Cemal Süreya Kimdir, Hayatı, Biyografisi, Eserleri, Özellikleri, Edebi Kişiliği…
Erzincan’da doğmuş, asıl adı Cemalettin Seber’dir. Bir telefon numarasını hatırlamak konusunda arkadaşıyla iddiaya girmiş, kaybedince adından bir harf sileceğini söylemiş ancak adından atacak harf bulamayınca soyadı olan “Süreyya”daki iki “y”den birini atmıştır. Bunu “Elma” şiirinin son dizesinde “adımın bir harfini atıyorum” diyerek dile getirmiştir.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde iktisat ve maliye okumuş; memurluk ve yayınevlerinde danışmanlık, ansiklopedilerde redaktörlük, çevirmenlik yapmıştır.
1966 yılından itibaren 47 sayı yayımladığı Papirüs adlı dergiyi çıkararak İkinci Yeni sanatçılarının bu dergi etrafında toplanmasını sağlamıştır.
Şiire aruzla başlamış, ilk şiiri olan Şarkısı Beyaz’ı 1953’te Mülkiye dergisinde yayımlamıştır.
Biçim, içerik ve anlatım özellikleriyle İkinci Yeni şiirinin öncülerinden olmuştur.
1956 yılında “A” dergisinde yayımladığı “Folklor Şiire Düşman” başlıklı yazısında “halk edebiyatından taklit değil, özümseme yoluyla yararlanılması” gerektiğini dile getirerek yıllarca süren bir tartışma başlatmıştır.
Geleneğe karşı olmasına rağmen geleneği şiirinde en güzel kullanan şairlerden biri olarak İkinci Yeniler içinde geniş kitlelere ulaşabilen ender sanatçılardan biri olmuştur.
Halk diline yer vermesi, anlamsızlıktan uzak durması onu çok okunan şairler arasına dâhil etmiştir.
Kendine özgü söyleyiş biçimi, şaşırtıcı buluşları, zengin birikimi, duyarlı, çarpıcı ve yoğun imgeleriyle topluluğun en popüler sanatçılarından biri olmuştur.
Şiirlerinde ironik, mizahi, iğneleyici, esprili bir anlatım öne çıkmıştır.
Cinsellik temasını ön planda tutmuş fakat bunu kaba ve tensel bir duyuştan kurtarıp sezgisel bir kurguya dönüştürmüştür.
İlk şiir kitabı “Üvercinka” ile 1959 Yeditepe Şiir Armağanı’nı, “Göçebe” kitabıyla 1965 TDK Şiir Ödülü’nü kazanmıştır.
Şiirlerinin dışında sanat ve şiirle ilgili deneme ve eleştiri yazılarıyla da tanınmıştır.
Poetikasını (şiirle ilgili görüşlerini) “Şapkam Dolu Çiçekle” kitabında ve “Folklor Şiire Düşman” başlıklı yazısında anlatmıştır.
ESERLERİ
Şiir | Üvercinka, Göçebe, Sevda Sözleri, Beni Öp Sonra Doğur Beni, Güz Bitiği, Sıcak Nal, Uçurumda Açan |
Deneme | Şapkam Dolu Çiçekle, Günübirlik, 99 Yüz |
Düz yazı | Folklor Şiire Düşman, Uzat Saçlarını Frigya, On Üç Günün Mektupları |