Realizm, Realizmin Özellikleri, Realizmin Temsilcileri
- XIX. yüzyılın ikinci yarısında Romantizmin aşırı duygusallığına tepki olarak ortaya çıkmış bir akımdır.
- 1857 yılında Gustave Flauberfin “Madame Bovary” adlı romanıyla, romantizm karşısında üstünlük sağlamıştır.
- XIX. yüzyılda Avrupa’da bilimde önemli gelişmeler olmuş, deneysel bilimdeki gelişmeler sanatçıyı bir ahlakçı gibi değil, bir bilim adamı gibi davranmaya itmiştir.
- Stendhal ve Balzac bu akımın müjdeleyicileridir.
Realizmin özellikleri:
- İnsan ve toplum iyi-kötü. güzel-çirkin demeden olduğu gibi yansıtılmaya çalışılmıştır.
- Anlatılanlar, gözlem ve belgeye dayandırılmış; karakterler içinde bulundukları çevreye göre tanıtılmıştır.
- Sanat için sanat görüşü savunulmuştur.
- Özellikle hikâye ve romanda çok etkili olmuş bir edebiyat akımıdır.
- Anlatımın kusursuz olması ön planda tutulmuş, üslupçu bir anlatım benimsenmiştir.
- Konu gerçeklerden alınmış, sanatçı kişiliğini gizlemiş; betimlemeler yazarın gözüyle değil, kahramanların gözüyle yapılmıştır.
Başlıca temsilcileri arasında, Stendhal, Balzac, G. Flaubert, Lev Tolstoy, Dostoyevski, A. Çehov, E. He-mingway, J.Steinbeck, Charles Dickens, Gogol, Tur-ganyev, M.Gorki sayılabilir.
Türk edebiyatında Recaizade Mahmut Ekrem, Samipaşazade Sezai, Nabizade Nazım, Halit Ziya Uşaklıgil, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Memduh Şevket Esendal, Reşat Nuri Güntekin, Refik Halit Karay, Sait Faik Abasıyanık realizmden etkilenmiştir.
Stendhal (1783-1842)
Öykü, roman, gezi, anı ve deneme türlerinde eserler vermiştir. Süssüz, gösterişsiz, ama sağlam bir üslubu vardır. Psikolojik çözümleri döneminde tam olarak anlaşılamamıştır.
Eserleri: Parma Manastırı, Kırmızı ve Siyah, Kastro Rahibesi.
H. De Balzac (1799-1850)
“İnsanlık Komedyası” başlığı adı altında topladığı romanlarında, insan yaşamına ilişkin ayrıntıları usta bir gözlemcilikle yansıtmıştır. Realist romanın öncüsüdür. Eserlerinde iki yüze yakın tipi bütün gerçekliğiyle canlandırmıştır.
Eserleri: Goriot Baba, Eugenie Grandette, İki Yeni Gelinin Hatıraları, Vadideki Zambak, Mutluluk Peşinde, Köylü Hekimi.
G. Flubert (1821 -1880)
Kahramanlarının gerçeğe uygun olmasına, söyleyişe ve biçime önem vermiş, kişiliğini gizlemiştir. Yalana, çirkef dünyaya karşı tek sığınağı sanattır. Bütün eserleri insanlığın hayalini anlatır.
Eserleri: Madame Bovary. Duygusal Eğitim, Salambo, Üç Hikâye.
Tolstoy (1828-1910)
Eselerinde yarattığı tipler, anlattığı olaylar, gelenek ve göreneklerle ilgili tasvirler gerçeğe çok uygundur. Gözlemleri ve olayları yalın bir dille anlatmayı başarmıştır.
Eserleri: Anna Karenina, Savaş ve Barış, Kazaklar; Hacı Murat, İvan ilyiç’in Ölümü, Diriliş, Sivastopol 1855.
Dostoyevski (1822-1881)
Aşağı yukarı bütün yapıtlarının temel öğesi acıma ve psikolojidir. Çağdaş psikologlar ve Egzistansiyalistler onun sezgilerinden, psikolojik tahlillerinden yararlanmıştır.
Eserleri: Karamozof Kardeşler, Ezilenler, Suç ve Ceza, Budala, Kumarbaz, Ecinliler, Ölüler Evinde Hatıralar.
E. Hemingvvay (1898-1916)
Yalın ve gerçekçi bir anlatımı vardır. Birçok işte çalışmıştır. Bu işlerle ilgili gözlemleri yapıtlarının temelini oluşturur.
Eserleri: Çanlar Kimin için Çalıyor, İhtiyar Adam ve Deniz, Güneş de Doğar, Silahlara Veda, Afrika’nın Yeşil Tepeleri.
J.Steinbeck (1902-1968)
Biyoloji öğrenimi görmesi, dolayısıyla pozitif bilimle uğraşmış olması onu Natüralizme yaklaştırır, iyi bir gözlemcidir. Çoğunlukla toprakla uğraşan insanları, köy ve kırsal kesim yaşamını anlatır.
Eserleri: Bitmeyen Kavga, Gazap Üzümleri, Yukarı Mahalle, Fareler ve insanlar.