III. SÖZLÜ İLETİŞİM
A. SÖZLÜ İLETİŞİM TÜR VE TEKNİKLERİNİ TANIMA
KISA OYUN SAHNELEME
Sahne çalışmaları üç başlık altında incelenebilir.
Metin incelemesi, araştırması: Sahneye konacak metnin incelenmesi ve gereken araştırmanın yapılması sahne üstü çalışmalarının ilk ve önemli bir aşamasıdır. Amaç genelden başlayan bir okuma ile daha sonra yavaş yavaş asıl söylenmek istenilenin bulunmaya çalışılmasıdır. Yazın dilini, sahne diline çevirmektir. Bu bölümde metindeki parantez içleri, oyun kişilerinin sayıları, yaşları, cinsiyetleri, belirgin özellikleri, kiminle, nasıl konuştukları, mekânın belirlenmesi, oyun örgüsü, vb. çalışmalar yapılır.
Masabaşı çalışması: Masabaşı çalışmalarında, oyunu seyirciye taşıyacak, onu seyirciye götürecek gerçek kişiler bir araya gelir. Metin ve sahneleme konusunda bilgi alışverişi gerçekleşir. Ayrıca masabaşı çalışmalarında ilk kez roller sese bürünür. Bir anlamda ilk provadır ve metinden sahneye geçişte ara çizgiyi oluşturur.
Sahne provaları: Daha önceden üzerinde uzun uzun düşünülen sahneleme için kullanılacak malzemelerin, ögelerin (dekor, kostüm, ışık vb.) kısacası metnin sahnede yaşayabilmesi için denemelerin yapıldığı alandır.
Role hazırlanmak: Oyundaki her karakterin ifade ettiği fikir çok önemlidir. Bu fikirler saptanmalı, oyunun geçtiği dönemi ve ortamı tanımak için araştırma yapılmalıdır. Okuma ve tahlil provalarından sonra ezber çalışması yapılır. Provalarda, oynanacak kişinin karakterine bürünmek, rol arkadaşlarıyla ortak bir uyum ve biçim elde etmek gerekir.
Ezberleme: Ezbere başlamadan önce ses ve beden egzersizi yapılmalıdır. Ezber yapılan mekân sade ve sessiz olmalıdır. Ezber çalışması hafif sesli yapılmalı çünkü harflerin telaffuzları önemlidir. Yanlış ezberlenen kelimelerin düzeltilmesi çok zor olur. Ezberlenecek bölümlerin anlamı iyi kavranırsa duygular daha iyi verilir. Bölümler sırasıyla ezberlenmelidir.
Sahne ve dekor: Sınıf imkânları dâhilinde sahne ve dekor düzenlenmelidir. Oynanacak eser incelenir, eserde olayın geçtiği döneme özgü dekor ve sahne hazırlanır. Giysi, saç ve eşya modelleri eserin niteliğine göre kullanılır.
B. SÖZLÜ İLETİŞİM TÜR VE TEKNİKLERİNİ UYGULAMA
Verilen bilgilerden hareketle yazdığınız kısa oyunları aşağıdaki aşamalara göre sahneleyiniz.
• Karakterlerin özelliklerine göre aranızda rol dağılımı yapınız.
• Rollerinizi ezberleyiniz.
• Dekor ve sahne -varsa müzik- sorumlularını belirleyiniz. Sınıf imkânları dâhilinde sahne ve dekoru düzenleyiniz.
• Birkaç kez prova yapınız.
• Oyununuzu sahneleyiniz.
• Sahnelediğiniz kısa oyunu bilişim teknolojilerinden yararlanarak kayda alınız ve düzenleyiniz. Daha sonra performansınızı değerlendiriniz.
