Güngör Dilmen Kimdir, Hayatı, Biyografisi, Eserleri, Özellikleri, Edebi Kişiliği…
- Asıl adı Güngör Dilmen Kalyoncu olan sanatçı, Tekirdağ’da doğdu.
- İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Klâsik Filoloji Bölümünden mezun oldu.
- Amerika’da Yale ve Washington Üniversitelerinde tiyatro eğitimi aldı, İsrail ve Yunanistan’da tiyatro çalışmaları yaptı. Oyunlarında mitoloji ve tarihten sıkça yararlandı.
- Türk edebiyatında özellikle absürt tiyatro alanında başarılı ürünler ortaya koyan sanatçı, bu türün önde gelen temsilcilerinden biri olmuştur.
- Absürt tiyatro türünde yazdığı “Canlı Maymun Lokantası”yla ödül aldı. Dramatik bir yapı ve şiirsel bir üsluba sahip bu eserde “kapitalist maddeci, sömürgeci olan Amerikalı petrol kralı ve karısı” ile “fakir, maneviyatçı ve sömürülen Çinli şairin” şahsında iki ayrı dünyanın karşılaştırılması yapılmaktadır.
- Frigya kralı Midas’ın tutkusunu, hırsını, kibrini ve yanılgılarını anlattığı Midas üçlemesi (Midas’ın Kulakları, Midas’ın Altınları, Midas’ın Kördüğümü) önemli eserlerindendir.
- Tek perdelik “Midas’ın Kulakları” ile 1959’da Sinema – Tiyatro dergisinin açtığı yarışmada birinci oldu. Konusu şöyledir: Tanrı Apollon ile Pan arasındaki yarışmada Frigya Kralı Midas hakem seçilir. Halkı da arkasına alan Pan, flütüyle Midas’ı da etkileyerek yarışın galibi olur. Apollon bu hükmün cezası olarak Midas’a bir çift eşek kulağı verir. Midas önceleri başına geçirdiği kırmızı bir başlıkla bu kusurunu saklasa da zamanla herkes bu durumu öğrenir. Yazar, mitolojiden aldığı konuyla sosyal bir tenkit yapmakta; bilginlerin boş konuşması, halkın dedikodusu, Midas’ın gururu etrafında yönetici-halk ilişkisini başarıyla yansıtmaktadır.
- “Devlet ve İnsan” oyununda Mithat Paşa’nın sürgündeki günlerini (19. yy.) ve öldürülmesi anlatılır. Eser, Orhan Asena’nın “Yıldız Yargılanması”yla birlikte “Devlet ve İnsan/Yıldız Yargılanması” başlığıyla yayımlanmıştır.
- Sinema filmi “İttihat ve Terakki” ve televizyon dizisi “Bağdat Hatun’un senaryolarını kaleme aldı.
Tiyatro eserleri şunlardır:
Canlı Maymun Lokantası, Midas’ın Kulakları, Midas’ın Altınları, Midas’ın Kör Düğümü, Ben Anadolu, Galile’nin Günahları, Osmanlı Dram Kumpanyası, Hâkimiyeti Milliye Aş Evi, Kurban, Aşkımız Aksaray’ın En Büyük Yangını, Bağdat Hatun, Deli Dumrul, Akad’ın Yayı, Troya İçinde Vurdular Beni, Ayak Parmakları, Hasan Sabbah, Avcı Karkap, Ak Tanrılar, Devlet ve İnsan
