A.Kadir – Hayatı-Eserleri-Edebi Kişiliği-Biyografisi
Asıl adı İbrahim Abdülkadir Meriçboyu’dur. İstanbul’da doğdu. Kuleli Askeri Lisesini bitirdi. Ankara Harp Okulu son sınıfındayken, Nazım Hikmet’in propagandasını yaptığı gerekçesiyle yargılandı, okuldan atıldı. İstanbul Hukuk Fakültesine girdi. Tan gazetesinde düzeltmen olarak çalıştı. Arkadaşlarıyla Yürüyüş dergisini çıkardı. Şiirleri nedeniyle sürgün edildi.
Edebi Kişiliği:
1940 kuşağının önde gelen toplumcu gerçekçi şairlerindendir. İlk şiirleri Ali Karasu imzasıyla yayınlandı. Başlangıçta Faruk Nafiz Çamlıbel ile Necip Fazıl etkisinde şiirler yazdı, Nazım Hikmet’in şiirleri ile karşılaşınca şiir ve dünya görüşünde önemli değişikler oldu. Ses ve Yeni Edebiyat dergilerinde yayımlanan şiirlerinde bu etki açıkça görülür. Bireysel dramı toplumsal sorunların birlikteliği içinde ele aldığı şiirlerinde Nazım Hikmet‘in etkisi belirgindir.
Yurt sevgisini dile getiren ilk kitabı “Tebliğ”de bir yandan savaşa karşı çıkarken bir yandan da yoksul Türk insanını gerçekçi bir bakışla yansıttı. Bireysel dramı toplumsal sorunların birlikteliği içinde ele aldı. İkinci kitabı “Hoş Geldin Halil İbrahim”, dönemin şiirsel eğilimlerinin dışında kalan şairin çizgisini değiştirmediğini gösterdi.
Olgunluk dönemi şiirlerinde konuşma diline yakın bir dil kullandı. Türkülerden, halk şiirinden ve motiflerinden yararlandı. Savaş, yoksulluk, sürgünlük, hapislik acılarını yaşayan insanın duygularını, iyiye, doğruya, eşitliğe olan özlemini yalınlık, gerçeklik ve lirizmle yansıttı.
Çarpıcı bitişler, yinelemeler, iç uyaklar ve ses uyumları şirinin öne çıkan özellikleri oldu. 1940’lı yılların toplumsal gerçekçi şiirinin ortak temaları ve biçimleriyle, Orhan Veli kuşağının bazı söyleyiş özelliklerini kaynaştırarak sentezci bir şiire ulaştı.
Çeviri ve eski şiirleri sadeleştirme çalışmalarını sürdüren sanatçı “Bugünün Diliyle Hayyam,” “Bugünün Diliyle Tevfik Fikret “ adlı kitaplarını yayımladı. Avrupa ve Üçüncü Dünya Ülkeleri şairlerinden tek başına ya da ortaklaşa yaptığı pek çok çeviriyi “Dünya Halk ve Demokrasi Şiirleri” adı altında bir araya getirdi. Ayrıca Brecht’ten yaptığı şiir çevirileriyle Paul Eluard’dan Asım Bezirci ile birlikte çevirdiği “Seçme Şiirler” büyük ilgi gördü. Abdülbaki Gölpınarlı ile Farsça aslından düz yazı olarak çevirdikleri Mevlana’nın şiirlerini serbest nazma dökerek “Mevlana” adıyla bir kitapta topladı.
Eserleri:
Şiir: Tebliğ, Hoş Geldin Halil İbrahim, Dört Pencere, Mutlu Olmak Varken, Bütün Şiirleri
Çeviri: Bugünün Diliyle Mevlana, İlyada, Odysseia, Bugünün Diliyle Tevfik Fikre t, Seçme Şiirler, Dünya Halk ve Demokrasi Şiirler,i Portekiz Sömürgeleri Şiiri, Vietnam Şiiri, Filistin Şiiri
Anı: Harp Okulu Olayı ve Nazım Hikmet
