Cumhuriyet Dönemi Tiyatrosunun Genel Özellikleri ve İşlenen Konular Nelerdir?

Cumhuriyet Dönemi Tiyatrosunun Genel Özellikleri ve İşlenen Konular Nelerdir?

  • 1927’de Darülbedayi’nin başına Muhsin Ertuğrul‘un geç­mesiyle tiyatro, çağdaş bir sanat atanına dönüşmüştür. 1923-1940 arasında bir grup yazar, düşünce yönü ağır ba­san eserler yazmış; güncel siyasi görüşler doğrultusunda seyirciyi yönlendirme, eğitme görevini üstlenerek top­lumsal eleştiri yapmıştır. Diğer bir yazar grubu İse Osman­lıyı eleştirip Cumhuriyeti Övmüş, milliyetçilik duygusuyla Anadolu’nun direnişini yüceltmiş, sanatta çağdaşlaşmayı amaç edinerek ulusallıktan ayrılmadan evrenseli yakala­mayı düşünmüştür.
  • 1940-1960 dönemi oyunlarında Dünya Savaşı sonra­sında ekonomik şartların birey, aile ve toplum üzerinde­ki etkisi, değişen değer yargıları, ilişkileri yönlendirmede geleneklerin değil paranın etkin olması gibi konular işlen­miştir.
  • 1960-1980 arasında yaşanan üç askeri darbe (27 Mayıs 1960,12 Mart 1971.12 Eylül 1980] siyasi ve sosyal hayatı büyük Ölçüde etkilemiştir.
  • Toplumsal sorunlar, aile İçi ilişkiler, varoş hayatı, Almanya’ya giden işçi sorunları; köylü-kentli, ağa-köylü, imam muhtar öğretmen çatışması bu dönem tiyatro eserlerinde sıkça yer almıştır.
  • Çok sayıda devlet tiyatrosu ve özel tiyatro açılmıştır. Tiyatro yazarları genellikle birikimli, aydın kişilerdir.
  • Geleneksel tiyatroyla modern tiyatronun özelliklerinin bir arada görüldüğü eserler verilmiştir. Daha çok Batılı anlamda tiyatro eserleri yazılmıştır.

  • Akıl ve bilimin öne çıktığı yapıtlar kaleme alınmıştır. Eserlerde oyuncu kadrosu oldukça geniş tutulmuştur.
  • Çocuk tiyatrosu çalışmaları yapılmış, kadınlar sahnede daha çok yer almaya başlamış, devlet konservatuarı açıl­mıştır.
  • Halkın anlayabileceği açık ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
  • Oyunlar genellikle nesir biçiminde yazılmakla beraber nazım-nesir karışık yazılanlar da vardır.
  • Bireysel duygu ve düşünceler, sosyal kurumlardaki deği­şimler tiyatrolarda sahnelenmiştir.

Cumhuriyet Dönemi tiyatrosunda işlenen konular

  • Değişen yaşam tarzının sonucunda yaşanan aile dramları

  • Aile kurumunu ve geleneksel yapıyı bozan ağır ha­yat şartları

  • Değer çatışmaları, köy gerçekliği, gelenekler

  • Köyden kente göçün yarattığı problemler

  • Gecekondularda ki uyum ve kimlik sorunları

  • Toplumsal ve ekonomik adaletsizlikler

  • Osmanlı tarihindeki önemli olaylar ve kişiler

  • Kadının ezilmesi, bilinçsizlik, iyi-kötü mücadelesi

  • Kapitalizmin getirdiği olumsuzluklar

  • Haksızlık ve sömürü düzeni

  • Halk kahramanlarının başkaldırması

  • Ekonomik nedenlerden kaynaklı sınıf çatışması