10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı BirYay Yayınları Kitap Cevapları 194. sayfanın cevaplarına aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Metni Anlama ve Çözümleme
- “Kanlı Kavak” adlı Karagöz metninde geçen güldürü ögelerini bulunuz. Güldürü ögelerinin genel olarak nasıl kurgulandığını söyleyiniz.
Ağız taklitlerine dayanır. Özellikle Osmanlı’daki azınlıkların ağız taklitleriyle mizah yapılır.
ÖRNEK:
Ra. — Balta more kardas, balta.
Karagöz’ün yanlış anlamaları üzerine kurulur.
ÖRNEK:
— Aman Karagözüm nedir bu işler?
— Kafanı kırsın geyiklerle keşişler. (Tokat)
2. Okuduğunuz metinden hareketle Hacivat, Karagöz ve Arnavut tipinin kişilik özelliklerini belirleyiniz.
Hacivat: Hacivat yarı aydın, ağdalı bir dil kullanan, kurnaz, çıkarını düşünen bir tiptir. Biraz “mürekkep yaladığı” için yarım yamalak da olsa biraz şundan biraz bundan haberi olan bir yarı aydın tipidir. Görgü kurallarına uyar ama samimi değildir.
Karagöz: Karagöz dışa dönük, içi dışı bir, olduğundan başka gözükmeyen, yoksul bir halk tipidir. Halkın sağduyusunu ve törelerini yansıtır. Hacivat’ı dolandırmak gibi küçük kusurları hoş görülür. Çünkü o, ortağı tarafından daha büyük ölçüde dolandırıldığının farkındadır. Dürüst ve açık sözlüdür.
- Karagöz oyunundaki tiplerden hangisini kendinize yakın buldunuz? Neden?
Cevabı size kalmış.
- Metnin temel çatışmasını bulunuz.
Halk ile aydın arasındaki anlayış farklılığı ifade edilir.
- Metnin temasını bulunuz.
Yanlış anlamalar.
- “Kanlı Kavak” metninde herhangi bir zaman var mıdır? Açıklayınız.
Zaman ve mekan kullanılmamıştır.
- “Karagöz hiç okumamış ama zeki bir halk adamıdır.” yargısını okuduğunuz metinden hareketle gösteriniz.
Kurnazlığı ile işinden rahatlıkla sıyrılır.
- Okuduğunuz metinde Karagöz oyununun hangi bölümlerine yer verilmiştir?
Muhavere bölümünden alınmıştır.
- Günlük dili kullanmanın okuduğunuz metnin anlatımına ne tür etkileri olmuştur? Açıklayınız.
Günlük dille yazılmış metinler anlaşılmasını kolaylaştırır. Karşımızda daha anlamlı kılar.