Sami Paşazade Sezai Hayatı ve Eserleri
- 1860 yılında İstanbul’da doğdu.
- Babası devrin tanınmış devlet adamlarından Abdurrahman Sami Paşa’dır.
- Yabancı öğretmenlerden ve babasından özel dersler almış ve Fransızca , Almanca , Arapça ve Farsça öğrendi.
- Arkadaşlığı hayatının sonunda kadar devam edecek olan Abdülhak Hamit ile tanıştı.
- Yazı hayatına 14 yaşında başlar ve bu dönemde onu en çok etkileyen yazar Namık Kemal’di.
- 1880 yılında elçilik ikinci katibi olarak Londra’ya gitti ve burada İngiliz edebiyatıyla ilgilendi.
- İstanbul’a döndüğünde İstişare odasında memur olarak görev yaptı. Sanat hayatının önemli eserinden biri olan ” Sergüzeşt” adlı eseri de bu dönemde yazdı.
- 1901’de Jön Türklere katılmak üzere Paris’te gizlice yedi yıl kaldı ve bu grubun yayın organlarında Abdülhamit ve baskısıyla ilgili ağır yazılar yazdı.
- 1909’ da Madrid Büyükelçiliğine atandı.
- 26 Nisan 1936‘ da İstanbul’da öldü.
- Tanzimat edebiyatının içerisinde yer alan yazarımız diğer yazarlar gibi Namık Kemal’in etkisinde kaldı.
- Az sayıda esermiştir.
- Edebiyat niteliği taşıyan bütün eserlerinde konularını hep yerli hayattan aldı.
- Türk edebiyatında “Sergüzeşt” romanıyla tanındı. Bu romanında bir mal gibi alınıp satılan Dilber isimli kızın trajik hikayesini anlattı. Dilber üzerinden toplumun önemli bir sorunu olan cariyelik ve kölelik sistemini eleştirir.
NOT: Sergüzeşt romanı edebiyatımızda romantizmden realizme geçişte bir köprü görevi gören eserdir.
- Modern anlamda kısa hikayenin kurucusudur.Halit Ziya Uşaklıgil’den önce yetişen en büyük üslup ustası olarak kabul edilir.
- Alfonse Daudet’ten etkilenerek kaleme aldığı “Küçük Şeyler” isimli hikaye kitabını yazmıştır.Hikayelerinde romanındakinden daha güçlü bir tekniği vardır.Küçük, önemsiz, şaşırtıcı konuları, olmuş olması mümkün olan olayları, ruh çözümlemeleriyle günlük konuşma diliyle vermektedir.
- İclal isimli eserinde mektuplarını ve değişik yazılarını yayınlamıştır.
- Rumuzu’l – Edep’te anı, gezi ve eleştiri yazılarını yayınlamıştır.
- İlk kitabı “Şir” adlı üç perdelik bir oyundur.
- Sanat için sanat anlayışı ile eser verir.
Şir (Piyes)
Sergüzeşt (Roman)
Rumuz-ul Edeb (anı,gezi ve eleştiri)
İclal
Küçük Şeyler (Modern anlamda hikaye)
