LYS TÜRK EDEBİYATI DENEMESİ – 20

1.   Sahilde gezinti yapan bir kişi, etkilendiği manzarayı ailesine göstermek için telefonuyla kayıt altına alıyor.

Bu kişinin elde ettiği görüntüler, göstergenin hangi türüne örnek oluşturur?

A) Kanal                                 B) Simge                      C) Belirtke

D) İkon                                    E) Belirti

2. Aşağıdakilerden hangisi, Kuzey – Doğu Türkçesinin çağdaş kollarından biri değildir?

A)   Kırgız Türkçesi

B)   Tatar Türkçesi

C)   Azeri Türkçesi

D)   Uygur Türkçesi

E)   Özbek Türkçesi

3.      Türk edebiyatında Ahmet Mithat’ın  Letaif-i Rivayat ve Kıssadan

                                                       I                               II

Hisse, Samipaşazade Sezai’nin Küçük Şeyler kitapları, ilk hikâye

                          III                                     IV

örneklerini oluştururken Memduh Şevket, kısa hikâye türünün tutulup

V

yaygınlaşmasını sağlayarak hikâyeciliği meslek edinmiş yazarlarımızdan biri olmuştur.

Bu cümledeki numaralanmış sözlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.             E) V.

4.     Aşağıdaki  cümlelerin   hangisindeki  tanım,  ayraç içinde verilen kavramla uyuşmamaktadır?

A)Anlatıcısı, roman kahramanlarından biri olan yapıt­larda başvurulan bakış açısıdır. (Kahraman anlatıcı bakış açısı)

B)Anlatıcının, olup bitenleri bir kamera nesnelliğiyle aktardığı bakış açısıdır. (Gözlemci anlatıcı bakış açısı)

C)Gerçek ya da gerçekleşmesi olası olayların, anlatıldığı uzun yazılardır. (Roman)

D)Deriden şekillerin, bir perdede, arkadan ışıklan­dırılarak gösterilmesine dayalı bir gölge oyunudur. (Karagöz)

E)Yazarın, bilimsel bir konuda, düşüncelerini açıklayıp savunduğu gazete ve dergi yazısıdır. (Fıkra)

5.              I.     Anı

II.    Gezi yazısı

III.   Eleştiri

IV.   Biyografi

V.    Makale

Yukarıdaki  yazı  türlerinden   hangileri,  Tanzimat Döneminde edebiyatımıza kazandırılmıştır?

A) I. ve II.                               B) II. ve III.                   C) II. ve IV

D) III. ve V                              E) IV ve V.

6.      Tanınmış kişilerin önemli olaylarla ilgili fikir ve görüşleri­ni öğrenmek amacıyla yapılan görüşmelere……….den­mektedir……….. ise herhangi   bir kişiyi ya da kuruluşu çeşitli yönleriyle tanıtmak için gerçekleştirilip gazete, dergi, radyo ve televizyonda yayımlanmak amacıyla hazırlanan yazılara denir.

Bu parçadaki boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) mülakat – Röportaj                       B) söyleşi – Mülakat

C) söyleşi – Röportaj                         D) mülakat – Söyleşi

E) deneme – Gezi yazısı

7.     •    Salınıp giderken boyunu gördüm

Eğmiş kaşlarını yayını gördüm

•   Sultan Dağı’nda ak kuzular meleşir

Uzun Yayla’da pehlivanlar güreşir

•   Mecliste ârif ol, kelamı dinle

El iki söylerse sen birin söyle

•   Tahsildar da çıkmış köyler gezer

Elinde kamçısı fakiri ezer

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisinin örneği yoktur?

A) Lirik                                    B) Didaktik                        C) Epik

D) Pastoral                             E) Satirik

8.             Ey hatırası içimde yemin kadar büyük

Ey bahçesinin hoş günlere açık kapısı

Bu dizelerle,

I.     hâlâ rüyalarıma

II.    duyulan sıcak öpücük

III.   giren ilk göz ağrısı

IV.   çocuk alınlarda

sözlerinin tümü kullanılarak, “sarmal uyak” düzenin­de, anlamlı bir dörtlük oluşturulmak istenirse aşağıdakilerden hangisi son iki dizeyi oluşturur?

A)             I. – III.                                     B) I. – IV.                     C) II. – I.

                  IV. – II.                                       II. – III.                         III. – IV

D)            II. – IV                                    E) IV – I.

                 I. – III.                                         III. – II.

9.             Ne çıkar, sonu bir neşe ve hüznün,

Açılmış bir kapı ümit boşluğa,

Ölüm şifasıdır her üzüntünün,

Sükût defne dalı her yorgunluğa.

A. Hamdi Tanpınar’a ait bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)   Koşma düzeninde yazılmıştır.

B)   İkinci ve dördüncü dizelerde zengin uyak vardır.

C)   Bağlama grubuna yer verilmiştir.

D)   Mecaz anlamlı sözcüklere yer verilmiştir.

E)   Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

10.           Sular pırıl pırıl, rüzgârı mis kokulu

Kuş uçmaz eski Türk kalyonlarının yolu.

Sağda, sıra dağlarla kabaran Anadolu,

Yeşil eteklerinde tükeniyor Toros’un.

Kemalettin Kamu’ya ait bu dizelerle ilgili olarak aşa­ğıdakilerden hangisi söylenemez?

A)   Memleket manzaralarından yararlanılmıştır.

B)   Ahenk, hece ölçüsüyle ve uyakla sağlanmıştır.

C)   Sıfat ve ad takımları kullanılmıştır.

D)   Pastoral şiire özgü nitelikler taşımaktadır.

E)   İmge ve çağrışımlara sıkça yer verilmiştir.

11.   Aşağıdakilerin hangisinde verilenler, halk edebiyatı nazım biçimi ve türlerinden örnekler değildir?

A)   koçaklama – mani – türkü – ağıt

B)   ağıt – semai – türkü – destan

C)  vezn-i âhar – türkü – mani – ilahi

D)   şarkı – tuyuğ – kıta – mesnevi

E)   divan – selis – kalenderi – semai

12.           Bir vakte erdi ki bizim günümüz

Yiğit belli değil, mert belli değil

Herkes yarasına derman arıyor

Deva belli değil, dert belli değil

Ruhsati’ye ait bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenebilir?

A)   Bir koçaklamadan alınmıştır.

B)   Bir güzelleme örneğidir.

C)   Toplumun aksayan yanlarını eleştiren bir taşlama örneğidir.

D)   Tekke edebiyatı nazım türlerinden ilahi örneğidir.

E)   Rubai nazım şekliyle yazılmıştır.

13.   Aşağıdaki  açıklamalardan   hangisi,  ayraç  içinde belirtilen nazım şekliyle ilgili değildir?

A)   Din ve devlet büyüklerini övmek için yazılan şiirdir. (Kaside)

B) Dörtlükler hâlinde yazılan ve önemli bir fikrin, kısa ve özlü olarak aktarıldığı nazım şeklidir. (Rubai)

C) Uyak örgüsü aa – ba – ca şeklinde olup eski Türk edebiyatında en çok kullanılan nazım şeklidir. (Ga­zel)

D) Arap ve Iran edebiyatlarında görülmeyip sadece Türk edebiyatında görülen bir nazım şeklidir. (Terkib-i bend)

E) Ortak vezinli ve her beyti kendi arasında uyaklı olan nazım şeklidir. (Mesnevi)

14.           Örnekleri iyi geçir, elekten

Zihin zehirlenir, gözden kulaktan

Çalışan kârlıdır, kuru dilekten

Yatanlar ölüdür, diri değildir.

Bu dörtlükte b, f, m, p, v ünsüzleri kullanılmadığına göre, şiirde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulduğundan söz edilebilir?

A) Temsili istiare                                  B) Kapalı istiare

C) Leb değmez                                       D) Mecaz-ı mürsel

E) Leff-ü neşr

15.           Dinle, bu ses onun sesidir

Sinsi adımlarla akşam yürüyor

Bu dizelerdeki edebî sanat, aşağıdaki dizelerin han­gisinde bulunmaktadır?

A)            Gün senin için doğuyor, ay senin için

Sen bir yıldızsın, yıldızlar ortasında

B)            İlk sevgiye benzeyen ilk acı, ilk ayrılık

Yüreğimin yaktığı ateşle hava ılık

C)            Haliç’te bir vapuru vurdular, dört kişi

Demirlemişti, eli kolu bağlıydı, ağlıyordu

D)            Elbette devasız dertten

Doğan göz, bir zamanlar ağlar

E)            Şakaklarıma kar mı yağdı ne var

Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz

16.           Adam olmayana yüz vermeyin, kendini adam sanır.

Lafı o ki eşeğe gem vurmayın, kendini at sanır.

Bu dizelerde kullanılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Leff-ü neşr                                                        B) Tecahül-i ârif

C) Hüsn-i talil                                                        D) İrsal-i mesel

E) Mecaz-ı mürsel

17.           Hürrem olur, ekticeği biterse

Tüccar olur, takke alıp satarsa

Beş kuruşa kudreti yeterse

Kendini bir büyük pâyede sanır

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cinas                                                 B) Târiz                   C) Tecahül-i ârif

D) Mübalağa                          E) Tekrir

18.   Dede Korkut Hikâyeleri’yle ilgili olarak aşağıdakiler­den hangisi söylenemez?

A)   Tüm olaylar, dörtlükler hâlinde ve hece ölçüsüyle anlatılmıştır.

B)   Destandan  halk hikâyesine  geçiş döneminin  bir ürünüdür.

C) Eserde, Türk boylarının kendi aralarında ve komşu halklarla yaptıkları savaşlar anlatılır.

D) Kitaba adını veren Dede Korkut, her hikâyede adı geçen, sözü dinlenen bir kişidir.

E)  İçinde hem İslamiyet Öncesi Döneme hem de İslami Döneme ait motifler görülür.

19.   Aşağıdakilerden hangisi, Kutadgu Bilig ile Atabetü-l Hakayık’ın ortak özelliklerinden biri değildir?

A)   Didaktik eser olmaları

B)   Aruz vezniyle yazılmaları

C)  Arapça ve Farsça sözcükler içermeleri

D)   Hakaniye lehçesiyle yazılmaları

E)   Aynı yüzyılda kaleme alınmaları

20.Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen örnekler, sade­ce Türk destanlarını içerir?

A)   Oğuz Kağan, Şinto, Türeyiş, Şu

B)   İlyada, Ergenekon, Oğuz Kağan, Göç

C)   Mahabarata, Türeyiş, Şu, Manas

D)   Şu, Göç, Şehname, Manas

E)   Bozkurt, Türeyiş, Alp Er Tunga, Oğuz Kağan

21.           I.İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatının en önemli yazılı eseridir.

II.    14 harfli Uygur alfabesiyle yazılmıştır.

III.  Yazıtların tümü, Yolluğ Tiğin’in  ağzından  kaleme alınmıştır.

IV.  Abidelerde, Çinlilere karşı uyarılar yer almaktadır.

Göktürk  Yazıtlarıyla   ilgili  yukarıdaki   cümlelerin hangilerinde bilgi yanlışı vardır?

A) I. ve II.                                B) I. ve III.                   C) II. ve III.

D) II. ve IV.                              E) III. ve IV.

22.   Aşağıdakilerden hangisi, Yunus Emre’yle Kaygusuz Abdal’ın ortak özelliklerinden biri değildir?

A)   Manzum eserler oluşturmaları

B)   Şiirlerinde kolay anlaşılır dil kullanmaları

C)   Tasavvuf kapsamında ürünler vermeleri

D)   Mensur eserlere sahip olmaları

E)   İlahî aşkı dile getiren metinler oluşturmaları

23.   XIX. yüzyılda yaşamıştır. Divan edebiyatı nazım şekil­leriyle de eserler vermiş; ama başarılı olamamıştır. Âşık tarzında yazdığı semai ve koşmalarıyla gerçek gücünü göstermiştir. Özellikle dönemin devlet adamlarını hedef aldığı taşlamalarla ün kazanmıştır. Yergi ile mizahı başarılı bir şekilde kaynaştırmıştır.

Bu parçada sözü edilen halk âşığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dadaloğlu                                          B) Âşık Dertli

C) Seyrâni                                              D) Bayburtlu Zihni

E) Erzurumlu Emrah

24.   XVI. yüzyılda yaşamış, asker kökenli bir şairimizdir. Şiirlerini coşkun bir üslupla yiğitlik, kahramanlık, aşk, doğa sevgisi konuları çerçevesinde oluşturmuştur. Şair, kavga ve özgürlüğün sembolü olup meşhur koçakla­maların sahibidir.

Bu parçada tanıtılan halk şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A)   Kaygusuz Abdal

B)   Pir Sultan Abdal

C)   Karacaoğlan

D)   Dadaloğlu

E)   Köroğlu

25.   Klasik Türk Edebiyatında, şairlerin eserlerini topladığı kitaplara “divan” denirdi.

“Divan”ın halk edebiyatındaki karşılığı aşağıdakiler­den hangisidir?

A) Siyer                                                  B) Münşeat                    C) Mesnevi

D) Tezkire                               E) Cönk

26. Şiirlerini Azeri Türkçesiyle yazmış, genellikle gazel ve kasidelerinde aşk temasını işlemiştir. Bu aşk, ilahî aşk­tır. Halk ve divan şairlerimiz üzerinde derin bir etkisi vardır. Kanuni Sultan Süleyman, Bağdat’ı fethedince şaire maaş bağlamış; ama şairimiz maaşını alamayın­ca meşhur “Şikâyetname”sini yazmıştır.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangi­sidir?

A) Nefî                                   B) Ahmet Yesevi                  C) Fuzuli

D) Şeyhî                                  E) Bâki

27.   Divan şiirinin özüne yeni bir anlam getiren şairdir. Top­lum düzensizliğini, hayatın kişi üzerindeki kötü etkilerini gösteren felsefi gazelin temsilcisidir. Divan’ından baş­ka, Hayriye ve Hayrabat adlı iki didaktik mesnevisi var­dır. Şiirlerinde akıcı ve pürüzsüz bir üslup kullanarak iyi­ye ve doğruya ulaşmayı öğütlemiştir.

Bu  parçada tanıtılan  divan  şairi  aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nâbi                                           B) Nedim

C) Şeyh Galip                                 D) Nefî

E) Taşlıcalı Yahya

28. Aşağıdakilerden hangisi, divan edebiyatı ile klasisizmin ortak özelliğidir?

A)   Kullanılan dilin yalın ve sade olması

B)   Konunun işleniş biçimine önem verilmesi

C)  Yapıtlarda ulusal dilin kullanılması

D)   Sanatçının yapıtlarında kendini hissettirmemesi

E)   Gerçeğin ve aklın ışığında konunun anlatılması

29.   İslam kültürü etkisinde gelişen Türk edebiyatı anlayış, biçim ve konu olarak farklı dönemler hâlinde incelen­mektedir…………., daha çok halk arasında yetişmiş sa­natçıların   oluşturduğu  sözlü   edebiyat  ürünlerinden meydana gelmiştir. ………….. ise İslami kültüre dayalı olup daha çok medrese öğrenimi görmüş, eğitimli sa­natçıların saray çevresine ve aydınlara yönelik yarattık­ları edebiyattır.

Bu parçadaki boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)   Halk edebiyatı – Divan edebiyatı

B)   Tasavvuf edebiyatı – Halk edebiyatı

C)  Âşık edebiyatı – Tekke edebiyatı

D)   Doğu edebiyatı – Batı edebiyatı

E)   Divan edebiyatı – Halk edebiyatı

30.Aşağıdakilerden hangisi II. Dönem Tanzimat Edebiyatının özelliklerinden biri değildir?

A)   Eserlerin, teknik yönden kusurlar içermesi

B)   “Sanat için sanat” anlayışının benimsenmesi

C)   Divan edebiyatı nazım biçimlerinin aynen kullanıl­ması; ancak farklı nazım biçimlerinin de denenmesi

D)  Genelde aruz ölçüsünün kullanılması; ama hece öl­çüsünün de denenmesi

E)   “Edebiyat, halkı eğitmek için bir araçtır.” görüşünün sahiplenilmesi

31.   Moliere’den yaptığı önemli çevirileri vardır. Milliyetçi bir ruhla Ebulgazi Bahadır Han’ın Şecere – i Türki adlı eserini tercüme etmiştir.

Bu parçada sözü edilen Tanzimat sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A)   İbrahim Şinasi

B)   Sami Paşazade Sezai

C)   Muallim Naci

D)   Nabizade Nazım

E)   Ahmet Vefik Paşa

32. Edebiyatımızın Avrupai bir karaktere bürünmesi, Tanzi­mat Dönemiyle başlar. İlk kez Batı edebiyatından ro­man çevirileri bu süreçte yapılmış ve ilk tiyatro eserleri bu dönemde yazılmıştır. Ayrıca hikâye türünün ilk ör­nekleri de bu dönemde karşımıza çıkmıştır. Bu arada eleştiri türüyle ilgili ilk eserlerin de bu dönemde verildiği­ni unutmamak gerekir.

Bu parçada, aşağıdaki ilk olma özelliği taşıyan eser­lerden hangisinin türünden söz edilmemiştir?

A)   Tahrib – i Harabat

B)   Araba Sevdası

C)   Letaif – i Rivayat

D)   Telemak

E)   Şair Evlenmesi

33.   Namık Kemal’in eserleriyle ilgili aşağıdaki ifadeler­den hangisi yanlıştır?

A) Vatan Yahut Silistre, sahnelenen ilk tiyatro eseridir.

B) İntibah, konusunu sosyal hayattan alan ilk edebî roman olma özelliği taşır.

C) Cezmi, konunun tarihî bir dekor içinde aktarıldığı ilk tarihî romandır.

D)Tahrib-i   Harabat,   Muallim  Naci’nin   Harabat  adlı kitabını eleştirmek için yazılmıştır.

E)Takip adlı eserde, Harabat’ın ikinci cildi eleştirilmiştir.

34.           I.    Ağır ve sanatlı bir dil kullanma

II.    Şiirde konu bütünlüğü gözetme

III.   Toplumun daha çok aydın  kesimine seslenme

IV.   Göz için kafiye anlayışını benimseme

Yukarıdakilerden   hangileri,   divan   edebiyatı   ile Servetifünun edebiyatının ortak özellikleridir?

A) I. ve II.                               B) I. ve III.                   C) II. ve III.

D) II. ve IV                              E) III. ve IV.

35.           I.    Kahramanlar, romantik bakış açısıyla ele alınıp yalnızca iyi ve kötü yönleriyle aktarılmıştır.

II.   Uzun betimlemelerle sanatlı söyleyişlere yer ve­rilmiştir.

III. Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü, ağır bir dil kul­lanılmıştır.

IV.  Türk romanının konusu, ilk kez İstanbul dışına çık­mıştır.

V.   Batılı roman tekniğine uygun ilk örnekler verilmiştir.

Yukarıdaki saptamalardan hangileri, Servetifünun romanının özelliklerini yansıtmaz?

A) I. ve II.                                                    B) I. ve IV.

C) II. ve III.                                                  D) III. ve V

E) IV ve V.

36.   …, alışılmışın dışına çıkarak Fransızca cümleleri andıran değişik söz dizimiyle dikkat çeken bir yazardır. Güçlü gözlem yeteneği ve sağlam üslubuyla romanı­mızı tekdüzelikten kurtaran sanatçı, yarattığı Ahmet Cemil tiplemesiyle Servetifünun’u yansıtmıştır.

Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getiril­melidir?

A)   Recaizade Mahmut Ekrem

B)   Hüseyin Rahmi Gürpınar

C)   Mehmet Rauf

D)   Tevfik Fikret

E)   Halit Ziya Uşaklıgil

37.   Servetifünun edebiyatının önemli şairlerindendir. Düz yazı alanında eserler verse de asıl başarısını şiirde göstermiştir. Asıl mesleği doktorluktur. Edebiyatımızda sembolist şiirler yazan ilk şairdir. Ancak sembolizmi tam anlayamamakla suçlanmıştır. “Tâmat, Hac Yolunda, Tiryaki Sözleri” gibi eserleri bulunmaktadır.

Bu parçada tanıtılan edebiyatçımız aşağıdakilerden hangisidir?

A)   Tevfik Fikret

B)   Cenap Şehabettin

C)  Ahmet Haşim

D)   Namık Kemal

E)   İbrahim Şinasi

38.   Fecri Âti edebî topluluğunun şiir ve tiyatro alanındaki önemli sanatçılarındandır. İlk şiirleri, Selanik’te çıkan Çocuk Bahçesi dergisinde yayımlandı. Aşiyan’da yayım­lanan “Ben, Rûh-ı Mağdur, Şiirlerin İçin, Serab-ı Müstak­bel, Yaz Gecesi” gibi manzumeleriyle tanındı. Adalar, Kamer ve Zühre şairi olarak şöhret kazandı. Şiirlerinde, Ahmet Haşim etkisi görülür. Son şiirleri, Şair ve Nedim mecmualarında yayımlanmıştır.

Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?

A)   Faik Ali Ozansoy

B)   Şahabettin Süleyman

C)   Tahsin Nahit

D)   Emin Bülent Serdaroğlu

E)   Mehmet Rüştü

39.  II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Servetifünun dergisi etrafında oluşturulan edebî topluluğa, topluluk üyeleri Fecr-i Âti adını verdiler.

Bu toplulukla ilgili,

I.     Fecr-i Âti ile Edebiyatı Cedide roman ve hikâyesi arasında dil ve anlatım bakımından büyük benzerlik vardır.

II.    Dilde, Servetifünuncuların metotları takip edilmiştir.

III. Tiyatroya ilgi artmış, teknik açıdan kuvvetli bir dil kullanılmıştır.

yargılarının doğru (D) – yanlış (Y) tablosu aşağıdakilerin hangisinde gösterildiği gibi olmalıdır?

       I                        II                        III

A)   Y                       Y                       D

B)   Y                       D                       Y

C)   D                       D                       Y

D)   D                       Y                       D

E)   Y                       D                       D

40.   Aşağıdakilerden hangisi, Millî Edebiyat’ın dil konu­sundaki görüşlerinden biri değildir?

A)   İstanbul Türkçesi yazı dili olmalıdır.

B)   Millî bir edebiyat için millî bir dil gerekir.

C)  Yabancı dil bilgisi kuralları terk edilmelidir.

D)  Yabancı sözcükler, Türkçede söylendikleri gibi ya­zılmalıdır.

E) Halkın kullandıkları da dâhil Arapça ve Farsça keli­meler artık kullanılmamalıdır.

41.   Beş Hececiler, ilk şiirlerinden itibaren hece veznini kul­lanmışlardır. Memleketçi bir edebiyat çizgisi izlemişler, edebiyatımızdaki ilklerin önemli bir bölümünü ortaya koy­muşlardır. Millî edebiyat ilkelerine sıkı sıkıya bağlı kalmışlardır. Toplumsal bilinç eksikliği sonucunda roman­tizmin etkisine girmişlerdir.

Beş Hececilerle ilgili bu parçadaki bilgi yanlışlığı aşağıdakilerin hangisinde belirtilmiştir?

A)   Başlangıçta aruz ölçüsünü kullanmışlardır.

B)   Toplumcu şiir anlayışına yer vermemişlerdir.

C)   İlklerin oluşumuna katkıda bulunmamışlardır.

D)   Millî Edebiyat kurallarını hiçe saymışlardır.

E)   Realizm akımını benimsemişlerdir.

42.   Dil özellikleri ve konusu dikkate alındığında, aşağı­daki dizelerden hangisinin Millî Edebiyat Dönemine ait olduğu söylenebilir?

A)            Salkım salkım tan yelleri estiğinde

Mavi patiskaları yırtan gemilerinle

B)            Ne esir edildim, ne de satıldım

Türk benliği, Türk şuurudur bu

C)            Yârin dudağından getirilmiş

Bir katre alevdir bu karanfil

D)            İstanbul’un mermer taşları

Başıma da konuyor, konuyor aman martı kuşları

E)            Yorgun gözümün halkalarında

Güller gibi fecr oldu nümayan

43.   Yazılarında yalın, halkın konuştuğu ve anladığı bir dil kul­lanmak gerektiğini savundu. Türkçenin kendi kurallarına uygun  yazılmasını,  Arapça  ve   Farsça  sözcüklerden arındırılmasını   istedi……..,   Millî  Edebiyat  akımının öncülüğünü Ziya Gökalp ve Ali Canip’le sürdürdü. “Yeni Mecmua”da yayımlanan öyküleriyle ünlendi. Öykülerini kişisel deneyimlerine, tarihsel olaylara ve halk gelenek­lerine dayandırdı.

Bu parçadaki boş bırakılan yere aşağıdaki adlardan hangisi getirilmelidir?

A) Mehmet Emin                                 B) Yakup Kadri

C) Ömer Seyfettin                                D) Halide Edip

E) Refik Halit

44.   Edebiyata Fecr-i Âti ile başladı. Millî Edebiyat ve Cum­huriyet Dönemi edebiyatında yer aldı. Üç neslin çatış­masını Kiralık Konak’ta yansıtan Yakup Kadri,………….. adlı romanında, köy gerçekliğine nesnel biçimde yak­laşmış, köylü – aydın çatışmasını yansıtırken aydını acı­masızca eleştirmiştir.

Bu parçadaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Yaban                                B) Ankara               C) Hüküm Gecesi

D) Nur Baba                           E) Bir Sürgün

45.   1940 sonrası Türk şiirinde önemli izler bırakan Garip akımına göre, şiirde…..ön planda olmalıdır. Şiir, hayata yaklaştığı sürece başarılıdır. Şiir serbest olmalı, hayatın canlılığını yansıtmalıdır. Şiirde…..söyleyişlerden kaçınıl­malıdır. Şiir, yüksek zümrenin malı olmaktan çıkarıl­malıdır.

Bu parçadaki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)   basitlik – mecazlı

B)   sanatsallık – basit

C)   bireyin duyguları – sade

D)   ölçü – ölçüyü bozan

E)   şiirsellik – süssüz

46.   Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere, ayraç içindeki sanatçının adı getirilirse açıklama yanlış olur?

A)…..zaman, rüya, bilinçaltı kavramlarını romanların­da işleyen sanatçımızdır.. (Ahmet Hamdi Tanpınar)

B)….. La Fontaine’nin fabllarını, Nasrettin Hoca’nın fıkralarını şiirleştirmiştir. (Orhan Veli Kanık)

C)…..Âşık Veysel’i Türk edebiyatına  tanıtan sanatçı olarak bilinir. (Ahmet Muhip Dıranas)

D)  …..Çukurova romancısıdır. Adana yöresinin toprak ve  fabrika   emekçilerini   konu   almıştır.   (Orhan Kemal)

E)  …..   denememizin,   eleştirimizin   üstadıdır.   Devrik cümlenin   kullanılmasının   önemini  vurgulamıştır. (Nurullah Ataç)

47. Cumhuriyet Döneminde Türk tiyatrosu büyük gelişme göstermiştir.

Bu dönemle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinde verilen sanatçı, yapıt eşlemesi yanlıştır?

A)   Ahmet Kutsi Tecer – Sersem Kocanın Kurnaz Karısı

B)   Haldun Taner – Keşanlı Ali Destanı

C)   Orhan Asena – Hürrem Sultan

D)   Refik Erduran – Cengiz Han’ın Bisikleti

E)   Turan Oflazoğlu – IV. Murat

48……… önemli romanlarından biri olan Yorgun Savaşçı ve Samim Kocagöz’ün ……. adlı romanı, edebiyatımızda Kurtuluş Savaşı’nın konu alındığı önemli eserlerdendir.

Bu cümledeki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A)   Yaşar Kemal’in – Vurun Kahpeye

B)   Kemal Tahir’in – Kalpaklılar

C)   Halide Edip’in – Küçük Ağa

D)  Yakup Kadri’nin – Esir Şehrin İnsanları

E)   Tarık Buğra’nın – Yeşil Gece

49.   Aşağıdaki cümlelerin  hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) Ahmet Kutsi Tecer, içtenlikli ve ince, duygusal yönü ağır basan memleket şiirleriyle tanınmış; “Koçyiğit Köroğlu”, “Köşebaşı” gibi piyesleri ilgiyle izlenmiştir.

B) Eleştiri türünün gelişmesinde önemli katkıları bulu­nan Nurullah Ataç, devrik cümle kullanımını yaygın­laştırmaya çalışmıştır.

C) Gazetelerde fıkra, makale, söyleşiler yazan Refik Erduran, öykü ve oyun yazarı olarak tanınmış; epik tiyatronun bir örneği olan “Keşanlı Ali Destanı”nı yazmıştır.

D)Yergi ve mizah yazılarını, deneme, fıkra ve anılarını ayrı ayrı kitaplarda toplamış olan Refik Halit, Anadolu halkını ve yaşamını anlattığı hikâyeleriyle tanınmıştır.

E)   Hikâyelerinde olaydan çok şiirsel etki yaratacak durumları ele alan Sait Faik, genellikle İstanbul’u, balıkçıları ve deniz insanlarını anlatmıştır.

50.   Aşağıdaki   açıklamalardan   hangisi   ayraç   içinde belirtilen kişiyle ilgili değildir?

A)   Hikâyeciliği İstanbul dışına çıkararak Anadolu’ya yönelten, yurt gerçeklerini gözlemlere dayanarak yansıtan; aynı zamanda mizah ve siyasal yergi ala­nında eserler veren yazarımızdır. (Refik Halit Ka­ray)

B)   Tanzimat edebiyatının tanınmış simalarından olup roman, tiyatro, şiir, tarih, eleştiri ve makale türünde eserler vermiştir. (Namık Kemal)

C) Fikirlerini “Türk milletindenim, Garp medeniyetindenim, İslam ümmetindenim.” sözleriyle formülleştiren düşünürdür. (Ziya Gökalp)

D)  Ülkemizin tarihsel ve sosyal olaylarını ele alarak Tanzimat’tan bu yana toplumumuzun gelişimini, nesil­lerin yaşayış ve görüşlerini işleyen romancımızdır. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

E)   Hikâyelerinde konu ve olaydan çok şiirsel etki yarat­acak durumları ele alan, genellikle balıkçıları ve deniz insanlarını anlatan, daha çok bir İstanbul hikâyecisi olarak bilinen yazarımızdır. (Cevat Şakir Kabaağaçlı)

51.   Dönemin öyküsünün belirleyici niteliklerinin başında, gözlemci ve gerçekçi bir anlatıma yaslanılması gelir. Roman ve öykü, insanlarımızın gerçeklerine eğilir. Konularını, ülkemizin ve insanımızın somut yaşantısın­dan çıkarır. Konuların işlenmesinde de nesnel anlatıma bağlı kalınır. Anlatım yapaylıktan, duygusallıktan kur­tarılır. Yaşanılan gerçeği çarpıtmadan aynen aktarmayı amaçlar, bu dönemin roman ve öykücüleri.

Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi, Cumhu­riyet Dönemi romanlarının ve öykülerinin özellikle­rinden biri değildir?

A)   Konularının inandırıcı nitelikte olması

B)   Anlatımda doğallığın esas alınması

C)  Yaşamın gerçeklerinin yansıtılmaya çalışılması

D)  Anlatılanların gözleme ve gerçeğe dayandırılması

E)   Halkın sorunlarına çözüm önerileri getirilmesi

52.   Dünya edebiyatının en önemli temsilcilerindendir. Oyunlarında, yaşadığı dönemin özellikleri çarpıcı bir şekilde görülmektedir. Trajedi ve komediyi birleştirip tra­jikomik kavramını ilk kullanan yazardır. Kral Lear, Macbeth ve Hamlet en önemli oyunlarıdır.

Bu parçada sözü edilen kişi aşağıdakilerden han­gisidir?

A)   Alexandre Dumas

B)   William Shakespeare

C)  Victor Hugo

D)   Moliere

E)   J. J. Rousseau

53.   Deneme, özgürce seçilen bir konuda yazarın kesin sonuçlara varmadan, kişisel görüş ve düşüncelerini kendi kendisiyle konuşur gibi anlattığı yazı türüdür. Bu türün    kurucusu    Fransız   edebiyatı   yazarlarından Corneille’dir.

Bu parçadaki numaralı bölümlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I.             B) II.             C) III.             D) IV.             E) V.

54.           I.    Deneme türünün kurucusu olan Fransız sanatçı, Orta Çağa özgü düşünce kalıplarını kırarak özgür düşüncenin yolunu açmıştır. (Montaigne)

II.  Hernani, Cromwel ve Ruy Blas Fransız romantik sanatçının roman türündeki yapıtlarıdır. (La Martine)

III.  Duygu yüklü diliyle ürünler veren şair, “Atala ve Rene, Mezar Ötesinden Hatıralar” adlı eserleri yazmıştır. (Chateaubriand)

IV.   Romanlarında betimlemenin geniş yer tuttuğu romantik yazar “Graziella” ve “Raphael” roman­larının yazarıdır. (Victor Hugo)

V. Özgürlük, eşitlik, adalet kavramlarını ele alan yazar, düşünceleriyle Fransız İhtilali’nin öncülerinden biri olmuştur. Toplum Sözleşmesi, Emile en ünlü eser­leridir. (Rousseau)

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangilerinin yerleri değiştiril­diğinde, bilgi yanlışlıkları giderilmiş olur?

A) I. ve III.                              B) I. ve V.                   C) II. ve IV.

D) III. ve IV                             E) IV ve V.

55. Sanatçı dediğin taraf tutmaz, yargılamaktan kaçınır. Bir bilim adamı gibi davranır. Nasıl ki bilim adamı incelediği olay, ele aldığı olgu karşısında tarafsızsa ve duygular­dan arınmışsa sanatçı da öyledir. Sanatçı, romanın konularını gerçek yaşamdan almalıdır. Üslup doğal, sağlam, yalın ve yapmacıksız olmalıdır.

Bu görüşleri savunan bir yazar, aşağıdaki edebî akımlardan hangisinin temsilcisi olabilir?

A) Natüralizm                            B) Parnasizm

C) Klasisizm                                D) Romantizm

E) Sembolizm

56.           • Türk dünyasının fikir babalarındandır.

• Dilde, fikirde ve işte birliği savunur.

• İstanbul ağzının Türk dünyasının ortak dili olması gerektiğini savunmuştur.

Bu özellikler aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait­tir?

A) Ziya Gökalp                                 B) Hüseyin Şehriyar

C) Cengiz Aytmatov                        D) İsmail Gaspıralı

E) Cengiz Dağcı

CEVAPLAR