VİRGÜL (,)
Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasında virgül kullanılır.
- Anlatmaya bağlı edebi metinler arasında masal, hak hikayesi, mesnevi, manzum hikaye, öykü ve roman gibi türler yer alır.
- Anılar yazıldıkları dönemin siyasi, edebi, askeri ve sosyal özeliklerin yansıtabilir.
- Evliya Çelebi Avusturya, Hicaz, Sudan, Habeşistan gibi ülkelerde dolaşmıştır.
Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime gruplarıyla yapı ve anlam bakımından karıştırılmasını önlemek amacıyla kullanılır.
- O, şiiri bir ruh analizi olarak görüyordu.
- Bu gece, eğlenceleri içlerine sindirememişti.
- Şu, bahçeye dikilecek olan fidan değil midir?
Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır.
- Adam ocağın karşısındaki boş yere oturdu, ateşe doğru ellerini uzattı.
- Oğlan evde okuyacak, sene sonunda mektebe gidip imtihan verecek.
Cümle içinde ara sözleri ayırmak İçin ara sözden önce ve sonra kullanılır.
- Dün Ali amcalara, eski komşumuza, gittik.
- Bu adam, seni temin ederim, sahtekârın biridir.
Anlama güç kazandırmak İçin tekrarlanan sözler arasında kullanılır
- Ölüme gülerek koşan genç savaşçıların al bayraktan dalgalansın, dalgalansın!
- Oğlunu, kadersiz oğlunu bir daha göğsüne bastı.
Tırnak içinde olmayan aktarma cümlelerinden sonra kullanılır.
- Minareyi çalan kılıfını hazırlar, diyordu.
- Artık kimseyi sevmeyeceğim, dedi.
Bibliyografik künyelerde yazar, eser, basımevi, basım yeri, basım yılı gibi kelimeler arasında kullanılır.
Falih Rıfkı Atay, Tuna Kıyıları, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1938.
UYARI
Yazarın soyadı önce yazılmışsa soyadından sonra da virgül kullanılır.
- Ergin, Muharrem, Dede Korkut Kitabı, Ankara, 1958.
- Ali, Sabahattin, Kuyucaklı Yusuf, YKY, İstanbul, 2006.
Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak “ret, kabul ve teşvik” bildiren “hayır, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam, olur, hayhay, baş üstüne, öyle, haydi, elbette” gibi kelimelerden sonra kullanılır.
- Peki, yarın birlikte gideriz.
- Olur, ben de size katılırım.
- Hayhay, memnun oluruz!
- Tamam, yarın akşam üzeri gelirim.
Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için kullanılır.
- Bu yıl ihracat gelirlerinde 2,4’lük bir büyüme söz konusudur.
- Diploma notum 65,70 olduğu için mülakata giremedim.
Hitap için kullanılan kelimelerden sonra kullanılır. Ayrıca yazışmalarda başvurulan makam adından sonra da virgül kullanılır.
- Sayın Başkan,
- Saygıdeğer Arkadaşlar,
- Türk Dil Kurumu Başkanlığına,
- Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğüne,
Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra kullanılır.
- Nazmiye Hanım bu vazoyu severek, isteyerek aldı.
UYARI
Cümlede pekiştirme ve bağlama görevinde kullanılan da / de bağlacından sonra virgül konmaz.
- Kafamız düzelince imlamız da dü
- Tiyatroyu da sinemayı da çok severim.
Metin içinde “-ınca / –ince” anlamında zarftın görevinde kullanılan “mı / mi” ekinden sonra virgül konmaz.
Çocuk uyandı mı bir daha uyumaz.
Havalar açtı mı köye gideriz.
Şart ekinden sonra virgül konmaz.
- Oraya gidersem seni ararım.
- Sokağa çıkarsam mutlaka ona uğrarım.
Metin içinde zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra virgül konmaz
- Pencereden bakınca çok şaşırdı.
- Gece kitap okumadan uyumuş.
Ad ya da sıfat tamlamasını oluşturan sözlerin arasında virgül ya da başka bir noktalama işareti kullanılmaz.
- Kardeşimin yeni arabasını gördün mü?
- Sana beyaz bir gömlek almıştı
Metin içinde “ve, veya, yahut, ya…ya” bağlaçlarından önce de sonra da virgül konmaz.
- Şiir ve roman türünde kitaplar arı
- Onunla iki veya üç defa karşılaştı
Metin içinde tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz.
- Ya bu deveyi gütmeli ya bu diyardan gitmeli.
- Hem dinliyor hem notlar tutuyordu.
