LYS Türk Edebiyatı Deneme Sınavı – 15

LYS – 15 Deneme Sınavı 

1.      —, şiir, roman, öykü, tiyatro, eleştiri gibi türlerde ya­pıtlar vermiştir Şiirlerinde çocuklarını küçük yaşlarda kaybetmesinin de etkisiyle genellikle, hüznü ve elemi işlemiştir. Ölümü hatırlatan doğa manzaraları, hüzünlü duygular, romantik güzellikler, solgun güller, kitap yaprakları arasında kurutulmuş çiçekler, küçük kuşlar şiirlerinde sıkça işlediği konular arasındadır. Edebiyat­ta yenilikten yanadır. Bu yüzden — ile aralarında es-ki-yeni edebiyat tartışmaları olmuştur.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Namık Kemal – Ahmet Mithat Efendi

B)  Ziya Paşa – Abdülhak Hamit Tarhan

C)  Recaizade Mahmut Ekrem – Muallim Naci

D) Abdülhak Hamit Tarhan – Şinasi

E)  Ahmet Mithat Efendi – Şemsettin Sami

 

2.      Sanatçılar, bu dönemde, yapıtlarında sosyal mesele­lere yönelmiş, yapma dili ve üslubu bir yana bıraka­rak konuşma dilini hâkim kılmaya çalışmışlardır. Ya­pıtlarında anlattıkları olayları, İstanbul dışına çıkarak Anadolu’daki yaşamdan seçmişlerdir. Ömer Seyfet­tin, Ziya Gökalp, Halide Edip, Yakup Kadri bu döne­min önemli sanatçılarıdır.

Bu parçada sözü edilen edebiyat dönemi aşağıda-kilerden hangisidir?

A)  Tanzimat Edebiyatı

B)  Servet-i Fünun Edebiyatı

C)  Fecr-i Âti Edebiyatı

D)  Milli Edebiyat

E)  Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı

 

3.      Beş Hececiler’den —, Han Duvarları şiiriyle memle­ket sevgisini dile getirmiştir. —, çocuklar için yazdığı şiirlerini “Kuş Cıvıltıları” adlı yapıtında toplamıştır. Yine Beş Hececiler’den —, aruzla heceyi birleştirmeye ça­lışmış, hece ölçüsüyle gazel şeklinde şiir yazmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakiierin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Faruk Nafiz Çamlıbel – Yusuf Ziya Ortaç – Orhan Seyfi Orhon

B)  Yusuf Ziya Ortaç – Enis Behiç Koryürek – Orhan Ve­li Kanık

C)  Halit Fahri Ozansoy – Orhan Veli Kanık – Ziya Os­man Saba

D)  Oktay Rifat Horozcu – Faruk Nafiz Çamlıbel – Orhan Seyfi Orhon

E)  Faruk Nafiz Çamlıbel – Yusuf Ziya Ortaç –   Melih Cevdet Anday

 

4.      Lale Devri’nin şairi olarak tanınmıştır. Şiirlerinde aşk, içki, zevk ve sefayı işlemiştir. — öncüsü olan —, Halk Edebiyatı’ndan da etkilenmiştir. Şiirlerinde halkın kul­landığı deyimlere yer vermiş, halkın konuşma diline de oldukça yaklaşmıştır. Samimi ve içten bir söyleyişi olan şair, şarkılarıyla tanınmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) Sebk-i Hindi akımının – Seyyit Nesimi

B) Mahallileşme akımının – Baki

C)  Mahallileşme akımının – Nedim

D) Sebk-i Hindi akımının – Şeyh Galip

E) Türki-i Basit akımının – Tatavlalı Mahremi

 

5.  —- romanında, öksüz kalarak teyzesinin yanına sığı­nan başkahraman —, Fransız Okulu’nda okur. Yazla­rını, teyzesinin Erenköy’deki köşkünde geçirir ve bu sı­rada teyzesinin oğlu Kâmuran’la birbirlerini severler, evlenmeye karar verirler. Düğün günü, bilinmeyen bi­risinden gelen bir mektupla her şey değişir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Çalıkuşu – Feride

B)  Ateşten Gömlek – Ayşe

C)  Kiralık Konak – Seniha

D)  Sinekli Bakkal – Rabia

E)  Mai ve Siyah – Lamia

6.       Saat ikide, bir saatlik yemek paydosu verildi. Çocuk Sami kömür ambarına indi. Ambar karanlıktı, rutubet­liydi ama toprak serindi, iri bir maden kömürü parçası­nı başının altına alıp yorgun vücudunu toprağa bıraktı, hemen uyudu. Düdük sesleriyle uyandığı vakit, kontro­lörler ellerinde elektrik lambaları, çocukları işbaşına ko­valıyorlardı. Sami de kalktı. Makinesine geldi. Karşıda, Baba Ferhat’ın mengenesinin az ilerisinde Demirci Şuayp’le kalfası Danyal, kızıl bir demire balyoz sallı­yorlar, büyük ve ağır çekiçler örse indikçe etrafa kıvıl­cımlar saçılıyordu.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?

A)  Olaylar oluş sırasına göre verilmiştir.

B)  Olaylar, gözlemci figürün bakış açısıyla verilmiştir.

C)  Fiiller, görülen geçmiş zamanla çekimlenmiştir.

D)  Ad ve eylem cümlelerine yer verilmiştir.

E)  Dil, kanalı kontrol işlevinde kullanılmıştır.

 

7.       16. yüzyılda yaşamış olan — şiirlerinde  önemli öğeler tasavvuf ve aşktır. Fakat ondaki dünyevi  değil, ilahi bir aşktır. Ona göre, yaşamın anlamı acı çekmektir. Kendisine bağlanan maaşı almasında  gülcük  çıka­ran memurlardan yakındığı — adi mektubu  edebiyatımızdaki en ünlü yergilerden biridir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Nabi’nin – Tuhfetü’l Haremeyn

B)  Baki’nin – Kanuni Mersiyesi

C)  Şeyhinin – Harname

D)  Ahmedi’nin – iskendername

E)  Fuzuli’nin – Şikâyetname

 

8.             Diyorum

Sefası bitti ömrümün

Şimdi dağa çıkarım, düze elveda

Düze duman çöker, düze kar yağar

Bahara elveda, yaza elveda

Şimdi özkökünden süzülen benim

Özge budaklara dizilen benim

Şimdi ne sen sensin ne de ben benim

Biz ki biz değiliz bize elveda

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Serbest ölçüyle oluşturulmuştur.

B)  Tamlayanıyla tamlananı yer değiştirmiş ad tamlaması vardır.

C)  Yinelemeler ahenk öğesi olarak kullanılmıştır,

D)  Aliterasyon ve asonans yapılmıştır

E)  “süzülen” ve “dizilen” sözcükleri zengin uyak oluş­turmuştur.

 

9.             Bursa’da bir eski cami avlusu

Küçük şadırvanda sakırdayan su

Orhan zamanından kalma bir duvar

Onunla bir yaşta ihtiyar çınar

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi voktur?

A) Redif                                  B) Uyak                         C) Ölçü

D) Ad takımı                           E) Sıfat-fiil

 

10.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulu­nan bir benzetme (teşbih) vardır?

A)  İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya

B)  Kapanırdı daha gün batmadan kapılar

C) Toprağı nasıl örterseniz öylece örtün beni

D)  Ben köy öğretmeniyim, bir bahçıvanım

E)  Bir şilep sızıyor ıssız gözlerinden

 

11.     Divan Edebiyatı ile ilgili aşağıdaki yargılardan han­gisinde bir bilgi yanlışı yoktur?

A)  Şairler, muhammes denen takma adlar kullanmıştır.

B)  Arapça, Farsça sözcük ve tamlamalarla yüklü, süs­lü ve ağır bir dil kullanılmıştır.

C)  Şiirde parça güzelliğine değil, bütün güzelliğine önem verilmiştir.

D)  Şiirler sadece beyit birimiyle oluşturulmuştur.

E)  Şairler, manzume denilen, kalıplaşmış sözler kul­lanmışlardır.

 

12.    Kemal Tahir ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangi­si söylenemez?

A)  “Göl insanları” öykü türünde bir yapıtıdır.

B)  Toplumcu gerçekçi bir edebiyat anlayışına bağlı kalmıştır.

C)  “Yorgun Savaşçı” romanında Anadolu’daki önder-siz ulusal güçlerin birleşip Kurtuluş Savaşı’na baş­lamasına kadar geçen dönemi anlatmıştır.

D)  “Devlet Ana” romanında, kuruluş sürecindeki Os­manlı toplumunu ve yönetim sistemini işlemiştir.

E)  “Hanımın Çiftliği” romanında Anadolu halkının geri kalmışlığını ve ağalık sistemini eleştirmiştir.

 

13.    Aşağıdakilerin hangisinde İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı, Halk Edebiyatı ve Divan Edebiyatı’nda aşk, sevgi, doğa güzelliği konularında yazılan şiir­ler sırasıyla bir arada verilmiştir?

A)  Destan – varsağı – mesnevi

B)  Sagu – ağıt – kaside

C)  Koşuk – koşma – gazel

D)  Sav – koşma – şarkı

E)  Koşma – semai – rubai

 

14.    Aşağıdakilerden hangisi Servet-i Fünun Edebiyatı sanatçılarının özelliklerinden değildir?

A)  Sanat için sanat düşüncesini benimsemeleri

B)  Şiirlerini sadece Divan şiiri biçimleriyle yazmaları

C)  Roman ve öyküde gelişme gösterirken tiyatroyu ar­ka plana atmaları

D)  Yabancı sözcük ve tamlamalarla süslü, ağır bir dil kullanmaları

E)  Şiirde parnasizm ve sembolizmi benimsemeleri

 

15.    Ülkemizde elektrik enerjisine olan talebin gün geçtikçe artmakta olduğu göz önünde bulundurulduğunda, elektrik enerjisinin tüketiciye en az kayıpla, en yüksek verimde ve en ekonomik biçimde ulaştırılması oldukça önem kazanmıştır. Bu önem, elektrik enerjisinin üretil­mesi, iletilmesi ve tüketilmesinde kullanılan sistemlerin kaliteli olmasını zorunlu hale getirmiştir. Ülkemizde tekstilden sonra ikinci büyük üretim sektörü olan elektromekanik sanayi ürünlerinin kaliteli, ekonomik güven­lik, insan ve çevre güvenliği göz önünde bulundurula­rak üretilmesi önemli bir husustur. Üretilen elektromekanik ürünlerin yurt içinde olduğu kadar uluslararası pazarda da yer alabilmesi için ulusal, uluslararası ve as­keri standartlarda belirtilen deneyler ile kalitelerinin is­patlanması gerekmektedir. Bu deneylerin gerçekleştiril­diği elektromekanik sanayi üreticilerine, üniversitelere ve araştırma kurumlarına ait deney sistemlerinin ulusla­rarası izlenebilirliğe sahip olmaları da şarttır.

Bir makaleden alınan bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Bağlama gruplarına yer verilmiştir.

B)  Dil, göndergesel işlevinde kullanılmıştır.

C) Yazar karşısındakiyle konuşuyormuş gibi içten bir  dil kullanmıştır.

D)  Ad ve eylem cümlelerine yer verilmiştir.

E)  Kanıtlayıcı anlatıma özgü nitelikler taşımaktadır. 

 

16.    Abdülhak Hamit ile ilgili olarak aşağıdaki yargılar­dan hangisi yanlıştır?

A)  Batı şiirindeki yenilikleri Türk şiirine uygulamıştır.

B)  Yapıtlarında romantizmin etkisinde kalmıştır.

C)  Tiyatroları oynanmak için değil, okunmak içindir.

D)  Tiyatrolarının tamamını şiir biçiminde yazmıştır.

E) “Duhter-i Hindu”, “Finten” ve “Nesteren” tiyatro tü­ründeki yapıtlarından bazılarıdır.

 

17.    Şinasi, 1826 yılında İstanbul’da doğdu. Babası Bolulu bir subaydı. Mehmet Ağa adındaki bu subay, binbaşı olarak katıldığı Şumnu Savaşı’nda şehit düştüğü za­man oğlu daha üç yaşını bile tamamlamamıştı. Çocu­ğu dul annesi, büyük sıkıntılar içinde büyüttü. İlk öğre­nimini tamamlayan küçük Şinasi, bazı tanıdıkların yar­dımıyla, Tophane’deki devlet dairelerinden birine me­mur adayı olarak girdi. O zamanlar bazı devlet daire­leri bir çeşit mesleki okul niteliği de taşırdı. Buraya de­vam eden gençler, gelecek için, çeşitli yönlerden ye­tiştirilirlerdi. Çalışkan ve zeki bir genç olan Şinasi kısa zamanda kendisini çevresine tanıttı ve sevdirdi. Daire­deki amirlerinden büyük destek gördü. Bunlardan ki­milerinden Arapça ve Farsça, kimilerinden de Fransız­ca dersleri aldı. Artık Doğu-Batı kültür ve edebiyatları konusunda oldukça yetenekli, genç bir memurdu.

Bu parçada dil, aşağıdaki işlevlerin hangisinde kullanılmıştır?

A) Göndergesel işlevinde

B) Alıcıyı harekete geçirme işlevinde

C) Kanalı kontrol işlevinde

D) Heyecana bağlı işlevinde

E) Şiirsel işlevinde

 

18.    Raskolnikov, tefeci kadını öldürmeyi ve topluma fay­dalı bir insan olmayı tasarlar. Yüksek bir amaca hizmet eden bir cinayetin kabul edilebilir olduğuna inanır. Topluma faydalı bir birey, faizci bir kadından çok daha iyidir diye düşünür ve kadını öldürür.

Bu parçada sözü edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?

A) Diriliş                                 B) Savaş ve Barış              C) Ana

D) Suç ve Ceza                       E) Meyhane

 

19.    Bir öykü yarışmasında “Şişhaneye Yağmur Yağıyordu” öyküsüyle birinci olan —-, öykülerinde bireyin toplum­daki yaşam biçimleri üzerinde durmuş, bütün bunları mizah unsurlarını kullanarak anlatmıştır. Öykülerinin arka planında da çoğunlukla İstanbul manzaralarına yer veren sanatçı, ayrıca tiyatrodaki ilk yapıtlarında dramatik türün başarılı örneklerini vermiştir. —- adlı oyunu edebiyatımızdaki ilk epik tiyatro örneğidir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) Tarık Buğra – Osmancık

B) Sait Faik Abasıyanık – Şahmerdan

C)  Halikarnas Balıkçısı – Mavi Sürgün

D)  Haldun Taner – Keşanlı Ali Destanı

E) Memduh Şevket Esendal – Vassaf Bey

 

20.    Aruz ölçüsünün kendine özgü kalıplarıyla yazılan, ge­nellikle felsefeyle ilgili düşünsel konuların işlendiği, tek dörtlükten oluşan şiirlerdir. Türk edebiyatına, İran edebiyatından geçmiştir. XVII. yüzyıl şairlerinden Azmizade Haleti bu türdeki şiirleriyle tanınmışsa da bu yolda büyük başarı gösterememiştir. — ve — bu tü­rün başarılı örneklerini vermiştir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) Şeyh Galip – Ahmet Haşim

B)  Pir Sultan Abdal – Kadı Burhaneddin

C) Âşık Ömer – Cenap Şehabettin

D) Ömer Hayyam – Yahya Kemal

E)  Kaygusuz Abdal – Ahmet Hamdi

 

21.    Yapıt, Araplara Türkçeyi öğretmek amacıyla, Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır. Türkçenin Arapça kar­şısında savunulduğu bir yapıt olarak değerlendirilmiş­tir. Yapıtta, Türkçe sözcüklerin anlamları Arapça olarak açıklanmakta ve her maddeden sonra birtakım Türk­çe metinler örnek olarak verilmektedir. Yapıtın önemi de, bu derleme Türkçe metinlerden ileri gelmektedir. Yapıt, Türk edebiyatının ve folklorunun bir hazinesi olarak kabul edilmektedir.

Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerin hangi­sidir?

A) Divan-ı Hikmet

B) Muhakemetü’l Lügateyn

C)  Divanü Lügati’t Türk

D)  Kutadgu Bilig

E) Atabetü’l Hakayık

 

22,    Aşağıdakilerin hangisinde sürrealizm akımıyla ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Sözcük anlamı “gerçeküstücülük” demek olan akım, Fransa’da ortaya çıkmıştır.

B)  Sigmund Freud’un “psikanaliz” adı verilen felsefi düşüncesinin etkisinde gelişmiştir.

C)  Akıl ve mantığın değersiz olduğu, insanı yönlendi­renin, bilinçaltı olduğu savunulmuştur.

D)  Breton, Aragon ve Paul Eluard önemli temsilcilerin-dendir.

E)  Realizm akımının şiir kolu olarak ortaya çıkmıştır.

 

 

23.     “Çamlıca’daki Eniştemiz”iyle, —; “Cumbadan Rumbaya”sıyla, —; “Saatleri Ayarlama Enstitüsü’yle —, Cumhuriyet Dönemi romancılığımızda önemli bir yere sahiptir.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Ahmet Hamdi Tanpınar – Peyami Safa – Abdülhak Şinasi Hisar

B)  Peyami Safa – Abdülhak Şinasi Hisar – Ahmet Ham­di Tanpınar

C)  Abdülhak Şinasi Hisar – Ahmet Hamdi Tanpınar -Peyami Safa

D)  Abdülhak Şinasi Hisar – Peyami Safa – Ahmet Ham­di Tanpınar

E)  Ahmet Hamdi Tanpınar – Abdülhak Şinasi Hisar -Peyami Safa

 

24.    Sanatla ilgisi daha lise sıralarında başlayan —, önce­leri şiir yazmıştır. Bu arada öykü de yazmaya başlayan sanatçı, “İpekli Mendil” adlı ilk öyküsünü Varlık dergi­sinde yayımlamıştır. O yılların birbiri ardına kapanıp tekrar çıkan dergilerinde, gazetelerin eklerinde öykü ve yazılar yayımlamıştır. İlk kitabı olan — 1936’da çı­karmış, 1943’te gazeteciliği de bırakarak kendini salt yazmaya vermiş, gönlünce, avare bir yaşam sürmüş, Burgazada’ya yerleşerek çok sevdiği balıkçıların, ek­meklerinin peşinde koşan küçük insanların arasında yaşamıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)  Necip Fazıl Kısakürek – Örümcek Ağı

B)  Memduh Şevket Esendal – Otlakçı

C)  Halikarnas Balıkçısı – Aganta Burina Burinata

D)  Falih Rıfkı Atay – Bizim Akdeniz

E)  Sait Faik Abasıyanık – Semaver’i

 

25.    Aşağıdakilerin hangisinde, ayraç içinde belirtilen sanatçı, özelliği bildirilen edebiyat akımının temsil­cisi değildir?

A)  Mükemmeliyetçiliği esas alma, yapıtlarda konuya değil; anlatıma önem verme (Corneille)

B)  İnsan ruhuna önem vererek karşıtlıklardan yarar­lanma; duygu, coşkunluk ve hayale önem verme (Aleksandre Dumas Pere)

C)  Çevre betimlemelerine, örf ve âdetlerin anlatımına önem verme (Honore de Balzac)

D)  Yapıtlardaki kahramanları, ait olduğu kesimin ağ­zıyla konuşturma (Victor Hugo)

E)  Şiirlerde genellikle alacakaranlık, ay ışığı, gündoğumu, günbatımı gibi belli belirsiz görüntüleri yan­sıtma (Paul Verlaine)

 

26.    Aşağıdaki dizelerin hangisinde tam uyak kullanıl­mamıştır?

A)            Gözlerinden aşkın ateşini aldım

Sonra derin bir rüyaya daldım

B)            Bütün umudumu çaldı güzeller

Şimdi esiyor yerinde yeller

C)            Senden umuyorum teselli yine

Bugün şefkatine, muhabbetine

D)            Senden ayrılalı kalbim hep kırık

Senden sonra kimseyi sevemem artık

E)            Yalnız o kucakmış, yalnız o dizmiş

İnsanlar ne kadar merhametsizmiş

 

27.           Uçun kuşlar uçun burda vefa yok

Öyle akar sular öyle hava yok

Feryadıma karşı aks-i seda yok

Bu yangın yerinde soğuk kül vardır

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  “yangın yeri” sözü, ad takımıdır.

B)  “soğuk” sözcüğü yapıca türemiştir.

C)  Yarım uyak kullanılmıştır.

D)  Belli bir durak düzenine uyulmamıştır.

E)  Yinelemelerden yararlanılmıştır.

 

28.    Şiirlerinin bazılarını, “Sebil ve Güvercinler” adıyla kitaplaştıran

                                                         I

Ziya Osman SabaYedi Meşaleciler topluluğunun önde gelen

         II                              III

temsilcisidir. Hece ölçüsü ve duru bir dille şiirler yazmış;

IV

ev, aile çevresi, çocukluk öz­lemi, anılar, ölüm, yoksul insanların dertleri şiirlerinin başlıca teması olmuştur. “Biz İnsanlar“, öykülerinin yer

     V

aldığı bir yapıtıdır.

Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağı­daki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?

A)  I. nin yerine “Düşten Güzel” getirilmeli

B)  II. nin yerine “Cahit Sıtkı Tarancı” getirilmeli

C)  III. nün yerine “Garipçiler” getirilmeli

D)  IV. nün yerine “Aruz ölçüsü ve süslü, ağır bir dille” getirilmeli

E)  V. nin yerine “Mesut insanlar Fotoğrafhanesi” geti­rilmeli

 

29.    Ziya Gökalp ile ilgili olarak aşağıdaki yağılardan hangisi yanlıştır?

A)  “Türkçülüğün Esasları” şiir türünde bir yapıtıdır.

B)  Şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.

C)  Yeni Lisan hareketi içinde yer almıştır.

D)  Beş Hececiler topluluğunun temsilcileri üzerinde etkili olmuştur.

E) Edebiyatı, düşüncelerini halka yaymak için bir araç olarak görmüştür.

 

30.    Yazarlığa başladığı yıllarda Tahtakale dolaylarında kü­çük bir basımevi kurar. Burada bir yandan kitap yazar, bir yandan yazdığı kitapları basıp satar. Romanların­da, olmayacak rastlantılara, olağanüstü olaylara, her zaman rastlanan tiplere çok yer veren sanatçı, toplum­sal faydayı öne alır. Halkı aydınlatmak, çoğunluğa bir şeyler öğretmek amacındadır. Bu yüzden, romanların­da sık sık olay dışına çıkarak ansiklopedik bilgilerle konuyu dağıtır. Sade bir dili, açık bir anlatımı olan sa­natçı İstanbul halkının konuştuğu dili sohbet havası içinde verir. “Dekadanlar” başlıklı yazısıyla Servet-i Fünun’u eleştirir, edebiyat çevrelerinin tepkisi üzerine ya­zarlığı bırakmak zorunda kalır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerin hangi­sidir?

A)  Şemsettin Sami

B)  Ahmet Mithat Efendi

C)  Namık Kemal

D)  Recaizade Mahmut Ekrem

E)  Nabizade Nazım

 

31.           Güller ki yüzünün renginden utandıkları için kızardılar

Kızıla boyandı baştan başa bütün bahçeler bağlar

Bu dizelerde aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?

A)  Bir sözü, benzetme amacı gütmeksizin başka bir söz yerine kullanma

B)  Bir olayı ya da durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme

C)  Bir sözcüğü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanma

D)  Bir anlam inceliği meydana getirmek için bildiğini bilmezlikten gelme

E)  Bir olayı, gerçek nedeninin dışında, hayali ve güzel bir nedene bağlama

 

32.    Aleksandre Dumas Pere, tarihi olaylardan esinlenerek

I

kaleme aldığı romanları ile büyük bir ün kazanmıştır.

                              II

Üç Silahşörler“, “Silahlara Veda” ve “Monte KristoKontu

III                             IV                                V

en tanınmış romanlarıdır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.            E) V.

 

33.           Bir güzel şuha dedim iki gözün sürmelidir

Dedi vallahi seni Hint’e kadar sürmelidir

Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamla­rı ayrı iki sözcüğü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tenasüp                    B) Cinas                      C) istiare

D) Tevriye                     E) Kinaye

 

34.    Reşat Nuri; “Yaban” romanında, Ahmet Celal’in kişili­ğinde, Kurtuluş Savaşı yıllarındaki Anadolu köylüsü­nün durumunu anlatır.

Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisin­de belirtilmiştir?

A)  “Yaban”ın konusu, Batılılaşmanın yanlış anlaşılma­sının toplum üzerindeki etkileridir.

B)  Romanın kahramanı Ahmet Celal değil, Binbaşı İh­san’dır.

C)  “Yaban” Reşat Nuri’nin değil, Yakup Kadri’nin ro­manıdır.

D)  Reşat Nuri; Ahmet Celal’in kişiliğinde, Kurtuluş Savaşı yıllarındaki Anadolu köylüsünün durumunu “Acımak”ta anlatmıştır.

E)  “Yaban” roman değil, bir öyküdür.

 

35.           Yaprak nasıl düşerse akıp kaybolan suya

Ruh öyle yollanır uyanılmaz bir uykuya

Duymaz bu anda taş gibi kalbinde bir sızı

Fark etmez anne toprak ölüm maceramızı

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  “düşerse” sözcüğü, geniş zamanın şartı biçiminde çekimlenmiştir.

B)  “uykuya” sözcüğü, yapım eki alırken ünlü düşme­sine uğramıştır.

C) “sızı” ve “maceramızı” sözcükleri zengin uyak oluş­turmuştur.

D)  “Fark etmez” sözü, yardımcı eylemle oluşturulmuş bileşik bir fiildir.

E) “taş gibi kalp” sözüyle tecahül-i arif sanatı yapılmış­tır.

 

36.    Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde be­lirtilen sanatçıyla İlgili değildir?

A)  “Yeşil Gece” romanında, kırsal kesimdeki yaşamı anlatmıştır. (Reşat Nuri)

B)  “Mikadonun Çöpleri” adlı oyununu, kadın-erkek iliş­kileri üzerine temellendirmiştir. (Melih Cevdet)

C)  “Denir Sarhoşları” ve “Yayla Dumanı” şiirlerinin yer aldığı yapıtlarıdır. (Ömer Bedrettin Uşaklı)

D)  “Yılanların Öcü”, “Onuncu Köy” ve “Irazca’nın Dirli­ği” roman türündeki yapıtlarıdır. (Mahmut Makal)

E)  “Tutkunun Köşeleri” romanında zenginleşme ide­alini konu edinmiştir. (Zeyyat Selimoğlu)

 

37.    Dilber, gönlündeki sevgiyi belli etmemek için: “Hiç, efendim, ben uyudum.” demek istediyse de, ruhunun kendisine emanet ettiği sırları açıklamaya alışkın olan gözlerinden her şeyi okuyan Celal: “Senin bana ne kadar tesir ettiğini biliyor musun? Beni gündüzleri dü­şündüren, geceleri sabahlara kadar uyutmayan hep sensin.” dedi. İkisi de üç dört dakika önlerine bakarak, yalnız o kendilerinden geçtikleri süre içinde özlem do­lu bakışlarını birbirlerine yönelterek, sessiz sessiz hay­ranlık ve sevgilerini birbirlerine aktararak öyle durdu­lar.

Bu parçanın aşağıdaki yapıtların hangisinden alın­dığı söylenebilir?

A) Şair Evlenmesi’nden

B) Sergüzeşt’ten

C) Araba Sevdası’ndan

D) Mahur Beste’den

E)  Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç’tan

 

38.    Kitab-ı Dede Korkut, destandan halk öyküsüne geçiş

                    I                                         II

döneminin ürünüdür. Eski Türklerin yaşamıyla ilgili ayrıntıları

III

ve İslam dini ile ilgili özellikleri içermektedir. Dede Korkut tarafından

IV

kaleme alınan yapıt, hem düz yazı hem şiir parçalarından

V

oluşmaktadır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlısı vardır?

A) I.            B) II.           C) III.           D) IV            E) V.

 

39.    Aruz ölçüsü kullanarak manzum hikâyeler yazmıştır. Bu hikâyelerde halkın dert ve sıkıntılarını anlatır. Şiirle­rinde özgürlük, doğruluk, vatanseverlik, adalet, istiklal gibi ahlaki kıymetleri telkin ederken, diğer taraftan toplumların çöküş sebebi olan korkaklık, dalkavukluk, tembellik gibi fenalıklara şiddetle hücum eder. Türk milletinin içinde bulunduğu acıları, sevinçleri ve hayal kırıklıklarını manzum bir tarih, bir hikâye, bir destan havası içinde anlatmaya çalışmıştır. “Çanakkale Şehit­lerine” adlı şiiri, bunun en güzel örneklerindendir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A)  Namık Kemal

B)  Mehmet Akif Ersoy

C) Faruk Nafiz Çamlıbel

D) Yahya Kemal Beyatlı

E)  Fazıl Hüznü Dağlarca

 

40.    Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Öykülenmesi gereken konular işlenmiştir.

B)  Beyit sayısında herhangi bir sınırlama yoktur.

C)  Genellikle, aruzun kısa kalıplarıyla yazılır.

D)  Divan edebiyatına Türkler tarafından kazandırılmıştır.

E)  Uyak düzeni aa, bb, cc… biçimindedir.

 

41.    Aşağıdakilerden hangisi meddah ve ortaoyununun ortak özelliklerinden biri değildir?

A)  Doğaçlama olma

B)  Güldürü öğelerinden yararlanma

C)  Şive taklitlerine yer verme

D) Tek kişiden oluşan gösteri olma

E)  Sözlü tiyatro geleneğinin örneği olma

 

42.    — Servet-i Fünun şiirinin en önemli ismidir. Aruzu, Tükçenin söyleniş ahengini bozmadan, başarıyla kul­lanmıştır. Anlamı birden çok beyitte tamamlayarak şi­ire konuşma dilini getirmiştir. Şiirin konusunu da ge­nişleterek şiiri iç ve dış yeniliklerle geleneksellikten kurtarmıştır. Şiirlerinde önceleri kişisel duygulanışları işlerken daha sonra toplumsal konulara yönelmiştir. Çocuklar için hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerini, — adlı yapıtında toplamıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) Tevfik Fikret – Şermin

B)  Cenap Sahabettin – Tamat

C) Ahmet Haşim – Piyale

D)  Mehmet Rauf – Siyah İnciler

E)  Hüseyin Cahit – Nadide

 

43.           Hasreti bağlayıp sazın teline

Yıllardır çıkmışım gurbet eline

Düşmüşüm bu yüzden elin diline

Üstelik yâr beni taşlar nedendir

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Birden çok ad tamlaması vardır.

B)  “gurbet eline” sözünde ulama vardır.

C)  Redif kullanılmamıştır.

D)  I. ve II. dizeler tam uyak oluşturmuştur.

E)  “bağlayıp” sözcüğü bağ eylemdir.

 

44.    Aşağıdaki  yapıtlardan  hangisinin  yazınsal türü, ötekilerden farklıdır?

A) Venedik Taciri

B)  Gazap Üzümleri

C)  Babalar ve Oğullar

D)  Vadideki Zambak

E)  Nötre Dame’ın Kamburu

 

45.           I. Melih Cevdet Anday

II.  Oktay Rifat Horozcu

III.  Cevdet Kudret Solok

IV.  Mahir Vasfi Kocatürk

V. Sabri Esat Siyavuşgil

Yukarıdaki  sanatçılardan  hangileri  ötekilerden farklı bir edebiyat topluluğunun temsilcisidir?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                    C) II. ve V.

D) III. ve IV.                            E) IV. ve V.

 

 

46.    Söğüdün yaprağı narindir narin

İçerim yanıyor dışarım serin

Zeynep’i bu hafta ettiler gelin

Zeynep’im Zeynep’im anlı Zeynep’im

Üç köyün içinde şanlı Zeynep’im

Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağı­daki şiir biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A) Türkü                                 B) Koşma                     C) Varsağı

D) Semai                                E) Şarkı

 

47.           Altın rengi gözleri yanan bir semaverdi

Ilık bir çay kokusu akardı saçlarından

Yanmanın lezzetini onda hissettiğim bir an

Ve yazın sevgisini bana önce o verdi

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Benzetmeye başvurulmuştur.

B)  Çapraz uyak düzeniyle yazılmıştır.

C)  “kokusu” sözcüğü hem yapım hem de çekim eki almıştır.

D)  “hissettiğim” sözcüğünde birden fazla ses olayı vardır.

E)  semaverdi” ve “verdi” sözcükleri tunç uyak oluştur­muştur.

 

48.    Sembolist bir şair olan Ahmet Haşim, “Piyale“deki şiirlerinde

                  I                                     II                  III

yaşam karşısında yalnızdır. Deneme ve fıkra türündeki yazılar

IV

da kaleme almıştır. “Göl Saatleri” bu yazılarından oluşan bir

                                     V

yapıtıdır.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.             B) II.             C) III.            D) IV.             E) V.

 

49.     Daha çok ustası Ahmet Mithat’ın edebi çizgisini izle­yen, döneminin güçlü akımı Servet-i Fünun içinde yer almayan sanatçı, öğrencilik yıllarında saltanata karşı çıkan şair ve yazarlara özenerek şiirler de yazmıştır. Şiir, öykü, okul kitapları alanlarında; tarihsel ve bilim­sel konularda yapıtlar yazmıştır. Renkli, canlı bir anla­tımı vardır. Yapıtlarında İstanbul’u özellikle de Beyoğlu’nu anlatmıştır. Kısa ve canlı bir cümle yapısı vardır. Yazılarını dönemindeki bütün yayın organlarına gön­dermiştir. Edebiyatımızda fıkra türünün güzel örnekle­rini vermiştir. “Eşkal-i Zaman”, “Gülüp Ağladıklarım” ve “Falaka” yapıtlarından bazılarıdır.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A)  Refik Halit Karay

B)  Ahmet Rasim

C)  Hüseyin Rahmi Gürpınar

D)  Falih Rıfkı Atay

E)  Ahmet Hamdi Tanpınar

 

50.    Necip artık eskisi kadar yalıya gelmemektedir. Hele Hacer’in davranışları, onların her bakışlarından anlam çıkarmaya çalışan tavrı her ikisini de deliye döndürür. Birbirlerini buldukları anda, ister istemez kaybedecek­lerdir. Suat, Necip’in aldığı eldivenin diğerini de verir. Bunun sebebi ise artık hayatın Suat için yaşamaya de­ğer bir tarafı kalmamasıdır. O gece konakta yangın çı­kar. Süreyya alevlerin içine girmeye cesaret edemez. Necip içeriye fırlar. Suat’la o, çöken tavanın altında can verirler.

Bu parçada sözü edilen yapıt ve yazarı aşağıdaki­lerden hangisidir?

A) Yaprak Dökümü – Reşat Nuri Güntekin

B)  Mai ve Siyah – Halit Ziya Uşaklıgil

C)  Eylül – Mehmet Rauf

D)  Hayal İçinde – Hüseyin Cahit Yalçın

E)  Tesadüf – Hüseyin Rahmi Gürpınar

 

51.    Halit Ziya Uşaklıgil ile ilgili olarak aşağıdaki yargı­lardan hangisi yanlıştır?

A)  Romanlarında seçkin çevreleri anlatmıştır.

B)  Yapıtlarında psikolojik betimlemelere ağırlık ver­miştir.

C)  “Saray ve Ötesi” ve “Kırk Yıl” anı türünde kaleme aldığı yapıtlarıdır.

D)  Edebiyatımızda, Batılı anlamda başarılı ilk roman olan “Siyah İnciler”i kaleme almıştır.

E)  Yapıtlarında alışılmışın dışında bir cümle düzeni kullanmıştır.

 

52.           İstanbul’u dinliyorum, gözlerim kapalı

Kuşlar geçiyor, derken

Yükseklerden, sürü sürü, çığlık çığlık

Ağlar çekiliyor dalyanlarda

Bir kadının suya değiyor ayakları

Bu dizeler Orhan Veli’nin şiirine özgü aşağıdaki niteliklerden hangisine örnek gösterilebilir?

A) Toplumsal yergiye başvurmasına

B)  Ölçü ve uyağa önem vermemesine

C)  Şiirlerini dörtlükler biçiminde oluşturmasına

D)  Günlük yaşamdaki sorunlara değinmesine

E)  Nükteli bir söyleyişi benimsemesine 

53.    Aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin tümü, Divan edebiyatının düzyazı türündeki ürünleridir?

A) Tezkire – seyahatname – tarih – münşeat

B)  Seyahatname – mesnevi – tarih – menakıbname

C)  Gazavatname – menakıbname – mesnevi – rubai

D)  Münşeat – tezkire – sefaretname – terci-i bent

E) Tarih – sefaretname – gazavatname – terkib-i bent

 

54.    Aşağıdaki dizilerden hangisi, sadece Türk destan­larını kapsamaktadır?

A)  Ergenekon – Oğuz – Türeyiş – Şu

B)  Şehname – Türeyiş – Gılgamış – Oğuz

C) Türeyiş – Alp Er Tunga – Oğuz – Gılgamış

D)  Kalevala – Bozkurt – Ramayana – Şu

E)  Göç – Oğuz – Alp Er Tunga – İlyada

 

55.    Ahmet Kutsi Tecer, hece ölçüsünde yeni olanaklar aradığı

I                                 II

şiirlerinde zaman zaman lirik bir dille kişisel duygularını aktardı.

Ünlü ozanımız Âşık Veysel’in keşfedilip Türkiye’ye tanıtılmasında

                              III

önemli rolü vardır. “Koçyiğit Köroğlu” ve “Kenan Çobanları

IV                                  V

tiyatro türünde yapıtlarıdır.

 

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.             B) II.             C) III.            D) IV.             E) V.

 

56.     Komedyanın en büyük yazarı olarak tanınmıştır. Top­lumsal yaşamda çeşitli kesimler arasındaki çatışmala­rı irdeleyen ince yergili ve iğneleyici komedyalar yaz­mış, Eski Yunan edebiyatı sanatçısıdır. “Eşekarıları” ve “Kurbağalar” en tanınmış yapıtlarıdır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aiskhylos                           B) Moliere               C) Aisopos

D) Aristophanes                     E) Aristoteles

 

 

 

CEVAPLAR

1

C

11

B

21

C

31

E

41

D

51

D

2

D

12

E

22

E

32

D

42

A

52

B

3

A

13

C

23

D

33

B

43

C

53

A

4

C

14

B

24

E

34

C

44

A

54

A

5

A

15

C

25

C

35

E

45

A

55

E

6

E

16

D

26

C

36

D

46

A

56

D

7

E

17

A

27

D

37

B

47

B

   

8

E

18

D

28

E

38

D

48

E

   

9

A

19

D

29

A

39

B

49

B

   

10

A

20

D

30

B

40

D

50

C