HALK EDEBİYATI- 5
1. Bir vakte erdi ki bizim günümüz
Yiğit belli değil mert belli değil
Herkes yarasına derman arıyor
Devâ belli değil dert belli değil
Koşmadan alınan bu dörtlüğün konusuna göre aldığı isim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Güzelleme
B) Ağıt
C) Mani
D) Taşlama
E) Koçaklama
2. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatında aruz ölçüsüne dayalı türlerden değildir?
A) Divan
B) Selis
C) Kalenderi
D) Satranç
E) Varsağı
3. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatında nesre dayalı türlerden biri değildir?
A) Efsaneler
B) Masallar
C) Atasözleri
D) Hilyeler
E) Bilmeceler
4. Aşağıdakilerden hangisi Tekke (Tasavvuf) edebiyatı şairleri içinde yer almaz?
A) Kayıkçı Kul Mustafa
B) Niyazî-i Mısrî
C) Hacı Bektaşi Veli
D) Kaygusuz Abdal
E) Aşık Paşa
5. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi sadece heceyle şiirler söylemiştir?
A) Köroğlu B)Dadaloğlu
C) Bayburtlu Zihni D)Seyrani
E) Dertli
6. I. Nazım birimi dörtlüktür.
II. Sanatlı ve süslü söyleyişten uzaktır.
III. Sagu, koşuk, sav en önemli ürünleridir.
IV. Halkın ortak problemlerini dile getirmiştir.
V. Nesir alanında şiirden daha çok gelişme görülmüştür.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde ya da hangilerinde Halk edebiyatıyla ilgili bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Yalnız II B) Yalnız III
C) Yalnız V D) III ve V
E) I ve IV
7. I. En güzel örnekleri halk hikayeleri ve masallardır.
II. Nazımla nesir iç içedir.
III. Oldukça sade ve halk ağzıyladır.
IV. Mersiyeler ve hicviyeler birer halk nesri örneğidir.
V. Halk hikayelerinin bitiminde “duvak kapama” adı verilen bir türkü söylenir.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde ya da hangilerinde Halk edebiyatı nesri ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?
A) Yalnız II B) Yalnız IV
C) Yalnız V D) IV ve V
E) I ve III
8. Halk şairleri arasında en kültürlü, en yaratıcı kişi olarak tanınır. Divan şairleriyle boş ölçüşen şair, gerçekten onları aratmayacak tarzda gazeller, murabbalar söylemiştir. Dilindeki sadelik ve akıcılık onun başarısının delilidir. En çok bilinen şiiri, 38 dörtlükten meydana gelen ve 105 şairin adının sayıldığı Şairname’sidir. Burada 17 saz şairinin adının zikredilmesi Arap ve Acem şairlerinin yanında klasik şiirimizle tekke şiirimizin ünlü adlarına daha fazla yer vermesi düşündürücüdür.
Parçada tanıtılmaya çalışılan 17. yüzyıl Halk edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Karacaoğlan B) Aşık Ömer
C) Sümmani D) Dadaloğlu
E) Kul Mehmet
9. Telli sazlıdır bunun adı
Ne ayet dinler ne kadı
Bunu çalan onlar kendi
Şeytan bunun neresinde
Yukarıdaki dörtlük aşağıdaki şiir türlerinden hangisine aittir?
A) Taşlama B) Güzelleme
C) Koçaklama D) Ağıt
E) Mani
10. Şair, Nakşibendi Tarikatı’nın Halidiye kolunu kuran Şeyh Halid’e bağlanarak, onun fikir ve telkinlerinden feyz alır. Arapça ve Farsça sözcükleri, deyimleri öğrenmeye çabalar, aruz veznindeki ses dalgalanmalarını sezinler gibi olur. Fakat medresenin kasveti ve esrarlı havasına daha fazla dayanamayarak köyüne geri döner. Daha sonra birçok yer gezen şair, kasaba ve köylerin kahvelerinde saz çalıp türkü söyleyerek kendini gittiği her yerde sevdirir. Asıl sanatçı kişiliği hece ile yazdığı koşma ve semailerinde görülür.
Paragrafta sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aşık Ömer B) Bayburtlu Zihni
C) Erzurumlu Emrah D) Dadaloğlu
E) Ruhsati
11. I. Özel bir ezgisi vardır.
II. Yapısı yönünden iki bölümden oluşur.
III. Hece ve aruzla yazılabilir.
IV. Anonim Halk edebiyatı nazım biçimidir.
V. Aşk, gurbet, kahramanlık konularında yazı labilir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi “türkü” için söylenemez?
A) V B) IV C) III D) II E) I
12. I. Ben giderim o gider, benden ileri gider.
II. Ağaç üstünde kilitli sandık.
Yukarıda verilen ifadeler Halk edebiyatının hangi nazım şeklidir?
A) Tekerleme B) Bilmece
C) Ninni D) Efsane
E) Mani
CEVAPLAR
1 D 2 E 3 D 4 A | 5 B 6 D 7 D 8 B | 9 A 10 C 11 C 12 B |
