METİNDE GEÇEN BAZI KELİME VE KELİME GRUPLARI
afet: Güzelliği ile insanı şaşkına çeviren.
pûse (buse): Öpücük, öpme.
ebedî: Sonsuz, ölümsüz.
visal: Kavuşma.
Yukarıda anlamları verilen kelimelerin doğru telaffuzuna yönelik çalışmalar yapınız.
METİN VE TÜR İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
ŞİİRLE İLGİLİ KAVRAMLAR
Şiirin bütününü oluşturan dizelerin kümeleniş biçimine nazım birimi denir. Nazım birimi, dize gruplarını oluşturan dize sayısına göre adlandırılır. Şiirde en küçük nazım birimine mısra (dize) adı verilir. Dize; bir şiirin parçası olabileceği gibi, kendi içinde bağımsız bir bütün de olabilir. İki dizeden oluşana beyit, üç ve daha fazla dizeden oluşana da bent denir. Dört dizeden oluşan nazım birimine dörtlük de denir. Okuduğunuz şiirin nazım birimi beyittir.
Epik Şiir
Yiğitlik, kahramanlık, vatan sevgisi temalarının işlendiği şiirlerdir. Epik, Yunancada destan anlamına gelen epope kelimesinden gelmektedir. Milletlerin hayatında derin izler bırakan tarihî olayları dile getiren destanlar da epik şiirlerdir. Okuyucuyu coşturan bu şiirler aynı zamanda lirik özellikler de taşır.
Yahya Kemal, Türk akıncılarının vatan sevgilerine karşı duyduğu hayranlık ve hasret duygularını işlediği “Mohaç Türküsü”nde Osmanlı tarihini yüceltmiştir.
Mohaç Meydan Savaşı, 29 Ağustos 1526 tarihinde ve 2 saat gibi kısa bir sürede Osmanlı lehine sonuçlanmıştır. Bu özelliği ile tarihin en kısa süren meydan savaşı olarak nitelendirilmiştir. Kanuni ve Sadrazam Damat İbrahim Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, düşmanı dize getirmiş ve seferi zaferle taçlandırmıştır.
EDEBÎ SANATLAR
Tariz
Söylenen bir sözün, kavramın gerçek veya mecaz anlamı dışında tamamen tersini anlatma sanatıdır.
Örnek
Her nereye gidersen eyle talanı / Öyle yap ki ağlatasın güleni
Bir saatte söyle yüz bin yalanı / El bir doğru söylerse inanma
Huzuri
Bu dörtlükte şair, okuyucuya öğüt veriyor. Yetim hakkı yemeyi, halkın işini bozmayı, çevresini kırıp geçirmeyi, kimseye yardım etmemeyi öğütlüyor. Ancak, dikkat edilirse şairin asıl amacı bunların tam tersinin doğru olacağını anlatmaktır. Şair, bu dörtlükte söylenenlerin tersini anlatmak istiyor.
