NAMIK KEMAL
- Tekirdağ’da doğan Namık Kemal, küçük yaşta şiir yazmaya başlamıştır. Zamanla dönemin şairleri arasında tanınmış ve “Encümen-i Şuara“ya girmiştir.
- 1862 yılında Şinasi ile tanışması hayatında dönüm noktası olmuş, Tasvir-i Efkâr‘da yazı yazmaya başlamıştır. Edebiyattan siyasete kadar çeşitli konularda bilgili ve coşkulu yazıları ile büyük ün kazanmıştır. Şinasi, Paris’e giderken Tasvir-i Efkâr’ın idaresini ona bırakmıştır.
- “Hürriyet”, “Hadika”, “İbret” gazetelerinde yazılar yazan Namık Kemal; “Vatan yahut Silistre” piyesinin temsili sırasında meydana gelen olaylar yüzünden 1873’te Magosa’ya sürgün edilmiştir. Af çıkarılması üzerine İstanbul’a dönmüş, Sultan Abdülhamit’in 1877 Türk-Rus savaşını bahane ederek Meciis-i Mebusan’ı kapatmasından sonra, önce Midilli’ye, sonra Rodos ve Sakız’a kaymakam tayin edilmiş ve 2 Aralık 1888 yılında ölmüştür. Mezarı Bolayır’dadır.
- Edebiyatın aşağı yukarı her türünde (şiir, roman, tiyatro, makale, eleştiri, mektup, tarih…) eserler veren Namık Kemal‘e “vatan şairi” denilmiştir.
- Namık Kemal, şiirlerinde biçim ve dil bakımından eskiye bağlıdır ancak “hürriyet, adalet, vatan, millet” gibi yeni konuları işlemiştir (Heceyle yazdığı birkaç şiiri de vardır.).
- “Toplum için sanat” anlayışına bağlı olan Namık Kemal, eserlerinde vatan ve millet sevgisinin yanı sıra özgürlük, hak, hukuk, adalet, ahlak ve aile kavramlarına geniş yer vermiştir.
- En yararlı eğlence gözüyle baktığı tiyatroyu halkın eğitilmesinde bir araç olarak kullanmış; bu nedenle tiyatro eserlerinde daha sade bir dil kullanmıştır.
- Cesur, coşkulu ve içten bir söyleyişe sahip olan Namık Kemal, romantizmden etkilenmiştir.
- İlk edebî roman olan “İntibah” ve ilk tarihî roman olan “Cezmi” Namık Kemal tarafından yazılmıştır.
- Batı etkisinde gelişen yeni edebiyatı savunmuş, bu amaçla eski edebiyatımızı (divan edebiyatını) eleştirmiştir.
- Bu konudaki yazıları eleştiri türünün ilk örnekleri arasına girmiştir.
- En ünlü şiiri, özgürlük ve vatan sevgisi temasını işlediği “Hürriyet Kasidesi”
- Ziya Paşa‘nın “Harabat” adlı eseriyle divan edebiyatına yönelmesi üzerine Namık Kemal “Tahrib-i Harabat” ve “Takip” adlı iki önemli eleştiriyle Ziya Paşa’ya olan tepkisini dile getirmiştir.
ESERLERİ
- Roman
İntibah (İlk edebî roman)
Cezmi (İlk tarihî roman)
- Şiir
Hürriyet Kasidesi, Vaveyla, Hilâl-i Osmanî…
- Tiyatro
Vatan yahut Silistre, Celalettin Harzemşah, Akif Bey, Gülnihal, Zavallı Çocuk, Kara Bela
- Eleştiri
Tahrib-i Harabat, Takip, İrfan Paşa’ya Mektup, Celal Mukaddimesi, Renan Müdafaanamesi
- Tarih ve Biyografi
Devr-i İstilâ, Barîka-i Zafer, Evrak-ı Perişan, Kanije, Osmanlı Tarihi
- Çıkardığı Gazeteler
Tasvir-i Efkâr (Şinasi’den sonra çıkarmaya devam etmiştir.)
Hürriyet (Ziya Paşa’yla birlikte Londra’da çıkarmışlardır.)
İbret
