SÖZLÜ İLETİŞİM
A. SÖZLÜ İLETİŞİM TÜR VE TEKNİKLERİNİ TANIMA
İLETİŞİM VE ÖGELERİ
İletişim ve İletişimin Ögeleri
Duygu, düşünce ve isteklerin yazı, konuşma ve görsel-işitsel araçlarla aktarılmasına iletişim denir. İletişim; insanların duygu, düşünce ve hayallerini başkalarıyla paylaşma ihtiyacından doğmuştur. İletişimin gerçekleşebilmesi için gönderici, alıcı, ileti, kanal, geri bildirim, kod ve bağlam gibi temel ögelere gereksinim vardır.
Gönderici (kaynak): Duygu, düşünce ve isteklerin aktarılmasında iletiyi hazırlayan, gönderen kişi ya da topluluktur.
Alıcı: Kodlanmış iletiyi alan, ona anlam verip kodu çözen kişidir. Sözlü bir anlatımda gönderici, konuşan; alıcı, dinleyen kişidir. Yazılı bir anlatımda ise gönderici, yazar; alıcı da okuyucudur.
İleti (mesaj): Gönderici ile alıcı arasında aktarılan duygu, düşünce ya da isteklerdir. Göndericinin duygu, düşünce ve isteklerinin görsel veya işitsel hâle dönüşmüş şeklidir.
Kanal: Gönderici ile alıcı arasındaki iletinin gönderilme şeklidir. İletinin alıcıya ulaşmasında kullanılan bu yol ve araç ya sözlü ya da yazılı olur.
Geri bildirim (dönüt): Alıcının göndericiye verdiği tepkidir. Gönderici, iletinin anlaşılıp anlaşılmadığını geri bildirim sayesinde öğrenir.
Kod (şifre): İletişimin dil biçimi hâlinde düzenlenmesi, şifrelenmesidir. İletişimin gerçekleşebilmesi için göndericinin ve alıcının aynı kodu bilmesi gerekir. Türkçe konuşan bir kişinin iletisinin alıcı tarafından anlaşılabilmesi için alıcının da Türkçe bilmesi gerekir.
Bağlam: İletişimin gerçekleştiği yer, iletişime katılan ögelerin birlikte oluşturduğu ortamdır.
Örnek
Kitap almak için kitap fuarına giden Nehir ile satıcı arasında şöyle bir konuşma geçer:
Nehir – “İstanbul Hatırası” var mı sizde?
Görevli – Evet efendim, işte şurada!
Bu iletişimde Nehir gönderici, görevli de alıcıdır. Ses dalgaları kanal, Türkçe kod, kitap fuarı bağlamdır. “ İstanbul Hatırası var mı?” ifadesi ileti, “Evet efendim, işte şurada!” ifadesi de geri bildirimdir.