10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı BirYay Yayınları Kitap Cevapları 265.sayfanın cevaplarına aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Metni Anlama ve Çözümleme
- Metinde yazar “güzel şiirin kudreti” ifadesiyle ne anlatmak istemiştir? Söyleyiniz.
Şiir en eski sanatlardan biridir. Bir ileti normal konuşma şekliyle ifade ettiğinizde etkisi olmayabilir ama aynı iletiyi şiir yoluyla anlattığınızda başarı oldukça fazla olabilir. Belagatta şiirsellik her zaman karşımızdaki olumlu etkiler.
- Yazarın otorayla ilgili betimlemelerini gösteriniz.
- Otoray, görünüşte yirmi otuz kişilik büyücek bir otobüs.
- Otobüsün mütemadiyen taşla, toprakla boğuşmasına mukabil Otoray, cilâlı çelik raylar üstünde yağ gibi kayıyor.
- Ulukışla ile Kayseri arasında günde iki sefer yapan bu arabaların, birinci ve ikinci sınıf yolcuları için, şoförün arkasında dört maroken koltuğu, camekânlı bir kapı ile buradan ayrılan geri tarafında da demokratlara mahsus, yirmi otuz kişilik kanapesi var.
- Okuduğunuz metinde yazarın ulaşımla ilgili yaptığı eleştiri nedir? Açıklayınız.
“Yeni bir icat yalnız manzaraları ve hayatı değiştirmekle kalmıyor; duygularımıza, dünyayı görüş tarzımıza da tesir ediyor.” İfadesinden de anlaşılacağı yapılan icatların insanı duygu ve hayal dünyasından çok şey kopardığını anlatmaktadır.
- Metinde geçen “Yeni bir icat yalnız manzaraları ve hayatı değiştirmekle kalmıyor; duygularımıza, dünyayı görüş tarzımıza da tesir ediyor.” cümlesindeki düşüncelere katılıyor musunuz? Değerlendiriniz.
Kesinlikle katılıyorum. Her teknolojik gelişme kolaylık ve konfor getirdiği gibi bazı toplumsal ve kültürel değişimlerin de çok hızlı olmasına neden olmaktadır.
- Metinden yola çıkarak yazarın üslubu hakkında çıkarımlarda bulunuz.
Sade ve akıcı bir dil kullanılmıştır. Betimlemelere çokça yer vermiştir. Genellikle kurallı cümleler kullanılmış ve öznel anlatım tercih edilmiştir.
- “Han Duvarları” şiiriyle aynı bölgede anlatılan “Otoray Yolculuğu”nu karşılatırınız.
Metinlerin türleri farklı olduğu için hissettirdikleri de farklı olmaktadır. Han Duvarları şiirdir ve şiirin anlatımı imgesel olduğu etkileyiciliği daha fazladır. Otoray Yolculuğu ise gezi yazısıdır ve yazarın gezdiği yerle ilgili gözlemlerini anlatmaktadır. Yitirilen değerler anlatılsa da karşıdaki kişiye göre değer ifade etmektedir.
- Metinde Anadolu insanının yeni icatlara bakışı nasıl anlatılmıştır?
Yeni icatlar insandaki hüznün, duygusallığın kaybettiğine inanmaktadır. Ona göre eski insana daha anlamlı gelmektedir.
- Teknolojinin gelişmesinin insan hayatındaki duygusallığı azaltacağı görüşüne katılıyor musunuz? Açıklayınız.
Kesinlikle. Mesela telefon icadı ile ilgili kolaylık hayatımıza girdi ama yüz yüze iletişimin yerini tutmamaktadır.
- Okuduğunuz parçanın anlatımıyla ilgili aşağıda verilenleri değerlendiriniz.
a. Tanımlama yapılmıştır.
Tanımlama yapılmamış.
b. Değerlendirme yapılmıştır.
Yeni edebiyatlarda romantik hüzün ve spleen’in (siplin) gide gide kaybolmasında bu yeni icatların da bir tesiri olsa gerektir.
c.Çıkarımlarda bulunulmuştur.
“Dönmiyen yolculara ağlıyan yaslı yollar” diye anlattığı bu yolu, vaktiyle bir yaylının şiltesine uzanarak, “kendini tekerleğin sesine kaptırarak” geçmiş olmasaydı da benim bindiğim otoray içinde tayyarede gibi geçseydi bu acı gurbet şiirini bilmem yazabilir miydi?
