9.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı MEB Kitabı Cevapları 92. sayfanın cevaplarına aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Metni Anlama ve Çözümleme
1. ”Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler”, “Yolumun zafer tâkı, gölgeden taş kemerler” dizelerindeki altı çizili kelimelerin anlamlarını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu sözlükten kontrol ediniz.
mil: Türlü işlerde kullanılmak için yapılan ince ve uzun metal çubuk
ama: Görme engelli
takı: Kadınların ziynet eşyası, asım takım
kemerler: İki sütun veya ayağı birbirine üstten yarım çember, basık eğri, yonca yaprağı vb. biçimlerde bağlayan ve üzerine gelen duvar ağırlıklarını, iki yanındaki ayaklara bindiren tonoz bağlantı.
2. Kaldırımlar adlı şiirin temasını belirleyiniz.
Yalnızlık.
3. “Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi / Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır” dizeleriyle anlatılmak istenen nedir? Açıklayınız.
Yalnız veya evsiz insanların sığınabileceği tek yer vardır.O da kaldırımlardır. Yardıma muhtaç yalnız ve evsiz insanları kucaklayan saran kaldırımları somutlama yaparak anneye benzetmiştir.
4. Şiirdeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.
Açık İleti (Alışılmış bağdaştırma – Halin gereğine uygunluk- sanatsız anlatım) |
Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında; Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum.
|
Örtük İleti (Alışılmamış bağdaştırma – Halin gereğine uygunluk olmayan- sanatlı anlatım) |
Evlerin bacasını kolluyor yıldırımlar. (Yıldırımlar insana benzetilmiş.) Biri benim, biri de serseri kaldırımlar. (Kaldırımların serseri olması) İçimde damla damla bir korku birikiyor; (Halin gereğine uygun değildir.Korkuyu damla benzetmesi ve birikmesi…) Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler. (Evlerin mil çekilmiş kör olması – Benzetme yapılması) Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi; (Kaldırımların çilekeş olması ve anneye benzetilmesi) Ben bu kaldırımların emzirdiği çocuğum! (Kendini kaldırımların çocuğu olarak görmesi) Ölse, kaldırımların kara sevdalı eşi… |
5. “Kaldırımlar”da şairin içinde bulunduğu dekor, neresi olduğu belirtilmeyen büyük bir şehrin sokaklarıdır.Şiir, şairi bu dekor ortasında gösteren bir mısra ile başlıyor:
Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında.
Şairin hareket halinde olmasına rağmen, bir dehlizi andıran bu dar, karanlık ve kapalı dekor devam
eder. Kaldırımlar ve sokak kelimelerinin sık sık tekrarlanmasıyla bu kasvetli mekân, bir musallat fikir,
daha doğru bir deyişle, şairin hayatına şekil veren bir kader haline geliyor. Onun dünyası bu dar ve
karanlık sokaklardan ve kaldırımlardan ibarettir.
Mehmet Kaplan, Şiir Tahlilleri 2
Yukarıdaki metinde Mehmet Kaplan, Necip Fazıl Kısakürek’in Kaldırımlar şiiriyle ilgili görüşlerini dile getirmektedir. Metindeki görüşlerle kendi düşüncenizi karşılaştırınız.
Necip Fazıl Kısakürek, Kaldırımlar şiirinde yalnızlık temasını fazlasıyla yansıtır. Necip Fazıl’ın iç dünyası, görüşü, karamsar oluşu bu şiirde açıkça gözlenmektedir. Herkesin yolunda olan bir hayatı olduğunu ancak kendisinin yalnız ve sokaklarda tek başına yalnız yürüdüğünü, yalnızlığın yarattığı korkuyu ve ürkekliği iç dünyasında hissettiğini açıkça belirtir. Kaldırımlar, ona göre bir anne kadar şefkatli ve sıcaktır. Kaldırımlar ona arkadaş, dost olmuştur çünkü kendisi yalnız ve karamsar biridir. Kendini dinler, kendini arar ve bu halinden yer yer memnun görünür. Necip Fazıl Kaldırımlar şiirinde anlaşılır ve sade bir dil kullanmıştır.
1. Etkinlik
Nasıl da çınlıyor kulaklarım,
Dağlar, ormanlar sürükleniyor sularla…
Coşkun Ertepınar
a. Yukarıdaki dizelerde asonansları ve aliterasyonları bulunuz.
Asonans: a, o sesleriyle asonas yapılmış.
Aliterasyon: l sesi ile de aliterasyon yapılmıştır.
b. Dizelerdeki asonans ve aliterasyonların şiire katkısını belirtiniz.
Asonans ve aliterasyonlar şiirde müzikaliteyi ve ahengi sağlayan önemli unsurdur.