10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı BirYay Yayınları Kitap Cevapları 180. sayfanın cevaplarına aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Metni Anlama ve Çözümleme
- “Ah, beyaz ve güzel memleketim!” ifadesindeki beyaz kelimesi hangi anlamda kullanılmıştır?
Beyaz temizliği saflığı temsil eder.
- Miting alanındaki Türk bayraklarının siyah renkli olmasının nedeni nedir? Açıklayınız.
Genellikle bir kişi ya da kurum protesto edileceği zaman siyah bayrak kullanılır. O zamanda ülke işgal altında olduğu için bu protesto yöntemi kullanılmıştır.
- Metinde yalınayak, ağlayarak koşan köylü kızı kimdir ve niçin koşmaktadır?
Babası savaşta kaybetmiş şehit kızı Kezban’dır. Kendisini de savaşa götürmesi için koşmaktadır.
- Metne göre savaş ne gibi kötü sonuçlar ortaya çıkarmaktadır? Açıklayınız.
Savaşlar başlı başına sıkıntılı dönemlerdir. Bu savaşlar en çok acıyı çocuklar, kadınlar ve yaşlılar çeker. Erkekler savaşır ve geride de kalanlar ülkenin sıkıntısını yoğun bir şekilde yaşarlar.
- Metindeki kahramanların ortak özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
Kahramanların hepsi vatan için canının çekinmeden seve seve verebilecek bir yapıya sahiptir.
- Metnin olay akışını yönlendiren temel çatışma ve ona bağlı diğer çatışmalar nelerdir?
Metinlerdeki temel çatışma vatanın içinde bulunduğu işgal durumudur. Aman bunun yanında bireysel çatışmalar da bir şekilde kendini gösterir.
- Metindeki anlatım tekniklerini, anlatım biçimlerini ve düşünceyi geliştirme yöntemlerini tespit ediniz.
Anlatma, gösterme, öyküleyici ve betimleyici anlatım kullanılmıştır.
- Okuduğunuz metindeki kişilerin sahip olduğu vatan sevgisinin kültürümüzdeki yerini değerlendiriniz.
Kültürümüzde vatan en kutsal değerlerdendir. Hiçbir şekilde ondan vazgeçilmez. Bu ülke insanı hiçbir şekilde esaret kabul etmez.
- Hazırlık çalışmasında ifade edilen Halide Edip Adıvar’ın Sultan Ahmet Meydanı konuşması ile romanda tasvir edilen konuşmayı karşılaştırınız. Gerçek konuşmanın romana yansımalarını değerlendiriniz.
Halide Edip Adıvar, milli mücadele çok destek kadın yazarlarımızdan biridir. Onun bu duruşu işgal güçlerini korkutmuş, vatan evlatlarına moral olmuştur.
Dil Bilgisi
- Aşağıda okuduğunuz metinden bir parça ile bir şiirden alınan dörtlük verilmiştir. Yükleminin yerine göre farklı cümleler kullanılan bu parçalardan yola çıkarak devrik cümlelerin anlatıma katkısını değerlendiriniz.
Ayşe, gözleri ağlamaktan kırmızı ve şiş olarak köyden hareket etti. Bütün köyde bir telaş ve korku vardı. Ayşe’nin boynuna kadınlar tek tek sarıldılar ve ağladılar. Ayşe’ye bir yaylı bulmuş, içini hazırlamıştık. Nihayet vedalar bitti. Söğütleri bıraktık. Tozlu ve uzun yolda epeyce ilerledik. | Bir korkusuzluk aldı yürüdü çevremizde Sen çıkardın utancını duvara astın Ben masanın üstüne kodum kuralları Her şey işte böyle oldu önce Cemal Süreya
|
Çok fazla kullanılmamak şartıyla cümle içinde devrik cümleler kullanmak anlatımı daha etkili kılar.
- Aşağıda verilen cümlelerden kurallı olanı devrik, devrik olanı kurallı cümle hâline getiriniz.
- Bu ıssız Anadolu mezarlıklarında ne kadar sevgili bıraktık, geçtik.
Ne kadar sevgili bıraktık, geçtik bu ıssız Anadolu mezarlıklarında.
- İki odalı bir köy eviydi burası.
Burası iki odalı bir köy eviydi.
- Halkın duyduğu şey ölümden kuvvetliydi.
Ölümden kuvvetliydi halkın duyduğu şey.
- Onun hayatındaki faciayı mutlak duymuşlardı.
Mutalak duymuşlardı onun hayatındaki faciayı
- Dolaşıyordu minarelerin üstünde iki siyah tayyare.
Minarelerin üstünde iki siyah teyyare dolaşıyordu.
