TANZİMAT EDEBİYATI – 8
1. Tanzimat edebiyatı I. döneminde “Sanat toplum içindir” görüşü benimsenmiştir.
I
Fransız İhtilali’nin etkisiyle hürriyet,adalet eşitlik gibi kavramlar şiire girmiştir.Şairler
II III
genellikle romantiktir.Örneğin; Şinasi ve Ahmet Vefik Paşa romantizmin etkisindedir. Bu
IV
dönemde edebiyatımıza roman,tiyatro,eleştiri gibi türler girmiştir.
V
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisi bir bilgi yanlışı içermektedir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
2. I. Cezmi
II. Araba Sevdası
III. Karabibik
IV. Terceme-i Telemak
Aşağıda verilen “ilk”ler yukarıdaki eserlerle eşleştirilirse hangisi dışta kalır?
A) İlk yerli roman
B) İlk çeviri roman
C) İlk tarihsel roman
D) İlk natüralist roman
E) İlk realist roman
3. Aşağıdakilerden hangisi, Şinasi’nin “Şair Evlenmesi” adlı eseriyle ilgili olarak yanlıştır?
A) Görmeden evlenmenin sakıncaları işlenmiştir.
B) Bir töre komedyasıdır.
C) Üç birlik kuralına uyar.
D) Sahne dili güçlüdür.
E) İki perde yazılmış ve oynanmıştır.
4. 1889 yılında yayınlanan eser, zaman zaman romantik özellikler taşımakla beraber, konunun işlenişi, konuyu meydana getiren olaylar ve kahramanlar bakımından gerçekçi özellikler taşımaktadır. Romanda Dilber adlı bir genç kızın hayatı çevresinde esirlik konusu ele alınmakta ve eleştirilmektedir.
Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İntibah – Namık Kemal
B) Felatun Beyle Rakım Efendi – A. Mithat Efendi
C) Sergüzeşt – Sami Paşazade Sezai
D) Araba Sevdası – Recaizade Mahmut Ekrem
E) Zehra – Nabizade Nazım
5. Bu dönem ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayın hayatına atılmasıyla başlar. Ziya Paşa, Namık Kemal, Şinasi gibi büyük isimlerin bir araya gelerek oluşturduğu bir edebiyattır. Roman, gazete, eleştiri, makale gibi yeni türlerin yine bu dönemde ilk ürünleri vermiştir.
Yukarıda bahsedilen edebi dönem aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tanzimat Dönemi
B) Servet-i Fünûn Dönemi
C) Fecr-i Âti Dönemi
D) Milli Edebiyat Dönemi
E) Cumhuriyet Dönemi
6. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Tanzimat dönemi Tercüman-ı Ahval ile başlar.
B) Noktalama işaretlerini ilk kez Şinasi kullanmıştır.
C) Batılı anlamda sahne tiyatrosu Tanzimat ile başlar.
D) İlk Türk romanı Tanzimat sanatçısı Abdülhak Hamit ile vücuda getirilir.
E) “Şiir ve İnşâ” makalesinde Ziya Paşa Divan şairlerini ve şiirlerini eleştirmiştir.
7. Aşağıdakilerden hangisinde eser–sanatçı eşleştirmesi yanlış yapılmıştır?
A) Zafernâme – Ziya Paşa
B) Celalettin Harzemşah – Namık Kemal
C) Zemzeme – Muallim Naci
D) Finten – Abdülhak Hamit Tarhan
E) Küçük Şeyler – Sami Paşazade Sezai
8. I. Avrupalı hayat tarzının ve Batılılaşmanın yanlış anlaşılmasını konu alan ilk roman Ahmet Mithat Efendi’nin Felatun Beyle Rakım Efendi’sidir.
II. Aşk-ı Memnu’da Halit Ziya aile içi aşk maceralarını gerçekçi bir tutumla sergilemiştir.
III. Sergüzeşt, Muallim Naci’nin kölelik ve beyaz kadın ticareti üstüne kurduğu bir romandır.
IV. Namık Kemal’in Cezmi’si ilk tarihi romandır ve konusunu Türk–İran savaşlarından alır.
V. Nabizade Nazım, Karabibik romanıyla İstanbul’un konak hayatını realist çizgilerle anlatmıştır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangilerinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I ve II B) II ve IV
C) III ve IV D) I ve V
E) III ve V
9. Aşağıda verilen tiyatro eserlerinin hangisinde “görmeden, aile beğenisiyle evlenmenin” eleştirisi yapılmaktadır?
A) Gülnihal
B) Zavallı Çocuk
C) Şair Evlenmesi
D) Nesteren
E) Afife Anjelik
10. Aşağıdakilerde hangisi Tanzimat döneminde yazılan tiyatrolardan biri değildir?
A) Şair Evlenmesi
B) Cidal
C) Nesteren
D) Eşber
E) Vatan Yahut Silistre
11. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat ile edebiyatımıza dahil olan türlerden biri değildir?
A) Roman
B) Mektup
C) Hikaye
D) tiyatro
E) Makale
12. Tanzimat’la değişen insan, sahip olduğu yeni bakış açısıyla mevcut geleneksel yapıyı da sorgulama ihtiyacını duyacaktır. İnsanın üstün değer olduğu fikri, bu üstün değere yönelik her türlü olumsuzlukları eleştirme ihtiyacını da beraberinde getirir. Ahmet Mithat Efendi’nin “Leta-if Rivayat” dizisinde yer alan eserlerinde esaret teması üzerinde durulur. Namık Kemal’in “İntibah”ında Dilaşup, Ali Bey’e eş olarak alınmış bir cariyedir. Ancak onun kaderi doğrudan esaretinden kaynaklanan bir sonuç doğurmaz. Dolayısıyla Türk romanında esaret ilk defa “…”de bu boyutta bir eleştiriye tabi tutulmuştur.
Verilen bilgiler doğrultusunda parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Karabibik
B) Sergüzeşt
C) Hüseyin Fellah
D) Harabat
E) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat
CEVAPLAR
1 D 2 A 3 E 4 C | 5 A 6 D 7 C 8 E | 9 C 10 B 11 B 12 B |