kabul edilmesinden 1789 Fransız İhtilali’ne kadar olan sürede cumhuriyet, hürriyet, eşitlik, adalet gibi kavramlar gelişmiş, yeni bir düşünce çağı başlamıştır.
- Romantizm, “Aydınlanma Çağı” denen bu çağın ürünüdür.
- V. Hugo, Romantizm akımının ilkelerini Cromwell adlı oyunun önsözünde açıklamış, aynı yazarın Hernani adlı yapıtıyla da Romantizm, Klasisizme üstünlük sağlamıştır.
Romantizmin özellikleri:
- Klasisizmin katı kuralları yıkılmış, sanata özgürlük gelmiştir,
- Eski Yunan ve Latin edebiyatı yerine ulusal ve dinsel konulara yönelinmiş, konular tarihten ve günlük yaşamdan alınmıştır.
- Akıl ve sağduyunun yerini duygular ve hayaller almıştır
- Sanat toplum içindir görüşü benimsenmiş: eserlerde kişilikler gizlenmemiştir.
- Tabiat önemli görülmüş, dış dünya renkli ve can alıcı biçimde betimlenmiştir.
- Konular işlenirken iyi, kötü, doğru, yanlış gibi karşıtlıklardan yararlanılmıştır.
- Üç birlik (yer, olay, zaman birliği) kuralı terk edilmiş, dram geliştirilmiştir.
- Eserlerde aşk, acı, intihar gibi konular sıkça işlenir, karamsarlık ağır basar.
Başlıca temsilcileri: Victor Hugo, J.J. Rousseau, Goethe, Lamartine, A. Dumas Pere. Alfrede de Musset, Şehitler, Lord Byron, Chateaubriand ve Puşkin’dir.
Türk edebiyatında Namık Kemal, Ahmet Mithat ve Abdülhak Hamit bu akımdan etkilenmiştir.
J.J. Rousseau (1712-1778)
Halk egemenliği, eşitlik ve özgürlük temellerine dayanan bir toplum düzeni tasarlamıştır. Duygu ve güzelliği savunması yönüyle Fransız İhtilali’nin “kalbi” sayılmıştır, Her şeyi doğanın saflığında bulur, ona bağlanmanın, onu taklit etmenin gerekliliğini savunur.
Eserleri: Toplumsal Sözleşme, Emile, İtiraflar, Diyaloglar.
V. Hugo (1802-1885)
Romantizmin kurucusu ve kuramcısı saylan sanatçının karamsarlığı yapıtlarına da yansımıştır. Dram türünde başarılı olmuştur. Şiir ve romanlarda toplumsal konularla ilgili düşüncelerini kişisel duygu ve coşkularını birleştirmesini bilmiştir. Roman ve oyunlarında Fransız toplumunu yansıtmıştır.
Eseleri: Hernani, Ruy Balas, Kral Eğleniyor, Cromvvell (oyun); Sefiller, Nötre Da-me’ın Kamburu (roman); Sonbahar Yaprakları, Akşam Şarkıları (şiir).
Goethe (1749-1832)
Şiir, tiyatro, roman, yaşamöyküsü türlerinde ürünler vermiştir. İlk şiirlerinde Halk şiiri geleneklerinden yararlanmış, sonraki şiirlerinde felsefi konulara yönelmiştir.
Eserleri: Faust, Tasso (oyun); Genç Werther’in itirafları. Wilhelm Meister’in Çıraklık Yılları, Wilhelm Mistesin Gezi Notları (roman); Roma Mersiyeleri, Divan (şiir).
Schiller (1759-1805)
Romantizm akımının en büyük dram şairlerindendir. Özgürlük sevgisini işler. Dramlarında karakter yaratmada çok başarılıdır.
Eserleri: Haydutlar, Wilhelm Tel, Don Carlos.