LYS- 13 DENEME SINAVI

 

1. Günümüzde öyle şairler var ki onlardan hiçbir ses çıkmıyor. Varlıklarından çoğu kişinin ha­beri bile olmuyor. Bu insanlar yazınımıza öyle eserler kazandırıyorlar ki, zamanla halkın sesi, halkın kalbi oluyorlar.

Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak is­tenen aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Halkın sorunlarını anlatmak

B)    Halkın duygu ve düşüncelerini yansıtmak

C)    Halka ulaşıp yol göstermek

D)    Bir zaman sonra halkı anlamak

E)    Gelecek kuşaklara hitap etmeyi bilmek

 

2.     Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur?

A)    Çiçek te uzatsanız görmeyen korkacak­tır.

B)    Her eserde sanatta olmalıdır.

C)    Bu meslek hiç de kolay değildir.

D)    Kitapta pek çok örnekte vardı.

E)    1975’te geçen önemli yıllardan biridir.

 

3.     O, acaba hangi yönüyle şair, hangi yönüyle eleştirmendir? (I) Bu durumu birkaç eserini okumakla anlayamayız.(II) Çünkü o, kendini kolay, (III)kolay ele vermez. O kendini, sanatını, kişiliğini bize açmalı. (IV)Yoksa bazı hatalara düşmemiz  işten bile değil, benim düşünceme göre.(V)

Yukarıdaki parçada numaralanmış nokta­lama işaretlerinden hangisi yanlış kullanıl­mıştır?

A) I.         B) II.        C)lll.       D) IV       E) V

 

4. İnsan ( ) düşlerini gerçekleştireceğine inandığı yolu izlemelidir ( ) Kristof Kolomb’un en çok beğendiğim yanı şudur ( ) Yeni bir dünya keşfetmesi değil ( ) bu düşünce üzerine onu ara­maya gitmesidir ( )

Bu parçada, ayraçlarla belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen nokta­lama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?

A) ( ,)(.)(;)(,) (.)                  B) (,)(:) (;)(,)(…)

C) (!) (.) (:) (,) (.)               D) (,) (.) (:) (,) (.)

E) (,) (.) (:)(;)(…)

 

5.     Gündüz, hayallerim gece, düşlerim

        Uyandıkça ağlamaya başlarım

        Sevgilim üstünden uçan kuşların

       Tutup kanatların kırmaya geldim

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yok­tur?

A)    Farklı türde eylemsiler

B)    Belirtisiz ad tamlaması

C)    Gövdeden türemiş ad

D)    Çekimli eylem

E)    Soyut yalın ad

 

6.     Her olayı öyküleştirmek doğru olmaz; çünkü her öykünün kendine özel bir yapısı vardır.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun ne­deni aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Gereksiz sözcük kullanmak

B)   Anlamca yanlış sözcük kullanmak

C)    Çelişen sözcükleri bir arada kullanmak

D)   Sözcüğü yanlış yerde kullanmak

E)    Yanlış işlevde bağlaç kullanmak

 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekiler­den farklı bir düşünce dile getirilmiştir?

A)    Yazın eserlerinde bulunan sözcük sal­kımları arasındaki anlam ilişkileri üzerinde durmalı öğretmenler.

B)    Edebiyat kaynaklarındaki söz öbeklerini anlam bakımından incelemek, onların anlam ilişkilerini öğretmek öğretmenin görevidir.

C)    Edebiyat derslerinde söz grubu çalışma­ları üzerinde durmalı, sözcüklerin gerçek ve mecaz anlam ilişkilerini öğretmenler değerlendirmelidir.

D)    Dilimizdeki sözcük ve söz gruplarının çok farklı anlamlar taşıması dilimizin gücünü ve yetkinliğini gösterir.

E)    Anlamca ilişkili sözcük gruplarını incele­mek, bunlara yönelik çalışmalar yapmak, ders kitaplarının kapsamında, öğretmen denetiminde olmalıdır.

 

8.     Yazarın yazınsal ürünleri, onun gerçek hayatta yaşadıklarıyla beslenir.

Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cüm­leye en yakındır?

A)    Bir yazarın yaşamı, o yazarın yapıtları için vazgeçilmezdir.

B)    Yazarın kurmaca dünyasıyla beslenen eserleri, gerçeğin eşiğinde yaşar.

C)    Gönül tarlasının açılarıyla beslenir, yazarın çocukları olan eserleri.

D)    Sanatçının düş dünyası, eserlerinin da­marlarındaki kandır.

E)    Yazarın gönül bahçesinde yeşeren güller, farklı farklı güzelliklere sahiptir.

 

9.     Göründü gökyüzünde martılar

        Nerede hasret kaldığım deniz

        Kayboldu gittiği beldelerde

        Sonsuzluğa bıraktığım gemi

Bu dizelerdeki sözcükler için aşağıdakiler­den hangisi söylenemez?

A)    Birden fazla türemiş sözcük vardır.

B)    Birden fazla bileşik sözcük vardır.

C)    Birden fazla sözcükte ünsüz benzeşmesi vardır.

D)    Birden fazla zamir vardır.

E)    Birden fazla sıfat tamlaması vardır.

 

10. Aşağıdakilerin hangisinde, ikinci cümleye geçilirken yapılan değişiklikle, yüklem kişi yönünden güçlendirilip pekiştirilmiştir?

A)    Beni sen yarın ara.

Sen yarın beni ara.

B)    İşin bitince yanıma uğra.

Yanıma işin bitince uğra.

C)    Bu sınıftaki öğrencileri sen ara.

Sen bu sınıftaki öğrencileri ara.

D)    Dün ben bu arabayı satın aldım.

Bu arabayı ben dün satın aldım.

E)     Sen bu kalemi ona ver.

Bu kalemi ona sen ver.

 

11.   Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)    Sözlü edebiyat döneminde aşk, doğa, kahramanlık konularını hece ölçüsüyle ve dörtlükle anlatan türe koşuk denir.

B)    Türklerin Alp Er Tunga, Göç, Oğuz Kağan gibi doğal destanları vardır.

C)    Türk edebiyatı ve tarihinin ilk yazılı kay­nakları olan Dede Korkut Hikâyeleri akıcı bir üsluba sahiptir.

D)    Sözlü dönemin başlıca ürünleri; destan­lar, koşuklar, sagular ve savlardır.

E)  Muhakemet’ül Lügateyn, Ali Şir Nevai ta­rafından yazılmış, Türkçenin Farsçadan üstün olduğunu gösteren eserdir.

12.   I.     Ne varlığa sevinirim

               Ne yokluğa yerinirim

               Aşkın ile avunurum

               Bana seni gerek seni

          II.Elvan çiçekleri takma başına

             Kudret kalemini çekme kaşına

             Beni unutursan doyma yaşına

             Gez benim aşkımla yâr melil melil

Bu dörtlükler, edebi bilgiler yönünden in­celendiğinde aşağıdakilerden hangisi söy­lenemez?

A)    I. bir ilahiden, II. koşmadan alınmıştır.

B)    I. 8’li, II. 11 ‘li hece ölçüsüyle yazılmıştır.

C)    İkisinde de aşk teması işlenmiştir.

D)    İkisi de aynı şair tarafından söylenmiştir.

E)    İkisi de sade bir dille söylenmiştir.

 

13. Kimi insanlar vardır Öfkesini çanta gibi ya­nında taşır, lazım olduğunda açıp bakar. Kimi insanlar vardır öfkeleri onları çanta olarak ya­nında taşır. Bu tür insanlar hep zarardadır. Çünkü öfke rüzgârdır. Rüzgâr eken fırtına biçer.

Bu parçanın dil ve anlatımı için aşağıdaki­lerden hangisi söylenemez?

A)    Ek eylem almış birden çok sözcük vardır.

B)    Benzetme yapılmıştır.

C)    Dilin sanatsal işlevinden yararlanılmıştır.

D)   Anlatımı doğallaştırmak için deyimlerden yararlanılmıştır.

E)    Eylemsilerle oluşmuş yan cümlecikler vardır.

 

14.   Kuzu ağlar, koyun meler yaylada

        Gül çiçekler birbirini sardı gel

        Yine bülbül gülü görmüş rüyada

       Çayır çimen muradına erdi gel

 

        Güneş vurdu yamaçları, allandı

        Yağmur yağdı, yeşil kulak sallandı

        Sular aktı mor sümbüller pullandı

        Kara yaprak kanadını kırdı gel

Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)    Lirik – pastoral nitelikler taşımaktadır.

B)    Kişileştirilmiş varlıklar vardır.

C)    Koşma nazım biçimiyle yazılmıştır.

D)   Özlem teması üstüne kurulmuştur.

E)    I. dörtlük sarma, II. dörtlük mani tipi ka­fiye özelliği göstermektedir.

 

15.   Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerde düşsel öğeler yoktur?

A)    Gonca gülsün has bahçede bitersin

       Bülbül gibi gül dalında ötersin

B)   Baksan o bakışın dağları deler

      Ok kirpiğin değer, bağrımı deler

C)    Yeşertir ovayı gözümün yaşı

        Ahimin okları delmez mi taşı

D)    Güzel bahar yaz ayları yetişti

        Biter lâle sümbül, gül zamanıdır

E)    Bir ah çeksem senin aşkın ateşi

       Kaplar halkevini duman sevdiğim

 

16.   Mesut olmuş görmek isterdim hepinizi

        Bu bahar gününde, dertliyi, ümitsizi

        Terfi etmiş memur, sınıf geçmiş öğrenci

       Kadını erkeği, yaşlısı genci

       Bir bayram sabahı kol kola sokaklarda

Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)    Ahenk, uyak ve redifle sağlanmıştır.

B)    Sade bir dille yazılmıştır.

C)    İsim ve sıfat tamlamaları kullanılmıştır.

D)    Kurmaca olaylara ve imgesel anlatıma yer verilmiştir.

E)    Eylemsilere yer verilmiştir.

 

17.   Yağmur yağar mor sümbüller bitirir

        Yel estikçe kokuların getirir

        Sarı çiçek seyran kurmuş oturur

          Karışmış güllere çimenin dağlar

Bu dörtlük şiir bilgisi bakımından incelen­diğinde aşağıdakilerden hangisi söylene­mez?

A)    Ek halinde redif vardır.

B)    Her dize bir yargı içermektedir.

C)    Bir semaiden alınmıştır.

D)    Güzelleme nazım türüdür.

E)    Düz kafiye örgüsüyle söylenmiştir.

 

 18.              I. Grup                          II. Grup

1.   Okun ucundan      ———-     Mensur şiir

2.   Ferdi ve Şürekası  ———–        Öykü

3.   Koçyiğit Köroğlu   ———–     Tiyatro

4.   Altın Işık                 ———–          Şiir

5.   Hac Yolunda          ————     Gezi yazısı

Yukarıdaki eşleştirmelerin hangisinde yan­lışlık yapılmıştır?

A)1.        B)2.        C)3.       D) 4.       E) 5.

 

19. Türk şiirinde biçim yönünden yenileşme onunla başlar. Gözleme ve izlenime dayanan her şeyi şiire sokmuştur. Sade bir dilden yana olmamış, süslü bir üslup oluşturmuştur. Doğu ve Batı edebiyatı arasında bir köprü olabile­cek kadar kuvvetli bir kültürü, zengin bir hayal gücü vardır. Aruzun yanı sıra heceyi de kulla­nır. Oyunları sahne tekniğine uygun değildir. “Sanat için sanat” görüşüne bağlı olarak ro­mantik bir duyarlılık içerisindedir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıda­kilerden hangisidir?

A)    Recaizade Mahmut Ekrem

B)   A. Hamit Tarhan

C)    Ziya Paşa

D)    Muallim Naci

E)    Namık Kemal

 

.

Yukarıdaki hangi ok yönünde Kurtuluş Savaşı’nı işlemeyen bir roman verilmiştir?

A)1.        B)2.       C)3.       D) 4.       E) 5.

 

21. Bir yazı ilk satırından son satırına kadar aynı anlatım biçimiyle yazılmaz. Yazının akışına, gelişimine göre değişik anlatım biçimleri kul­lanırız. Sözgelimi; —, —, —, — gibi yazı türlerinde açıklayıcı anlatım öteki anlatım tür­lerine göre daha ağır basar. Çünkü bu tür ya­zılar düşün yazılarıdır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda-kilerden hangisi getirilemez?

A) fıkra                         B) makale

C) deneme                  D) röportaj

E) öykü 

 

22.   Yakup Kadri’nin romanlarında sosyal olayları kronolojik olarak izleyebiliriz.

Buna göre aşağıdaki eserlerin hangisi hak­kında yanlış bilgi verilmiştir?

A)Nur Baba’da, tarikatların toplumda yol açtığı yıkıntı ve yozlaşmalar anlatılır.

B) Hüküm Gecesi’nde, Meşrutiyet dönemin­deki parti kavgaları anlatılır.

C)Sodom ve Gomore’de, işgal yıllarındaki İstanbul’un ahlaki bozuklukları anlatılır.

D)  Panorama l’de, Cumhuriyet’ten sonraki devrimler dönemi anlatılır.

E)Bir Sürgün’de, yanlış Batılılaşmanın top­lumumuzdaki etkisi ve üç kuşakta mey­dana getirdiği çatışmalar anlatılır.

 

23.   Aşağıdaki yargılardan  hangisi,  Servet-i Fünun için yanlış bir bilgidir?

A) Hikâye ve roman türünde Batılı yazınla yarışacak duruma gelmiştir.

B) Sanat, toplumu eğitmede bir araç olarak kullanılmıştır.

C)Konular İstanbul’la sınırlı kalınarak dar bir salon edebiyatı oluşmuştur.

D)Divan edebiyatı nazım biçimleri bırakıl­mış; sone, balad, terza-rima gibi biçimler kullanılmıştır.

E) Şiirde sembolizm, parnasizm; roman ve öyküde realizm, natüralizmin etkisi görü­lür.

 

24. Sinema – edebiyat ilişkisinde, filmin romana sürekli ihanet ettiğini, filmin romanı arkadan hançerlediğini söylemek hiç de abartılı olma­yacaktır. Yazar romanı yazarken zihninde kur­guladığı dünya ile yönetmenin filmde kurguladığı dünya arasında mutlaka bir zihni­yet farkı, bir bakış açısı farkı, yaklaşım farkı olacaktır. Bu kaçınılmaz durum iki sanat dalı arasındaki kan uyuşmazlığını da beraberinde getirecektir. Bu nedenle romanı filme uyarla­mayı doğru bulmuyorum.

Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangi­sinden alınmış olabilir?

A) Deneme                  B) Hatıra

C) Röportaj                  D) Eleştiri

E) Fıkra

 

25.   Aşağıdakilerin  hangisindeki  söz  sanatı ayraç içinde yanlış verilmiştir?

A)     İki kapılı bir handa

Gidiyorum gündüz gece (İstiare)

B)     Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan

Yoluna bir can koyduğum (Teşbih)

C)     Her aşkın sonunda göz yaşı vardır

Akar damla damla sel olur gider (Hüsn-i talil)

D)    O çay akar yorgun mu bilmem

Mehtabı hasta mı solgun mu bilmem (Tecahül-i arif)

E)   Deli eder insanı bu deniz, bu gökyüzü

Göz kırpar yıldızlar, türkü söyler balıklar (Leff ü neşr)

 

26. Şiirde güzellikten başka amacı olmadığını, güzel sanatlarda fayda aranamayacağını söy­leyen sanatçının nesir alanında da önemli eserleri vardır. Nesir dili şiir dilinden daha sade olan sanatçı; yazılarını nüktelerle, zarif bir dille, zengin bilgisiyle etkili hale getirir. Hac Yo­lunda, Avrupa Mektupları, Suriye Mektupları, Tiryaki Sözleri nesir türündeki bazı eserleridir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahmet Haşim                    B) Cenap Sahabettin

C) Tevfik Fikret                       D) Halit Ziya Uşaklıgil

E) Hüseyin Cahit Yalçın

 

27. —, Parma Manastırı ile birlikte Stendhal’ın sayısı pek az olan eserlerinin içinde en sağ­lam iki yapıtından biri kabul edilir. Fransız ede­biyatının ve — romanın önemli örneklerin­dendir. Yazar, bu romanın konusunu gazetede çıkan bir yargılama haberinden almıştır. Ro­manda, Julien Sorel isimli ihtiraslı ve akıllı bir gencin hikâyesi anlatılır; arka planda ise dö­nemin Fransa’sının bütün kesimlerine ağır bir eleştiri vardır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıda­kilerin hangisinde verilenler sırasıyla geti­rilmelidir?

A)   Vadideki Zambak – realist

B)    Değirmenden Mektuplar – natüralist

C)    Kırmızı ve Siyah – realist

D)    Kızıl ile Kara – klasik

E)    Germinal – natüralist

 

28.   Din ve devlet büyüklerini övmek ya da yermek

için yazılan şiirlere kaside adı verilir. Genellikle

I

en az 5. en çok 15 beyitten oluşur. Uyak düzeni aa. ba. ca. da… biçimindedir

II                                III

Kasidenin  ilk bölümüne teşbib adı verilir. Konularına göre

          IV                                      V

tevhid, naat, medhiye… gibi adlar alır.

Bu parçada numaralanmış yerlerin hangi­sinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.        B) II.       C) III.       D) IV.      E) V.

 

29.   Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)    Tarihsel roman, romantizmin ürünüdür. Bu türün ilk örneğini İngiliz yazar Walter Scott vermiştir. Türk edebiyatında ise Namık Kemal “Cezmi” adlı eserini yaz­mıştır.

B)    Psikolojik roman türünün ilk örneği La Fayette’nin “La Princese de Celeves” adlı eseridir. Türk edebiyatında ise Mehmet Rauf’un “Eylül” adlı eseridir.

C)    Olayları, insanları ve toplumları gerçekçi açıdan yansıtan romanlara realist roman denir. Stendhal’ın Madame Bovary, Tols­toy’un Suç ve Ceza, Mehmet Rauf’un Kırık Hayatlar adlı eseri realist romandır.

D)    Destan türünün zaman içindeki değişimi­nin sonucu olarak oluşan romanın ilk ör­neklerini 15. yüzyılda Fransız yazar Rabelais, modern anlamda ilk örneğini Cervantes vermiştir.

E)  Olayları, insanları ve toplumları bir bilim adamı gözüyle inceleyen natüralistler, gerçekçiliği ileriye götürerek deneysel roman yazdılar. Meyhane, Jack, Fareler ve İnsanlar bu türdendir.

 

30.   Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

A)    Divan-ı Lügat-it Türk 1072 -1074 yılları arasında Kaşgarlı Mahmut tarafından ya­zılmış, Türkçenin bilinen ilk sözlüğüdür.

B)    Divan-ı Hikmet, hece ölçüsüyle yazılmış dini – tasavvufi içerikli bir eserdir. Ahmet Yesevi tarafından yazılan eser, sade bir dille yazılmış hikmetlerden oluşmaktadır.

C)    Seyrani, aruzla da yazmakla beraber, ger­çek kişiliğini hece ile yazdığı koşma, nefes, destan, semai, devriye tarzındaki şiirlerinde gösterir. Halk şiirimize, hiciv-mizah karışımı değerli örnekler kazandır­mıştır.

D)    Dadaloğlu’nun şiirlerinde kuvvetli bir Divan edebiyatı etkisi görülür. Hecenin yanı sıra aruzla da yazmıştır. Asıl gücü aşk şiirlerindedir. Koşma, semai, varsağı­nın yanı sıra gazel ve kasideler de yaz­mıştır.

E)     Divan edebiyatından etkilenmeyen Pir Sultan Abdal, halk edebiyatı nazım türle­riyle duygu ve düşüncelerini açık bir dille ve hece ölçüsüyle anlatmıştır.

 

31.   I.       Güzelliğin beş par’etmez

       II.      Bu bendeki aşk olmasa

      III.     Eğlenecek yer bulaman

      IV.     Gönlündeki köşk olmasa

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilen bil­gilerden hangisi yanlıştır?

A)    Sözcük biçiminde redif vardır.

B)    Ölçüyü tutturmak için ünlü düşmesine başvurulmuştur.

C)    Eylemsiye ve çekimli eylemlere yer veril­miştir.

D)    Dizeler koşul – sonuç ilişkisiyle birbirine bağlanmıştır.

E)    Düz uyak düzeniyle söylenmiştir.

 

32. Hemingway’ın önemli romanlarından biridir. İspanya iç savaşının anlatıldığı roman, 1940’larda yazılmıştır. Böyle olmasına karşın, hâlâ birçok ülkede çevirisi yayımlanmakta, hâlâ en çok okunan kitaplar arasında yer al­maktadır. Bu ilginin nedeni, bir serüven, bir savaş romanı oluşunda ya da Hemingway’ın o kendine özgü anlatış biçiminde aranabilir. Ro­manda, ülkü birliği etmiş insanların inançlı kavgası yanında, romantizm de etkileyici bir öğe olarak kullanılmıştır.

Bu parçada sözü edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?

A)    Silahlara Veda

B)    Çanlar Kimin İçin Çalıyor

C)    Irmağın Ötesi

D)   Afrika’nın Yeşil Tepeleri

E)    İhtiyar Adam ve Deniz

 

33. — “Acımak” romanının ana karakteri — mesleğini çok seven bir öğretmendir. Duygu­sal ve asil ruhludur. Ama zayıflığa, düşkünlüğe ve çirkinliğe karşı asla tahammül edemez. Ya­pılan bir hata için asla mazeret kabul etmez. Babasının vefatından sonra onun hatıra def­terini okur ve en önemli zaafı olan acıma duy­gusundan yoksunluğunu yenmeyi başarır. Bağışlamayı ve acımayı öğrenmiş bir öğret­men olarak Anadolu’daki mektebine geri döner.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda-kilerin hangisinde verilenler sırasıyla geti­rilmelidir?

A)    Hüseyin Rahmi’nin – Feride

B)    Reşat Nuri’nin – Zehra

C)   Orhan Kemal’in – Feride

D)    Halide Edip Adıvar’ın – Tatarcık

E)    Halit Ziya’nın – Zehra

 

34. (I) Servet-i Fünuncular, baskıcı yönetimi ba­hane ederek bireysel konuları işlemişlerdir. (II) Sanatçılar, genellikle günlük hayatı ele almış­lardır. (III) Toplumla ilgili sorunlar sadece Cenap Şahabettin’in bazı şiirlerinde görülür. (IV) Romanlarda ağır bir dil kullanılmıştır. (V) Seçkin kişilerden seçilen kahramanların ba­şından geçen olaylar genellikle İstanbul’da geçer.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin han­gisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.        B) II.       C) III.       D) IV.       E) V.

 

35. (I) Yazar roman kişilerini, insanların zaaflarını örneklendirmek için kullanır. (II) Bu kişileri doğru yoldan çıkaran, kötü yapan, içinde ya­şadığı koşullar ya da çevre değil, içgüdüleridir. (III) Hangi sınıftan hangi cinsiyetten, hangi yaştan olursa olsunlar, onları yöneten ve yön­lendiren hep aynı şeydir. (IV) Çünkü aynı ne­denler, aynı koşullarda hep aynı sonuçları doğurur. (V) Bu nedenle yazar, eserinde olay­lara müdahale etmek zorundadır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin han­gisinde “natüralizm” ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.         B) II.        C) III.      D) IV.       E) V.

 

36. Dünyayı bir hayalden ibaret gören ve gerçeğe sırt çeviren — şair, imgesel bir dünyada yaşar. Ona göre gerçeği olduğu gibi anlatma­nın imkanı yoktur. Duyularımız dış dünyayı ol­duğu gibi değil, onun asıl halini değiştirerek bize ulaştırır. Nasıl düz bir çubuk suda kırık görünürse, dış dünyadaki maddeler de ger­çek durumlarıyla görünmezler.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) parnasyen               B) romantik

C) sembolist                 D) klasik

E) sürrealist 

 

37. Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sözcük getirilirse tanım yanlış olur?

A)    —, yazarın herhangi bir konu üzerinde kesin sonuçlara varmadan, kişisel görüş ve düşüncelerini rahat bir anlatım içinde verdiği yazı türüdür. (Deneme)

B)    —, ünlü kişilerin yaşamlarını, yaşadıkları döneme katkılarını anlatan yazılara denir. (Biyografi)

C)    Bir kimsenin kendi yaşam öyküsünü ken­disinin yazıp anlattığı yazılara — denir, (otobiyografi)

D)    Bir topluluk önünde belirli bir konuda ya­pılan etkili ve inandırıcı coşkulu konuş­malara — denir, (sohbet)

E)    Bir yazarın başından geçen ya da tanık olduğu olay ve olguları bilgilerine, göz­lemlerine dayanarak anlattığı yazı türüne — denir, (anı)

 

Yukarıda numaralanmış boşluklara gelebilecek eserlerden hangisi yanlış verilmiştir?

A)    l.’ye Sessiz Ev

B)    II.’ye Oyunlarla Yaşayanlar

C)    III.’ye Yalnızız

D)    IV.’ye Yılanı Öldürseler

E)    V.’ye Kağnı

 

39. Hikâye ve romanları ile tanınan — güzel, akıcı, yalın bir dili vardır. Onun eserlerini her yaştan insan rahatlıkla okuyabilir. Yazar, hikâyelerinin konularını yaşadığı hayattan seçmiştir. Hikâye ve romanın yanı sıra tiyatro, anı ve fıkra türünde de eserler vermiştir. Bu eserlerinde yer yer mizahi bir anlatım kullanmıştır. Hiciv ve mizah yazılarını “Guguklu Saat” adlı eserinde toplamıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A)    Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun

B)    Refik Hal it Karay’ın

C)    Memduh Şevket Esendal’ın

D)    Reşat Nuri Güntekin’in

E)    Necati Cumalı’nın

 

40. (I) “Çalıkuşu”, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın ilk romanıdır. (II) Yazar bu romanı, önce “İstanbul Kızı” adıyla dört perdelik bir oyun olarak kaleme almıştır. (III) Roman günlük konuşma diliyle yazılmıştır. (IV) Türk romanının o zamana kadar İstanbul sınırları içinde kapalı durmasına karşılık, Çalıkuşu, Anadolu’yu çeşitli bölgeleri ve toplumsal sorunları ile ele alarak okuyucuya yeni ufuklar açmıştır. (V) Roman, köy ve taşra insanın yaşayışını anlatan ilk başarılı örneklerdendir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A)l.        B) II.       C) III.      D) IV.      E)V.

 

 

41.   Unutamam o güz ikindisini

        Her yanda al al mutluluk

        Terli bir at gibi gülümseyiverdi

        Düşle gerçek arası dörtnala

        Bir koşudan sanki çoğala çoğala

        Gelip yetişivermişti çarçabuk

        Beyaz kulelerle bayraklar arasında

Bu dizeler, Birinci Yeni şiirine ilişkin aşağı­daki özelliklerden hangisine örnek oluş­turmaz?

A)    Ölçü ve uyağı önemsememe

B)    Sıradan her konuyu işleme

C)    Söz sanatlarını kullanmama

D)    Kendine özgü bir tarz oluşturma

E)    Konuşma dilini kullanma

 

42.   Halit Ziya edebiyatımızda Batılı anlamda ilk  romanları yazan sanatçıdır.

I

Servet-i Fünun döneminde   roman ve   hikâye  türünün en önemli ismidir.

II

Yapıtlarında realizm ve natüralizmin etkisi vardır. Dili süslü, sanatlı ve ağırdır.

III                                                                          IV

Alışılmıştan farklı bir cümle düzeni var­dır. Romanlarında aydın kişileri, öykülerinde halktan kişileri anlatır. Kırık Hayatlar romanındaki kahraman,

 V

Servet-i Fünun sanatçılarını temsil eden bir şairdir.

Bu parçada numaralanmış yerlerin hangi­sinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.        B) II.       C) III.       D) IV.      E)V.

 

43. Klasik edebiyatın en büyük şairlerindendir. Eserlerini yazdığı dönemde, Osmanlı Türkçesiyle Azeri Türkçesi birbirinden tam olarak ay­rılmamıştır. Şiirleri bugün için Azeri şivesine yakındır. Klasik edebiyatın ortak malzemele­rini dil, şekil, sanat ve mazmunları kullanmakla birlikte şahsi üslubunu geliştirmiştir. Aşk, elem, ayrılık temalarını dini – tasavvufi bir tarzla lirik olarak anlatmıştır. Nesirlerinde süslü, sanatlı ve seçili bir dil kullanır. Hem şi­irleri hem nesirleri kendisinden sonra gelen birçok şair ve yazara örnek teşkil eder.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Baki                         B) Fuzuli

C) Nedim                     D) Nabi

E) Şeyhi

 

44. Şiir, mensur şiir, deneme ve fıkralar yazan —, nükteli bir üslubu vardır. Şiirlerini Çağla­yan, Türk Yurdu, Hayat, Hisar, Defne gibi der­gilerde yayımlayan şair, vatan, bayrak, millet, kahramanlık, tarih, aşk ve doğa konularını iş­ledi. Hem aruz hem de hece ölçüsünü usta­lıkla kullandı. Klasik Türk Edebiyatı nazım biçimlerinden rubaiye ayrı bir önem verdi ve bu türü edebiyata başarıyla uyarladı.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelebilir?

A)    Arif Nihat Asya’nın

B)    Necip Fazıl’ın

C)   Yahya Kemal’in

D)   Ahmet Hamdi Tanpınar’ın

E)    Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın

 

45.   Sivas yollarında geceleri

        Katar katar kağnılar gider

       Tekerleri meşeden

       Ağız dil vermeyen köylüler

      Odun mu, tuz mu, hasta mı götürürler

       Sivas yollarında geceleri

       Ağır ağır kağnılar gider

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)    Serbest tarzda yazıldığı

B)    Sıradan, günlük olaylara yer verildiği

C)   Yalın bir anlatımının olduğu

D)    İmgelere dayalı kapalı bir anlatıma yer ve­rildiği

E)    Konuşma dilinin söz değerleriyle oluştu­rulduğu

 

46. Şilte ve yorgan tutuşmuş gibi vücudumu ateş­ler içinde hissediyorum. Yorganı attım ve ya­tağın içinde oturdum. İçime büyük bir boşluk açıldı. Kalbimin çarpıntısından başka hiçbir gücüm kalmamıştı. Bu deruni boşluğu dol­durmak için etrafa kulak verdim. Erenköy, dışarıda geziyor. Birden vücudum gevşedi. Başımı yatağa koydum. Hafif bir titreme… Uyuşukluğa benzer bir uyku….

Bu parçanın dil ve anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmamıştır?

A)    Birinci kişinin bakış açısından

B)    Basit ve bileşik zamanlı eylemlerden

C)    Mecaz-ı mürsel ve benzetme sanatından

D)    Dilin göndergesel ve dil ötesi işlevinden

E)    Farklı yapılı cümlelerden

 

47.   Aşağıdaki   parçalardan   hangisi   sadece gözlemci bakış açısıyla verilmiştir?

A) Toprak damlı, kavruk yüzlü yıkık köyün ortasında kırmızı kiremitli, çam tahtalı, yeni yapı evi; yaz kış gürül gürül akan su­larla fışkırmış gür ağaçlarla dolu bir bahçe…

B) Onun acısına daha fazla dayanamadım, başhekimden izin alıp içeri girdim. Başı öne eğilmiş, gözleri kapanmış bir halde görünce onu ben de yıkıldım.

C)Onlara bir daha bakmak istedi; ama gö­zündeki yaşlar buna engel oldu. Onları nasıl olsa bir daha görürüm düşüncesiyle gözlerini onlara çevirmedi.

D)Aradan yıllar geçmişti. O koç burunlu, iri gövdeli genç adamı görmeyi düşünüyor­dum. Karşımda erimiş, bir deri bir kemik kalmış insanı görünce acılar, bir burgu gibi kıvrılarak girdi yüreğime.

E)Hava kararmış, bulutlar adeta yeryüzüne inmişti. Ben de tarladaki araç gereci top­layıp yola koyuldum. Çok geçmeden iri taneli yağmur başladı, sel beni sürükle­meye başladı.

 

48. O, şiirlerinde çeşitli temalar işler. Şiirlerinde görülen konu çeşitliliği, onun renkli bir kişiliğe sahip olduğunu gösterir. Şiirleri yabancı dil­lere çevrilmiş, çeşitli ödüller almıştır. Şiirle­rinde sade ve duru bir dil kullanmıştır. Havaya Çizilen Dünya, Çakır’ın Destanı, Nötron Bom­bası gibi çok etkileyici ve evrensel eserleri var­dır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıda-kilerden hangisidir?

A)   Arif Nihat Asya

B)   Zeki Ömer Defne

C)   Fazıl Hüsnü Dağlarca

D)   Coşkun Ertepınar

E)    Cahit Sıtkı Tarancı

 

49. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde ve­rilen sanatçı hakkında yanlış bilgi verilmiş­tir?

A)    Kendi döneminin en önemli eleştiri ve de­neme yazarıdır. Söyleşi türünde de eser vermiştir. Asıl ününü Türkçenin özleşmesi konusundaki inançlı ve ödün vermez tu­tumuyla sağlamıştır. (Nurullah Ataç)

B)    Romanlarında olaydan çok, kişilerin ruh­sal durumlarını Ön plana çıkarır. Güçlü bir anlatımı ve sağlam bir roman tekniği var­dır. Bazı romanlarında da Doğu – Batı kül­türü üzerinde durmuştur. (Peyami Safa)

C)   Gazeteci olarak fıkra ve makaleleriyle, edebiyatçı olarak da gezi yazılarıyla ünlü­dür. Eserleriyle Türkiye’nin Batılılaşması ve Atatürk inkılaplarının yayılıp korunması için çalışmıştır. (Ahmet Hamdi Tanpınar)

D)    Hece ölçüsüne yeni bir ses getirmiş, bi­çimi ve kafiyeyi benimsemiştir. Hemen her şiirinde ölüm ile yaşam arasındaki ça­tışmayı yaşar. (Cahit Sıtkı Tarancı)

E)    Şiirlerinde yaşama sevinci, aşk, sevgi te­malarını işleyen sanatçı, roman ve Öykü­lerinde Anadolu halkının sorunlarına eğilir. Süssüz, mecazsız, iç ve dış gözlemleri başarıyla yansıtan bir anlatımı vardır. Ba­şaklar Gebe ünlü şiirlerinden biridir. (Ne­cati Cumalı)

 

 

 

 

50. Çaldere köyünde güneş batarken geniş yap­raklı incir ağaçlarını koyu bir kızıllık kaplar. Ye­şille kırmızının birleşmesinden doğan bu renk yağmuru gözleri kamaştırır. Sazların arasından süzülen dere, köyün dört saat uzağındaki ır­mağa kavuşmak için acele ile dümdüz ova içinde mavi bir şeridi andırarak uzanır. Kırmızı fesli sakalar, haki elbiseli tarla kuşları, yeşil cüppeli ağaçkakanlar bir an önce huzura ka­vuşmak için yuvalarına uçuşurlar.

Bu parçanın dil ve anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A)    Betimleyici öğelerden yararlanma

B)    Hakim bakış açısından yararlanma

C)   Doğa varlıklarına insan özelliklerini ka­zandırma

D)   Amaç – sonuç ilişkisi içeren yargılara yer verme

E)    Beş  duyuya  seslenen   ayrıntılara  yer verme

 

51. Aşağıdaki verilen görüşler ile edebiyat dö­nemi eşleştirmelerinin hangisinde yanlışlık yapılmıştır?

A)    Kafiye’nin kulak için olduğunu savunma – Servet-i Fünun

B)    Sade bir dille yazmayı amaçlama – Milli Edebiyat

C)    Sanatın şahsi ve saygıya değer olduğuna inanma – Fecr-i Ati

D)  Tiyatro eserlerini halkı eğitmek için araç olarak kullanmayı savunma – Tanzimat I. Dönem

E)    Tam ve zengin uyağa sıkça yer verme –Halk Edebiyatı

 

52.   İlk hasretiyle gençliğimin ilk elemleri

        Ey paslı tellerinde gülen, ağlayan aruz

        Ey dost yâd edelim eski demleri

       Mademki son sadânı dağıtmış yorulmuşuz

 

         Biz şimdi başka bir yeni ahenge bağlıyız

         Âşık sazıyla geldi erenler bu meclise

        Yalnız bugün senin gibi ölgün sadalıyız

         Zira bu saz da parçalanır gülmek isterse

 İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bu­lundurulduğunda, yukarıdaki şiirin aşağı­daki şairlerden hangisi tarafından yazıldığı söylenebilir?

A)     İlhan Berk

B)    Cemal Süreya

C)    Halit Fahri Ozansoy

D)    Nazım Hikmet Ran

E)    Orhan Veli Kanık

 

53. Ahmet Hamdi Tanpınar pek çok alanda eser vermiş ve kendini kabul ettirmiş bir şair ve ya­zardır. Örneğin, şiirlerini Sonsuzluk Kervanı adlı eserinde

                     I

toplamıştır. Önemli romanların­dan biri Huzur‘dur. Bir kısım öyküsünü Abdullah

II                                                      III

Efendi’nin Rüyaları adlı eserinde topla­mıştır. Deneme türündeki yazılarını Beş

                    IV

Şehir  adlı eserinde, incelemelerini de 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi adlı

V

eserinde toplamıştır.

Bu parçada numaralanmış yerlerin hangi­sinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.        B) II.       C) III.       D) IV       E) V

 

54. Günlerden pazardı. Hırçın bir rüzgâr, dolu ile karışık iri yağmur tanelerini güney yönde önüne ne gelirse suratına suratına çarpıyordu. Bu kıştı, gökyüzü alçalmış, ufuk diye bir şey kalmamıştı. Yolların iki yanından deli deli ır­maklar akıyor, bazı yerlerde su, kaldırımlara kadar çıkıyordu. Çayı sel basmıştı, yatağının dikleştiği yerlerde kocaman kaya parçaları ve ağaç kütükleri yuvarlanıyordu.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine ver verilmemiştir?

A)    Bileşik zamanlı eylemlere

B)    Okura izlenim kazandırmaya

C)    Doğa varlıklarını kişileştirmeye

D)    Tanımlarla anlatımı açıklamaya

E)     Öznel anlamlı yargılara

 

 

 

55.   Ilık bir su gibidir içimde yalnızlığım

       Yalnızlığım, ruhumda uzak bir ses gibidir

       Her sabah ufuklardan mavi şarkılar gelir

       Ve her sabah ürperir içimde yalnızlığım

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilen bil­gilerden hangisi yanlıştır?

A)    Dizelerde tam uyak vardır.

B)    Söz öbeği biçiminde redif vardır.

C)    Bütün dizeler duraksız olarak söylenmiş­tir.

D)    İmgesel bir anlatıma başvurulmuştur.

E)    Somutlaştırmaya başvurulmuştur.

 

56. Modern Türk öykücülüğünün en önemli sa­natçılarından olan —, Çehov tarzı öykücülü­ğümüzün ilk temsilcisidir. Hikâyelerinde yalın ve temiz bir Türkçe kullanmış, sıradan insanın günlük yaşamını çok güçlü bir gözlemle an­latmıştır. Toplumun aksayan yönlerine, insan­ların sorunlarına ayna tutar. Küçük insanlar, kimsesizler, ev kadınları, emekliler, memurlar… başlıca kahramanlarıdır. Öykülerinde olayları şimdi oluyormuş gibi anlatır. Bu tür öykülerin­den biri de —.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde verilenler ge­tirilmelidir?

A)    Halikarnas Balıkçısı – Gülen Ada’dır

B)    Sait Faik Abasıyanık – Son Kuşlar’dır

C)    Memduh Şevket Esendal – Mendil Altında’dır.

D)   Ahmet Hamdi Tanpınar – Yaz Yağmuru’dur.

E)    Kemal Tahir – Göl İnsanları’dır

CEVAPLAR

1	B	11	C	21	E	31	E	41	E	51	E
2	C	12	D	22	E	32	B	42	E	52	C
3	C	13	D	23	B	33	B	43	B	53	A
4	D	14	E	24	D	34	C	44	A	54	D
5	B	15	D	25	C	35	E	45	D	55
6	B	16	D	26	B	36	C	46	D	56	B
7	D	17	C	27	C	37	D	47	A
8	A	18	B	28	B	38	D	48	C
9	D	19	B	29	C	39	B	49	C
10	E	20	D	30	D	40	A	50	B