1940-1960 Arasındaki Toplumcu Gerçekçi Hikaye Özellikleri ve Yazarları
Başlangıçla Sabahattin Ali ve Sadri Ertem‘in eserleriyle ortaya çıkan, Anadolu köy ve kasabalarının sorunlarını anlatan toplumcu-gerçekçi hikâye 1930’lardan itibaren yaygınlaşmıştır. Bu yönelim ezilen insanların sorunlarını gündeme getirme tezi üzerine kurulmuştur.
Yapıtlarda Anadolu coğrafyası, toplumdaki düzensizlik ve çatışmalar, büyük kentlerde göçün yol açtığı problemler, köylerdeki toprak kavgaları, ağa-köylü. zengin-fakir, güçlü-güçsüz, öğretmen – imam çatışması, köyden kente göç ve sonuçları, dar gelirlinin sorunları ve geçim mücadelesi gibi konuları işlemişlerdir.
Sadri Ertem, Sabahattin Ali, Kemal Bilbaşar, Orhan Kemal, Kemal Tahir, Samim Kocagöz, Yaşar Kemal, Fakir Baykurt, İlhan Tarus, Aziz Nesin, Necati Cumalı. Talip Apaydın, Dursun Akçam, Orhan Hançerlioğlu gibi yazarlar bu dönemde toplumcu anlayışla yapıt vermiştir.
Sabahattin Ali: Değirmen. Kağnı, Ses, Yeni Dünya, Sırça Köşk adlarını taşıyan hikâye kitaplarında toplumsal konulu olanlar ağırlıktadır. Bu hikâyeleri arasında köy ve köylünün sorunlarıyla İlgili olanları; Türk köyünü, köylüsünü sistemli bir biçimde inceleyen ilk hikâyeler olma özelliğini taşır.
Orhan Kemal: Toplumcu gerçekçi tarzdaki hikâyelerini Ekmek Kavgası. Sarhoşlar, Çamaşırcının Kızı, 72. Koğuş, Grev, Arka Sokak, Kardeş Payı, önce Ekmek, Babil Kulesi, Dünyada Harp Vardı, Küçükler ve Büyükler adlı kitaplarında bir araya toplanmıştır.
Fakir Baykurt: Hikâyelerini Çilli, Efendilik Savaşı, Karın Ağnsı, Cüce Muhammed, Anadolu Garajı, Can Pazarı, Sınırdaki Ölü, Gece Vardiyası, Banş Çöreği, Duisburg Treni adlı yapıtlarında toplamıştır.
Yaşar Kemal: hikâyelerini Sarı Sıcak; Kemal Tahir, Göl İnsanları adlı yapıtında toplamıştır.
Samim Kocagöz: Hikâyelerini Telli Kavak, Sığınak Güvene Yolcuları, Sam Amca, Cihan Şoförü, Ahmet’in Kuzuları adlı yapıtlarında toplamıştır.
Aziz Nesin: Yalın bir dille toplumdaki aksayan yönleri, mizahi bir biçimde anlatmıştır. Hikâyelerini İt Kuyruğu, Fil Hamdi, Büyük Grev, Yaşasın Memleket adlı yapıtlarında toplamıştır.