1. Bu şair, şiirlerinde, kalıplaşmış imgelere hiç yer vermiyor. Sözcüklerin bütün anlam tabakalarını iyi bildiğinden, her şiirinde, bilinen sözcüklerle yepyeni imgeler kuruyor.
Bu parçada “sözcüklerin bütün anlam tabakalarını iyi bilmek” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kullanılmayan sözcüklere dilde yeniden işlerlik kazandırmak
B) Dili, kendine özgü bir biçimde kullanmak
C) Sözcüklerin tarihsel gelişimini incelemek
D) Şiirlerinde, sözcüklerin anlam ve ses uyumuna özen göstermek
E) Sözcüklerin tüm anlamlarını kullanabilecek düzeyde bilgiye sahip olmak
2. Ülkemizde bazı genç şairlerin sadece popüler olma amacıyla bir yapıt ortaya koyup, saman alevi gibi parlayıp sönmesi hiç de garip karşılanmamalıdır.
Bu cümlede altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kısa süreliğine ün kazanıp unutulmak
B) Şiirlerinde güncel konulara ağırlık vermek
C) Tanınmış şairleri taklit etmek
D) Özgün yapıtlar ortaya koyamamak
E) Belli bir yazınsal akıma dahil olmamak
3. (I) Yazınsal yapıtın değeri, sanatçının kimlik ve kişiliğine bağlıdır, diyorlar. (II) Böyle bir şey söylenemez elbette. (III) Bir sanatçının dürüst, erdemli biri olması yapıtlarının sanatsal düzeyinin üstün olmasını gerektirmez. (IV) Yazarın kişisel yaşamında gözlemlediğimiz aykırılıklar da yapıtının değerini düşürmez. (V) Dahası, yapıtında ortaya koyduğu kişilik, gerçek kişiliğiyle ilgili olmak zorunda değildir. (VI) Bunları göz önüne almadan yapacağımız değerlendirmeler aslında bir haksızlıktan öteye geçmez.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde, I. cümlede belirtilen düşünceye karşı çıkışın nedenlerine yer verilmiştir?
A) II.. III ve IV.
B) II., IV. ve V.
C) III., IV. ve V.
D) III., V. ve VI.
E) IV., V. ve VI.
4. Sanat dünyasında, mürekkebine ter karışmayan yazarların yapıtları kısa ömürlü olmaya mahkumdur.
Bu cümlede “mürekkebine ter karışmamak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Okuru düşünmeye zorlamak
B) Kalıcılıktan uzak olmak
C) Dönemini yansıtamamak
D) Yazarken emek harcamamak
E) Okurun beklentilerini dikkate almamak
5. Şiirde her imge, okurun düş gücüne göre farklı anlamlar kazanır.
Bu cümlede anlatılmak isteneni içeren yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şiirde imgelere asıl anlamını kazandıran, öteki sözcüklerle olan ilişkileridir.
B) Şiir, sadece imgelerden oluşan bir tür değildir.
C) Bir şairin başarısı, yepyeni imgelerle okurun karşısına çıkmasında gizlidir.
D) Bir şiirin, okuru düşsel bir yolculuğa çıkarmasında imgelerin önemli bir rolü vardır.
E) Her okur, hayal gücünün yardımıyla, okuduğu şiirdeki imgelere kendince değişik anlamlar yükler.
6. Şiirin, bir ayağı toplumda, bir ayağı şairin içindedir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamca bu cümleye en yakındır?
A) Şiir, şairinin iç dünyası ve yaşadığı toplum üzerine temellenir.
B) Toplumsal sorunlara çözüm üretmeyen şairlerin şiirleri geleceğe kalamaz.
C) Şairin, yaşadığı topluma sırt çevirmesi düşünülemez.
D) Şiir, içten bir söyleyişle yaşam gerçeklerini dile getirmelidir.
E) Şair, şiirlerinde kendi beklentilerine değil, toplumun beklentilerine yer vermelidir.
7. (I) Türk şiirinin unutulmaz adlarından Behçet Necatigil’in yapıtlarına bir yenisi daha eklendi. (II) Şairin, eşine yazdığı mektuplar “Serin Mavi” isimli kitapta toplandı. (III) Kitaptaki mektupları şairin kızları iki yıl süren bir çalışmayla derlemiş. (IV) Yapıtın sonunda, mektuplarda değinilen şiirlerden örnekler yer alıyor. (V) Kitabın önsözünde “Necatigil Ailesi” imzalı açıklamada, ailenin mektupları yayımlama amacı anlatılmış.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından ötekilerden farklıdır?
A)l. B)ll. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) Ahmet Haşim’in bırakın şiirlerini, o güzelim düzyazılarının bile günümüzde hiç mi hiç okunmayacağını adım gibi biliyorum. (II) Halbuki, şiirlerinde “sözden ziyade musikiye yakın” bir dili işleyen Ahmet Haşim, düzyazılarında çok önemli bir kültür adamı niteliğiyle belirmiştir. (III) Gerçi bazı yazıları, sözgelimi “Kürk”, “Yaz Kokusu” şiirden izdüşümlerle örülmüştür. (IV) Bununla birlikte onun düzyazılarında daha çok güncel sorunlara eğildiği görülür. (V) “Bize Göre”, “Frankfurt Seyahatnamesi” gibi kitaplardaki yazılarından başka; deneme, gezi, söyleşi ve felsefi yazılarının pek çoğunu dergilerde yayımlamıştır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde önyargı söz konusudur?
A)l. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. Aşağıdakilerden hangisi üslupla ilgili bir yargı değildir?
A) Sanatçı, zaman zaman karşılıklı konuşmalara yer verdiği öykülerinde akıcı bir dil kullanmış.
B) Yapıtlarındaki şiirsellik, yazarın, dili ahenkli kullanmasından ileri geliyor.
C) Sanatçının yapıtlarında, çocukluğunun geçtiği yöredeki söyleyişler göze çarpıyor.
D) Fazlaca yer verdiği yabancı sözcüklerden dolayı eleştirmenler tarafından eleştiriyor bu yazarımız.
E) Dilimizin zenginleşebilmesi için yazarlarımızın, dil üzerine kapsamlı çalışmalar yapması gerekiyor.
10.Aşağıdaki cümlelerden hangisi sadece özne ve yüklemden oluşmaktadır?
A) Sanatçı, duygu ve düşüncelerini yapıtları aracılığıyla iletir.
B) Sanat yapıtı, sanatçının okura ulaştırmak istediği mesajın kendisidir.
C) Bir sanat yapıtını okuyan herkes ondan kendine göre bir anlam çıkarabilmelidir.
D) Romancı, hayatın gizli gerçeklerini ortaya koyar.
E) Sanatçı, okuyucuyla arasındaki bağı koparmamak için çaba göstermelidir.
11. İzmir’de bıraktım coşkun yüreğimi
Ege’nin mavisinde martılar uçuyordu
Bir sevinç sarkışıydı sanki Kordonboyu
Rüzgârlar beni çağırıyordu
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Önad
B) Eylem
C) Belirteç
D) Adıl
E) İlgeç
12. Asırlar boyunca yaşayan türkülerimiz, atalarımızın duygu ve düşüncelerini aktarır.
Bu cümlenin öğeleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak sıralanmıştır?
A) Zarf tümleci – özne – dolaylı tümleç – nesne – yüklem
B) Nesne – dolaylı tümleç – yüklem
C) Zarf tümleci – özne – yüklem
D) Özne – nesne – yüklem
E) Özne – yüklem
13. Uzun kış gecelerinde, sobanın etrafına toplanınca dedemin, hayalleriyle süsleyerek anlattığı masalları dinleyip uyurduk.
Yukarıdaki cümlede kaç tane yan cümlecik vardır?
A)1 B)2 C)3 D) 4 E) 5
14. Ağrı Dağı’nın dibinde, rüzgârın dört bir yandan getirip çadırımızın üzerine bıraktığı bin türlü ses arasında yıldızların birbiriyle konuştuğunu duyuyorum.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Sıfat tamlamalarına yer verilmiştir.
B) Bağlaç vardır.
C) Farklı türde ad takımlarına yer verilmiştir.
D) Yüklem, geçişli bir eylemdir.
E) Eylemsiler vardır.
15. Lale, bu tek mevsimlik çiçek, sevdalılarına bir kez göz kırpıp sonra yokluğun büyüsüne karışan destansı güzeller gibidir.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) ilgeç kullanılmıştır.
B) Ad takımına yer verilmiştir.
C) Bağ-fiil kullanılmıştır.
D) Eylem cümlesidir.
E) Arasöz, öznenin açıklayıcısı görevinde kullanılmıştır.
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Konuşmacı, gelişigüzel sözleriyle salondakilerin canını sıkmıştı.
B) Bu konunun ayak üstü konuşulmayacağını onlara söylemiştim.
C) Yeni gelen öğretmen, ağırbaşlı kişiliğiyle hepimizin beğenisini kazanmıştı.
D) Söz konusu olayla ilgili bizim de farklı düşüncelerimiz var.
E) Okulumuza bu yıl farklı branşlardan çok sayıda öğretmen alınacakmış.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Telefon santralinde çalışmak için başvuruda bulunmuş.
B) Kadıncağız bu ıssız evde yıllardır tek başına yaşıyordu.
C) Bugünkü olayın etkisi uzun yıllar devam edeceğe benzer.
D) Bir zamanlar Ankara Kalesi’nin çevresinde hiçbir yüksek bina yoktu.
E) Bir fabrikada bilgisayar oparatörü olarak çalışıyordu.
18. Doğuyor ufkumda pırıl pırıl bir güneş
Gitti diye üzgünüm buralardan beyaz kış
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz benzeşmesi D) Ünlü daralması
E) Ulama
19. Yahya Kemal söz sanatlarını bir çalgıya benzeterek () “Önemli olan çalgı değil ( ) çalgının nasıl kullanıldığıdır {)” der.
Bu parçada ayraçlarla belirtilen yerlere aşağıdakiler in hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
A) (:) (,) (…)
B) (.) (,) (;)
C) (:) (,) (.)
D) (,) (;) (…)
E) (;) (,) (!)
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Sanatçının son yapıtı daha henüz piyasaya çıkmadı.
B) Orhan, bütün gün odasında hiç durmadan yarınki yazılısına çalıştı.
C) Ünlü besteci, uzun yıllar müzikle iç içe yaşamıştı.
D) Sahilde, akşamları uzun yürüyüşler yapmayı çok özledim.
E) Geçen hafta dergide çıkan ilanı ben de görmüştüm.
21. Yazarımız, ülkemizde nitelikli okur kitlesinin oluşmasında büyük katkıları oldu.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdaki değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?
A) “Yazarımız” sözcüğünden sonra “da” bağlacı getirilerek
B) “oldu” sözcüğü “olmuştu” yapılarak
C) “ülkemizde” sözcüğü “ülkemizin” yapılarak
D) “Yazarımız” sözcüğüne tamlayan eki getirilerek
E) “büyük” sözcüğünden önce “oldukça” sözcüğü getirilerek
22. Bir yapıtın yazarının dünya görüşü, o yapıtın değerini ne azaltır ne de çoğaltır.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmakladır?
A) Sözdizimi yanlışlığı
B) Dolaylı tümleç eksikliği
C) Tamlama yanlışlığı
D) Özne – yüklem uyuşmazlığı
E) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması
23. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin çıkarılması, cümlenin anlamında bir bozulma ya da daralmaya yol açar?
A) Bilmeden yaptığı gafla, ortam birden gerildi.
B) Tatilimi arkadaşlarımla birlikte geçireceğim.
C) O gün sanki biraz yorgun gibi görünüyordu.
D) Oraya gitmeden önce, keşke telefon etseydim.
E) Berberde tıraş olup arkadaşlarının yanına gitti.
24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bu yıl Marmara Bölgesi’ne gelen yabancı turist sayısında artış oldu.
B) Ülkemizde çiçekçiliğin yüzde yetmişi Yalova’da üretiliyor.
C) Karadeniz’in yaylaları okullar kapanınca kalabalıklasın
D) Deniz kıyısında yaşayan insanlar genellikle sıcakkanlı olur.
E) Burada köylüler geçimlerini daha çok tarımla sağlıyor.
25. Alakır Vadisi’nde bulunan Beydağı Yaylası’ndayız. Mayısın son günleri olmasına karşın hava hâlâ soğuk ve her taraf yine bembeyaz. Burası neredeyse yılın yarıya yakınını kar altında geçiriyor. Dağlardan şırıl şırıl akarak gelen irili ufaklı derecikler bu yaylada buluşup Alakır Çayı’na misafir oluyor. Bir hayal ülkesini andıran bu yerde biraz soluklanıp yolumuza devam ediyoruz.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?
A) insana özgü nitelikler doğaya aktarılmıştır.
B) Benzetmeye başvurulmuştur.
C) Örneklere başvurulmuştur.
D) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir.
E) Çeşitli duyulara seslenilmiştir.
26. Bilim adamı gibi sanatçı da hep bilinmezin peşinde dolaşır, araştırmalarıyla insanoğlunun doğa ile yaşamı kavrayışına yeni boyutlar katmayı amaçlar. Bilim adamı, her yeni buluşunu yasaların, aklın ve nesnel deneylerin yardımıyla kanıtlar; kesinleşmiş doğrulardan söz eder. Sanatçı ise, bilinmezin sınırlarından içeri her dalışta, yeni bir simge, bir yaşam düşü, kurmaca bir iç dünyanın dışa vurmuş imgesi ile döner. Sadece aklın, mantığın ölçüleriyle kavranabilecek şeyler değildir bunlar çoğunlukla.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Açıklama B) Tartışma C) Karşılaştırma
D) Tanımlama E) Benzetme
27. Hiçbir duygu ve düşünce sözcüklerle tam ifade edilememiştir. Kalp çarpıntısına sebep olan aşkı, sevmeyi, yürek yakan özlemi veya içimizdeki nefreti ne dillendirebilir tam anlamıyla? Orhan Veli bile: “Bilmezdim kelimelerin bu kadar kifayetsiz olduğunu” demiyor mu? Bu yüzden şiirlerimde anlatmayı planladığım şeyleri bütünüyle anlattığımı söyleyemem.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı olabilir?
A) Bir şiirde, duygu ve düşüncenin eşit ölçülerde yer alması konusunda neler söylersiniz?
B) Anlatmak istediklerinizi şiirlerinizde tam olarak aktarabildiğinizi söyleyebilir misiniz?
C) Her şiirin duygusal bir söyleyişle oluşturulması gerekli midir?
D) Şiirin, yalın bir dille kaleme alınması sizce yanlış mı?
E) Şiirlerinizde anlattığınız her olayı yaşadığınız doğru mu?
28. (I) Okuma, yaşamımızın belli bir döneminde başlayıp biten bir etkinlik değildir. (II) Yaşamın her döneminde okumanın bizim için büyük önemi vardır. (III) Daha doğrusu yeme, içme, soluma gibi yaşamsal bir nitelik kazanır okuma. (IV) Çocukluk döneminde beğenerek okuduğumuz bir kitap, yetişkinlik döneminde bize tat vermeyebilir. (V) Bu durum oldukça doğaldır. (VI) Çünkü insanın beğenileri sürekli olarak değişmektedir.
Bu parça iki paragrafa bölünmek İstense ikinci paragrafın hangi cümleyle başlaması uygun olur?
A) II. B)lll. C)IV. D)V. E) VI.
29. Bu benim için, sanırım yanıtlaması zor, hatta olanaksız bir soru. Bazen toprağa öylesine atılmış bir çekirdeğin bir gün ansızın yeşerip filizlenmesi, meyve vermesi gibi, bir küçük düşünce, bir olay, bir duygusal etkileşim kafamın bir köşesinde gelişip filizlenir ve beni oturup yazmam için zorlamaya başlar. Bu zorlama bazen dayanılmaz bir baskıya dönüşür, o zaman yapıtın oluşma süreci başlar.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık söylenmiş olabilir?
A) Bir yapıtın yazılma süreci nasıl başlar sizde?
B) Yaşadıklarınızı olduğu gibi mi yapıtlarınıza aktarıyorsunuz?
C) Yaşadıklarınız, yapıtlarınızı nasıl etkiler?
D) Yapıtlarınızda konu seçimi sizin için önemli midir?
E) Yapıtlarınızın yazılma süresini neye göre belirlersiniz?
30. Yazarlar anılarını anlatırken kendileriyle ilgili gerçekleri tam olarak açığa çıkarmazlar. Bunun için anılara, başkalarının kusurlarını, küçüklüklerini, patavatsızlıklarını anlatan yapıtlar olarak bakılabilir. Çünkü hiçbir yazar kinlerini, kıskançlıklarını, korkularını okurun önüne dobra dobra dökemez. Bu, zaten insan doğasının bir gerçeğidir. Kimse kusurlarını başkalarına anlatmaktan hoşlanmaz. Bu nedenle anılar, —.
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) tam bir gerçekçiliğe sahip değildir
B) bir belge niteliği taşımaz
C) yazarının yaşamını bütünüyle yansıtamaz
D) nesnellikten uzaktır
E) yaşamları olduğu gibi anlatan içten yazılardır
31. —. Herhangi bir şairi, diyelim Yahya Kemal Beyatlı’yı, Nazım Hikmet’i, Necip Fazıl’ı, Orhan Veli’yi düşünün. Bu şairler şiir yazmaya para kazanmak, zengin olmak için mi başlamışlardır? Romancıların çok para kazandıkları, geçimlerini romanlarının geliriyle sağladıkları söyleniyor; acaba roman yazmaya geçimini sağlamak için başlamış olan bir yazar var mıdır? Yapıtları para getirirse her sanatçı bundan hoşlanır, en azından, geçimini sağlamak için harcadığı zamanı da sanatına ayırabileceği için sevinir; ama hiçbir zaman bunu para kazanmak için yapmaz.
Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) Sanatçı, geçimini sağlamak için eser kaleme alan kişi değildir
B) Sanat; her zaman paranın ve şöhretin önündedir
C) Ekonomik gücü zayıf olan sanatçılar, sanatı geçim kaynağı olarak görür
D) Sanatçı, yapıtlarını sadece sanat düşüncesiyle ortaya koyar
E) Sanatçılar, sanatı her şeyin üstünde tutar
32. Kendinden başkasının sorumluluğunu taşımayan bir kişinin, birkaç kişilik bir dost ortamında söylediği bir sözle; büyük bir topluluğu temsil eden bir kişinin radyo veya televizyon aracılığıyla milyonlara karşı söylediği söz arasında büyük farklar vardır, ikisinin söylediklerinden doğacak sorumluluk bir değildir. Dolayısıyla
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) büyük topluluklara karşı yapılan konuşmalar daha anlaşılır olmalıdır
B) konuşmacının sözleri içten bir nitelik taşımalıdır
C) örneklerle zenginleştirilerek söylenen sözler daha etkilidir
D) dinleyicilerin aynı kültür seviyesinde olmaları şarttır
E) geniş bir kitleye seslenen kişinin, sözlerini özenle seçmesi gerekir
33. Nedir insanların kitaplara olan düşkünlüğü? Kitaplar, hele romanlar ve şiir kitapları, neden insanların hayatında bu kadar büyük bir yer tutuyor? Bence, bunu cevaplandırmak için “İnsan niçin okur?” sorusunu cevaplamak gerekir, insan, toplu olarak yaşadığı halde varlıkların en yalnızıdır. Görünüşte birbirlerine yakındır insanlar. Ama içten, aralarında ne uzaklıklar vardır! Çehov’un, acısını anlatacak kimse bulamayınca atının boynuna sarılarak içini boşaltan arabacısını düşünüyorum. Okuması olsaydı, böyle yapayalnız kalır mıydı?
Bu parçadan aşağıdaki genellemelerden hangisine varılabilir?
A) insanlar kitaplar sayesinde yaşamın sıkıcılığından kurtulur.
B) İnsanları mutlu edebilen kitaplar, klasik yapıtlardır.
C) insanlar, yalnızlıklarını gidermek ve dertlerini paylaşmak için kitaba yönelirler.
D) Kitaplar, insanlara başkalarını anlamayı öğretir.
E) Kitaplar, okurların duygu ve düşünce dünyalarını zenginleştirir.
34. insan olarak duygularımızı, düşüncelerimizi dışa vurmak zorundayız. Bu, her şeyden önce var oluşumuzun bir gereğidir. Mektuptan bilimsel bir teze, şiirden öykü ve romana kadar bütün yazınsal yapıtların özünde bu gerçek yatar. Sözgelişi, eş ve dostlarımı, duygularımızı ve düşüncelerimizi onlarla paylaşmak için mektup yazarız. Bunun gibi; bir romancıyı, şairi, öykücüyü, denemeciyi de yazmaya iten etken başka bir şey değildir.
Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yazınsal yapıtların yetenek ve birikim gerektirdiği
B) Yazınsal yapıtların, insanın duygu ve düşüncelerini paylaşma isteğinden doğduğu
C) Yazınsal yapıtların herkese seslenebilir bir biçimde oluşturulması gerektiği
D) Tüm yazınsal yapıtlarda insanların ortak duygularının İşlendiği
E) Başkalarıyla paylaşılan duygu ve düşüncelerle oluşturulan yapıtların kalıcı olacağı
35. Kişinin ozanlık gücünü, yeteneğini, dili kullanma ustalığını zaman belirler. Ozanın yaptığı dilsel denemeleri sürekli sınavdan geçirir zaman. Bu sınavlarla, bedavadan kazanılmış ünlerin haksızlığını; emekleri taçlandırılmamış ozanların uğradığı haksızlığı gün ışığına çıkarır. Asılsız övgülerin boyası, cilası zamanın yaratıcılığına dayanamaz ve dökülüverir. Zaman, başarılı yapıtları ve ozanları ise gerçek yerine yükseltir.
Bu parçanın bütününde anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir ozanı ötekilerden ayıran en önemli özellik üslubudur.
B) Bir şiirin kalıcılığı, ozanın anlattıklarıyla yaşadıklarının örtüşmesinde gizlidir.
C) Bir ozanın özgün olmasını sağlayan, sadece kullandığı dil değildir.
D) Bir ozanın çok şiirinin olması, onun kalıcı olacağını göstermez.
E) Bir şiirin ve ozanın başarısını, zaman ortaya koyar.
36. Kimi vakit bir manzaradan, bir durumdan, bir insandan söz ederken bunların şiirsel olduklarını söyleriz. Kimi vakit de şiir sanatından söz eder: “Falanca şiir güzeldir.” deriz. Birinci durumda söz konusu olan, hiç kuşku yok ki, bir tür heyecandır; birtakım koşulların etkisiyle, büyülendiğimizi, coşkuya kapıldığımızı hissettiğimiz zaman söylediğimiz sözlerdir. Bu durumun belli bir iradeyle ortaya konan yapıtlarla bir ilgisi yoktur; bu durum ruhsal ve bedensel düzenimiz ile bizi duygulandıran koşullar arasındaki bir uyumdan doğal biçimde ve kendiliğinden meydana gelir. Ama öte yandan, şiir sanatı dediğimizde bir öncekine benzer bir durumu doğuracak ya da bu tür bir heyecanı yapay olarak meydana getirecek araçlar söz konusudur.
Bu parçanın bütününde aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A) Şiir sanatı ile şiirsellik kavramının aynı şeyler olmadığı
B) insanın duygulandığı dönemlerde şiirle ilgilendiği
C) Şairlerin, şiirlerinde, yaşadıklarına yer verdikleri
D) Şiirde söyleyişe dikkat etmenin önemli olduğu
E) Şiir diye ortaya konan her yapıtın şiir sayılamayacağı
37. Ortaya koyduğu yapıtı, sanatçının dünya görüşünü yansıtan bir araç olarak görmek ya da bir romandaki, oyundaki kişilerin konuşma ve düşünceleriyle sanatçı arasında paralellikler kurmak, eleştirmeni yanıltır. Kimi eleştirmenlerimizin inandırıcı, sağlıklı yorumlara ulaşamamaları bundandır. Yapıtları, yazınsal yönü yerine yapıtların içindeki düşüncelere göre değerlendiriyorsa yanlış yoldadır eleştirmen. Oysa her yapıt, onu yazanın dışında bağımsız bir yapı, kendine özgü bir evren içerir. Yayımlandığı andan itibaren sanatçının dizginlerinden kurtulmuştur ve buna göre değerlendirilmelidir.
Bu parçada eleştirmenlerle ilgili olarak vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eleştirisini yapacakları yapıtlarda seçici davranmaları gerektiği
B)Bir yazarın yapıtlarını öteki yapıtlarından bağımsız bir biçimde değerlendirmeleri gerektiği
C) Yapıtlardaki farklılıkları ortaya koymayı amaçlamaları gerektiği
O) Öznel yargılardan uzak durmalarının zorunlu olduğu
E) Sanatçıları, yapıtlarıyla özdeşleştirmelerinin yanlış olduğu
38. Şairlerin, gördüklerini algılayış ve yansıtışları akılcı ya da mantıksal düzen içinde olmaz. Başka bir deyişle onlar, dış dünyaya diğer insanlar gibi akıl gözüyle değil, duygu gözüyle bakarlar. Dış dünyadan duyu organları aracılığıyla algıladıklarını dilde yeniden biçimlendirirler. Bu biçimlendirmenin ürünleridir imgeler. Bir tür zihinsel resimler oluşturmadır, somutlaştırmalara gitmedir. Örneğin deniz için: “Deniz, dalgalı engin bir sudur” yerine “Gördüm deniz dedikleri bin bir başlı ejderi” derler.
Bu parçada şairlerle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Duygusal konulara ağırlık vermeyi yeğledikleri
B) Kapalı anlatımla yapıt oluşturduktan
C) Konularını genellikle yaşamdan seçtikleri
D) Dünyayı algılayış ve anlatışlarının öteki insanlardan farklı olduğu
E) Şiirin kurgusunu içlerinden geldiği gibi oluşturdukları
39. Genellikle sanatın, özellikle şiirin; duygu ya da düşünce olduğu sürekli tartışılmıştır. Şiirde duygu ve düşünce arasındaki ilişki çoğu zaman gözden kaçırılmış ve bu konuda iki karşıt cephe oluşturulmuştur. Kimileri şiiri yalnızca duygu olarak görmüş, kimileri de onu düşünceyle özdeş tutmuştur. Fakat şiirler incelendiğinde dünya görüşümüz ne olursa olsun, yalnızca düşünceyle şiir olamayacağı ortadadır. Yine şiir, hiçbir zaman tepeden tırnağa başıboş duygulardan oluşan bir sözcük yığını da olmamıştır.
Bu parçanın bütününde aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A) Şiirde duygu ve düşünce birlikteliğinin fark edilmediğinden
B) Şiirin, düşüncelerin iletilmesinde bir araç olarak görülmesinin yanlış olduğundan
C) Şiirin şimdiye kadar gerçek bir tanımının yapılamadığından
D) Sadece düşünceye dayalı şiirlerin, yaşamı daha iyi yansıttığından
E) Duygu yüklü şiirlerin etkisinin geçici olduğundan
40. Yaş, hiçbir zaman edebiyat dünyasında bir ölçü olmamıştır. Yaşlılığından dolayı bir yazarı köhne sayan bir anlayış ile genç yaştaki bir edebiyatçının yetkin yapıt veremeyeceğini düşünen anlayış, aynı yanlışın parçalarıdır. Edebiyat tarihi, başyapıtlarını gençlikte verdikten sonra, zamanla değerini kaybetmiş yazarlar kadar; en yetkin eserlerini, yaşlılık dönemlerinde vermiş olanları da yan yana sıralar.
Bu parçanın bütününde asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sadece belli bir yaşın üzerindeki yazarların estetik yapıtlar oluşturabileceği
B) Yazın hayatında yaşın, bir ölçüt sayılamayacağı
C) Genç yazarların başarılı olamayacaklarını düşünmenin yanlış olduğu
D) Bir yapıtı başyapıt kılan ölçütlerin belirlenemediği
E) Sanat yapıtının coşkunluk ve deneyimin bir ürünü olarak ortaya çıktığı
|
1) E 2) A 3) C 4) D 5) E 6) A 7) A 8) A 9) E 10) B
|
11) C 12) D 13) D 14) B 15) D 16) B 17) E 18) A 19) C 20) A |
21) D 22) E 23) E 24) B 25) C 26) C 27) B 28) C 29) A 30) E
|
31) C 32) E 33) C 34) B 35) E 36) A 37) E 38) D 39) A 40) B
|
]]>
1. Edebiyatın neredeyse her dalında ürün vermiş bir yazardı o. Ama sanırım, onu son romanı yarınlara taşıyacak.
Bu cümlede geçen “yarınlara taşımak” sözüyle sözü edilen yazarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kalıcılığı sağlamak
B) Çok okunur olmak
C) Eserlerinde topluma ayna tutmak
D) Sıradanlığın sınırlarını aşmak
E) İleriyi görebilmek
2. Renk ve desenlerin düğüm düğüm sıralandığı kilimler, görmüş geçirmiş bir Anadolu bilgesi gibi sessizce duruyordu bir kenarda.
Bu cümlede geçen “görmüş geçirmiş’ sözü aşağıdaki niteliklerden hangisini belirtmek için kullanılmıştır?
A) Duyarlılık B) Deneyimlilik
C) Tarihsellik D) Çağdaşlık
E) Evrensellik
3. Güzel dilimiz Türkçe, bir yandan fakirleşiyor. öte taraftan zenginleşiyor; eski kelimeler kullanımdan düşerken yeni sözcükler türetiliyor.
Bu cümledeki altı çizili sözcüklerin arasındaki anlam ilişkisine uygun sözcükler aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Televizyonlarda yayınlanan tartışmalar, ne yazık ki bir kısır döngünün etrafında şekilleniyor.
B) Teknolojik gelişmelerin zirveye ulaştığı günümüzde mutsuz insanların sayısı her geçen gün artıyor.
C) Gençlerin önünü açmak; onlara yön vermek değil, yeri geldiğinde yol göstermektir.
D) İlk dönem şiirlerinde kapalı bir anlatım kullanan şair, olgunluk döneminde açık bir söyleyişi tercih ediyor.
E) Dağınık düşünceli olduğu zaman yazmaz; odasına kapanır, kendini okumaya verirdi.
4. Yazarın öykülerindeki dil ve anlatım, her geçen gün özgünleşiyor, onun sesini daha güçlü yansıtıyordu.
Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Başından geçen olayları hiç aksatmadan, günü gününe not ediyordu.
B) Çocuğun sağlığı günden güne daha da iyiye gidiyordu.
C) Gün aşırı toplanıp sanat ve edebiyat sohbetleri yapıyorlar.
D) Önemsiz görünen bu eksikler, ileride bir gün karşımıza büyük bir sorun olarak çıkabilir.
E) İstikrarsız bir başarı grafiğine sahip olan bu çocukların, bir günü bir gününü tutmuyordu.
5. Edebiyatta kuşaklar arası süreklilik yalnızca yapıtlar üzerine değil, aynı zamanda yazarların, eleştirmenlerin birbirleri hakkında kaleme aldıklarıyla da sağlanabilir.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca en yakındır?
A) Nesiller boyu okunacak yapıtlar ortaya koymak için sanatçıların ortak hareket etmesi gerekir.
B) Edebiyatçıların, toplumu derinden etkileyecek yapıtlar kaleme almasında, eleştirmenlerin çok büyük katkısı olduğu unutulmamalıdır.
C) Geçmişle gelecek arasında bağlantı kuran edebiyatla ilgili yeteri kadar araştırma yapılmaması, genç kuşakları edebiyattan soğutmaktadır.
D) Edebiyat, geçmiş ve gelecek nesiller arasındaki devamlılığını sadece sanat ürünleriyle değil, sanatçıların birbirleriyle ilgili yazdıklarıyla da gösterir.
E) Eleştirmenlerin, yazarlarla ilgili önyargısız yazılar yazmaları, edebiyatın gelecek kuşaklara aktarılmasında tek unsurdur.
6. (I) Şimdiye kadar pek çok hikâye yazdım ve bunların bazılarını yayımladım. (II) Bu arada romana yöneldim ve birkaç roman yazdım. (III) Biliyorsunuz ki bir roman yazmak yaklaşık dört beş yılınızı alıyor. (IV) Doğrusunu söylemek gerekirse, fırsatım olsa bile şiir yazmayı düşünmüyorum. (V) Ama hikâyeden asla vazgeçemem, çünkü ben iyi şiir yazamıyorum.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde neden – sonuç ilişkisi söz konusudur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. (I) Yazın yaşamım elli yılı buldu. (II) Bu yaşamımın büyük bir bölümünü dünya görüşümü paylaşanlar için yazma gayreti içinde geçirdim. (III) Geçen hafta “Kısa Pantolonlu Sevda” adlı öykü kitabımı imzalamak için İstanbul Kitap Fuarı’na gitmiştim. (IV) Bu kitabımı imzalarken şimdiye kadar okuyucu ayrımı yaparak yazdığımı ve tek taraflı düşündüğümü fark ettim. (V) Bu fuarda, okurların yazar ayrımı yapmadığına tanık olmaktan da ayrıca mutluluk duydum.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden yazarın, yaptığı bir davranışı yanlış bulduğu çıkarılabilir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) Şiir, onsuz olamadığımız, yazmaya çok heves edip de çok az okuduğumuz bir edebiyat türüdür. (II) Şiiri bu kadar az okumamıza karşın bazı şairlerin, şiir okumaya çalışan şiirseverlere burun kıvırdıkları da bir gerçek. (III) Oysa şiire hayatını adamış şairler, şiir yazmanın yanı sıra, şiiri okutmak için de çabalasa… (IV) Ancak bu şekilde bir şiir okuyucu kitlesinin oluşacağını düşünüyorum. (V) Yoksa nitelikli bir şiir okurunun oluşmasını daha çok bekleriz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde beklenti söz konusudur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. Bir insan, hangi limana ulaşmak istediğini biliyorsa, onun için her rüzgâr uygundur.
Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleyle aynı doğrultudadır?
A) Planlı çalışmak, insanı hedefine daha hızlı ulaştırır.
B) Başarı için sadece hedef belirlemek yetmez.
C) Çalışan her insan, plansız da olsa istediği başarıya ulaşabilir.
D) Başarı, çalışan insanların en doğal hakkıdır.
E) Belli bir hedefi olanların başarılı olması çok kolaydır.
10. (I) Pertev Naili Boratav’ın Nasrettin Hoca kitabı bir bilim adamının olduğu kadar, bir kültürün de yayınevi yöneticilerinin yorumlarına bırakılamayacak kadar değerli bir ürünüdür. (II) Kültür Bakanlığı bu dev yapıtı hemen yayımlamalı (III) Türkiye’nin bütün kitaplıklarına dağıtarak korumaya alınmalı diye düşünüyorum. (IV) Arkasından da başta Almanca, Fransızca, İngilizce, Rusça olmak üzere, bütün dünya dillerine çevrilmesine aracı olunmalı, olanak sağlanmalıdır. (V) Pertev Naili Boratav gibi bir bilim adamının Nasreddin Hoca gibi bir konuya verdiği emeği değerlendirmek, bence, ulusal bir sorumluluktur.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde öneride bulunulmuştur?
A) I., II. ve III. B) II., III. ve IV.
C) II., III. ve V. D) III., IV. ve V.
E) I., IV. ve V
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde arasına sözcük ya da sözcükler girmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Otobüsün bu durağa saat kaçta geleceğini kimse bilmiyor.
B) Otobüsteki yolcuların çoğu birbirlerini tanıyorlardı sanki.
C) Evin geniş ve bakımlı bir bahçesinin olduğunu söylememişti.
D) Saatler süren bir yolculuktan sonra nihayet kent merkezine ulaştık.
E) Onun bu kadar aceleci bir insan olduğunu tahmin etmemiştim.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı tümleç, açıklayıcısıyla birlikte verilmiştir?
A) Sen gelirsen, emin ol, maçı kazanırız.
B) Ali Bey, Ömer’in amcası, bizi özlemiş.
C) Antalya’ya, sevdiği şehre, gidecek.
D) Hiç kimse, bu şartlarda, bu iş yerinde çalışmak istemez.
E) Erdemi, en sevdiği torununu, Şanlı Urfa’ya götürecek.
13. Karamsarlar başarısızlığın doksan dokuz nedenini sayarken iyimserler epey yol almış.
Bu cümle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) “Karamsarlar” sözcüğü adlaşmış sıfattır.
B) Bileşik yapılı bir cümledir.
C) “yol almış” yüklemi anlamca kaynaşmış bileşik fiildir.
D) “sayarken” sözcüğü sıfat-fiildir.
E) “başarısızlığın” sözcüğü soyut anlamlı, türemiş bir sözcüktür.
14. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, özne – yüklem ilişkisi bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Zafer Bayramı tüm yurtta coşkuyla kutlandı.
B) Olimpiyatlarda madalya kazanan öğrenciler hava limanında çiçeklerle karşılandı.
C) Evin bütün odaları güzelce temizlendi.
D) Sporculardan biri sahanın kenarında koşarken sakatlandı.
E) Dünkü gösteri sırasında birçok iş yeri yağmalandı.
15. Konuşurken ve yazarken dili hep yeni baştan biçimlendiririz.
Bu cümleyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Yüklem türemiş bir fiildir.
B) Birden çok zarf tümleci vardır.
C) Bileşik yapılı bir cümledir.
D) Kurallı bir cümledir.
E) Yüklem ikinci çoğul kişiye göre çekimlenmiştir.
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükte hem ünsüz yumuşaması hem ünlü daralması vardır?
A) O şimdi bir kır kahvesinde çayını yudumluyordum.
B) Deniz kenarındaki balıkçı lokantalarından birine gidiyoruz.
C) İki tarafı ağaçlıklı yol, yaklaşık beş kilometre sürüyordu.
D) Sabahleyin okula onu babası götürüyordu.
E) Kentin ortasından gür bir ırmak akıyordu.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A) Eserlerini, toplumuyla içice, gönül gönüle olanların hikayeleriyle süslüyordu.
B) O, şiirlerinde millet olarak yaşadığımız sorunları dile getiriyordu.
C) Dilimizde nitelikli şairlerin güzel mısraları yeniden yer etmelidir.
D) Güçlü şairlerin şiirleri, gönül telimizi titretir.
E) Şairin beyitleri üzerinde düşünüp içimizde kandiller yakabiliriz.
18. Hep şunu söylüyorum ( ) İbrahim Müteferrika’nın matbaasına karşı çıkabilir miydiniz ( ) Günümüzde de matbaa medyadır, teknolojidir ( ) Bunlara karşı çıkmak mümkün değil. Önemli olan bunlara karşı çıkmak değil ( ) bunları doğru kullanmaktır.
Bu parçada ayraçlarla ( ) gösterilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
A) (:) (;) (.) (,) B) (.) (:) (;) (!)
C) (,) (!) (.) (,) D) (.) (…) (.) (.)
E) (:) (?) (.) (,)
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Sözlük okumayı çok sevdiğimden çantamda her zaman bir sözlük bulundururum.
B) O güne dek duymadığım, ilk defa karşılaştığım bir sözcüğün anlamını merak ettim.
C) Sözlüğün bir sayfasını rastgele çevirip oradaki sözcüklerin anlamını okumaya başladı.
D) Derli toplu bir sözlük hazırlamak, zengin bir birikim ve yıllar sürecek bir çaba gerektirir.
E) Günlük yaşamda kullanılmayan sözcüklerin anlamlarını eski sözlüklerde bulabilirsiniz.
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki “bütün” sözü gereksizdir?
A) Çocuklar bütün gün boyu yeşil alanda top oynadı.
B) Bu tür yapıtları bir bütün olarak değerlendirmelisiniz.
C) Sergideki bütün resimler satılmıştı.
D) Bu raftaki bütün kitaplar aynı yazara mı ait?
E) Yarım ekmek mi istiyordun bütün ekmek mi?
21. (I) Gözlem yeteneği olmadan şair doğayı çözemez ve onu kullanamaz. (II) Şiirde ilhama yol açan ve kullanılan sadece doğa değildir. (III) Yaşadıklarımız, gördüklerimiz ve hissettiklerimiz de şiire katkı sağlar; ama yazdıklarımızı şiir hâline sokan, bunları anlatırken kullandığımız teknikler, kelimeler arasında oluşturduğumuz oyunlar ve edebî dile hakimiyetimizdir. (IV) Şiirdeki öğeleri önem durumuna göre sıralarsak, ilk sırayı “ses”, ikinci sırayı “anlam” alır. (V) İkisinin uygun bir biçim içinde bir araya gelişi şiirde, güzel nağmeler ve derin bir anlam oluşmasını sağlar. (VI) Anlamı güzel olan bir şiirin sesi de güzel olmalıdır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümle ile başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
22. Yolculuklarım sırasında hiç tanımadığım insanlarla sohbet etmeye bayılırım. Her gün gördüğüm kimselerle konuşmaktan daha iyi değil mi? Tanıdıklarla konuşacağımız günden güne azalıyor, birbirimize hep o bildiklerimizi söylemekten usanıyoruz. Tanımadıklarımızla bilmediğimiz konular üzerinde konuşalım, yeni yeni şeyler öğrenir, bilgimizi çoğaltırız.
Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisine açıklık getirmektedir?
A) insanın niçin yeni şeyler öğrenmeye ihtiyaç duyduğuna
B) Bilgisini artırmayı niçin istediğine
C) Hiç tanımadığı insanlarla konuşmaktan niçin hoşlandığına
D) Tanıdıklarla konuşmanın insana neler kazandıracağına
E) Hayatın zevkli hâle gelmesinin nasıl sağlanacağına
23. Türkiye’de aydın denince daha çok benim algıladığımın dışında bir kesim anlaşılıyor. Aydın kavramıyla, sanatla hiç uzak yakın ilgisi bulunmayan, tüccarlık, ses icracılığı, sadece şehirde yaşıyor olmak gibi sınırları pek de belirgin olmayan, kaypak bir zemin üzerinde yürüyen hemen herkesi ifade ediyoruz. Oysa aydın olmak, beraberinde seçkinliği, bu seçkinliği hak etmek için de pek çok sıkıntıyı çekiyor olmayı birlikte getirmiş olmalı diye düşünüyorum.
Bu parçanın bütününde yazar aşağıdakilerden hangisinin üzerinde durmaktadır?
A) Ses icracılarının sanatçı olarak değerlendirilemeyeceği
B) Aydın kavramının yanlış kişiler için kullanıldığı
C) Kentsel kültüre sahip olmayanların aydın olamayacağı
D) Sanat dünyası dışındaki kişilere aydın olarak bakmanın yanlış olduğu
E) Parasal yönden zengin olmanın kişiyi aydın sınıfına sokmadığı
24. Çevirisini yaptığım kimi yazarlar, beğenisine güvendiğim sanatçı arkadaşlarımın önerisiyle ötekileri kendim seçtim. Seçimimin özel bir amacı yoktu. Ama ben bu yazarların üslupları arasında önemli ayrımlar yakalamış, hepsini yazış özellikleriyle dilimize aktarmaya çalışmıştım. Para kazanmak için başladığım bir iş, sonunda yazarlığımın gelişmesine yardımcı oldu.
Bu parçada yazar aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Dünya çapında ün kazanmış yapıtları çevirdiğine
B) Özel bir amaca yönelik bir seçim yapmadığına
C) Çevirisini yaptığı yazarların üsluplarını aktarmaya özen gösterdiğine
D) Çeviriye para kazanmak amacıyla başladığına
E) Çevirdiği yazarların, kendi yazarlığını olumlu yönde etkilediğine
25. (I) Klasisizm akımında, önemli olan, konu değil, konunun işleniş biçimidir. (II) Bu akımdan etkilenen sanatçılar, eserlerinde konunun yeniliği yerine, biçim mükemmelliğini esas almışlardır. (III) Çok basit konuları bile çok titiz bir üslupla ve işlenmiş bir dille anlatmışlardır. (IV) Klasisizm akımına bağlı sanatçılar için önemli olan, insanda var olanın ve insana yaraşır olanın ön plana çıkarılmasıdır. (V) Bu titizlikleri sayesinde hem bayağılığa düşmekten kurtulmuşlar, hem bütün insanlara hitap eden eserler vermişlerdir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi parçanın anlam bütünlüğünü bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
26. Konuyu pek önemsemediğimi söylemeliyim. Kuşkusuz, öncelikle anlatımdır benim ciddiye aldığım. Hikayeci, dili şairlerden de çok daha bir hünerle kullanma zorunluğu duymalıdır. Üstelik, şiir okuruna tanınan kişisel imgelem gücü, hikâyeye tanınmamıştır. Dili size özgüleştirerek kullanırsanız, gerisini getirirsiniz.
Bu parçaya göre yazar, öyküde aşağıdakilerden hangisine önem vermektedir?
A) Dili kullanma becerisine
B) İmgelerin özgünlüğüne
C) Anlatımda şiirselliğin yakalanmasına
D) Konu seçimindeki titizliğe
E) Yalınlık ve doğallığa
27. Bana yazılarımda çok sayıda Osmanlıca kelime kullandığımı söylüyorlar. Doğru. Bunun üç sebebi var. Birincisi benim İstanbul’da bulunduğum, gezip dolaştığım yıllarda bu kelimeler kullanılıyordu ve ben bu kelimelerle Türkçeyi öğrendim. İkincisi, Türkçedeki Osmanlıca kelimeler benim zevkime daha uygun, kulağıma daha hoş geliyor. Üçüncüsüne gelince, bana göre, bazı öz Türkçe kelimeler Osmanlıcasının tam karşılığı değil. Çok ince farklar var.
Bu parçada yazar aşağıdakilerden hangisine açıklık getirmektedir?
A) Niçin modern Türkçeyi çok iyi bilmediğine
B) Niçin yazılarında Osmanlıca sözcükler kullandığına
C) Yazılarında kullandığı sözcükleri seçerken nelere dikkat ettiğine
D) Türkçenin sadeleştirilmesine niçin karşı olduğuna
E) Öztürkçe sözcükler türetilirken nelere dikkat edilmesi gerektiğine
28. Bizde bugüne kadar sanatta yenilik adına yapılanlar sanatçıların saf değiştirmesi şeklinde olmuştur. Sırtını bir zümreye dayayan sanatçılar, bu zümrelerden vazgeçip başka zümrelere yanaşınca bunun adına “yenilik” denmiştir. Bunun yanında sanatın üstün anlamından, sanatçının üstün insan olma vasfından uzaklaşmasını, sanatta yenilik diye göstermişlerdir. Ancak sanatta yenilik, üstün bir duyuş ve düşünüşe bağlıdır. Bunu yapan sanatçı da ortalama bir insan değil, üstün vasıflı insandır. Sanatçı, sonu gelmez bir yolun gönüllü yolcusudur. Bu yolun labirent gibi karmaşık, dikenli, dar bölümleri elbette olacaktır. Sanatçı bu yollardan geçebildiği oranda yeni kalır.
Bu paragrafa en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Sanatın Önemi
B) Yeni Anlatım Teknikleri
C) Sanatçının Doğaya Bakışı
D) Sanat ve Yenilik
E) Sanatçının Anlatım Gücü
29. Bir gün ziyaretçilerden biri, tezgahın başında bizimle çene çalan Edip Cansever’e baktı uzun uzun. Sanırım “Bir yerlerden gözüm ısırıyor. diye düşündü. Döndü, sergiyi dolaştı. Edip’in fotoğrafının önünde durdu. Fotoğrafa baktı. Başını çevirdi, Edip’e baktı. Sonra Edip’in son şiir kitabını, Petrol’ü aldı. Yanımıza geldi. Edip’e kitabını imzalattı. Gitti. Bir süre sonra, alı al moru mor, döndü. Kitabı bize uzattı. “Affedersiniz” dedi. “Bu kitabı değiştirebilir miyim? Ben bunu petrol hakkında bir kitap sanmıştım. Meğer hikâyeymiş!”
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Açıklama B) Betimleme
C) Öyküleme D) Tartışma
E) Karşılaştırma
30. Van Gogh’un düşünceleri beni etrafıma yöneltmişti. Bakıyordum… Evet, yalnızca bakıyordum. Yaşadıklarımızın her bir ayrıntısında öyküyü görüyordum. Öykü, hayatın içindeydi. Ayrıntılarda saklı kalandı, dilsizleşenin dile gelişiydi, susuzluğun yeşerişiydi, içimizdeki ıssızlığın sesiydi… Çözemeyip göremediklerimizi tanımlıyor; yer yer betimleyip anlatıyordu bize.
Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden söz etmektedir?
A) Öyküde ele alınabilecek konulardan
B) Öykünün, kendisine neler çağrıştırdığından
C) Öyküyle gerçek yaşam arasındaki ilgiden
D) Betimlemenin öyküdeki yerinden
E) Van Gogh’un kendisi üzerindeki etkilerinden
31. — Otomobil kullanmanın kendine ve başkalarına zarar getireceği, reflekslerin yetersiz kaldığı bir yaş mutlaka vardır. Tıpkı politikayı bırakmanın ve başkalarına akıl satmamanın da bir yaşı olması gerektiği gibi. Önemli olan bırakılması gerekeni zamanında fark etmek ve derhal bırakmaktır.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Herkesin her işi mükemmel yapması beklenemez.
B) Araç kullanmanın özel bir yetenek gerektirdiği ortada.
C) Her işi tadında bırakmayı bilmek gerekiyor.
D) Kişinin yaşlandığını kabul etmemesi birçok olumsuz olaya davet çıkarıyor.
E) İnsanlar yaşlandıkça kimi zevklerini terk etmek zorunda kalıyor.
32. Amazon Havzası, 2020’ye kadar barındırdığı türlerin beşte birini kaybedecek. Ama bu dev havza içinde küçük ve uzak bir köşe, Ekvador’daki Kapawi bölgesi, kendini yıkımdan korumaya çalışıyor. Amazon Havzası’nın en dokunulmamış köşelerinden birisi bu bölge. Bu alan adını kıvrıla kıvrıla akan ve Amazon’un kollarından Pastaza’ya dökülen Kapawi Nehri’nden alıyor. Burası biyolojik çeşitlilik açısından Amazon Havzası’nın en el değmemiş ormanlarına sahip.
Bu parçadan, Kapawi bölgesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) El değmemiş bölgelerden biri olduğu
B) Adını, içinden geçen bir nehirden aldığı
C) Zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahip olduğu
D) Zengin ormanlara sahip olduğu
E) Amazon Havzası’nın en yüksek yeri olduğu
33. Her gün yazı yazmak gibi inanılmaz bir görevi üstlenmiş olan köşe yazarları, zaman zaman kendi kendilerine sorular sorarlar. Bu soruların en önemlisi şudur: — Siyaset mi, gündelik yaşam mı, edebiyat ve sanat mı, uluslararası ilişkiler mi? Hangisi daha önemli? Bu soruya şöyle bir cevap verildiğini duymak da olasıdır: “Gerçeği yaz, yalnızca gerçeği!”
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?
A) Nasıl yazmalı? B) Ne yazmalı?
C) Niçin yazmalı? D) Ne kadar yazmalı?
E) Ne zaman yazmalı?
34. İlk yazdıklarını kimse ciddiye almamıştı. Sıradan, eli kalem tutan her kişinin yazabileceği türden şeylerdi yazıları. Ama o yılmadı hatta bu olumsuz tavırları görmezden geldi. Kendisine yapılan eleştirileri yakından takip etti. O eleştirilerden alması gereken dersleri alarak, yazılarını geliştirerek yazmaya devam etti. Sonunda istediği noktaya geldi. Artık kimse onu küçümseyemiyor, yazdıklarını görmezden gelemiyor.
Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir dönem umutsuzluğa kapıldığı
B) Eleştirilerden olumsuz etkilendiği
C) Yalnız bir tür üzerine odaklandığı
D) Kendini geliştirerek başarıya ulaştığı
E) Yazdıklarından bazılarını kitaplarına almadığı
35. İçimden geldiği için yazıyorum! Başkaları gibi normal bir iş yapamadığım için yazıyorum. Benim yazdığım gibi kitaplar yazılsın da okuyayım diye yazıyorum. Bir odada bütün gün oturup yazmak çok hoşuma gittiği için yazıyorum. Ben, ötekiler. hepimiz, bizler İstanbul’da, Türkiye’de nasıl bir hayat yaşadık, yaşıyoruz, bütün dünya bilsin diye yazıyorum. Kâğıdın, kalemin, mürekkebin kokusunu sevdiğim için yazıyorum. Roman sanatına her şeyden çok inandığım için yazıyorum.
Bu parçada anlatılanlar aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak söylenmiş olabilir?
A) Neden yalnız şiir yazıyorsunuz?
B) Yazılarınızı hangi ortamlarda yazıyorsunuz?
C) Niçin yazıyorsunuz?
D) Niçin diğer yazlardan daha çok yazıyorsunuz?
E) Yazılarınızı günün hangi dilimlerinde yazıyorsunuz?
36. Türkiye’de çok sayıda samimi roman okuru var. Bir yapıtın niteliğini başkalarının ne dediği üzerinden değil, doğrudan doğruya gidip o eseri okuyarak ölçen, kitaba odaklı, kitaplara sevdalı bir kesim. Yani —. Bu kitle hakkında yaşça ya da sınıfça bir genelleme yapmak zor. Onlar son derece genç de olabiliyorlar. Üniversite ya da lise öğrencisi: çoluk çocuğu evlendirdikten sonra kendini kitaplara vermiş bir emekli öğretmen ya da ev hanımı da olabiliyorlar.
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) neyi niçin okuduğunun bilincinde bir kitle
B) eleştirmenlerin etkisiyle kitap seçen okurlar
C) eline hemen her gün yeni bir kitap alan insanlar
D) okudukları üzerine düşünce geliştirmeyen bir kesim
E) okuduklarının sayı bakımından çok olmasını önemseyenler
37. Anlaşılmaz metinlerini “Benim yazdıklarımı herkes anlayamaz zaten.” diyerek yücelten yazara inanır okur nedense. Oysa bu bir laf ebeliğidir ve ukalalılıkla yanıtlanabilir: Herkesin anlayamadığı edebî metinler, termodinamik yasalarını bilmeyen hiç kimsenin kullanamadığı bir araba kadar komiktir. Saatlerce kıvranıp arabayı yarım metre götürmeyi başaramayan insanlar, mucidin termodinamik yasalarına hâkimiyetini överler. Ama asıl, amaca hizmet etmeyen bir aracın niçin üretildiğini yargılamak gerekmez mi?
Bu parçaya göre yazar, bir yapıtın aşağıdakilerden hangisine uygun olmasını gerekli görmektedir?
A) Okurun kültür düzeyine uygun bir nitelikte olmasını
B) Gündelik sözcüklerle kurulmuş özgün bir söyleyişinin olmasını
C) Okur tarafından anlaşılabilir ve yararlanılabilir nitelikte olmasını
D) Okurun hayal dünyasını zenginleştirmesini
E) Okura o güne dek farkında olmadığı güzellikleri tattırmasını
38. Düş ve fantezi öyküde bir şeydir; ama her şey değildir. Başka şeylerle bir arada olunca anlamlanır bunlar. Genç öykücüler düş ve fanteziyi öne çıkarıyor; ancak insanı göz ardı ediyor. İnsani boyut yok yapıtlarında. Bu da kimliksiz, renksiz kılıyor onları. Ait oldukları yeri göremiyorsunuz. Kimliksiz bir öykücünün ister yerel ister evrensel düzeyde olsun, kendine yer açması mümkün görünmüyor.
Bu parçada genç öykücüler aşağıdakilerin hangisinden dolayı eleştirilmektedir?
A) Düş ve fanteziyi öne çıkarıp, insanı ve içinde bulunduğu çevreyi göz ardı etmelerinden
B) Gerçek yaşamdan seçtiklerini düş dünyalarında yeterince yoğuramadıklarından
C) Evrensel değerleri içselleştirmeye yanaşmadıklarından
D) Geçmişteki öykü geleneğine sırt çevirmelerinden
E) İnsanın bireysel yönüne eğilip toplumsal yönünü arka plana itmelerinden
39. Nereden geldiyse geldi, yerleşti dilime: Birkaç gündür “tutku” sözcüğüyle yatıp kalkıyorum. Çok olur bu bende. Bir sabah uyanırım, bir sözcük bitmiş dilimde, bütün hayalimi sarmış. Hiç durmaz, söyletir de söyletir kendini; kurtulabilene aşkolsun! Kovsan gitmez, unutmak istesen unutulmaz. Ne zaman ki alacağını alır, bir şiire ya da yazıya konu olur; sonra nasıl geldiyse öyle, sessizce kaybolur gider.
Bu parçada yazar aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?
A) Yazı yazmak için özellikle sabah vakitlerini seçtiğini
B) Şiir ve yazılarının uzun bir hazırlık döneminden geçtiğini
C) Etkisi altına girdiği sözcükten, onu bir yapıta konu etmeden kurtulamadığını
D) Kimi sözcüklerin kendisinde şiirsel çağrışımlar uyandırdığını
E) İçindeki ruhsal sıkıntılardan, ancak bir yapıt ortaya koyarak kurtulduğunu
40. —. Kendi halkına, kendi geçmişine, kendi tarihine, bu genellemelerle bakar. Bütün bunları da nesnellik adına yapar. Genellemeyi sever; çünkü yetersizliğini, eksikliğini yaptığı genellemelerle gidermekten hoşlanır. En can alıcı konularda bile araştırma gereği duymadan genel hükümler verir.
Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Aydın kimliği kazanmanın yolu bilimle içli dışlı olmaktan geçer
B) Aydın görünen insanların çoğu öncelikle kendi halkını iter
C) Toplumu aydınlatmakla görevli kişi, öncelikle toplumu tanımalıdır
D) Aydınlar oldum olası her konuda genelleme yoluna gider
E) Aydınların hepsi genelleme yapmanın bilimsellikten uzak olduğunu bilir
CEVAPLAR
| 1-A | 2-B | 3-D | 4-B | 5-D | 6-E | 7-D | 8-C | 9-E | 10-E |
| 11-C | 12-G | 13-D | 14-D | 15-E | 16-A | 17-A | 18-E | 19-B | 20-A |
| 21-C | 22-C | 23-E | 24-A | 25-C | 26-A | 27-B | 28-D | 29-C | 30-E |
| 31-C | 32-E | 33-E | 34-D | 35-C | 36-A | 37-C | 38-A | 39-C | 40-D |
]]>
1. Öykünün nasıl gelişeceğini, nasıl sonuçlanacağını, değil oyuncular, yönetmenle senaryo yazarı bile bilmiyordu.
Aşağıdakilerin hangisinde “bırakın” sözcüğü bu cümledeki “değil” sözcüğüyle aynı anlamdadır?
A) Onu kendi haline bırakın, nasıl olsa çok geçmeden yanlışını anlar.
B) Çocuğun soruyu doğru cevaplayacağını bırakın bizi, öğretmenimiz dahi tahmin etmemişti.
C) Bırakın artık bu iddiaları da somut gerçekler üzerinde konuşalım.
D) Eşyalarınızı dolaplarınıza bırakın da yemeğe inin bakalım.
E) Asırlardır süren bu kısır döngüyü bırakın bir kenara, dünya değişti, en tartışılmaz konular bile tartışılıyor artık.
2. Polisiye romanlarıyla ünlenen romancı, yeni eserinde yaşanmış bir olayı bütün çıplaklığıyla gözler önüne serdi.
Altı çizili deyimin bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Kurtuluş Savaşı’nı anlatan birçok romanımız vardır.
B) Sabahları işe başlamadan önce gazetelere bir göz atardı.
C) Gözden kaçan küçük ayrıntılar, yerine göre çok önemli olabiliyor.
D) Ünlü eleştirmen sanatçıların bilinmeyen yönlerini açığa çıkardı.
E) Toplumda bazı insanlar göze batmamak için doğru bildiklerini yapmaya çekiniyor.
3. Ben yapıtlarımı pişirdiğim ateşin odunlarını, bizim olan ormanlardan taşıyorum. Çünkü bizim çok güzel değerlerimiz var ve bu değerleri dünyaya da tanıtmak bizim en büyük görevimizdir.
Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yapıtlarında her tür konuya yer vermek
B) Kendi kültürünün kaynaklarından beslenmek
C) Yapıtlarının konularını günlük yaşamdan seçmek
D) Evrensel değerleri özgün bir anlatımla vermek
E) Kişisel sorunlarını çekinmeden anlatmak
4. Geleneksel anlatı türlerinin kalıplaşmış bir yapısı vardır, bu da yaratıcılığı sınırlar. Aynı şeyleri dönüp dönüp tekrar etmek zorunda kalırız.
Bu parçada geçen “yaratıcılığı sınırlamak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yeni şeyler üretilmesine engel olmak
B) Geleneksel olanı öncelemeyi gerektirmek
C) Çağın gereklerine uyum sağlayamamak
D) Yeniliklerin dar bir alanda kalmasına engel olmak
E) Sanatçıyı az ve öz üretmeye mecbur etmek
5. Aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak verilen cümle, öznel bir nitelik taşır?
A) Bu kitabı kim yazmış?
B) Öğretmenimizin kaç çocuğu var?
C) Mesai saat kaçta başlıyor?
D) Okuduğum şiiri nasıl buldunuz?
E) Kardeşin hangi okulda okuyor?
6. I. Şair, her şeyden önce yaşadığı topluma, giderek tüm dünyaya karşı sorumludur.
II. Şair, sorumluklarını yerine getirmediği zaman toplumlar ve milletler arası sorunlar her geçen gün artar.
III.Şair, içinde bulunduğu toplumun ve bütün insanlığın sorunlarıyla ilgilenmek durumundadır.
IV. Ölmez eserleri, bağlı olduğu ulusa ve tüm insanlığa karşı sorumluluklarını yerine getiren şairler bırakabilmiştir.
V.Toplumların ve insanlığın huzurlu ya da huzursuz olmasında, şairlerin yazdığı şiirlerin önemli bir etkisi vardır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.
D) III. ve V E) IV. ve V.
7. (I) Sanat yayıncılığında en yaygın türün biyografi olduğu söylenebilir. (II) Sanatçıların yaşamöykülerini, yapıtları eşliğinde ele alan biyografiler, her zaman el altında tutulur. (III) Bir başvuru kaynağı olduğu gibi, sanat kitaplığının da demirbaş kitaplarıdır bunlar. (IV) Başka türler olmasa pek bir şey fark etmez, ama onlarsız bir sanat kitaplığı düşünülemez. (V) Hiç kuşku yok ki biyografilerin yazın dünyasında böylesine önemli bir yer tutmasında İtalyan yazar Vasari’nin çok büyük bir rolü vardır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde biyografilerde ne anlatıldığına yönelik bir bilgi verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I) Balzac, roman sanatında gerçekçilik akımının kurucularındandır. (II) Gerçekliği ondan daha doğru yansıtanlar da vardır. (III) Ama o, gerçekçiliği şiirsel bir dille harmanlayıp metne incelikli bir biçimde yerleştirdiği için ötekilerden farklılaşır. (IV) Yaşadığı dönemin siyasal, ekonomik ve toplumsal sorunlarının birey üzerindeki etkilerini aktarır. (V) Zaman zaman eleştirilmesine rağmen, 20. yüzyıl estetikçilerine göre Balzac, edebî gerçekçiliğin en büyük yazarıdır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde Balzac’ın üslubuyla ilgili bilgi verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. (I) Ülkemizde birçok aile, köy ile kent arasında g^ dip geliyor. (II) Çoğu ailenin bir ayağı her yönüyle kendilerine daha güzel gelen köyde, bir ayağı kentte. (III) Özellikle yaz aylarında kentten köye gidişin arttığı gözlemleniyor. (IV) Köye giden aileler, yaz sonunda köylerinden aldıkları yiyeceklerle kentin yolunu tutuyor. (V) Geride birbirinden güzel anıları ve en güzel doğa manzaralarını bırakarak…
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde öznellik söz konusudur?
A) I. ve IV B) II. ve IV. C) II. ve V.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
10. (I) Sanatçı, İkinci Dünya Savaşı’nın yergisel öyküleriyle ünlenir. (II) Öykülerinde gerçekleri çok yönlülük içinde, başarıyla dile getirir. (III) Bürokrasinin işleyişini anlatan başarılı ürünler verir. (IV) Gar Saati kitabı memurların çalışma düzenini, “adam-sendeciliği” yansıtan değişik bir yapıttır. (V) O, daima arayış içindeki öykücülerimizdendir. (VI) Aşk Üçgeni adlı yapıtında ruhsal çözümlemelere girişmesi, önceki ürünlerinden ayrılarak, arayış içindeliğini açık seçik kanıtlar. (VII) Yazarın, öykücülüğümüzde sağlam, oturmuş bir yeri vardır.
Bu parçada numaralamış cümlelerin hangileri kendinden önceki yargıyı örneklendirmiştir?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve VI.
D) IV. ve V. E) IV ve VI.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bileşik zamanla çekimlenmiş bir fiil kullanılmamıştır?
A) Günün ilk saatlerinde sahilde dolaşmak istedi?
B) Pazar günlerini roman okuyarak geçirecekmiş.
C) Yazarın yeni kitabı her yıl eylül ayında çıkardı.
D) Eskiden dedeler torunlarına masal anlatırmış.
E) Yola erken çıkarsa trafiğe takılmaz.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı düşmüş bir ad tamlaması vardır?
A) Masanın üzerinde bir demet gül vardı.
B) Öğretmen sınıfa girince ayağa kalktık.
C) Haziran geldi, tatil hazırlıkları başladı.
D) Gelecek yıl da aynı köye gitmek istiyoruz.
E) Yazısı gerçekten çok güzeldi, ona özenirdik.
13. Öykülerim ve öykülerimde görülen kahramanlar, aslında aracıdan başka bir şey değildir.
Bu cümleyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Özne bir söz öbeğidir.
B) Hem yapım hem çekim eki almış sözcüğe örnek gösterilebilir.
C) Yüklem ek eylemin geniş zaman kipiyle çekimlenmiştir.
D) İlgeç ve bağlaç kullanılmıştır.
E) Sıfat-fiile örnek gösterilebilir.
14. (I) Aile bireylerinin hep bir arada olduğu günler çok güzel geçer. (II) Büyükler küçüklere sürpriz hediyeler verir. (III) Küçükler büyüklerine saygı gösterir. (IV) Birlikte yenen yemeğin ardından herkes bahçede gezer. (V) Kısa bir gezinti sonrası bütün aile bireyleri çimlerin üzerine serilen kilimin üstüne oturup çay ve meyve suyu içer.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümledeki “çok” sözcüğü zarftır.
B) II. cümledeki “sürpriz” sözcüğü sıfattır.
C) III. cümledeki “küçükler” ve “büyükler” adlaşmış sıfattır.
D) IV. cümledeki “yenen” sözcüğü sıfat-fiildir.
E) V. cümledeki “gezinti” sözcüğü hem yapım hem çekim eki almıştır.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne, nesne ve yüklemden oluşmaktadır?
A) Şairlerden başka kimse şiir kitabı okumuyor.
B) Genç yetenekler kendini geliştirmeye yanaşmıyor.
C) Öğrenciler araştırma yapmak için kütüphaneye gitmelidir.
D) Gençler kitapçıları sık sık ziyaret ediyor.
E) Yağmur başladığında çocuklar parkta oynuyordu.
16. Bütün yaz bu bahçeyi düzenlemek isteğiyle hayaller kuran Nuran etrafına bakındı.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Yüklemine göre fiil cümlesidir.
B) Anlamca ve biçimce olumlu bir cümledir.
C) Yüklemi edilgen çatılı bir fiildir.
D) Öğe dizilişine göre kurallı bir cümledir.
E) Yapısına göre bileşik cümledir.
17. Adam, aracı uygun bir yere park etmişti.
Bu cümlede geçen altı çizili sözcükte görülen ses olayının özdeşi aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Bir bahar sabahı kendisine şehir merkezinde rastladım.
B) Araçları, caddenin iki kenarına sağlı sollu park etmişler.
C) Şimdi gidecek, üzerine en güzel elbiselerini giyecekti.
D) Bahar yalnız insanların değil, kuşların da aklını başından alır.
E) Tatlı tatlı öten keklik, diğerlerinin de buraya gelmesini sağlıyordu.
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısa çizginin (-) kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Ankara – İstanbul uçak seferleri sis nedeniyle iptal edildi.
B) Türkçe – Fransızca sözlük çalışması için son hazırlıklar yapılıyor.
C) Veli – okul – öğretmen ilişkisi öğrenci başarısını olumlu etkiler.
D) Birinci Dünya Savaşı 1914-1918 yılları arasında olmuştur.
E) Bilgi – sevgi ile donatılmış bireyler insanlığa yararlı olabilir.
19. (I) Hat sanatında kullanılan tahta kalem, ıhlamur veya gürgen ağaçından, istenen kalınlıkta yontularak yapılır. (II) Sap tarafı, parmaklar arasında rahatça tutmaya ve hareket ettirmeye elverişli olmalıdır. (III) Tahta kalemin birkaç türü vardır. (IV) Bir kısmının yanlız ortasında çatlağı bulunur. (V) Bir kısmında ise, çatlağın iki tarafından kalınlığa göre iki veya daha fazla yuvarlak delikler yer alır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde yazım yanlışı vardır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve V.
D) I. ve IV. E) IV. ve V.
20. Öğleden sonra gazete binasına uğruyor ama kimseyi bulamıyor.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tamlayan eksikliği
B) Gereksiz sözcük kullanılması
C) Dolaylı tümleç eksikliği
D) Özne – yüklem uyuşmazlığı
E) Anlamca çelişen sözcüklerin bir arada kullanılması
21. Hiç kimse televizyonun karşısından ayrılmadı, maçı büyük bir dikkatle izledi.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?
A) Nesne eksikliğinden
B) Özne eksikliğinden
C) Dolaylı tümleç eksikliğinden
D) Sözcüğün yanlış yerde bulunmasından
E) Özneyle yüklem arasındaki çatı uyumsuzluğundan
22. Önerilerimde, öğütlerimde ve yol göstermede konuları enine boyuna incelerim; sonunda, nedenleri ve niçinleri, dayanakları ortaya koymaya çalışırım. Kısacası önerilerimde, öğütlerimde ve yol göstermelerimde öznel değil, nesnel yargılara ulaşırım. Kesinlikle uzun boylu düşünmeye gerek görmeden “iyi” ya da “kötü” ayrımı yapmam veya peşin fikirli olarak bastırmam.
Aşağıdakilerden hangisi böyle diyen bir yazarın özelliği değildir?
A) Çalışmalarında titiz olma
B) Bir sorunu nedenleriyle ortaya koyma
C) Yansız davranma
D) Kendine aşırı güven duyma
E) Önyargılı olmaktan kaçınma
23. Sporla edebiyat arasındaki dostluk bağları giderek gelişiyor. 1930’larda yayımlanmaya başlayan Olimpiyat, Top, Türkspor gibi dergilerle başlayan edebî çaba, “spor romanı”, “spor edebiyatı” kavramlarının gelişmesine öncülük etti. Bu süreç, Türk edebiyatının önemli sanatçılarının metinlerinde futbol üzerine kurulan edebî ve sosyolojik değerleri yansıtmasıyla hızlandı. Toplumları böylesine harekete geçirebilme potansiyeline sahip bir olgu, ülkemiz futbolunun son yıllardaki olağanüstü gelişimi ve ardından gelen büyük başarılarla kültür açısından da yazın dünyamızda önemli bir yer tutacak gibi gözüküyor.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A) Sporun edebiyatla olan ilişkisinden
B) Spor dergilerinin öneminden
C) Türk futbolunun son yıllardaki gelişiminden
D) Futbolun edebiyat için öneminden
E) Sporun, toplumları harekete geçirebilme potansiyelinden
24. (I) Bu sanatçımızın öykülerinin hemen hepsinde yol ve yolculuk vardır. (II)Kahramanları türlü gerekçelerle yolculuk eder. (III)Çevreyi, doğayı, dış dünyayı onların gözünden aktarır bize. (IV) Hiç kuşku yok ki bu aktarımda kahramanların farklı kişilikleri, özgün bakışları hemen fark edilir. (V) İnsanlarıyla mimarisiyle yaşam biçimiyle sokaklar var okuduğum öykülerde (VI) O daracık sokaklar ki iki insan yürüdüğünde bir üçüncüsü geçemez. (VII)Kapılar, bu daracık sokaklara açılır ve sanki insanlar açılan bu kapılardan soluklanır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf kaçıncı cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
25. (I) O sevdiğimiz şiirleri okuyamaz olduk. (II) Ne zaman okumaya kalksak şarkıları aklımıza geldi. (III) Sevdiğimiz şiirlerin işgal edilmiş olduğunu gördük. (IV) Son dönemlerde çok güzel besteler yapıldı. (V) Hele ki televizyonlara, ellerinde sazla çıkan insanların, “Şimdi size son çıkacak kasetimden bir şarkı okuyacağım.” sözleri ardından, tutkunu olduğumuz dizeleri duyduğumuzda içimiz burkuldu. (VI) Hem o şiirden hem de şiiri besteleyenden soğuduk.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmuştur?
A) II. B) III. C) IV D) V. E) VI.
26. Bu sanatçımız, kitaplarında yazınsal türlerin büyüsünü duyumsatırken bir yandan da yazın dünyasında dolaştırıyor, çağına ayna tutuyor. Olayları, kişileri, toplumsal gerçeklikleri yansız bir tutumla aktarıyor kitaplarında. Bunu yaparken hiç kuşku yok ki sanatın kendine özgü yapısından, estetik anlayışından hiç mi hiç ödün vermiyor.
Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yapıtlarının sanatsal yönden kusurlu olduğu
B) Gerçekleri anlatırken sanat kaygı gütmediği
C) Sanatsal bir bakış açısıyla çağına tanıklık ettiği
D) Yapıtlarında gerçekleri kendince yeniden yorumladığı
E) Yapıtlarında okur kitlesinin isteklerine boyun eğmediği
27. Bir kere yaratıcı yazı biçimidir deneme. Bir yazarın kendini en iyi ifade edebileceği yoldur. Öğretici, besleyici, yönlendiricidir. Kendinizi sürekli zinde tutmak için vazgeçilmez bir yazı disiplinidir. İyi bir deneme yazarı birçok türde yazabilir. Diğer bir boyutuna gelince, üslupçu yazı biçimidir deneme. Bunu tutturamazsanız yazdıklarınız sığ kalır. Elbette daha başka şeyler de söylenebilir ama denemenin türler içindeki konumu deyince aklıma ilk gelen bunlar oldu benim.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiştir?
A) Neden sadece deneme türünde ürün veriyorsunuz?
B) Deneme dışındaki yazınsal türleri okumaz mısınız?
C) Denemenin diğer edebiyat türleri içindeki yeri nedir sizce?
D) Denemede konu sınırlamasının olmaması yazmada kolaylık sağlıyor mu?
E) Deneme yazarken diğer türlerin olanaklarından yararlanır mısınız?
28. Şiir, dar bir alana sıkıştırılmış az sayıda sözcükle yoğun anlamlar aktarma gücüne sahip yazınsal bir iletişim aracıdır. —- Her dize, her sözcük, her hareket hatta her yapının kendisi bile ikili bir anlam taşıyabilir. Şaire tanınan küçük alanda pek çok şey başarılır. Şair de kimi zaman alışılmamış ve mantık dışı gibi görülen, ancak aslında uyumlu olan sözcük ve tümceleri birlikte kullanarak okuyucusunu şaşırtmaktadır. Sözcüklerinin büyük bir bölümüne geniş anlamlar yüklemektedir.
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Okuyucuyu dikkate almayan bir şiir uzun ömürlü olamaz.
B) İnsanların ortak duygularına yer veren şiir her dönemde okunur.
C) Ölçülü ve uyaklı olmayan şiir uzun süre hafızada kalamaz.
D) Bu sayede insanlar, ruhsal açıdan rahatlar, işlerinde daha verimli olurlar.
E) Şiirde, anlam yoğunluğu, doku zenginliği, biçim sıklığı vardır.
29. Divan-ı Lügat-it Türk’ün Araplara Türkçe öğretmek amacıyla hazırlanması örneğinde olduğu gibi, sözlükler belli amaçlar için hazırlanır. —-. Dili tümüyle kapsamak için hazırlanan bir sözlüğün derinliği ile yalnızca ilkokul öğrencilerine faydalı olması için hazırlanmış bir sözlüğün derinliği bir tutulamaz. Salt derinlik yönünden değil, sözlüğün hazırlanış amacına göre birçok yönden ayrımlar söz konusudur. Örneğin, birçok ciltten oluşan ansiklopedilerin de bir tür sözlük olduğunu unutmamalıyız.
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Günlük yaşamda çeşitli amaçlarla sık sık sözlüklere başvururuz
B) Söz varlığı, sözlüğün hazırlanış amacına göre değişir
C) Sözlüklerden yararlanırsak dilin zenginliğini daha iyi fark ederiz
D) Sözlüklerden yararlanmazsak pek çok sözcüğü yanlış anlamda kullanırız
E) Henüz dilimizin kelime hazinesini bütünüyle ortaya koyan bir sözlük hazırlanamamıştır.
30. Edebiyat ve düşünce denince aklımıza dergi ve dergiciliğimiz gelir. Dergisiz bir edebiyat da düşünce de olamaz artık. Bugünden geriye doğru yüz yıllık edebiyat ve düşünce haritamıza bir baktığımızda, eli kalem tutan, yazan-çizen ve adını bir şekilde duyurmuş kim varsa bir şekilde dergiyle bağlantılı olmuştur. Birçok sanatçı kendi dergisini çıkarmıştır. Hatta sanatçılarımızdan bazıları çıkardığı dergiyle anılmıştır. Yalnızca edebiyat değil, düşünce de dergilerle yürümüş, her türlü düşünce dergilerle kendini ifade etme fırsatı bulmuştur.
Bu parçada anlatılmak istenen düşünce aşağıdakilerin hangisidir?
A) Edebiyat ve düşüncenin dergiyle geliştiği
B) Düşüncelerin, dergi sayesinde, kısa zamanda okurlara ulaşma fırsatı bulduğu
C) Kendi dergisini çıkaranların daha nitelikli sanatçı olduğu
D) Dergilerde yazısı yayımlanmayan kişilerin sanatçı olmasının çok zor olduğu
E) Edebiyat dünyasındaki gelişmelerin, dergiciliğin ortaya çıkmasını sağladığı
31. Refik Halit’in “Kar ile Yağmur” başlıklı bir yazısı vardır ki, bu yazıyı kar severler sakın okumasın. “Tabiatın rengârenk tablosu üstüne sıvanan kaba bir badana” diye başlayan sanatçı, “dünyanın omzuna yüklenen boş bir ağırlık” mı demez, “kof bir yük” mü demez, “üşütücü bir kürk” mü demez! Karın, kendisine “kibarın düşkünü aklar giyer kış günü” sözünü hatırlatan beyazlığına bile itirazı vardır yazarın. Örneğin kar niçin altın sarısı değildir? Buyurun, cevap verin bakalım?
Bu parçadan Refik Halit ile ilgili aşağıdakilerden hangisine varılabilir?
A) Toplumsal sorunlara duyarlı olduğuna
B) Olaylara olumsuz açıdan baktığına
C) Kardan hiç hoşlanmadığına
D) Yaz mevsimini kendine yakın bulduğuna
E) Her mevsimin ayrı bir güzelliğinin olduğuna inandığına
32. Özgürlük ancak düşünen kişi için gereklidir. Düşünmeyen, kendisine belletilenleri incelemeksizin onlara inanıp bağlanan kişi ne yapsın özgürlüğü? Kullanamaz ki… Körü körüne inanmak özgürlüğünü mü istiyorlar? O vardır öteden beri, onu kimse kimsenin elinden alamaz. Özgür kişi başka bir kişiye, bir öğreticiye, bir lidere bağlı değildir.
Bu parçada yazar, özgür kişinin özelliklerinden söz ederek aşağıdakilerin hangisine açıklık getirmektedir?
A) Özgürlüğün ne demek olduğuna
B) Özgürlüğün nasıl elde edildiğine
C) Özgürlüğün nasıl korunacağına
D) Özgürlüğün insanları ne kadar etkilediğine
E) Özgür kişinin toplumdaki yerinin ne olduğuna
33. Bilimin ve sağduyunun egemen olduğu bir bakışla yaklaşırdı konulara. Havadan sudan bir girizgâhtan sonra, kenara koyduğu gazeteleri alır ve sohbetimizin gündeminin ne olduğunu belirlerdi. Konulara uzak açıdan bakmayı sever, hemen gözükmeyen ipuçlarını bir bir ortaya koyar, görüşünü bilimsel verilerle destekleyerek sunardı. İyiye giden hiçbir şey olmadığı noktasında birleşirdik hep.
Bu parçada sözü edilen kişiyle ilgili aşağıda-kilerden hangisi söylenemez?
A) Bilimsel ve sağduyulu bir bakış açısına sahip olduğu
B) Sohbetlerinin konusunu gazetelere bakarak
belirlediği
C) Görüşlerini nesnel verilerle desteklediği
D) Havadan sudan konuşmayı sevmediği
E) Karamsar olduğu
34. Bu sanatçının şiirindeki yaşam tadı bütün şiirlerindeki ruhu da temsil eder. Hayata, aşka, dostluğa, arkadaşlığa, denize ve söze, sözcüklere ithaf ettiği her şiirinde; “yaşam tadı” neşe ya da hüzün olarak, şefkat ya da özlem olarak çıkar karşımıza. Şiirlerinden duyulan haz sahicidir. Çünkü, sözü sahicidir. Dahası, şiirleri, salt içerdikleri yaşantı zenginliğinden ötürü değil, yaşamla ve insani değerlerle yüklü oldukları için de böyledir, bu.
Bu parçadan, sözü edilen sanatçıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Bütün şiirlerinde yaşamın tadını duyurduğu
B) Şiirlerinin yaşantı zenginliği içerdiği
C) Şiirlerinin insani değerlerle yüklü olduğu
D) Biçimsel öğelere değer verdiği
E) Değişik konularda şiirler yazdığı
35. Bilge hiçbir şeyi kötüye yormaz, başına gelenden ötürü kendinden başka sorumlu aramaz ve insanların hatalarını, onların kötülüklerine yormaz. Başkalarını ne sözleri ne de yüzünün ifadesi ile suçlamaz ve başına gelen her kötülüğü, iyi niyetli bir yorumla hafifletir. Kendisine yapılan hakaret ve kötülükleri değil, hizmet ve iyilikleri anımsar.
Bu parçada bilge ile ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisine değinilmemiştir?
A) Sorumluluklarını yerine getirdiğine
B) Olaylara iyimser bir gözle baktığına
C) İnsanları yaptıkları iyilikleriyle hatırladığına
D) Hatalarının sorumluluğunu üstlendiğine
E) Başkalarını suçlamaktan kaçındığına
36. Tür sorunu belki de yazının en karmaşık, en çözümsüz sorunudur. Bir kitabı açar açmaz türünü belirleyiveririz, çocuklar da bizden geri kalmaz bu konuda: “Bu bir öykü kitabıdır.”, “Bu bir romandır.”, “Bu bir oyundur.” derler. Ama sıra türleri tanımlamaya, aralarındaki ayrımları belirlemeye gelince, bocalamaya başlarız.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?
A) Hiçbir edebî türün öteki türlerden bağımsız olamayacağı
B) Çocukların öykü türüne karşı özel ilgi duyduğu
C) Romanla öyküyü birbirinden ayırmanın mümkün olmadığı
D) Edebiyat türlerini tanımlamanın sanıldığından güç olduğu
E) Çocukların edebiyat yapıtlarıyla küçük yaşta tanıştırılması gerektiği
37. Elbette. Her yayında olan, ama aslında olmaması gereken dizgi yanlışlarını, eksiklikleri, noksanları düzeltmek, tamamlamak elbette ki görevimiz. Kitabın zaman içinde güncelleştirilmesi, dolayısıyla değişikliklere uğraması çok doğal ve gerekli. Antolojiler de eskir zamanla. Hazırlayıcıya ve yayınevine düşen, bu eskimeyi zamanında fark edip gidermektir. Ama antolojinin yapısına, seçme yöntemime, özellikle kendi değerlendirmelerime gereksiz, haksız karışmaları dikkate almayacağımın da bilinmesini isterim.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiş olabilir?
A) Kitabınızın sonraki baskılarında değişiklikler, düzeltmeler yapmayı düşünüyor musunuz?
B) Kitabınızın okurlar tarafından beğenileceğinden emin misiniz?
C) Kitapta yaptığınız değişiklikler, önceki seçimlerinizin yanlış olduğunu mu gösteriyor?
D) Kitabınız hakkında yapılan eleştirilere hak veriyor musunuz?
E) Yayınevlerinin antolojilere iyi gözle baktığını söyleyebilir miyiz?
38. Yalnız kendi düşündüklerini, kendi bildiklerini yazıyor. Başkalarının düşündükleri, bildikleri de öz Türkçe ile söylenebilir mi, durmuyor bunun üzerinde. Denesin bakalım, Platon’un ya da başka bir filozofun bir kitabını alsın, onu çevirmeye çalışsın. Bir yerini atlamadan öz Türkçe ile söyleyebiliyor mu dediklerini? Söyleyebiliyorsa peki, söyleyemiyorsa o da anlar öz Türkçenin bütün konular üzerinde yazmaya yetmeyeceğini.
Bu parçada yazar, öz Türkçenin her konuda yazmaya yetmeyeceğine kanıt olarak aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
A) Platon’un başka bir dile çevrilemeyecek kadar özgün olduğunu
B) Öz Türkçe ile yazılmış yapıtların yabancı dile çevrilemeyeceğini
C) Felsefe alanında yazılmış kitapların öz Türkçe ile çevrilemeyeceğini
D) Türkçenin başka dilden çeviri yapılacak kadar zengin olmadığını
E) Her yazarın öz Türkçe’yle yazabilecek kadar yetenekli olmadığını
39. Garip akımı, Türk şiirinde o güne kadar yer etmiş kalıp ve anlayışlardan kurtulmak gerektiğini savunur ve biçimciliğe, duygusallığa karşı çıkıp söyleyiş güzelliğini esas alır. Basmakalıp söyleyişe başkaldırın Türk şiiri ile çağdaş Batı şiirleri arasında bir köprü kurar. Günlük dilin yaygın sözcükleriyle kurulmuş, yalın bir dille, o zamana değin şiirde hemen hiç söz konusu edilmeyen ama her gün yaşamımızı çevreleyen olayları ve nesneleri yansıtır bu şiir. Bu akımın başlattığı çığırdan yürüyen öbür ozanlar, gittikçe daha gelişmiş, daha derin, daha kapsamlı bir şiire yönelirler.
Bu parçada Garip akımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Türk şiirinin olanaklarını artırdığına
B) Geleneksel şiir anlayışına karşı çıktığına
C) Edebiyatta yeni bir şiir geleneği başlattığına
D) Yeni bir şiir dili kurduğuna
E) Türk edebiyatında hiç işlenmeyen konulara yer verdiğine
40. Bir romana başlamadan önce neler yazacağımı planlıyorum. Ama yazma eylemiyle birlikte önceden yaptığım planlar değişiyor. Romanı bitirdiğimde bir de bakıyorum ki, ortaya önceden tasarladıklarımdan çok değişik bir şey çıkmış. Yazarken çoğu kez, bir cümle yeni bir olanak getiriyor. Her şey değişiyor. Yaklaşım, dilsel örgü, giderek cümlenin anlamı bile… İşte bu yaratma serüvenine okuru da sokmak, nereden nereye vardığımı görmek ve göstermek için tuttuğum notlardan bazılarını yayımlamak gereğini duydum.
Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisine açıklık getirmiştir?
A) Romanlarını yazarken tuttuğu notları niçin yayımladığına
B) Roman yazarken nelere dikkat ettiğine
C) Romanlarını hangi koşullarda yazdığına
D) Roman yazmaya nasıl başladığına
E) Romanlarının konusunu seçerken nelere dikkat ettiğine
CEVAPLAR
| 1-B | 2-D | 3-B | 4-A | 5-D | 6-B | 7-B | 8-C | 9-C | 10-E | |
| 11-A | 12-E | 13-D | 14-E | 15-A | 16-C | 17-C | 18-E | 19-D | 20-C | |
| 21-B | 22-D | 23-A | 24-D | 25-D | 26-C | 27-C | 28-E | 29-B | 30-A | |
| 31-C | 32-A | 33-D | 34-D | 35-A | 36-D | 37-A | 38-C | 39-D | 40-A | |
]]>
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, cümleye “Alışılmış olandan ayrı, görülmedik’ anlamı katmaktadır?
A) Romanda yazar sıradışı bir anlatım sergiliyor.
B) Bugünlerde önemligelişmelerle karşı karşıyayız.
C) Genç sanatçının sıradan bir sesi var.
D) Bazı kişiler olağan haberleri gereğinden fazla büyütüyor.
E) Divan şiirindeki süslü anlatım günümüz şiirinde yok.
2. Genç sanatçılar, kısa sürede eser vermek düşüncesindeler. Yapıtlarını birkaç ayda oluşturmak istiyorlar. Böyle sanatçıların kaçı, sesini geleceğe duyurabilir ki?
Bu parçada geçen “sesini geleceğe duyurmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kalıcı olmak
B) İlgi çekici konuları işlemek
C) Düşüncelerini yüksek sesle söylemek
D) Ün kazanmak
E) Halkın sesi olmak
3. Uzak bir kentte, bir ilköğretim okulunda okunan bir metin, o minicik çocuklarda o metnin yazarına ulaşmak, sesini yazara duyurmak isteği uyandırıyor. Kalemi ellerine alıp bütün doğallıklarıyla, özgürce sesleniyorlar. Yazarken büyüyor, büyüyorlar. Kocaman bir deniz oluyor gözleri. Ben, mektuplarını okudukça o denizlerde kayboluyorum.
Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yazarın eserlerini yakından takip etmek
B) Duygularını yazara ulaştırmak
C) Düşüncelerini yazıya geçirmek
D) Okuduğu kitabı eleştirmek
E) Eleştirilerini dergilerde yayınlamak
4. Ozanlar, sözcükleri paşa gönüllerince kullanabilme yetkisine sahiptirler. Onlar, şiirlerini yazarken “dil içinde bir dil” oluşturmanın peşindedir. Bu yüzden her şairin kendince bir dil evreni vardır.
Bu parçada altı çizili sözle ozanların hangi yönü anlatılmak istenmiştir?
A) Dili, ozanlar kadar etkili ve güzel kullanabilen başka bir sanat adamı olmadığı
B) Sözcükleri ahenk sağlayacak şekilde sadece ozanların kullanabildiği
C)Ozanların dildeki değişmeleri yakından izleyip bunları dizelerine aktardığı
D)Dilin, ozanların farklı bir dil oluşturma çabaları sonucunda gelişimini sürdürdüğü
E)Sözcükleri başkasının etkisinde kalmadan, dilediğince kullanma hakkına sahip oldukları
5.Aşağıdaki cümlelerin hangisinden, ayraç içindeki anlam çıkarılamaz?
A) Bu kadar telaşlanmanıza gerek yok canım, her şey olacağına varır. (umursamama)
B) Gazlı içeceklerden bu kadar çok tüketmeniz bağırsak sorunlarına neden olabilir. (uyarma)
C) Siz yardım etmeseydiniz bu kitapları raflara bu kadar sürede asla yerleştiremezdim. (minnet duyma)
D) Böyle değerli bir tabloya bu kadarcık mı değer biçtiniz? (azımsama)
E) Ne olur ne olmaz, deyip yanına şemsiyesini de aldı. (endişelenme)
6. (I) Ilgaz Dağları, kuzeydoğudan güneybatıya doğru uzanan ve temelini Paleozoik dönem kayalarının oluşturduğu bir dağ sırası. (II) Orta Anadolu’dan Kuzey Anadolu’ya geçiş kuşağı oluşturan bu bölgenin yapısında volkanik kayalar var. (III) Anadolu’nun en hareketli kırık hattı olan Kuzey Anadolu Fayı da llgazlar’ın güney eteklerinden geçiyor. (IV) Bu dağlardaki yüksek tepeler birbirine fazla yüksek olmayan sırtlarla bağlanmış. (V) Bu dağlarda buzul dönemi izlerine de rastlamak mümkün.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde karşılaştırma yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde şair, anlatıma duygularını katmamıştır?
A) Fenerlerini akşamdan yakmış gemiler Ölü bir gecenin ortasında
B) Çıkınlarını açmışlar önlerine Ekmeklerini yiyor güverte yolcuları
C) Gözlerindeki parıltı ısıtsın yolumu İnsanca bir şeyler katalım sevgimize
D) Yolumuzu düşman bakışlar çevirmiş Dişli geceler inmiş çevremize
E) Yorgun kartallar gibi bir sabah dönsem geri Martılara bıraksam lacivert enginleri
8. “Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.” atasözünde hem gerçek hem mecaz anlam vardır.
Aşağıdakilerin hangisinde böyle bir atasözü kullanılmamıştır?
A) Ağır kazan geç kaynar.
B) Her ağacın meyvesi olmaz.
C) Tok açın halinden anlamaz.
D) Taş yerinde ağırdır.
E) Her kuşun eti yenmez.
9. Sanat eseri, hem bir saat gibi içinde bulunduğumuz zamanı hem de bir pusula gibi gidilmesi gereken yönü işaret etmelidir.
Bu cümleyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşamdan beslenmeyen bir sanat yapıtının kalıcılığı yakalayamayacağı
B) İnsanlara yol gösteren sanat yapıtlarının, her zaman umulandan çok ilgi gördüğü
C) Topluma yön veren sanat yapıtlarını ancak büyük sanatçıların yazabileceği
D) İnsanlara bilgi sahibi olmadıkları konularda bilgiler veren sanat yapıtlarının daha değerli olduğu
E) Sanat yapıtının, ortaya çıktığı dönemi yansıtmakla kalmayıp, gelecekle ilgili yol gösterici bilgiler vermesi gerektiği
10. I. Sanatçının ilk görevi, toplumun dilini korumak, geliştirmek ve geleceğe taşımaktır.
II. Gerçek sanatçı, gözlemlediği her şey kendi yorumundan geçirerek eserine yansıtır.
III.Yapıtları okurlar tarafından tekrar okunan sanatçı, kalıcı olmayı başarmıştır.
IV.İzlenimlerini kendi süzgecinden geçirerek yeni bir yorumla sunmak, gerçek sanatçının işidir.
V. Sanatçının eserine yansıyanların toplumun içinden olması, eseri geniş kitlelere benimsetecektir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve III. B) II. ve IV. C) II. ve V.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem haber kipiyle hem dilek kipiyle çekimlenmiş fiillere örnek gösterilebilir?
A) Biraz soğuk almışım, işe birkaç gün gidemeyeceğim.
B) Işıkları söndürün, ışıkta uyuyamam ben.
C) Bu kağıtları kutulara doldurun, depoya koyun.
D) Kilo almaktan şikayet eder, ama yemeğe dayanamaz.
E) Ben burada kalacağım, siz istediğiniz yere gidebilirsiniz.
12. (I) Çocukluğumda baharın geldiğini ilk önce güzelim çiçekleriyle saraypatılar söylerdi bize. (II) Onları kasımpatılar izlerdi. (III) Onlar çiçeklenince bahar fazla gecikmezdi. (IV) Ne var ki kasımpat yapraklarının yeşiline bakınca birdenbire sonbaharı duyumsardık. (V) Çünkü bu yapraklar, yeşilin birçok tonunu barındırırdı üzerinde.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin yüklemi, çatısı bakımından geçişsizdir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
13. Sarıçiçek, öbek öbek kır çiçekleriyle süslü yamaçları ve baştan başa uzanan geniş düzlükleriyle, doğal ortamı özleyenler için ideal bir yerdir.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Birden çok sıfat tamlaması vardır.
B) İsim tamlaması vardır.
C) Birleşik ad kullanılmıştır.
D) Bileşik yapılı bir fiil cümlesidir.
E) Yüklemi ekeylemin geçmiş zamanıyla çekimlenmiştir.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki virgül (,) kaldırılırsa cümlenin öğesinde değişiklik olur?
A) O, buradaki insanların tek umut kaynağıydı.
B) Sana, o çocukla arkadaşlık etmemen gerektiğini söylemiştim.
C) Köyün, o güne kadar çözülemeyen sorunları masaya yatırıldı.
D) Ekin farlarının çevresinde, iki metre yüksekliğinde çitler vardı.
E) Bu, köylünün hiç de alışık olmadığı yeni bir davranış biçimiydi.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne vurgulanmıştır?
A) Dar ve asfalt yolun iki yanında ağaçlar vardı.
B) Arka sıradaki öğrenci, ikide bir, saate bakıyordu.
C) Otelin, Marmara’ya bakan odasında günlerce kaldım.
D) Küçükken, bütün çocuklar gibi çikolatayı çok severdim.
E) Dün akşam sizin evde çantamı unutmuşum.
16. (I) Yol kenarındaki buz kristallerinden gümüş rengine yakın bir ay ışığı yansıyordu. (II) Bembeyaz simden örülü gece elbiselerini giymiş ağaçlar, kayalar, dağlar, tepeler de bizimle birlikte yol alıyordu sanki. (III) Otele doğru yürürken hepsi de bizlere eşlik ediyor gibiydi. (IV) Otele varınca eşyalarımızı hızla bırakıp dışarı fırladık. (V) Heyecanla beklediğimiz toz halindeki bembeyaz kar karşımızdaydı.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede zincirleme ad tamlaması vardır.
B) II. cümlede pekiştirme sıfatı kullanılmıştır.
C) III. cümlede ilgeç öbeği ekeylem alarak yüklem olmuştur.
D) IV. cümlenin üç zarf tümleci vardır.
E) V. cümle özne ve yüklemden oluşmuştur.
17. Gam yükleri ile yükümüz tuttuk
Hicran katarının kervanıyız biz
Feleğin acısın aşında bulduk
Mihnet tekkesinin mihmanıyız biz
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması B) Ünlü daralması
C) Ünsüz benzeşmesi D) Ulama
E) Kaynaştırma ünsüzü
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?
A) Babam, kiraz yüklü bir dalı eydi, biz de daldaki kirazları topladık.
B) Caddenin kenarlarındaki kavaklar rüzgârda nazlı nazlı salınıyordu.
C) Bahçe kapısının üstünü saran hanımelinin kokusu bütün sokağa yayılmıştı.
D) Oturma odasının, açık duran balkon kapısından serin bir rüzgar geliyordu.
E) Babam beni uğurlamak için havaalanına kadar gelmişti.
19. Çocukluğumu geçirdiğim kasabayı ( ) o şirin sahil beldesi Lemas’ı ( ) yıllardır anılarımda yaşatıyorum ( ) O şirin beldede neler yoktu ki ( )
Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere, aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
A) (;)(.)(;)(.) B) (,)(.)(;)(;)
C) (.)(;)(.)(;) D) (,)(.)(.)(:)
E) (,)(,)(-)(…)
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) O, geçmişteki büyük yazarların öykü kitaplarını incelemişti.
B) O, otuz yıllık yazın yaşamında, sayısız yapıt vermiş bir yazardı.
C) O, özellikle şiirlerinde sıradışı bir anlatım kullandı.
D) O, okurla çok iyi bir iletişim kurgulayan başarılı bir romancıydı.
E) O, herkesin uykuya daldığı vakitlerde yazı masasının başına geçerdi.
21. Afet bölgesine, aralarında sağlık ve teknik hizmetlerle ilgili personelin de bulunduğu elli kişilik bir ekip gönderildi.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Temel cümledeki nesne eksikliği
B) İsimle sıfatın aynı tamlanana bağlanması
C) Gereksiz yere bağlaç kullanılması
D) Sayısal verilerin anlam karışıklığına neden olması
E) Aynı anlama gelen ek ve sözcüklerin bir arada kullanılması
22. (I) Sabah horoz sesleri ve denizin iyot kokusu arasında uyanıyorum. (II) Yarısı suların içine gömülmüş antik manastırın yanından geçiyorum usulca. (III) Koy manzarasına hâkim bir tepeye tırmanıyorum bir solukta. (IV) Kapıdağ Yarımadası’nı ana karaya bağlayan dar kıstak, ayaklarımın altına seriliveriyor. (V) Bir yanda Akdeniz’in engin maviliklerine bakan Gökgemiler Koyu, diğer yanda Fethiye Körfezi’nin bir parçası olan Hamam Koyu… (VI) Güneş gölgeleri silip doğanın eşsiz renklerini ortaya çıkarıyor yavaş yavaş.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde birden çok duyuyla algılanan ayrıntıya yer verilmiştir?
A) I. B) II C) III. D) IV. E) V.
23. Nerede umut varsa orada insan vardır. Umutsuzluk ölümdür. Baltanın oduna gömüldüğü yerde, tırpanın otlara pırıl pırıl sokulduğu yerde, küreklerin suyu hışır hışır yardığı yerde her şey bitebilir; ama umut bitmez. Ekmek bitebilir, su bitebilir; ama umut bitmez.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşamın, güzellikleri görmekle anlamlı hâle geldiği
B) Yaşamın güzel yanlarını görmek gerektiği
C) Yaşamdaki olumsuzlukların, insanı karamsar yaptığı
D) İnsanın umudunu yitirmemesi gerektiği
E) Her insanın yaşama sıkı sıkıya bağlı olduğu
24. (I) Şiddet sadece gününüzün sorunu değildir.(II) İnsanlık tarihi boyunca,insanlığın gündeminden hiç eksik olmamıştır. (III) Şiddet, insanlık tarihiyle yaşıttır dersek yanlış bir şey söylemiş olmayız. (IV) Toplumlar, günlük yaşamın sorunlarına sürekli çözümler üretmişlerdir. (V) Ancak bir sorunu çözerken diğer taraftan yeni bir sorun ortaya çıkmıştır. (VI) Böyle olunca da toplumu sorunlarından tümüyle arındırmak mümkün olmamıştır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
25. Herkesi dinler, hiç kimsenin düşüncesiyle alay etmez, imalı konuşmaktan özellikle kaçınır. Laubali, sert, kırıcı konuşmalardan uzak durur. İnsanların görüşlerine katılmadığında, yumuşak ve saygılı bir üslupla aynı görüşte olmadığını söyler. Büyüklerle konuşurken çok saygılı davranır. Küçüklerle konuşurken küçümseyici davranışta bulunmaz, söyleyeceklerini onların anlayabilecekleri biçimde anlatır.
Bu parçada tanıtılan kişi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Nezaket kurallarına uyduğu
B) insanlar tarafından çok sevildiği
C) Konuşma kurallarına özen gösterdiği
D) Kaba ve alaycı konuşmalardan kaçındığı
E) insanlara karşı anlayışlı ve samimi olduğu
26. Yazar, sözü olan insandır. O, bu sözü anlaşılır bir biçimde söylemek, aktarmak ister. —. Güzel içerikleri güzel elbiseler içinde veriyor, okuru kendilerine hayran bırakıyorlardı. Şimdi ne dediği anlaşılmaz, estetikten, akıcılıktan ve sürükleyicilikten yoksun metinler, öykü ve romanlar kitapçı vitrinlerini süslüyor. Böyle bir ortamda yazar, nasıl saygınlık kazanabilir?
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Eskiden yazarlık çok zor bir meslekti
B) Şimdiki yazarlar, özgün yapıtlarıyla dikkati çekiyor
C) Eskiden yazarlar bu işi çok güzel bir şekilde yapıyordu
D) Eski yazarlarla günümüz yazarlarını karşılaştırmak doğru olmaz sanırım
E) Her yazarın okura ulaştırmak istediği bir mesajı vardır çünkü
27. ’40 Kuşağı’ şairleri, yazılanın şiir olması için, onda, öteki yazın türlerinden farklı bir şeylerin olması gerektiğinin ayrımındadır kuşkusuz. O ayrım, o tat, şiiri daha etkili kılmaktadır. Peki nedir şiiri farklı kılan? Şiirin kendine özgü estetik yapısıdır tabii ki. Ama ’40 Kuşağı’ şairleri bu özelliğin ayrımında olmalarına karşın, estetik incelikleri çok fazla da önemsemediler. Çünkü onların öncelikli amacı, söylenmesi gerekeni bir an önce dile getirmek, yaşamı kısa dönemde değiştirip dönüştürmekti.
Bu parçada yazar, 40 Kuşağı sanatçılarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisine değinmemiştir?
A)Şiiri öteki yazın türlerinden ayıran özelliklerin neler olduğunu bildiklerine
B)Topluma yararlı olmaktan çok, sanatsalı yakalamayı önemsediklerine
C) Şiire özgü estetik yapıyı göz ardı ettiklerine
D) Söylenmesi gerekeni tez elden ortaya koymayı amaçladıklarına
E) Şiiri daha etkili kılmanın gerekli olduğunu bildiklerine
28. Döneminde bilimsel değer taşıyan, bir tek Leonardo da Vinci’dir. Ancak onun da felsefeye faydası olmaz. O bir bilim adamı değil, bir mühendislik ustasıdır. O bir filozof değil, bir sanat dehası-dır. Çağını aşan evrensel bir dahidir o. Yaptıklarının yarısı kalsaydı günümüze, herhalde çağımız çok daha değişik olurdu. Ancak bu pratiğe çok yakın usta, bilimsel yapıtlarında hiç deneysel olmamıştır.
Bu parçadan Leonardo da Vinci ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Mühendislik yönünün bilim adamlığı yönünden önde olduğu
B) Sanat yapıtlarının felsefi yapıtlarından üstün olduğu
C) Ortaya koyduklarının birçoğunun günümüze kalmadığı
D) Yapıtlarında deneyselliğin bulunmadığı
E) Kendinden sonraya uzanan evrensel bir dâhi olduğu
29. Geçen gece uykum kaçtı, biraz kitap okuyayım dedim. Raftan seçtiğim kitaptan birkaç satır okuyabildim ancak. Dili bu kadar baştan savma kullanmak bir yazara hiç yakışmıyor. Yazar “Savaşmaya giden askerlerin tümü terhis oldular.” diyor. “Savaşmaya” demek bence doğru değil, “savaşa” demek daha doğru olurdu. “Savaşma” deyince o kişiler kendileri istemişler de dövüşmeye gitmişler gibi bir şey anlaşılıyor. Ya yüklemdeki çokluk ekinin işi ne orada? “Terhis oldular” da iyi değil “terhis olundu” demeli. Böyle yanlışlar rahatsız ediyor beni.
Bu parçada yazar, aşağıdakilerin hangisinden dolayı sözünü ettiği kitabı okumaktan vazgeçmiştir?
A) Olaylar arasında yeterli bağlantı kurulamamış olmasından
B) Yabancı sözcükler kullanılmasından
C) Savaş konusunu işlemesinden
D) Dil yanlışlarından
E) Konuyla anlatım arasında uyumsuzluk olmasından
30. Sanatın iyisi ne kadar mutlu, sevinçli bir aydınlıksa, kötüsü de o ölçüde sıkıntı verici, iç karartıcıdır. İyi gününde olan bir sanatçı, günün birinde bir ülkeye bereket, sayısız yüreğe güven, umut ve ışık getirir. Göremediğimiz mavilikleri bize gösterir, yaşamı daha zevkli hâle getirir. Yine aynı sanatçı bir başka zaman birçok insanın zevkini köreltir, yaşama umudunu kırar. İnsanları karamsar bir dünyaya sürükler, işte bu, —.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur?
A) sanatın ne denli büyük bir etkiye sahip olduğunu gösterir
B) sanatın yeterince gelişmediğinin apaçık bir göstergesidir
C) insanlar için yaşamsal bir öneme sahip sanatın en olumsuz yanıdır
D) insan yaşamının da sanat kadar önemli olduğunu ortaya koyar
E) sanatçının sanata verdiği değerle yakından ilgilidir
31. İnsan bilgisi, felsefe denen kök üzerinde iki dal hâlinde gelişir. Bu dallardan biri, fiziki dünyayı, insanın fiziki varlığıyla ilgili olayları, inceler. —. Birinci dal, soyut bilime yol açar. Soyut bilim, uygulamalı bilime veya mühendisliğe yol gösterir. Uygulamalı bilim, teknolojiyi, yani maddi değerlerin fiilen üretimini olanaklı kılar, ikinci dal, yani insan bilinciyle ilgili olayları inceleyen bölüm, birinciye benzer bir yönelimle, sanatı mümkün kılar.
Parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Birinci bölüm asıl felsefeyi oluşturur
B) Felsefe, insanı bir bütün olarak ele alır
C) Diğeri, insan bilinciyle ilgili olayları inceler
D) İkinci dal ise insanın dış yapısını inceler
E) Felsefe, somut bilimden çok, soyut bilimle uğraşır.
32. “Yaşamayı sevmek” diye bir konu tutturmuş ozan, hep onu söylüyor ancak yaşama sevgisine inandıramıyor bizi, kuramsal kalıyor, sözde kalıyor o sevgisi. Bir nesne karşısında, bir olay karşısında yaşamıyor ya da coştuğunu, içinin aydınlanıverdiğini bize duyuramıyor. Yaşamak sevgisi asıl budur, o coşkunluğu, o esrikliği duymak, duyurabilmektir.
Bu parçada yazar, sözünü ettiği ozanı aşağıdakilerin hangisinden dolayı eleştirmektedir?
A) Yaşam sevgisini gerçek anlamıyla duyup duyuramamasından
B) Konuları oldukça yüzeysel biçimde ele almasından
C) Anlatımının tekdüze olmasından
D) Şiirsel bir söyleyişinin olmamasından
E) Olaylara ve nesnelere duygusal açıdan bakamamasından
33. (I) Her kültürün büyük sözlü kaynakları, bu kaynakları harekete geçiren büyük simge kahramanları olur. (II) Hikayeleri ağızdan ağıza, yöreden yöreye, dilden dile dolaşırken çoğalır, değişir. (III) Aslından zenginleşerek uzaklaşır, aslına zenginleşmiş olarak döner, dönüşür, birikir. (IV) Anadolu kültürünün en güçlü figürü hiç şüphesiz Nasrettin Hoca’dır. (V) Hazır cevaplılığıyla, olmadık cevaplarıyla Nasrettin Hoca Anadolu insanını yüzyıllardır şahsında temsil etmiştir. (VI) Onun fıkralarında bugün Anadolu kültürü her yönüyle yaşatılmaktadır. (VII) Kültürün asıl taşıyıcısı olan sözlü anlatım geleneğini en iyi bu fıkralar yaşatmaktadır.
Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V E) VI.
34. Herkes biliyor ki, “İnsan kaç yaşına kadar yaşayabilir?” sorusunun kesin cevabı, henüz belli değil. 19’uncu yüzyılın sonuna kadar, 50 yaşın üzerine çıkmak, genel ortalamayı bozan bir olaydı. 20’nci yüzyılda bu, 70’li yaşlara dayandı. 21’inci yüzyılda ise, tıbbi gelişmelerden dolayı, bazıları 100, bazıları 120 rakamını, yaşam süresi olarak gösteriyor.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine varılamaz?
A) Gelişmiş ülkelerde yaşam süresinin daha uzun olduğuna
B) İnsan ömrünün her geçen gün uzadığına
C) 19. yüzyılda insanların yarısının 50 yaşına gelmeden öldüğüne
D) Tıp alanındaki gelişmelerin yaşam süresini uzattığına
E) İnsanın ne kadar yaşayabileceğinin tam olarak bilinemediğine
35. Büyük edebiyatçı, evrensel konuları işleyen değil; millî konuları evrensel edebiyat çerçeveleri içinde dile getirebilendir. Mesela Tolstoy’un Savaş ve Barış romanı dünyaca benimsenmiş bir eser olmakla beraber konusunu Rusya’dan almıştır. Aynı hüküm Gogol için de geçerlidir. Tagore’nin şiirlerinin, romanlarının kökenleri ve konuları Hint felsefesi, tarihi ve dünya görüşüne dayanır. Hugo, Balzac ve diğer birçok dünyaca tanınmış Fransız yazarlarının konuları da Fransız kişileri ve toplumudur.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Betimleme B) Tanımlama
C) Öyküleme D) Tartışma
E) Örneklendirme
36. (I) Bu romanda, Almanyalı işçi Bayram’ın hikâyesi anlatılıyor. (II) Sanatçı, yine tadına doyulmayan bir yol romanı kaleme almış. (III) Sınıfının bilincinde olmayan Bayram’ın “Bayram Bey” olma çabası dile getiriliyor. (IV) Bu çabanın biricik öznesi, bal rengi Mercedes ile onun ilişkisi irdeleniyor. (V) Bu ilişki, Kapıkule’den başlayıp köyünde hazin bir şekilde sona eren yolculuk boyunca anlatılıyor. (VI) Sonuç olarak eserde, Bayram’ın büyük düşüne giden yolculuk, yani bir anlamda Almanya’da yazgılarına ve küçük hesaplarına terk edilmiş insanların ortak hikâyesi işleniyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmuştur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
37. Güzel dilimiz, Türkçemiz, yüzyıllardan beri durmadan değişiyor. Değişmesini bir dileyen, buyuran olduğu için değil, değişmesi gerektiği için değişiyor. — Bir bakıyorsunuz baş döndürecek kadar hızlanıyor, bir bakıyorsunuz neredeyse duracak kadar ağırlaşıyor dildeki değişim. Ama durmuyor. Kimi zaman ardı ardına yeni sözcükler giriyor dile. Kimi zaman da eskimiş sözcükler kayıttan düşüyor.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Dildeki bu baş döndürücü değişimin dil bilimcileri bile şaşırttığı bir gerçektir.
B) Her değişimin dile katkı sağlamadığı ortada.
C) Dışarıdan müdahale gerektirmeyen, doğal bir değişimdir bu.
D) Dildeki sözcüklerin anlamsal yönden değişmesini iyi takip etmek gerekir.
E) Türkçedeki değişikliklerin daha çok, yapısal olduğunu görüyoruz.
38. Dünyamızdaki değişim doğal bir değişim olsaydı, yani ölen bir değerin yerine onun daha gelişmişi gelseydi, başka bir kültürden söz edilebilirdi. Sorun, toplumlara yapay bir kültürün zorla, çok gelişmiş iletişim araçlarıyla kabul ettirilme sorunudur. Yani tüketici kültürünü… Eğer buna kültür denirse… Bu tüketici kültürü uydurmadır, insanlığın gelişmesinin doğal bir sonucu değildir, bir çarpıklık, bir hastalıktır.
Bu parçaya göre, yazarın “tüketici kültürü” dediği kültüre olumsuz bakmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yerel kültürleri yok etmesi
B) Doğal bir değişim sonucunda gelmemiş olması
C) Geleneksel değerleri ortadan kaldırması
D) Evrensel değerlere kapalı olması
E) Toplumlar arasındaki karşıtlıkları keskinleştirmesi
39. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Huzur”u, Romain Rolland’ın deyişiyle söylersek, bir tür müzikal romandır. Hiç kuşkusuz, Tanpınar “Huzur”u bir müzik formuna göre düzenlemeye çalışmış. “Huzurun yapısıyla bir senfoninin yapısı arasında paralellikler olduğu biliniyor. Huzur, dört bölümden oluşmaktadır. Bu bölümlerin her birine farklı bir duygu, bir ruh hâli egemendir. Bir kesinlik iddiası gütmeden diyebiliriz ki, birinci bölüm sıkıntılı, ikincisi neşeli, üçüncüsü melankolik, dördüncüsü ise çok sıkıntılı.
Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada sözü edilen eserin bir özelliği değildir?
A) Dört bölümden meydana gelmesi
B) Bir senfoninin yapısına benzemesi
C) Ağır ve sıkıntılı bir üslubunun olması
D) Her bölümünün, ayrı bir duyguyu yansıtması
E) Müzikal roman türünde kaleme alınması
40. Yazın yaşamına Servet-i Fünun dergisinde başlayan sanatçı, Meşale dergisinde toplanan yedi şairin oluşturduğu Yedi Meşaleciler grubuna girmiş, ilk şiir kitabı “Birinci Perde”yi grubun ortak şiir kitabı Yedi Meşale ile aynı yıl çıkarmıştır. Şairliğinin yanı sıra öykü, roman, oyun, deneme ve inceleme yazarı olarak da tanınan sanatçı, özellikle alanlarında hâlâ aşılamamış olan monografik incelemeleri ile haklı bir ün edinmiştir. Edebiyat tarihçiliğimizin bu çalışkan ve alçakgönüllü ustasının, bu konuda kaleme aldığı Edebiyat Kapısı, hem edebiyata hem de usta bir edebiyat tarihçisine saygıyla okunması gereken bir kitap.
Bu parçada sözü edilen sanatçı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yedi meşaleciler topluluğuna katıldığı
B) Monografi türünde çok başarılı olduğu
C) Edebiyat tarihi alanında çalışması bulunduğu
D) İlk şiirlerini Yedi Meşale adlı dergide yayınladığı
E) Değişik türlerde eserler verdiği
CEVAPLAR
| 1 | A | 11 | B | 21 | B | 31 | C |
| 2 | A | 12 | C | 22 | A | 32 | A |
| 3 | B | 13 | E | 23 | D | 33 | C |
| 4 | E | 14 | E | 24 | C | 34 | A |
| 5 | E | 15 | E | 25 | B | 35 | E |
| 6 | C | 16 | A | 26 | C | 36 | A |
| 7 | B | 17 | B | 27 | B | 37 | C |
| 8 | C | 18 | A | 28 | B | 38 | B |
| 9 | E | 19 | E | 29 | D | 39 | C |
| 10 | B | 20 | D | 30 | A | 40 | D |
]]>
1. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) Bir eserin oluşması için sanatçıda sağlam bir birikimin olması gerekir.
B) Kimi yazarlar bir konuyu nesnel açıdan ele alırlar.
C) Yapıtlarında toplumun geniş bir kesiminin sorunlarını işlemiştir.
D) Bugüne kadar toplumsal içerikli iki roman yazmıştır yazar.
E) Günlük yaşamı alay yüklü bir anlatımla dile getirmiştir.
2. Yeşilçam’da bir haftada, bilemedin iki haftada film çekiliyordu o sıralarda.
Bu cümledeki altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Önce bir dilim pasta verelim, yetmedi iki dilime çıkarırız.
B) Bu işi iki kişiyle, olmadı üç kişiyle çok kolay bitiririz.
C) Bir hafta izin aldım, baktım tatil iyi gidiyor tatilimi bir hafta daha uzattım.
D) Önce yüz lira teklif edin, kabul etmedi iki yüze çıkarın teklifi.
E) Çocukları bahçeye çıkarın, oldu ki rüzgar çıktı, içeri alırsınız.
3. Eleştiri tek başına ne siyah ne de beyazdır. İçinde gri tonları da barındırır. Sanırım yazdıklarıma böyle de bakmak gerekiyor. Birine yöneltilen eleştiri biraz, saç tıraşı bittikten sonra berberin müşterisinin ensesine tuttuğu ayna gibidir.
Bu parçada altı çizili bölümle eleştiriyle ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eserin iyi ya da kötü olduğunu göstermesi
B) Yazara sorumluluklarını hatırlatması
C) Eserin çok değerli olduğunu anlatması
D) Sanatçıda kendine güven duygusunu artırması
E) Sözü edilen eserin benzerlerinden üstün yanlarını ortaya koyması
4. Çalışmalarını masa başında yaratmamış, dünyayı dolaşarak, toplantılara katılarak, arşivlerin karanlığından çıkardığı binlerce belgeyi tarayarak üretmiştir yapıtlarını
Bu cümlede geçen “arşivlerin karanlığından çıkarmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gizli kalmış kimi değerleri gün yüzüne çıkarmak
B) Kimi belgeleri zamanın yıkıcı etkisinden korumak
C) Kimi söylentilerin doğruluğunu belgelerle kanıtlamak
D) Yapıtlarını günün gelip geçici modalarına kapılmadan oluşturmak
E) Bilgileri halkın her kesiminin yararlanabileceği ortamlara taşımak
5. Romancı, içinden çıktığı toplumun nesnel tutanağı olmamalı, gerçekleri estetik bir anlatım kurgusu içinde vermelidir.
Bu cümlede romancıyla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Gördüklerini saptamakla kalmamalı, okurda güzellik duygusu oluşturacak şekilde anlatmalıdır.
B)Yapıtlarında, içinden çıktığı toplumu, yorumunu katarak anlatmalıdır.
C) Hayatın bütün yönlerini olduğu gibi anlatmalıdır.
D) Toplumu anlatırken birtakım ayıklamalara da gitmelidir.
E) Gerçek yaşama ayna tutarken, onu kendi yorumu ile vermelidir.
6. (I) Kar yağmaya başlayınca biz hemen kar helvası isterdik; ama, ilk yağan kardan helva olmaz, derlerdi bize. (II) Bunun anlamı, kar yağarken havadaki tozlar ile kaplandığından ilk karın sağlıklı olmadığıydı. (III) Bunun için biz de büyük bir özlemle daha sonra yağacak karları beklerdik. (IV) Birkaç gün süren yağışlarda, hemen ikinci günün karlarını bir tabak içerisine alarak üzerine pekmez döküp yerdik. (V) Ailemizin hasta olmamamız için pek de istemediği bu güzel eğlence aslında bizim için bir kış dondurmasıydı.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yazar, karın ilk yağdığı gün yenmemesinin nedenini vermiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. I. Dil, ulusların düşünce, bilgi, gözlem ve tecrübe dünyasını yansıtır.
II. Her dil, yaşamın bir başka yorumunu ortaya koymaktadır.
III.Milletlerin kültürlerindeki farklılıklar dillerinin oluşumunda doğrudan etkilidir.
IV.Dil, milletin yapıp ettiklerinin, duyup düşündüklerinin, görüp bildiklerinin ve tüm düşünce evreninin aynasıdır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) I. ve III.
D) II. ve IV. E) I. ve IV.
8. (I) Beyoğlu İstanbul’un, hatta Türkiye’nin en şenlikli semti. (II) Gün, burada yirmi dört saat canlı, hareketli ve sürprizlerle dolu. (III) Sanatçıların, yoksulların, sokak satıcılarının, sesini duyurmak isteyen muhaliflerin, gidecek hiçbir yeri olmayanların, kısacası herkesin mekânı. (IV) Üstelik, tarihî yapıların ağırbaşlı duruşu ile sokağın cümbüşü, belki dünyanın başka hiçbir yerinde olmadığı kadar uyumlu. (V) Görmesini bilen göz, bunların tümüne tanıklık edebileceği gibi, farklı bir pencereden bir İstanbul tarihi okuması yapabilir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde karşılaştırma yapılmıştır?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
9. (I) Bütün ünlü ve başarılı yazarların olduğu gibi, bu yazarın da yeni kitabını okurlar sabırsızlıkla bekliyordu. (II) Bu bekleyişte, daha kitap çıkmadan yayınevinin yaptığı reklamların büyük payı vardı. (III) Sonunda yazarın beklenen kitabı okurlarıyla buluştu. (IV) Yazar, okurların büyük beklentisini boşa çıkarmayacak bir eser ortaya koymuştu. (V) İlk baskısı hemen tükenen kitapta yazar, ülkedeki sosyal sorunları okuru sıkmayacak bir akıcılıkla yansıtmıştı.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde söz konusu kitabın içeriği ile ilgili bilgi verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
10. (I) Karşımızdaki kişinin bizden farklı bir dili olabileceğini düşünmek, atabileceğimiz ilk adımdır. (II) Sonrasında, onun diline uygun bir anlatımı seçmeliyiz. (III) Bu durumda göreceğiz ki, anlatabiliyoruz. (IV) Kolay bir şeyden söz etmediğimin farkındayım. (V) Zaten ben de tek bir şey gözetiyorum: Bir düzeyde farkındalık yaratabilmek. (VI) Belki denemeye başlayabilir ve yararını görürsünüz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde amaç söz konusudur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sessiz” sözcüğü, sözcük türü yönüyle ötekilerden farklıdır?
A) Arka sıralarda oturan sessiz bir öğrenciydi.
B) Eskiden sessiz sinema bir hayli yaygındı.
C) Bu derste sessiz durursanız size hediye alacağım.
D) Oldukça sessiz bir araba bu, çalıştığı bile duyulmuyor onun.
E) Ne kadar sessiz bir sınıf, sanırım sınav var içeride.
12. Aşağıdakilerin hangisindeki altı çizili sözcük hem yapım hem çekim eki almıştır?
A) Bir gölge gibi düştüm ardına yıllardan beri
B) Kapılarım kapanmaz, hep umutla beklerdim
C) Bakınca ışıldayan gözlerin vardı senin
D) Yalnızlık, kollarımda büyüyen bir sarmaşık
E) Karanlık gecelerin aydınlığıdır yüzün
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde arasöz, herhangi bir öğenin açıklayıcısı olarak kullanılmamıştır?
A) Geminin kaptanı, bu yaşlı adam, etrafında oldukça sevilen biriydi.
B) Bu eski şato, orada şu anda kimse oturmuyor, okyanusun engin sularına bakıyordu.
C) Mimar Sinan, büyük dahi, ölüm yıldönümünde törenlerle anıldı.
D) Berceste, bu Arap atı, görenleri kendine hayran bırakıyordu.
E) İki köylü, Ali ve Veli, sırtlarındaki torbaları at arabasına bıraktı.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı düşmüş isim tamlaması vardır?
A) Sık ağaçların arasından güçlükle ilerliyorduk.
B) Hava kararınca kimse çıkmazdı sokaklara.
C) Annesi onu kahvaltı yaptırmadan okula göndermezdi.
D) Yaklaşık on yıldır aynı iş yerinde çalışıyordum.
E) Kalorifer kazanının gürültüsü ona ninni gibi gelirdi.
15. Daracık sokakların üstündeki evlerin balkonlarından, pencerelerinden renk renk sardunyalar fışkırıyor.
Bu cümleyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Üç öğeli bir cümledir.
B) İkileme sıfat görevindedir.
C) Yüklem, bileşik zamanlı bir fiildir.
D) Basit yapılı bir cümledir.
E) Kurallı cümledir.
16. Bağrımdaki közleri senin için sakladım
Söylenmemiş sözleri senin için sakladım
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek gösterilebilir?
A) Ünsüz benzeşmesine
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü daralması
D) Hece düşmesi
E) Kaynaştırma ünsüzü
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “de “lerin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Artık verem de öldürücü hastalık sayılmıyor.
B) Grip salgınından çocuklar da oldukça etkilendi.
C) Romatizmal hastalıklar yaşlılar da çok etkili oluyor.
D) Modern tıp, bitkisel tedavileri de kabul ediyor.
E) Yeni düzenlemeden eczaneler de etkilenecekmiş.
18. Limanın üst taraflarındaki meydanlık alanın ortasından tertemiz bir dere akardı (I) Derenin iki tarafında da kahveler vardı (II) Ortada da çok şık bir köprü (III) Buzuki sesleri, şarkılar, türküler yeri göğü inletirdi (IV) Derenin olduğu kısım, adanın en keyifli ve en güzel bölgesiydi (V)
Bu parçada boş parantezle ( ) gösterilen yerlerden hangisine ötekilerden farklı bir noktalama işareti getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Akdeniz sahillerinde son yıllarda birçok otel yapıldı.
B) Torosların güney yamaçlarına yaz daha erken gelir.
C) Portakal bahçeleri içinde arı vızıltıları eşliğinde yürüyorduk.
D) Narenciye, bu yörede yaşayanların en önemli geçim kaynağıdır.
E) Tarım sektörünün sorunlarını çözmek, benim ve sizin kolayca yapabileceğiniz bir iş değil.
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bu dizeleri okuyunca dilimizin en güzel şiirleriyle karşı karşıya olduğumuzu fark ediyoruz.
B) Yazıyı aynen, hiçbir değişiklik yapmadan alıntıladık.
C) Alaydan geri kalmıyor; ama bazen insanı ağlatacak kadar duygusallığa da bürünüyor şiirlerinde.
D) İnsanı en acı anında bile güldürmek, neşelendirmek isteyen muzip bir yönü yaşatıyor şair.
E) Bazen masmavi gökyüzünde, bazen bir göl kıyısında, bazen de bir çiçekte arıyor mutluluğu sanatçı.
21. Şiir ve öykünün ikisinde de sözcükler çok önemlidir; âdeta bir pırlanta gibidir. Öyle ki bunların birini alıp değiştiremezsiniz. Romanda da sözcükler önemlidir. Ama öykü ve şiirdeki kadar değil… Romanda sözcükleri değiştirdiğinizde çok yadırganmaz. Bir öykü veya şiirde bir sözcüğü değiştirmeye kalkarsanız öykünün tüm yapısı bozulur.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Açıklama B) Betimleme
C) Tanımlama D) Karşılaştırma
E) Tanık gösterme
22. Toroslar’ın meşe ve çam ormanlarıyla kaplı tepeleri arasında bir vadi uzanıyor. Buradan geçen Mutlu Dere’nin suları vadinin ortasında kurulmuş köyün topraklarına can suyu vere vere Akdeniz’e doğru akıp gidiyor. Dere boylarında ılgınlar, zakkumlar, çınarlar; vadi yamaçlarında çamlar, ardıçlar var. Boy boy sarmaşıklar, yaban asmaları göklere doğru yükselen ağaçlara dostça sarılmış, onlarla iç içe yaşıyor burada.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yinelemelere yer verilmiştir.
B) Gözlemlerden yararlanılmıştır.
C) İnsana özgü nitelikler doğaya aktarılmıştır.
D) Tamamlanmamış cümlelere yer verilmiştir.
E) Anlatıcı, duygusal etkilenmesini dile getirmiştir.
23. İşsizlikten bunalınca evimin bir odasını ayırıp bakkal dükkânı yapmıştım. Öykü yazma arzusu da kanıma o sıralar yeni yeni giriyordu. Aradan birkaç ay geçti, bende bir huzursuzluk başladı. Dükkân bir sokak arasındaydı, marketler bakkalın önünü kesmişti, iş yapamıyordum. Evden daktilomu getirip bakkal dükkânında öykü yazmaya başladım. Bir bakkal dükkânında daktilo düşünemeyen müşteri onu yazarkasa sanıp fiş isteyince, aramızda sorunlar yaşanıyordu. Öykü yazdığımı söyleyince yüzüme tuhafça bakıyor, “Hikâye” deyince, “Haa, tamam o zaman!” diyorlardı. Halk, öykünün adını bile bilmiyor yani. İşte böyle başladım öykü yazmaya.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtıdır?
A) Öykü yazmaya nasıl başladınız?
B) Halkın öyküye ve öykücüye bakışı nasıl?
C) Bir bakkalda, daktilo ile öykü yazmak nasıl bir duygu?
D) Niçin roman değil de öykü yazıyorsunuz?
E) Öykülerinizi daha çok, ne zaman yazıyorsunuz?
24. Edebiyat, kendi hikâyemizden başkalarının hikâyeleri gibi söz etmek yerine, başkalarının hikâyelerinden kendi hikâyemizmiş gibi bahsedebilirle hüneridir. Bir edebiyat yapıtı oluştururken, başkalarının hikâyelerini kendi içimizde duyarak yola çıkmak zorunluluktur aslında. Hiç kuşku yok ki bu, kendi hayatını öteki hayatların önüne koyanlarının yapabileceği bir şey değildir. Tam aksine, —.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) bireysellikten yola çıkarak toplumsallığa ulaşma çabasıdır
B) kişisel sorunlara toplumsal bir görünüm kazandıranların işidir bu
C) toplumun sözcülüğünü üstlenme kolaycılığından kaçınanların işidir bu
D) önce kendi yanlışlarını düzeltmeyi başaranların yapabileceği bir şeydir
E) başka insanların sorunlarını içselleştiren kişilerin yapabileceği bir şeydir
25. Belli ölçülerde cümleler yazarak, belli oranda karmaşık yapılar kurarak, insanların anlayamayacakları şeylerden bahsederek edebiyatçı olunmaz. —. Ancak bu duygu ya da düşünceyi herkesin anlayacağı dille aktaran da edebiyatçıdır. Yani edebiyatçı, yazdıklarıyla bir mesajı, bir duyguyu iletmelidir. Ama bu mesajı edebî bir kaygı ve duyarlıkla iletmeye çalışmalıdır. Buradaki edebî kaygıdan, söz oyunlarıyla süslü, ağır, anlaşılmaz bir üslup anlaşılmamalıdır.
Parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Sanatçı, ileteceği mesajı edebî üsluba dökmelidir
B) Edebiyatçı, son derece sade ve anlaşılır bir dil kullanmalıdır
C) Bir duyguyu, düşünceyi aktarmakla edebiyatçı olunmaz
D) Edebiyat, sadece duygu, düşünce ve hayalin edebî bir dille aktarılması değildir
E) Edebiyat, yazı yoluyla okura bir duyguyu, bir düşünceyi edebî bir kaygı ile aktarabilmektir
26. (I) Onunla yıllarca, ülkenin en önemli gazetelerinde birlikte çalıştık. (II) Yakın zamana kadar da aynı köşede bir gün o, üç gün ben yazıyorduk. (III) Anlaşılan, rahatsızlığı iyice artmış, artık yazamaz hale gelmişti. (IV) Ne var ki geçen hafta yazı gönderemedi gazeteye. (V) Çünkü o, rahatsızlığı nedeniyle haftada ancak bir yazı gönderebiliyordu.
Bu parçanın anlam akışındaki bozukluğu gidermek için, aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?
A) I. cümleyle II. cümle yer değiştirmeli
B) II. cümleyle V. cümle yer değiştirmeli
C) III. cümleyle V. cümle yer değiştirmeli
D) IV. cümle I. den sonra gelmeli
E) IV. cümle II. den sonra gelmeli
27. Oyuncak müzesi kurmaya çalışıyorum. (I) Bu benim on bir yıllık düşüm. (II) Tek kişilik gösterilerimden, radyo televizyon programlarımdan, kitaplardan kazandıklarımla antika oyuncaklar aldım. (III) Türkiye’de bir ilki gerçekleştirip, oyuncak müzesi kuruyorum. (IV) Bir toplum önce demokraside, insan haklarında, uygarlıkta bir yere gelir; “Hay Allah, oyuncak müzemiz yokmuş! Şimdi kuralım.” demez. (V)
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine “O yüzden, duyarlı kimselerin bu müzeleri kurup toplumun hizmetine sunması gerekir.” cümlesinin getirilmesi uygun olur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
28. Tarih derslerimize geliyordu. Genç, geniş alınlı, yakışıklı, sıcak bir insandı. Her insanın sesi kendine özgüdür; ama onun sesi çok farklı bir renkteydi. Bu sesle, hoca bize, Osmanlı tarihinden, Selçuklulardan, ilginç söyleyişinden dolayı hiçbir zaman unutamayacağım “Sa(ğ)manoğullarından” uzun uzun söz eder, daha çok bir üniversite hocası rahatlığında, konuşuyordu. Onu sevmiştik. Hakkında pek bir şey bilmediğimiz hâlde, kalbinin temizliği bütün bedenine ve hayatına vurduğundan olacak, daha karşılaştığımız ilk günden itibaren bu hocayı sevmiştik.
Bu parçaya göre, sözü edilen öğretmenin öğrencileri tarafından sevilmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğrencilerine dostça davranması
B) Dersini çok iyi anlatması
C) Öğrencilerin tarih derslerini çok sevmesi
D) İçindeki temizliğin dışına ve yaşamına yansıması
E) Tarihî geçmişimizden söz etmesi
29. Yazarın en tanınmış eseri “Ayaşlı ve Kiracıları” adlı romanıdır. 1934 yılında yazılan bu roman, Cumhuriyet’in ilk yıllarında, başkent Ankara’dan insan manzaralarını sergiler. Yazar, o yılların Ankara’sının toplumsal manzaralarını, insan tiplerini anlatmak için en uygun yol olarak bir pansiyonu kurgulamakta son derece başarılıdır. Böylelikle, toplumun birçok kesiminden insanın gelip geçtiği mekana, Anakara’nın bir simgesi olma görevini de yüklemiş olur. Romanda, o yılların Ankara’sını oluşturan toplumsal yapı, devletle ve birbiri ile ilişkileri içinde, bir fotoğraf duruluğunda, yansız ve gözleme dayalı bir tutumla anlatılmıştır.
Bu parçadan, Ayaşlı ve Kiracıları adlı eserle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Gerçekçi bir anlayışla kaleme alındığına
B) Yazarın tek romanı olduğuna
C) Cumhuriyet’in kurulduğu yılların toplumsal yapısını yansıttığına
D) Olayların bir pansiyonda geçtiğine
E) Toplumun değişik kesiminden insanların anlatıldığına
30. —. Bunlara bakılarak toplumların tarihi, kültürü ve yaşam biçimi hakkında bilgi edinilebilir. Örneğin; denebilir ki, Diyarbakır’da yaşayan toplumların otobiyografilerini Diyarbakır’daki eserlerden okuyabiliriz. Diyarbakır Surları, Ulu Cami, Zinciriye Medresesi, İçkale Artuklu Sarayı, Malabadi Köprüsü, Mervanlı Kitabesi gibi sanat eserleri sanki kulağımıza yüzyıllar ötesinden bir şeyler fısıldar. O toplumların yaşamını yansıtır.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?
A) Bir toplum yüce değerlere, güzel sanatlara sahip çıkarak ulaşabilir
B) Sanat eserleri toplumların kültürel değerlerinden beslenir
C) Her sanat eseri toplumsal bir otobiyografi sayılır
D) Asırlarca varlığını sürdüren yapıtlar sanat eseri niteliğindedir
E) Her toplumun kendine göre bir sanat anlayışı vardır
31. Dilimizin bağımsız olarak varlığını sürdürebilmesi için bir dizi önlem almalıyız. Bu konuda dilimize karşı her türlü özensizliği ve yanlış kullanımları alışkanlık hâline getirmekten kaçınmalıyız. Yabancı dil hayranlığı ile yabancı sözcük tutkusundan kurtulmalıyız. Türkçenin bilim dili olmadığı görüşüne karşı çıkmalıyız. Türkçe öğretimindeki yetersizlikleri görüp gerekli önlemleri almalıyız. Dil gümrüğü uygulamasına girişmeli, yabancı dillerden gelen terimlere Türkçe karşılık bulmalıyız. Nitelikli ve yeter sayıda öğretmen yetiştirmenin de, Türkçemizin varlığını bağımsız şekilde sürdürebilmesi için büyük önem taşıdığını bilmeliyiz.
Bu parçada dilin bağımsızlığını korumak için alınması gereken önlemler arasında aşağıdakilerden hangisi sayılmamıştır?
A) Yabancı sözcük kullanma özentisinden kurtulmak
B) Türkçeyi bilim dili olarak yeterli görmek
C) Yabancı kökenli terimlere karşılık bulmak
D) Türkçe dersinin öğretimine önem vermek
E) Dil kuralları konusunda toplumu eğitmek
32. Eski kitap, gazete ve dergi satan sahafların sayısı, ne yazık ki, her geçen gün azalıyor. Eski İstanbul yaşantısında Sahaflar Çarşısı şehrin mihenk taşlarından biriydi. Ancak 550 yıllık Sahaflar Çarşısı’nda bugün bu işi hakkıyla yerine getiren yalnızca iki dükkan kaldı. On yıl öncesine kadar kitap kurtlarını ağırlayan sahaflar, şimdilerde müşterilerine çok satan popüler kitapları yetiştirmeye gayret ediyor. Ya da sahaflığın dışında başka uğraşlarla geçinmeye çalışıyor. Böyle olunca da 550 yıllık sahaflık kültürümüz tarihe karışma yolunda hızlı adımlarla ilerliyor.
Bu parçanın yazarı özellikle aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır?
A) Kitap satışlarının düşmesinden
B) Popüler kitapların, edebiyata zarar vermesinden
C) Sahaflık mesleğinin kaybolmaya yüz tutmasından
D) Ekonomik gelişmelerin kitapçılığı geriletmesinden
E) İşi bilmeyen kişilerin sahaflık yapmasından
33. Garipçiler, şiirin her yerde görülen basit şeyleri anlatması gerektiğini savunmuşlar ve bu görüşü şiirlerinde uygulamışlardır. Şiirlerinde esprili bir üslup benimseyerek, aydınlan bırakıp halka yönelmişlerdir. Şiirde, ölçü, kafiye, bent gibi öğeleri yok saymışlardır. Serbest şiirin egemen olmasında etkin olmuşlardır. Düzyazıda şairaneliğe kaçmadan, mecazsız bir söyleyiş geliştirmiş, soyut temalar yerine somut temaları işlemişlerdir. Yapıtlarında yaşama sevinci, tabiat sevgisi, çocukluğa dönüş, ölüm, insan sevgisi, aşk gibi konulara yer vermişlerdir.
Bu parçadan Garipçiler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Şiire nükteli bir söyleyiş getirdikleri
B) Küçük ve sıradan şeyleri şiirin teması yaptıkları
C) Şiire ait biçimsel özellikleri terk ettikleri
D) Kapalı ve simgesel bir söyleyişe başvurdukları
E) Düzyazıda soyut temalardan kaçındıkları
34. O, içtenliğin şairidir. Şiiri nasılsa kendi de öyledir. İç dünyasını olduğu gibi şiirine de kor çünkü. Sahte, parıltılı dünyaların şaşaasına karşılık, sadeliğin, yalınlığın arkasında durur. Başı dik ve onurludur. Azla yetinebilmenin, kendini bilmenin, özüne, öz-değerlerine güvenmenin yüceliğini savunur.
Bu parçadan, sözü edilen sanatçıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Şiirlerinde iç dünyasını yansıttığı
B) Sadeliğe ve yalınlığa değer verdiği
C) Kanaatkar olduğu
D) Alçakgönüllü ve hoşgörülü olduğu
E) Kendi değerlerine sahip çıktığı
35. Yazarlar, ustalıklarını anlattıkları konudan almazlar yalnızca; onu işleyiş biçiminden yani “dil”den alırlar. Sözcükleri yerli yerinde kullanma, cümle seçimi vs. hep bu dille ilgilidir. Bu yüzden yazarların, anlatacaklarını titizce seçmenin yanında, dillerine de özen göstermeleri gerekir. Usta yazarlar, bunu kusursuzca uygular.
Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Usta yazarların ustalıklarını hem dilden hem de konudan aldığı
B) Okuyucunun ilgisini yalnızca usta yazarların çekebildiği
C) Her yazarın farklı konularda ustalık gösterdiği
D) Dilin olanaklarını iyi tanımayan bir yazarın hiçbir zaman usta bir yazar olamayacağı
E) Dildeki gelişmelerden en çok yazarların etkilendiği
36. (I) Konuşmanın, yaşamı kurduğu ve sürüklediği bilinir. (II) Konuşma olmayınca, söz bitince yaşamsal olanın da insandan çekildiği görülür. (III) Kendinde olanı başkasına vermenin, paylaşmanın, başkasına bir sözü, bir düşünceyi sunmanın yoludur konuşmak. (IV) Konuşmak vazgeçilmezdir. (V) Kişi konuşurken karşısındakinin bilgi düzeyini dikkate almalıdır. (VI) Konuşmak, insan olmanın bir gereği olarak ortaya çıkar.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
37. Rıfat Ilgaz’ın şiirindeki değişme, Türkiye ve dünya şiirindeki devinime bağlıdır. Dünya şiirindeki değişmeler onun yeteneğine ve birikimine bağlı olarak şiirine yansımıştır. Şair, şair olmak için artı bir çaba gösterir, ömür boyu bir bedel öder. Ilgaz da birçok bedel ödemiştir. Onun şiirinin ileri gitmesi, zamanın şiirsel duyarlığının peşini bırak-mamasıyla olanaklı hâle gelmiştir.
Bu parçadan Rıfat Ilgaz ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Dünyadaki şiir hareketlerine bağlı olarak şiirinde değişmeler görüldüğü
B) Dünyadaki değişmeleri yeteneği ve birikimini kullanarak şiirine yansıttığı
C) Şair olmak için özel bir çaba gösterdiği
D) İçerik değişikliğine bağlı olarak dilinin de değiştiği
E) Zamanının şiirsel duyarlılığını yakından izlediği
38. (I) Şiirin nitelikleri, insanlık tarihi boyunca hep tartışılmıştır. (II) Ancak şiirin tam bir tanımını yapmak çok güçtür. (III) Çünkü, şiir anlayıştan çağlara, toplumlara, felsefe temellerine, yaşanan hayata ve insanlara göre farklılık göstermektedir. (IV) Türk şiiri yüzyılların verdiği alışkanlıkla vezinsiz, kafiyesiz pek düşünülmemiştir. (V) Fakat 19. yy’dan itibaren Batı etkisi altına giren şiirimiz, vezin ve kafiye gibi kayıtlara bağlı olmayan bir şiir akımıyla tanışmıştır. (VI) Özellikle 1937’den sonra Orhan Veli, Oktay Rıfat ve Melih Cevdet’le başlayan vezinsiz, kafiyesiz şiir akımı, Türk şiirine yeni bir soluk getirmiştir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
39. Hayat, yeterince kısa olduğu ve bütün eserleri okuma imkânı bulunmadığı için eleştiri süzgecinden geçmiş olan baş yapıtları, şaheserleri öncelikle okumak gerekir. Başyapıtların sayısı zaten o kadar çoktur ki, hepsini tanımamıza asla imkân olmayacaktır. Biz de yüzyılların yaptığı seçime güvenelim. Bir insan yanılabilir, bir kuşak yanılabilir, insanlık yanılmaz.
Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşam kısa olduğundan okumaya fazla zaman ayrılmamalıdır.
B) Kitaplar ve yazarlar arasında ayrım yapmadan okumak gerekir.
C) Eleştiri süzgecinden geçmeyen bir eserin değerli ya da değersiz olduğu söylenemez.
D) Nitelikli kitaplar yüzyıllar sonra bile zevkle okunur.
E) Yaşam kısa olduğundan, öncelikle eleştiri süzgecinden geçen baş yapıtlar okunmalıdır.
40. Bir ulusu tanımanın en iyi yolu, onun sahip olduğu kültürel değerleri bilmekten geçer. Giyiminden kuşamına, yemeğinden müziğine kadar birçok şey bir ulusu ele verecek izler taşır. O izleri takip ederek ulaştığımız son noktada o ulusa ait öğrenmek istediğimiz bilgileri toplamış oluruz. Artık o ulusun düşüncesine de öfkesine de neşesine de yabancı değilizdir. O ulusla ilgili sağlıklı bilgiler edinmişizdir ve bu bilgiler bizi hiç yanıltmaz.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir ulusu tanımak için kültürel değerlerini iyi öğrenmek gerektiği
B)Yaşamdaki her ayrıntının kültürel mirası oluşturduğu
C)Bir ulusun kitaplar aracılığıyla tanınabileceği
D)Ulusal bilinci oluşmuş toplumların yabancı kültürlerden etkilenmediği
E) Bir ulusu kısa sürede tanımanın mümkün olmadığı
CEVAPLAR
| 1 | D | 11 | C | 21 | D | 31 | E |
| 2 | B | 12 | E | 22 | D | 32 | C |
| 3 | A | 13 | B | 23 | A | 33 | D |
| 4 | A | 14 | C | 24 | E | 34 | D |
| 5 | A | 15 | C | 25 | E | 35 | A |
| 6 | B | 16 | D | 26 | C | 36 | D |
| 7 | E | 17 | C | 27 | E | 37 | D |
| 8 | B | 18 | C | 28 | D | 38 | C |
| 9 | E | 19 | E | 29 | B | 39 | E |
| 10 | D | 20 | B | 30 | C | 40 | A |
]]>
1.Aşağıda anlamı verilen sözcüklerden hangisi, ayraç içindeki cümlede, bu anlama uygun olarak kullanılmamıştır?
A) Eritmek: Harcayarak tüketmek. (Çocuk, babasının verdiği parayı iki günde eritmiş.)
B) Kesilmek: Aralık ya da son verilmek. (İzlediğimiz filmin kimi bölümleri kesilmiş.)
C) Durmak: İşlemez olmak, çalışmamak. (Dedemin köstekli saati yine durmuş.)
D)Bilmek: Haberi olmak. (Toplantının ertelendiğini biliyordum.)
E)Bağlamak: Bir şeyi bir yere veya bir şeye tutturmak. (Balıkları indirdikten sonra tekneyi iskeleye bağladık.)
2.Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) Onun konuşmaları genelde duygu yüklü olur.
B) Ona güvenebilirsin, çünkü o çok sağlam biridir.
C) Küresel ısınma, dünyanın en büyük sorunu hâline geldi.
D) Bu programda sıcak gelişmeler yansıtılıyor.
E) Bu olaylardan etkilenmemek için çok uyanıkdavranmalıyız.
3. Şiiri yüzyıllar sürecek bir ömre kavuşturan şey, bazen bir virgül, bazen de bir kelimedir. Yani şiiri oluşturan her bir ayrıntı aslında şiir binasını ortaya çıkaran tuğlalar gibidir. Onlardan birini çekerseniz, oynatırsanız yerinden şiir, varlığını sürdüremeyebilir, anlamını da yitirir.
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şiirin kalıcılığında ayrıntıların payı olduğu
B) Küçük ayrıntılar dışında bütün şiirlerin birbirine benzediği
C) Noktalama işaretlerinin, şiirin anlaşılmasını sağladığı
D) Birçok ayrıntının bir araya gelerek şiir denen sanat yapıtını oluşturduğu
E) Nitelikli şiirlerin zengin ayrıntılar içerdiği
4. Bir şair, şiirini yazarken dil içinde yeni bir dil yaratma peşindedir. Yazar, yazısında biçem özelliğinin ustalığına varmak için uğraşır. Onlar, değişmeceli sözlerin gizlerine ulaşsalar da, söz değerlerinin anlamını bilmeyebilirler. Yaratılan dil özelliklerini inceleyen bir dilbilimci ise şair ve yazarların eserlerindeki dilin söz hünerlerini irdeler, kullanılan sözlerin anlam değerlerini belirler.
Bu parçada geçen “dil içinde yeni bir dil yaratmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ağır bir dil kullanmak
B) Anlaşılırlıktan uzak olmak
C) Yeni sözcükler türetmek
D) Dar bir çevreye seslenmek
E) Özgün bir anlatımı olmak
5. (I) Sporculuk yaşamımın her döneminde sayısız hata yaptım. (II) Kimi zaman sinirlerimi kontrol edemedim. (III) Kimi zaman hırsım aklımın önüne geçti, sağlıklı düşünemedim. (IV) Ancak yıllar sonra başarıyı yakaladım. (V) Çevremdekilere örnek olmaya başladım.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinden, konuşan kişinin öz eleştiri yaptığı anlamı çıkarılamaz?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve V.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
6. (I) Dünyanın dört bir tarafında konserler veriyorum. (II) Konserlerime gelenlerin büyük bir kesimini gençler oluşturuyor. (III) Söylediğim türküleri yürekten dinliyorlar, (IV) Türkülerimizi dinleyen yalnızca bizim gençler değil. (V) Amerika’da verdiğim bir konserde çeşitli uluslardan gençlere türküler söyledim. (VI) O zaman anladım ki insanlar, dilini bilmediği toprakların müziğini dinleyerek bile mutlu olabiliyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yazar, yaşadığı deneyimlerden yola çıkarak bir çıkarımda bulunmuştur?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
7. Koltuğu ayağınızın altına alırsanız yükselirsiniz, koltuğu başınızın üzerinde taşırsanız alçalırsınız.
Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Makam sahibi olmayı her şeyin üstünde görmek kişiyi alçaltır.
B)Kişi bulunduğu makamdan dolayı değer kazanmamalı, bulunduğu makama değer katmalıdır.
C)Makam sahibi olmak kişinin davranışlarında değişiklik oluşturmamalıdır.
D) İnsanların çoğu, kişilere bulundukları makama göre davranır.
E) Başarılı insanlar hangi makamda olurlarsa olsunlar verimli olurlar.
8. Aşağıdakilerin hangisinde yargı, gerekçesiyle birlikte verilmiştir?
A) Bir akşam bir kente girerim
Kayısı ağaçları arasından
B) Kendini martılarla bir tutma
Senin kanatların yok
C) Bırakalım sevdayla büyüsünler
Serpilip gelişsinler fidan gibi
D) Belki bir gün rüzgâr olurum ben de
Eserim başakların üzerinden
E) Yedi dağın yolları kalbimden geçer
Salkım salkım mısralar gelir içimden
9. Bazen bir şair, tek şiirle, bir başka şairin yüzlerce şiirini yok eder.
Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Her şair, yazacağı tek şiirin peşindedir.
B) Şairler, yazdıkları sayısız şiirden bazılarını beğenirler.
C) Sayısız şiir içinden nitelikli bir şiir çıkmayabilir.
D) Kimi şairlerin bir şiiri, başka bir ozanın sayısız ürününü gölgede bırakır.
E) Nitelikli bir şiir yazmanın yolu yüzlerce şiir yazmaktan geçer.
10. (I) “Türk Şiiri 2005” adlı şiir yıllığı açıkça söylemek gerekirse, bugüne değin yayınlanmış yıllıklar içinde en özgünlerinden biri olmuş. (II) Kitabın yıllık anlayışına getirdiği yenilik kayda değer. (III) Yıllığı hazırlayanlar, yaptığı sınıflandırmalar, yorumlar ve değerlendirmelerle yıllık hazırlamayı bir ortalama tutturma gayreti olmaktan çıkarıp bir bakış açısına dönüştürmüş. (IV) Yıllık hazırlamayı düşünenler bu yıllığı mutlaka görsünler. (V) Bu kitabı inceledikten sonra hazırladıkları yıllıklar daha nitelikli olacaktır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde öneri söz konusudur?
A)I. B) II. C)III. D)IV. E)V.
11. Her kim ki olursa bu sırra mazhar
Dünyaya bırakır ölmez bir eser
Gün gelir Veysel’i bağrına basar
Benim sadık yârim kara topraktır
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
A) Sıfat
B) Zamir
C) Fiil
D) İlgeç
E) Bağlaç
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, hem yapım eki hem çekim eki almış bir sözcük vardır?
A) Zambaklar en ıssız yerlerde açar
B) Bir mumun ardında bekleyen rüzgâr
C) Dinle ve kabul et itirafımı
D) Meyveler sabırla olgunlaşırmış
E) Bir gün gözlerimin ta içine bak
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -dan, -den (-tan, – ten) eki almış olan kelime ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Ödevimi hazırlarken bu kitaptan yararlandım.
B) Bahçede oturan adamdan yardım istedim.
C) İş yerinden iki gün izin aldım.
D) Kitaplıktan istediğin bir kitabı alabilirsin.
E) Ayaklarımın ağrısından duramıyorum.
14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, istek kipiyle çekimlenmiş bir yüklem vardır?
A) Yeşil ördek gibi daldım göllere
Sen düşürdün beni dilden dillere
B) Uçun kuşlar uçun doğduğum yere
Şimdi dağlarında mor sümbül vardır
C) Gücüm yetse hemen işe başlasam
Kazma coşar, kürek coşar, bel coşar
D) Sevdiğim üstüne gelmesin hata
Yanağın güllerin rengine bata
E) Gel gönül bu kadar düşme telaşa
Koşa koşa bir gün yorulacaksın
15. Cümlede önemsenen öğeyi vurgulamanın bir yolu da onu yükleme yaklaştırmaktır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı tümleç vurgulanmaktadır?
A) Yaşlı kadın, incecik parmaklarıyla çenemden tuttu.
B) Sözlerine, komik bir şey hatırlamış gibi güldükten sonra devam etti.
C) Anadolu insanının temiz bir yüreği vardır.
D) Şu ilerdeki kaynaktan buraya su yolu açılacak.
E) Erken varmak istiyorsanız, yola sabahtan çıkmalısınız.
16. Marconi, okyanus ötesine ilk radyo dalgalarını göndermeyi başaran fizikçi, icat ettiği radyonun bir gün ayrıcalıklı bir nesneye dönüşeceğini bilebilir miydi?
Bu cümle dil bilgisi bakımından incelendiğinde aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ara söze yer verilmiştir.
B) Özne, zarf tümleci, nesne ve yüklemden meydana gelmiştir.
C) Yüklemi geniş zamanla çekimlenmiş birleşik yapılı bir cümledir.
D) Basit, türemiş, birleşik sözcükler vardır.
E) Birden çok ad tamlaması kullanılmıştır.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesine örnek gösterilebilir?
A) Bu kasabada yaşayanların yarısından fazlası lise mezunudur.
B) Önümüze acılan ova düz ama dümdüzdü.
C) Belediye başkanı, sokakların asfaltlanması için talimat vermiş.
D) Kış geldiğinde buradaki köylerin yarısına ulaşılamıyor.
E) Bu bölgedeki insanların büyük kısmı çiftçilikle uğraşıyormuş.
18. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) Yarın uzakca bir yere gideceğiz.
B) Bölük sessizce siperlere yaklaştı.
C) Ona arkadaşca yaklaşırsan iyi olur.
D) Düşündüklerini mertce yüzüme söyle!
E) Sabahcı öğrenciler de törene katıldı.
19. Anadolu’nun en renkli çarşılarından biridir Gaziantep Çarşısı (I) Kırmızının, sarının, yeşilin her tonu her yerdedir (II) Alev alev baharatlar, parıltılı bakırlar, mavi mor kırmızı kumaşlar ve kan kırmızı yemeniler (III) Bunlara bir de geleneksel Antep evlerinin renkli kapıları, üzerine resimler yapılmış duvarları ve avluları eklenince sahiden cümbüş hâlini alır o güzelim çarşı (IV) Renklere tutkun biriyseniz, kimsecikler koparamaz oradan sizi (V)
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine ötekilerden farklı bir noktalama işareti konmalıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Ülke gündemi şaşırtıcı bir hızla değiştiğinden, insanlar gündemi takip edemiyor.
B) Halkımız, ülke sorunlarına duyarsız davranmamalıdır.
C) Ülkemizin kalkınabilmesi için üzerlerimize düşenleri yerine getirmemiz gerekir.
D) Ülkede işlerin iyi gitmesi, toplumun yarınlara güvenle bakmasını sağlayacaktır.
E) Hiçbir zaman çok umutlu ya da çok umutsuz olunabilecek bir ülkede yaşıyoruz.
21 . Yazık ki bu gençler, şiiri boş ve gereksiz bir uğraş sayıyorlar.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gereksiz söz kullanılması
B) Bir sözcüğün yanlış anlamda kullanılması
C) Yüklemin III. çoğul kişiye göre çekimlenmesi
D) Anlamca çelişen sözlerin bir arada kullanılması
E) Tamlayanlardan birinin, tamlananla uyum sağlamaması
22. (I) Simetri, benim hayatımda çok önem verdiğim bir kavramdır. (II) Örneğin, sevdiğim üç şey varsa, mutlaka karşısına üç tane de sevmediğim şey koyar, simetriyi kurarım. (III) Simetri arayışının bir hastalık olduğu söyleniyor. (IV) Son zamanlarda ise seslerle ilgili bir simetri kurdum. (V) En sevdiğim üç şey olan kuş sesi, su sesi, insan sesi karşısında neyi sevmediğimi düşünürken tren sesi, fren sesi, siren sesi fobim çıktı ortaya.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
23. Tartışmalara değer verilmeli. Kavga olmamalı. Herkesin kendi düşüncesini ortaya koymasına fırsat tanınmalı. Önemli olan, doğru olduğuna inanılan birkaç görüşün ortaya çıkmasıdır. İlle de sonunda uzlaşmak ve anlaşmak gerekmez. Eğer böyle yapılırsa ister istemez herkes sadece karşısındaki görüşleri değil, kendi savunduğu görüşleri de gözden geçirip yeniden değerlendirme fırsatını bulur. Bu da kişinin gelişmesine katkı sağlar.
Bu parçada tartışma ile ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Doğru ile yanlışın tartışılarak belirlenebileceği
B)Bir sonuca ulaşılamayan tartışmaların yarar sağlamadığı
C)Herkesin kendi görüşlerini serbestçe dile getirmesine fırsat verilmesi gerektiği
D)Bir uzlaşmaya varabilmek için kimi zaman savunulan düşüncelerden vazgeçilebileceği
E) Kişilik gelişiminde tartışmanın çok önemli katkılarının olduğunu
24. Yokuşun üstünden esen sert bir poyraz, yaprakları çoktan dökülmüş çıplak dallarda ıslıklı kırbaçlar çakıyor. Hepsi de kar yüklü, ne kadar bulut varsa, hepsini Galata’ya, Kuledibi’ne ve Karaköy Limanı’na sürüklüyor. Kar savruntuları arasında ara sıra bir fırsat bularak boy göstermeye çalışan solgun güneşten dağılan ışık iplikleri, aşağılarda belli belirsiz görülen Haliç’e gümüşten örümcek ağları örüyor. Haliç, şilep ölüleri, talihsiz takalar, mavnalar ve çılgın martıları ile gümüşten bir kabartma gibi duruyor.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kişileştirmeden yararlanıldığı
B) Betimleme yapıldığı
C) Öznel yargılara yer verildiği
D) Niteleyici sözcüklerden yararlanıldığı
E) Tamamlanmamış cümlelere yer verildiği
25. Hüseyin Rahmi Gürpınar, Tercüman-ı Hakikat’te bölümler hâlinde yayınlanan ilk romanı “Şık” ile yaygın bir üne sahip olmuştur. Romanlarında, Tanzimat’tan Cumhuriyet sonrasına kadar, toplumsal değişimin bütün evrelerini, İstanbul’un gündelik yaşamını temel alarak işlemiştir. Başlangıçta realist, giderek natüralist bir tutumla, toplumdaki her türlü sosyal dengesizliğe dikkat çekmiştir. Ustaca kurgulanmış diyalogları, sade dili, canlı anlatımıyla herkesin kolayca okuyup anlayabileceği romanlar yazmıştır. Popüler edebiyatın başarılı bir temsilcisi olmuştur.
Bu parçada Hüseyin Rahmi Gürpınar’la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Eserlerinde kolay anlaşılan bir dil kullandığına
B) Romanlarında günlük yaşamı yansıttığına
C) Şık adlı romanı ile ünlendiğine
D) Edebiyatımızdaki popüler yazarlardan olduğuna
E) Eserlerini yalnızca Tercüman-ı Hakikat adlı gazetede yayınladığına
26. Eğitimle, insanın değişimi ve gelişimi hedeflenmiştir. Bu bağlamda, her insan, yaşamı boyunca, eğitim ve öğretimini sürdürürken çok yönlü bir müzik ortamı içinde bulunur. Zaten gençlerin sağlam bir kişilik sahibi olmalarında müziğin önemli bir yeri vardır. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri’nde okul bandolarında görevli olan gençler üzerinde yapılan bir bilimsel araştırma, söz konusu öğrencilerin bilgi, ülküsellik, eğitsellik gibi alanla da, diğer öğrencilere, bandoda çalmayanlara, kıyasla oldukça yüksek puanlar aldığı görülmüştür.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?
A) Eğitimin gençlere sağlam bir kişilik kazandırmayı amaçladığı
B) Gençlere sağlığın öneminin ancak eğitimle anlatılabildiği
C) İnsanların yaşamları süresince müziğe yoğun ilgi duyduğu
D) Müziğin gençlerin kişilik gelişimine katkısı olduğu
E) Herhangi bir müzik aletini çalmanın gençlerin okul başarısına katkı yaptığı
27. Bugün, neden eskisi kadar güzel öyküler yazılmıyor? diye soruyorum kendi kendime. Toplum olarak farklı bir yerdeyiz, biliyorum. Ama yazan insanların dün’ü, öte’yi görmesi, hayata, insana nasıl bakması gerektiğini bilmesi gerek. Bugünün öyküsünde insanı ve yaşamı bulamıyorum, insana, yaşama dair duygular da yok; iklimler, coğrafyalar, mekânlarda…
Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır?
A) Okurun her geçen gün öyküden uzaklaşmasından
B) Bugün geçmişteki kadar başarılı öyküler yazılmamasından
C)Genç yazarların yaşadıkları çevreyi algılamakta başarılı olamamasından
D) Edebiyat ortamının eskisi kadar canlı olmamasından
E) Genç yazarların geçmişteki öykü birikiminden habersiz olmasından
28. (I) Yaratıcı yazar, okura bildiğini değil, bilmediğini; beklediğini değil, en ummadığını verendir. (II) Bu tür yazar, okuru rahatlatmaktan, onun kafasındaki sorulara karşılık vermekten çok, ona sorular yöneltir. (III) Onu düşünmeye, kendi kişiliğinin, içinde yaşadığı toplumun çelişkilerinin bilincine varmaya çağırır. (IV) Bunu yanıtlarla değil, ortaya koyduğu sorularla yapar. (V) Yazmak, yeni bir ürün ortaya koymaktır. (VI) Bu da ister istemez farklı olmayı gerektirir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
29. Bir toplumu oluşturan bütün bireylerin dile katkı yapmasını ve dilimizi korumasını bekleyemeyiz. Toplumun geniş kitleleri Türkçenin korunmasından ve zenginleştirilmesinden sorumlu değildir. Dile karşı sorumlu olanlar, öncelikle dil bilginleri ile dili bir malzeme olarak kullanan, edebiyat eseri veren büyük sanatçılardır. Sonra da eğitimciler gelir.
Bu parçada yazarın vurgulamak istediği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Toplumu oluşturan her bireyin dili doğru kullanması gerektiği
B) Sanatçı, dil bilimci ve eğitimcilerin dilin korunmasından ve geliştirilmesinden sorumlu olduğu
C) Türkçeyi korumanın ve zenginleştirmenin her birey için bir vatandaşlık görevi oluğu
D) Temel malzemeleri dil olan edebiyatçıların dili kullanırken yeterince titiz olmadığı
E) Eğitimcilerin, dilin korunması konusunda duyarsız kaldığı
30. Yazar olmaya karar verince yıllar süren uzun ve derin emekler sonucu yazılmış geçmişe ait eserleri incelemeliyiz önce. Bizden önce yazılanları iyi bilmeliyiz ki, onlar gibi yazmak yerine, öğrendiklerimizden kendimize göre yazmanın yollarını çıkaralım. Pek çoklarınca şu hâlâ tam anlaşılamamış görünüyor: Kendince yazabilmedir bir kişiyi yazarlığa ulaştıran. Bunu başaramadıktan sonra bir şey yazmış olsanız bile siz gerçek anlamda yazar sayılmazsınız.
Bu parçada yazar, gerçek anlamda yazar olmayı aşağıdakilerden hangisine bağlamaktadır?
A) Geçmişin eserlerine benzemeyen yapıtlar vermeye
B) Yapıtları aracılığıyla geniş kesimleri etkilemeyi başarmaya
C) Yapıtlarının konularını geçmişte yaşanmış olaylardan seçmeye
D) Yapıtlarının yüzyıllar sonra bile okuyucu bulabilmesine
E) Geçmişteki başarılı eserlerden esinlenerek yapıt vermeye
31 . Yazmaya başlamadan önce, kalabalıktan, toplumdan, günlük hayattan, herkesin yaşadığı şeylerden kaçıp bir odaya kapanmayı isteriz. Bir odaya geçer kimsecikleri sokmayız oraya. — Çünkü o tek başına kaldığımız odada başkalarının sözü, başkalarının hikâyeleri, başkalarının kitapları, yani gelenek dediğimiz şey eşlik eder bize. Dolayısıyla görünüşte çevremizde kimsecikler yoktur; ama bilincimizde sözleri ve davranışlarıyla bir sürü insan bizimledir.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Oysa yazmanın bir zaman ve mekân işi olduğunu hepimiz biliriz.
B) Üstelik herkes bizim isteğimize uymada çok anlayışlı davranır.
C) Hâlbuki yazarken çevremizde bazı kimselerin olması ufkumuzu genişletir.
D) Ne var ki kendimizi kapattığımız odada da sanıldığı kadar yalnız değilizdir.
E) Kaldı ki insan yalnız kaldığı zaman içinden gelen sesi daha iyi dinler.
32. Sözcükler, kimi zaman dilin kurallarına uymaz. Siz, “ille de şu anlama gelecek bu sözcük” diye tutturursunuz, dil kurallarını göz önünde tutarak. Bakarsınız o sözcük karşı koyar buna, bir başka anlam edinmeye kalkar kendisine. Hem de, sizin istediğinize çok aykırı bir anlam. Gün gelir, bu yeni anlamıyla, aykırı anlamıyla girer sözlüklere. “Uçak” sözcüğü böyle bir sözcüktür. ‘Yatak” sözcüğüne benzetilerek yapılmıştır. “Tayyare”ye bir de “uçku” denmiştir. Gel gör ki “uçku” tutunmamış, yitip gitmiş, “uçak” da “tayyare”nin karşılığı olmuştur.
Bu parçada sözcüklerle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Türetilen sözcüklerin dili zenginleştirdiği
B) Sözcüklerin zamanla, yüklenen anlamlarının dışında da anlamlar kazanabileceği
C) Yeni sözcük türetme görevinin yalnızca dil bilimcilerin görevi olduğu
D) Kimi sözcüklerin zamanla unutulup gittiği
E) Sözcük türetilirken Türkçe dil kurallarının dikkate alınmadığı
33. Otuz yıl önce yazar olma yolunda kendimize koyduğumuz ölçütler arasında dürüst olmak başta gelirdi. O zamanlar önce hayata karşı dürüst olmayı hep öne çıkarırdık. Öteki yüzü pek göstermezdi kendini dürüstlüğün; ama sonra iyice anladık ki, edebiyat söz konusu olduğunda, yapıta karşı olan dürüstlük, hayat karşısındaki dürüstlüğün ayrılmaz parçasıymış bir yazar için.
Bu parçada yazarın anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşamda dürüst olmayan kişilerin başarılı yapıtlar veremeyeceği
B)Bir yapıtta anlatılanlara kesin doğrularmış gibi bakmamak gerektiği
C) Yaşamda dürüst olanların, yapıtlarını yazarken de dürüst olduğu
D) Yaşamın gerçekleriyle yapıtın gerçeklerinin farklı olduğunu dürüstçe söylemek gerektiği
E) Yazarların gerçek yaşamda gösterdiği tutum ve davranışlarını yapıtlarında göstermeyebileceği
34. Bir kaya kovuğunda kızıl bir alevin önünde ısınan iki koyu gölgenin kımıldadığını gördüm. Karanlık dereye, kurşuni yangın harabesi olan yamaca vuran ışık, bu ateş ve kamyonun iki göze benzeyen farlarıydı. Köprünün önünde şoför, kocaman, işe yaramaz kamyonu durdurmaya çalışırken önünde birkaç karaltı kımıldadı. Sonra ışığın beyazlattığı taşlı yolda siyah paltolu, boynunda heybesi olan bir ihtiyar belirdi.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur?
A) Benzetme – öyküleme
B) Öyküleme – karşılaştırma
C) Açıklama – öyküleme
D) Örneklendirme – açıklama
E) Betimleme – öyküleme
35. Hayatı hakkında fazla bilgi bulunmayan Karaca-oğlan, âşık edebiyatının büyük şairlerindendir. 17. yüzyılda Çukurova’da yaşamış ve sanat gücüyle kendinden sonraki birçok ozanı etkilemiştir. Yaşadıklarını, hissettiklerini şiirlerinde coşkun bir şekilde dile getirmiştir. Gurbet, sıla, aşk ve tabiat, şiirlerinde sıkça kullandığı temalardır. Türkçe, onun şiirlerinde en saf, en yalın, en güzel haliyle kendini göstermiştir.
Bu parçada Karacaoğlan ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Şiirlerinde güzel bir Türkçe kullandığına
B) Yaşamıyla ilgili bilgilerin yetersiz olduğuna
C) Koşma türünün en başarılı ozanı olduğuna
D) Âşık edebiyatının önemli şairlerinden biri olduğuna
E) Şiirlerinde bireysel konulara yer verdiğine
36. Şair, oyun yazarı, romancı, denemeci olarak edebiyat tarihimizde yerini alan sanatçı, yazın yaşamına şiirle girdi. Asıl ününü şiirleriyle yakaladı. Şiirlerinde samimi, canlı, akıcı bir anlatım kullandı. Türkçeye yeni ve sağlam bir şiir dili kazandırdı, ilk şiirlerini aruzla yazsa da sonradan heceye geçti. Halk edebiyatının nazım biçimleri ile modern şiir anlayışını birleştirerek çok güzel şiirlere imza attı.
Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Farklı türlerde yapıtlar ortaya koyduğuna
B) Daha çok, şiirleriyle tanındığına
C) Halk edebiyatı şiir türlerini çağdaş bir yorumla kullandığına
D) Heceyi aruz ölçüsünden daha başarılı kullandığına
E) Yenilikler içeren şiir dilinin oldukça sağlam olduğuna
37. Romanın en çok sevilen edebiyat türü olduğu bir gerçek. Nereye giderseniz gidin, en çok onun okunduğunu görürsünüz. Şiir için de böyledir. Günlük yaşamın yoğunluğundan fırsat bulduk mu elimize aldığımız, ya bir roman ya da şiir kitabı olur. Bir geziye çıktığımız zaman çantamızın bir köşesine yerleştirmeyi unutmadığımız yine bunlardır. Daha okul sıralarındayken çalışma saatlerinden artırılmış sayılı dakikaları, sevdiğimiz bir şaire veya romancıya verdiğimizi dün gibi hatırlarım.
Bu parçanın yazarı, aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
A) Roman ve şiirin, yapısal yönden birbirine benzediğini
B) Yazınsal türler içinde en çok sevilen türlerin, roman ve şiir olduğunu
C) Romanların şiirsel bir anlatımının olduğunu
D) Yolculuklarda zamanın kitap okunarak değerlendirilmesi gerektiğini
E) Öteki yazın türlerinin de roman ve şiir kadar okunması gerektiğini
38. Edebiyat, özünde bir anlatım biçimidir. Eserin özgünlüğü de bu anlatım biçimine bağlıdır. Roman olsun, şiir olsun edebi” eserleri de birbirinden ayıran ve özgün yapan da ifade tarzındaki anlatım farklılığıdır, ifade tarzındaki farklılık sadece romanı şiirden ya da şiiri öyküden ayırmak için değil, romanı romandan, şiiri şiirden ayırmak için de oldukça önemlidir.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisidir?
A) Edebî bir eseri, başka bir eserden ayırmanın ölçüsünün anlatım tarzında saklı olduğu
B) Edebi eserlerin, anlatımlarındaki özgünlükle kalıcılığı yakaladığı
C) Her edebî türün kendine özgü bir anlatım tarzıyla ortaya konduğu
D) Sanatçının anlatım tarzının, sanat eserinin başarısını belirlediği
E) Edebiyatçıların belli bir anlatım tarzı geliştirmesinin zamana bağlı olduğu
39. Elbette! Bakın, arka tarata bir genç çalışıyor. Bu genç, resim öğrenmek istiyor. Bu genç gibi, benim yüksek okullarda, akademilerde öğrencilerim var. Bunların hepsi yurt dışında yaşayan Türk gençleri… Destek oluyorum, yardımcı oluyorum onlara. Sadece bu merkezde 25, 30 tane görsel sanatlar okuyan öğrencimiz var. Yurt dışındaki bu gençlerimizin görsel sanatlara olan bu yoğun ilgisi çok sevindirici bir gelişme.
Bu parçada anlatılanlar, aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiştir?
A) Yurt dışındaki gençlerimize yeterli eğitim olanakları sunuluyor mu?
B) Yurt dışındaki gençlerimizin görsel sanatlara ilgisi var mı?
C) Yurt dışında yaşayan gençlerimiz, kendilerini nasıl yetiştiriyor?
D) Yurt dışında, görsel sanatlara daha fazla mı zaman ayrılıyor?
E) Görsel sanatların, gençlerin toplumsallaşmasına ne gibi katkısı var?
40. Hikâyede sizi geliştirecek, size kendi hikâyenizi bulduracak tek yöntem uygulaması; bence, sizin önünüzde yer almış ustaları okumaktır. Onların hikâyeyi nerden alıp nereye götürdüklerini gözlemlemektir. Geleceğin ustası “iyi” çıraklar, “iyi” usta seçmesini de bilirler. Bu “iyi” ustalar, “iyi okur’lukla bulunur. “İyi okur”luk sizi hem seçmeci yapar, hem seçkin.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Hikâyede gelişebilmek için usta hikayecileri okumak gerektiğine
B) Genç hikayecinin kendi hikâyesini bulabilmek için usta hikayecilerin hikâye alanında neler yaptıklarını bilmesi gerektiğine
C) Usta olmaya aday, iyi çırakların iyi usta seçmesini de bileceğine
D) Seçkin bir yazar olmak için iyi okur olmak gerektiğine
E) Usta bir hikayeci olabilmenin iyi bir eğitimden geçmeye bağlı olduğuna
CEVAPLAR
| 1 | B | 11 | D | 21 | A | 31 | D |
| 2 | C | 12 | D | 22 | C | 32 | B |
| 3 | A | 13 | E | 23 | C | 33 | C |
| 4 | E | 14 | D | 24 | E | 34 | E |
| 5 | E | 15 | A | 25 | E | 35 | C |
| 6 | E | 16 | B | 26 | D | 36 | D |
| 7 | A | 17 | E | 27 | B | 37 | B |
| 8 | B | 18 | B | 28 | D | 38 | A |
| 9 | D | 19 | C | 29 | B | 39 | B |
| 10 | D | 20 | E | 30 | A | 40 | E |
]]>