9.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı MEB Kitabı Cevapları 216. sayfanın cevaplarına aşağıdan ulaşabilirsiniz.
1. Metnin yapı unsurlarını aşağıdaki tabloya yazınız.
Dramatik örgü | Kanuni’nin oğulları arasında taht çekişmesi olması. Kanuni sefer dönüşü yanında Gülbahar’ın oğlunu bulundurması Rüstem ve Hürrem’in bu durumdan rahatsız olması |
Yer | Topkapı Sarayı |
Zaman | Kanuni’nin Budin seferi dönüşü. |
Çatışma | Taht kavgaları- Hırs |
Kişiler | Hürrem Sultan- Kanuni- Mihrimah Sultan –Hürrem-Gülbahar’In oğlu |
2. Metinde tiyatro terimlerinden hangileri vardır?
Metinde aşağıdaki terimler var.
diyalog: Oyundaki iki ya da daha çok kişinin konuşması.
jest: Rol gereği yapılan el, kol ve beden hareketleri.
kostüm: Oyunda rol gereği giyilen kıyafetlerin genel adı.
mimik: Duygu ve düşünceleri yüz ifadeleri ile yansıtma işi.
perde: 1. Bir tiyatro eserinin büyük bölümlerinden her biri. 2. Sahneyi seyirciye açan ve kapatan kumaş parçası.
piyes: Oyun.
replik: 1. Oyuncunun, sözü karşısındakine bırakırken söyleyeceği son söz. 2. Oyunda karşıdakinin sözüne verilen karşılık, karşılama sözü.
rol: Canlandırılan kişiliği ortaya çıkaran söz ve davranışlar.
sahne: 1. Bir tiyatro metninde baş oyun kişisinin ya da önemli kişilerinin yönelişlerini başlatıp bitiren kesim. 2. Bir tiyatro yapısında oyuncuların oynamaları için özel olarak yapılmış ve genellikle yükseltilmiş oylum ya da alan.
3. Metnin biçimsel özellikleri nelerdir?
Tiyatro şeklinde yazılmıştır.Karşılıklı konuşma replikleri vardır. Betimlemeler parantez içinde verilir.Olay örgüsü, yer, zaman ve kişi vardır.Sahne ve dekorun tasarlanması vardır.Metnin başında oyunun kaç perdeden oynanacağı vardır. Her perdede kimlerin oynayacağı belirtilir.
4. Metindeki mekân ve kişilerin özellikleriyle ilgili neler söylenebilir?
Mekan: Topkapı Sarayı. Burayla ilgili çok fazla ayrıntı verilmemiştir.
Kişi:
Hürrem: Oğlunu tahta çıkarmaya çalışan, saray entrikalarının ortasında olan hırslı bir kadın.
Mihrimah:Olayların farkında olsa da çok da etkin olmayan pasif biri.
Rüstem: Hürrem’den yana olan yine aynı düşüncelere sahip biridir.
5. Tiyatro metninin türü ve özellikleri hakkında neler söylenebilir?
- Trajedidir.
- Seyirciye, hayatın acıklı yönlerini göstermek, ahlak, erdemi anlatmak için yazılmış manzum eserlerdir.
- Konusunu seçkin kimselerin hayatından ya da mitolojiden alır.
- Kahramanları tanrılar, tanrıçalar ve soylu kimselerdir.
- Kusursuz bir üslubu vardır. Kaba sözlere yer verilmez.
- Eser baştan sona kadar ağırbaşlı, ciddi bir hava içinde geçer.
- Çirkin olaylar, seyircinin gözü önünde gerçekleştirilmez, sahne arkasında gerçekleştirilir. Bu olaylar haberciler tarafından sahnede aktarılır.
- Üç birlik kuralına uyulur.( Yer, zaman, olay )
- Oyunda koroya yer verilir.
6. Metindeki zarfları bularak bunların türlerini ve işlevlerini belirleyiniz.
Rüstem az uzakta kalmıştır: az – miktar zarfı
· Niçin?: Niçin-soru zarfı
· Budin önünde görünür görünmez bu sürüler yüz geri etmişler. : görünür görünmez- zaman zarfı
· Budin’de şu anda Osmanlı sancağı dalgalanıyor.: şu anda- zaman zarfı
· Bu pek de pahalı olmayan bir..:pek – miktar zarfı
· Herkes öyle söylüyor sultanım.: öyle-durum zarfı
· Osmanlı namını nasıl tebcil ederler…: nasıl – soru zarfı
· Devletli hünkârımız nasıl düşünür, halk nasıl düşünür, halkla padişahımız efendimiz arasında kalmış, bütün o irili ufaklı enderunlular nasıl düşünür bilirim.: nasıl – soru zarfı
· Şimdi neden korkarım anladınız mı?: neden – soru zarfı
