10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı BirYay Yayınları Kitap Cevapları 130. sayfanın cevaplarına aşağıdan ulaşabilirsiniz.
- Yaşadığınız bölgedeki coğrafi yerler veya insanlarla ilgili efsaneler var mıdır? Anlatınız.
ER İLE CİS EFSANESİ ( Erciyes’in Adı)
Ercişler Kabilesiyle beyleri burda yaşardı. Bey’in güzel kızı Cis’in namı dillere destandı. Bir yiğit yöreye gelmiş, Cis’i görüp beğenmişti. Cis’de bu yiğidi görmüş, can evinden vurulmuştu. Yiğit Cis’i babasından istetemeye karar verdi. Ulu Alplere giderek Cis’i, beyden istetmişti. Bey, yiğidi şöyle süzmüş önüne bir şart koşmuştu. “ Karşı dağın tepesinde alev kusan bir ejder var. O ejderi öldürüp gel! Kızım Cis’de senin olsun”
Yiğit bunun üzerine Cis’in yanına giderek ona gelinliği vermiş. “Sen hazır ol ben ejderi kesip geleceğim “demiş. Cis, onun önüne geçip, vaz geçmesini istemiş. “Ordular baş edememiş sen nasıl edersin?” demiş. “ Dağ çok sapa, Ejder büyük gel bu işten vaz geç“demiş. Yiğit, verdiği söz ile sevdasından vaz geçmemiş. “ Yol sapa, ejder büyükse sevdam daha büyük” demiş. “ Ejder beni öldürürse bir kere yanar, ölürüm. Yoldan dönmek,sensiz kalmak; bana binlerce kez ölüm.” Diyerek Cis’e aldığı beyaz gelinliği vermiş. “ Kısmetse döner gelirim giy bu gelinliği “demiş.
Yiğit, silahlar kuşanıp dağ başına revan olmuş. Cis ise peşinden gdip, yoldan çevirmek istemiş. Yiğit, yolundan dönmeyip ejderin yanına varmış. Ejder, alevler püskürtüp Yiğit’i yakmak istemiş. Alevler Cis’i sarınca Yiğit üstüne kapanıp onu korumak istemiş. İkisi birden tutuşup yanıp yakılıp kül olmuş. Cis’in beyaz gelinliği dağın başına yayılmış. Erciyes o günden sonra beyaz ve dumanlı kalmış.
- Aşağıdaki cümlelerde Türk mitolojisine ait “Hüma Kuşu-Tulpar-Tepegöz” ile ilgili açıklamalar verilmiştir. Açıklamaların hangi mitolojik varlığı karşıladığını yanlarına yazınız.
Devlet kuşu uğur, bereket sayılır. Hakkında yazılmış türküler bulunur. | HÜMA KUŞU |
Manas destanında geçer. Yunan mitolojisindeki kanatlı at Pegasus’a benzer. | TULPAR |
Dede Korkut Hikâyeleri’nde geçen iri cüsseli, tek gözlü efsanevi yaratıktır. | TEPEGÖZ |