Röportaj / Mülakat Çeşitleri

İçindekiler

Sunuluş Tarzına Göre Röportajlar

Röportajlar, sunuluş tarzı bakımından ikiye ayrılır
a) Amerikan Röportajı: Giriş bölümünün sürpriz, şaşırtıcı bir paragraf olduğu, en son söylenmesi gereken kelimelerin en başta söylendiği röportajlardır.
b) Alman Röportajı: Yazarın konuyu işlerken kendisini ön plana aldığı “ben” eksenli röportajlardır.

Konusuna Göre Röportajlar

Röportajların konusu bir yeri, bir kişiyi, eşya veya sorunu tanıtmaktır; röportajlar, konu bakımından şu gruplara ayrılır:
a) Edebî röportaj: Şair ve yazarların yaşayış ve kişilik özelliklerini, sanat görüşlerini daha iyi anlamamıza olanak sağlayan röportajlardır.
b) Siyasal röportaj: Siyasi konuları ele alan, devlet yönetiminde bulunan kişilerle yapılan röportajlardır.
c) Sağlık röportajı: Sağlık alanındaki kişilerle yapılan röportajlardır.
d) Spor röportajı: Spor alanında yapılan röportajlardır.

Anlatım tarzına göre röportajlar

Yazarın anlatım tarzına uygun olarak röportajların öyküsel ve kurgusal olarak değişik isimlerle anıldığı görülmektedir.
a) öyküsel Röportaj: Kişilerin bir öykü havası içinde ele alındığı, konuşturulduğu, sorunlara parmak basıldığı röportajlardır.
b) Kurgusal Röportajlar: öykülemenin çok sınırlı kaldığı, anlatımda yazarın çok az araya girdiği, ses alma makinesinin kalemin yerini tuttuğu, bu özelliğiyle yaşamdan canlı bir kesit özelliği gösteren röportajlardır. Bu tür röportajlarda yazar, ele aldığı konuyu, konuya karışan kişilerin konuşmalarıyla biçimlendirir. Ses alma makinesinde kayıtları yazıya dökerken eklemelere gitmeden, anlatılanların yerlerini değiştirme gibi (başa, ortaya, sona alma şeklinde) kurgusal değişiklikler yapar. Bu tür röportajlarda tutanak havasının olduğu söylenebilir. Anlatım daha doğaldır. Üzerinde uzun uzun düşünülmüş cümleler yoktur.

Uzunluğuna Göre Röportajlar

Röportajların uzunluk kısalık açısından da ayrı değerlendirildikleri görülmektedir.
a) Tek Röportaj: Belirti bir konuyu ele alan ve tek yazı çerçevesinde sunulan röportajlardır. Bu tür röportajlara gazete ve sanat dergilerinde sıkça rastlanmaktadır.
b) Dizi Röportaj: Bir konuyu kapsamlı biçimde, değişik yönleriyle ele alan ve inceleyen röportajlardır. Olayları yerinde incelemeye ve çok sayıda kişilerle ilişki kurulup görüşmelere dayandırılan röportajlar bu gruba girmektedir. Bu röportajların yayımının günlerce sürdüğü görülmektedir.