PARAGRAF – 7 ÇIKMIŞ SORULAR
1. Yazarlığın da ozanlığın da baş koşulu dille içli dışlı olmaktır. Kolay bir İş değildir bu. Bir yandan kendimiz sürekli denemeler yapacağız, bir yandan da dilimizde yaratılmış ürünleri eksiksiz izleyeceğiz. Bana öyle geliyor ki senin baş eksiğin bu. Düzyazısal ve şiirsel ürünleri yeterince izleyip irdelememek. Doğaçtan şiir söyleme dönemi çoktan kapandı. Kendi yönelimlerini, yerini belirleyebilmen için Türkçenin şiir haritasını tüm bölgeleriyle tanıman gerekir her şeyden önce. Bunu yaptığın gün, dergilerin kapısının sana açıldığını göreceksin. Ya da bilmem kaçıncı dereceden bir ozan olmaktansa, iyi bir şiir okuru olmayı yeğleyeceksin. Ne dersin?
Bu parçada konuşan kişinin, karşısındakine önerdikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Deneyimli ozanların yaptıklarının dışına çıkmaması
B) Şairlikle okurluk arasında bir seçim yapması
C) Değişik türde yazınsal ürünleri okuyup incelemesi
D) İçine doğduğu gibi şiir yazmaması
E) Dilimizin olanaklarını bütün yönleriyle tanıması
(ÖSS 2004)
2. Bu eleştirmenimiz ele aldığı konuları, sorunları çok iyi biliyor Onlara yeni bir açıdan bakıyor. Eskiden ulaşılmış yargıları, bulunmuş çözümleri olduğu gibi benimsemiyor. Onları kuşkuyla karşılıyor ve onların üzerinde yeniden düşünüyor. Araştırmaya, soruşturmaya ve kaynaklara yöneliyor. Elde ettiği verileri enine boyuna inceliyor; başka bir açıdan, yeni bir yaklaşımla çözümleyip değerlendiriyor. Yargılarını bir belgeye, kesin bir bilgiye dayandırıyor.
Bu parçada sözü edilen eleştirmenin belirgin özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Başkalarınca ortaya atılmış yargıları yeniden ve titizlikle değerlendirmeye çalışması
B) Başkalarınca kanıtlamış yargılara ulaşmaya çalışması
C) Araştırma yoluyla ulaştığı sonuçların değişmezliğini savunması
D) Araştırmalarını belirli konular üzerinde yoğunlaştırması
E) En iyi eleştiri yönteminin kendisininki olduğuna inanması
(ÖYS 1994)
3. Öğrencilerimin bu kadar sevdiği bir başka kitap anımsamıyorum. Gerçekten de güzel, temiz bir dili, yumuşak bir anlatımı var. Olaylar, sevecen bir yaklaşımla yansıtılmış. Ayrıca kitapta bir çocuğun günlük yaşamından yola çıkılarak konunun gerçeğe yaslanması sağlanıyor; fanteziler küçük okurların düş gücünü harekete geçirecek şekilde düzenleniyor. Bunlar da verilmek istenen dostluk, sevgi, dayanışma gibi kavramların kalıcılığını sağlıyor; iletiler yerini bulurken çocuğu da zihinsel yaratıcılığa yöneltiyor.
Bu parçadan, sözü edilen yapıtla İlgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Çocuklara birtakım olumlu mesajlar iletmektedir,
B) Sıcak ve çekici bir anlatımı vardır,
C) Çocuklara gülünç gelen kimi durumları anlatmaktadır.
D) Gerçek olaylardan yararlanılarak oluşturulmuştur.
E) Çocukların İlgisini çekecek niteliktedir.
(ÖYS 1994)
4. Onun öykülerinin en önemli özelliği anlatımdaki yalınlıktır. Anlattıkları, durmadan gelişen ve zenginleşen duyarlıklardan, sezgilerden ve üstü kapalı kırgınlıklardan örülüdür. İnsanı, yaşadığı dış mekândan koparmadan, mekânın betimlemesiyle birlikte, derinlemesine ele alır. Öykülemenin akışı İçinde bunun nerede bittiğini, imgelere nasıl geçildiğini anlayamazsınız. Şenliğin tam ortasında ölüm nasıl belirir, bir çocuk ansızın nasıl yaşlanır, aşk nasıl yok olur, yaz nasıl biter bilemezsiniz.
Bu parçada sözü edilen öykücünün tutumuyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Düşle gerçeği kaynaştırarak anlatmasına
B) İnsanla çevresini bütünleştirerek vermesine
C) Açık ve anlaşılır bir dil kullanmasına
D) Çevresini, ayrıntılı bir biçimde incelemesine
E) Kısa öyküler yazmayı yeğlemesine
(ÖYS 1994)
5. Hiçbir oyuncu, tıpatıp birbirine benzemez. Her oyuncunun sinemaya, ekrana kattığı başka bir şey vardır. Konuşması, bakışı, hareketleri ayrı özellikler taşır. Bu yönden, ben sadece şanslı olduğumu düşünüyorum.
Bu sözler, aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı olabilir?
A) Sizi başarılı kılan etkenler nelerdir?
B) Kendinizi geliştirme ve yenileme yönünden hangi yollara başvuruyorsunuz?
C) Bugünkü konumunuza gelinceye değin ne gibi zorluklarla karşılaştınız?
D) Bu role seçilmenizin nedeni başkalarından farklı oluşunuz mu?
E) Sizce kişiyi yaratıcı kılan koşullar nelerdir?
(ÖSS 2004)
6. Bir yazarın yapıtlarında yaşamından İzler saptamak, eleştirmenlerin sık sık başvurdukları bir yöntemdir. Saptanan bu öğeler de edebiyat dünyasında “kolay yazarlık” diye adlandırılmıştır. Ancak kurulan bu bağlantıların bir bölümü çoğu kez birer yakıştırma olmaktan öteye gitmez. Öte yandan yazarlar da yaşamlarıyla yapıtları arasında böyle bir bağlantı kurulmasından hiç hoşlanmazlar. Onlar, kendi özel yaşamları da olsa asıl ustalığın bunu işlemede ortaya çıkacağına inanırlar. Yapıtlarını da bu inançla oluştururlar.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Yazarlar, yapıtlarına kendi yaşam serüvenlerini de konu olarak seçebilirler.
B) Yazarlar, yapıtlarında kendilerini anlatırken başkalarını anlatmaya çalışırlar,
C)Bir yazarın kendi yaşamına eğilmesi yazarlık açısından olumsuz sayılır.
D) Yazarların, yaşamlarıyla yapıtları arasında kurulan ilişki, her zaman gerçeği yansıtmaz.
E) Sanatçının ustalığı, seçtiği konuda değil onu işleyiş biçiminde ortaya çıkar.
(ÖYS 1994)
7. Dünya Öykücüleri” adını taşıyan bu dizi, dünya çapında üne sahip öykücülerin eserlerinden oluşuyor. Yapıtlar, yazarlarının kendi dilleri olan İngilizce asıllarıyla birlikte verilmiştir. Her kitabın başında, yazarı ve eserleri hakkında bilgi veren bir önsöz ve yazarın ayrıntılı yaşam öyküsü yer alıyor. Bu önsöz ve yaşam öyküleri, klasik dünya edebiyatının okunması gerekli yazarlarını tüm yönleriyle tanıtmayı amaçlıyor. Öte yandan kitapların boyutları ve kapsamlarının darlığı hem taşınma hem de okunma yönünden kolaylık getiriyor.
Aşağıdakilerden hangisi parçada sözü edilen dizide yer alan kitapların bir özelliği değildir?
A) Yapıtla ilgili eleştirilere yer verme
B) Yaratıcısı hakkında bilgiler verme
C) Yapıtın asıl metnini içerme
D) Fazla uzun olmama
E) Çok tanınmış sanatçıların ürünlerini içerme
(ÖYS 1994)
8. Üzerinde yıllarca çalışarak hazırladığı kitaplarını sürekli gözden geçirir, yeniden yazardı. Böylece bilgisini, geliştirip zenginleştirdiği kitaplarıyla, okurlarına aktarmayı başarırdı. En karmaşık konuları bile herkesin anlayacağı bir biçimde yalınlaştırırdı. Kısacası duruluk ve yalınlık onun anlatımının en belirgin özellikleriydi. Ancak onun bu yönü sizi yanıltmasın. Anlatımı ne denli yalınsa düşünsel yönden de o ölçüde derindir. Bu bakımdan onun kitaplarını dikkatlice okuyanlar bu dikkatlerinin ödülünü fazlasıyla alacaklardır.
Bu parçada sözü edilen yazarın yapıtları için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Süssüz ve özentisiz bir anlatımı vardır.
B) Bilinçli ve titiz bir çalışmanın ürünüdür.
C) Geniş bir okur kitlesinin beğenisini kazanmıştır.
D) Basit bir anlatım içinde zengin bir içerik taşır.
E) Uzun süreli bir deneyim ve birikimin ürünüdür.
(ÖYS 1994)
9. Bu yapıtında yazar, roman konusunda epeyce düşünmüş, çeşitli romanları ve bu romanlarda uygulanan biçimleri, kurgulan, yapısal özellikleri incelemiş görünüyor. İncelemeseydi kitap, bir ilk yapıt için doğal sayılabilecek kusurlarla dolar taşardı. Oysa bu yapıt, deneyimli bir yazarın, eksiklikleri azalmış, olgun bir yapıtı görünümündedir. Bu başarının temelinde, anlatımı yönlendiren, anlatımın zayıflar gibi olduğu noktalarda bütün boyutlarıyla ortaya çıkan içtenlik yatar. Evet, yazar, içtenliği metnin her tarafına ustalıkla yedirmeyi başarmış.
Bu parçada sözü edilen yapıtla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Acemi bir yazarın yapıtı görünümünü taşımadığına
B) Teknik açıdan olgun bir eser olduğuna
C) Anlatımının bütünüyle kusursuz olmadığına
D) Yazarının, roman türü hakkında bilgi sahibi olduğuna
E) Yayımlandığı dönemde büyük yankılar uyandırdığına
(ÖYS 1994)
10. Bilmiyorum eski dergilen gözden geçiriyor musun? Bunların kimilerinde, okurlara özel bir sayfa ayrılırdı. Bu sayfada, dergiye gelen mektuplardan parçalar yer alırdı. Bunların büyük bölümünde, şimdi senin yönelttiğin türden sorular ve yakındığına benzer sorunlar dile getirilirdi. Dün de böyleydi, yarın da böyle olacak belki.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Sana önerim, kendi sorunlarını kendin çöz-mendir
B) Dergilerin yanlış bir tutumudur bu
C) Şiir yazmayı sürdürürsen, zamanla bu türden sorulara cevaplar bulabilirsin
D) Diyeceğim o ki gerçekte yeni bir durum değil bu
E) Bence her durum, ötekinden farklı özellikler taşır
(ÖSS 2004)
CEVAPLAR
| 1.A | 6. B |
| 2. A | 7. A |
| 3. C | 8. C |
| 4. E | 9. E |
| 5. D | 10. D |
