3. Okuduğunuz metinde zaman ve mekân nasıl verilmiştir?
Zaman ve mekan bir bütünlük içerisinde verilmiştir. Zamanın ileleyişi olaylarla uyum sağlamıştır.
4. Tarık, oyun boyunca çevresi, ailesi ve kendisiyle çatışma içindedir. Tarık’ın çevresiyle ve kendisiyle olan çatışmalarına metinden örnekler gösteriniz.
Tarık, çocuk ruhlu bir adam. Hayallerinin içinde yaşayan, yalnızca gerektiği zamanlarda hayal perdesini aralayıp gerçek dünyaya adım atmayı tercih eden bir karakter.
5. Nihat’ın ve Safiye’nin kişilik özelliğini en iyi yansıtan repliklerini bulunuz. Bu repliklerde hangi özelliklerinin ön plana çıkarıldığını söyleyiniz.
SAFİYE — Tabii oğlum, çalışmak insanın içini açar.
NİHAT — İlgisi bile yok. Bir sazan balığı, bir kırlangıç, bir yonca tarlası gibi mutluyum. (Tabii) Çünkü bugün istifa ettim.
SAFİYE — (Bir tabureye çöker) Neden?
NİHAT — Bastım istifayı, çıktım geldim. Oh, dünya varmış.
SAFİYE — (Soluğu kesilmişcesine) Neden ama?
NİHAT — (Şirin) Eee, yürümedi anne. Zaten ta başından biliyordum. Bunu bilip dururken kalkıp işe gitmek düpedüz ikiyüzlülük. Sonra ben öyle saatle filan iş yapamam. Delilik bu. Yağmur saatle mi yağıyor, rüzgâr takvimle mi esiyor?
SAFİYE — Bunu nasıl yapabildin?
NİHAT — Gayet kolay, yarın gelmiyorum dedim. İnanır mısın, gık bile diyemediler.
SAFİYE — Ya Fazıl?
NİHAT — Merak etme, ona ben anlatırım.
SAFİYE — İçerde, banyoda.
6. Tarık’ın ve çocukların bir işte dikiş tutturamaması, ailenin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntı, Sevda’nın evden kaçması gibi dramatik örgü ile Tarık’ın her şeye rağmen mücadele etmesi arasında nasıl bir ilişki olduğunu belirleyiniz.
Tarık ne kadar olumsuzluklar yaşasa da yaşam boyunca mücadele etmiş ve bundan da yılmamıştır . Aslında orta halli bir ailenin başından geçene olaylardır. Olumsuzluklar yaşanılır ve bununla mücadele ederk hayatta kalmaya çalışılır.
7. Okuduğunuz tiyatroda yazarın vermek istediği ileti nedir? Bu iletinin metnin yazıldığı dönemin gerçekliğini yansıtan unsurlar olup olmadığını tartışınız.
Eserde, 1960’lı yılların Türkiye’si resmediliyor. Dönemin siyasi ve ekonomik koşullarının etkisi ile yaşamına devam etmeye çalışan bir aile.Olumsuzluklar karşısında mücadele edilmelidir.
8. Tiyatro yazarları kişilerinin repliklerini verirken onları kişiliklerine göre konuşturmayı amaçlar. Yazarın kişileri konuştururken izleyiciyi etkilemek için nasıl bir tutum izlediğini açıklayınız.
9. Yazar, oyun boyunca gerilimi canlı tutmak için hangi unsurları ön plana çıkarmıştır?
Sürekli bir çatışma içinde olunmuş. Hep bir hayal kurulmuş ve sonunda hüsrana uğrama söz konusu olmuştur.Ayrıca aile bireyleri arasında da kişisel farklılıklar vardır. İki çocuğun bir gerçekçi iken diğeri hayalcidir. Bir çalışmayı severken diğeri sevmez. Bu da gerilimi canlı tutmuştur.
10. Modern tiyatroda belirlenen bütün sahne yerleştirmeleri ve hareketlerini destekleyecek dekor, kostüm, aksesuar, ışık, makyaj gibi teknik konularla ilgilenecek olan tasarımcılar bu süreçte yazar, yönetmen, yapımcı, oyuncu ve teknik ekiple fikir alışverişinde bulunur. Mümkün olduğu kadar taslaklar çizerek bu sürece dâhil olur. Buna göre “Ocak” parçasını sahneye koyacak olsanız nasıl bir çalışma yapardınız? Açıklayınız.
Cevabı size kalmış.
11. Aşağıdaki parçada Tarık’ın davranışı “kendine, çevresine, ailesine, vatanına karşı sorumlu olma” duygusundan hangisinin ya da hangilerinin bir sonucu olarak değerlendirilebilir.
TARIK — Hay Allah razı olsun. Kıza ne aldım biliyor musunuz? (Kutudan bir guguklu saat çıkarır.) Guguklu saat. (Güler.) Ne dersin Safiye zevkime, inceliğime? (…) neşem oldu mu, üstüme yoktur dünyada. Bir taneyim be. Kıza karşı mahcubum. Yolda gelirken dedim ki kendi kendime…
SAFİYE — (Ayağa kalkar.) Biz onunla konuştuk, anlaştık.
TARIK — Olsun. Bana “baba” dedi ya. Hani, “git yap” dedi. Yolda uçtum (…). (Saati asar.) Nasıl, ne güzel durdu değil mi? (Zincirini çeker.) Safiye bak, bak nasıl kuruluyor (…). (Gevrek gevrek güler.) Bizim araba gibi… Tıkır tıkır… Fazıl yarın sabah işbaşı yapıyoruz. Tamam mı?
1. ETKİNLİK
Aşağıda Batı edebiyatından bir tiyatro örneği verilmiştir. Bu parça ile okuduğunuz tiyatro metinlerini ( Fatih, Buzlar Çözülmeden, Ocak ) verilen ölçütlere göre değerlendirerek tabloyu doldurunuz.
HASTALIK HASTASI
Hastalık hastası Argan, tedavisini daha ucuza getirebilmek için, mesleğinde çok başarılı olduğunu zannettiği genç bir doktorla kızını evlendirmek ister. Oysa Argan’ın kızı başka bir genç adamla evlenmek istemektedir. Argan’ın karısı ve doktoru da onun kuruntularından faydalanıp servetine el koymak niyetindedir. Hizmetçi Toinette ise her şeyin farkında olan tek kişidir. Dolayısıyla düğümü çözebilecek kişi de Toinette’dir.
