CÜMLE TAMAMLAMA
Bitirilmemiş bir cümlenin, düşüncenin akışına göre anlamca uygun bir biçimde tamamlanmasıdır.
“Sanat yapıtında aslolan ne anlatıldığı değil, —.
Yarım bırakılmış bu cümleden bir yapıtta konunun önemli olmadığı anlaşılmaktadır. Cümlede geçen “değil” sözcüğüyle de boş bırakılan yerde, bir yapıtta önemli olan özelliğin söyleneceği sezilmektedir. Bu özelliğin de düşüncenin akışına göre “anlatım (üslup)” olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla bu cümle şu şekilde tamamlanabilir:
“Bir sanat yapıtında aslolan ne anlatıldığı değil, nasıl anlatıldığıdır.”
“Ben, yapıtlarında sadece yaşamın güzelliklerini anlatan bir yazar olmak istemediğimden —.
Bitirilmemiş bu cümlede yazarın, yaşamı yapıtlarında her yönüyle yansıtmak istediği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla düşüncenin akışına göre bu cümle şu şekilde tamamlanabilir:
“Ben, yapıtlarında sadece yaşamın güzelliklerini anlatan bir yazar olmak istemediğimden yapıtlarımda yaşamın olumsuzluklarına da yer verdim.”
ÖRNEK SORU (2011 -YGS) Şair olarak başarımı — borçluyum çünkü ne kadar çok sözcükten kurtulursam şiire o kadar çok yaklaştığımı düşünürüm hep.
Bu cümlede boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) sahip olduklarıma değil, vazgeçtiklerime
B) aynı metni eklemelerle zenginleştirmeme
C) aldığım notlardan yararlanmama
D) hayal gücümün zenginliğine’
E) işlediğim duyguların çeşitliliğine
Açıklama: Verilen cümlede şair, şiire yaklaşmayı çok sözcükten kurtulmaya bağlıyor. Buradan hareketle şairin şiirdeki başarısını “sahip olduğu değil, vazgeçtiği sözcüklere” borçlu olduğunu söyleyebiliriz. Cevap A seçeneğidir.
ÖRNEK SORU (2001 – ÖSS)
Ailede tüm yükümlülükleri üzerlerine alan, çocuklarını her türlü sorumluluktan uzak tutan an ne babalar — bireyler yetiştirirler.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) her bakımdan kendilerine benzeyen
B) işini seven, görevlerinin bilincinde olan
C) bulundukları her ortama kolayca uyum sağlayan
D) karşılaştıkları güçlükleri yenmek için her türlü yola başvuran
E) yaşamını biçimlendiremeyen, başkaları tara-: tından yönetilmeyi bekleyen
Açıklama: Verilen cümle incelendiğinde çocuklarına sorumluluk yüklemekten kaçınan anne babaların hangi özelliklere sahip bireyler yetiştirdikleri görülmektedir. Dolayısıyla boş bırakılan yere bu bireylerin özelliklerini ifade eden sözlerin getirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Düşüncenin akışına göre bu özelliklerin; kendi yaşamını yönlendirmemek, başkalarınca yönlendirilmek olduğu anlaşılmaktadır. Bu özellikler, E seçeneğinde dile getirilmiştir. Cevap E seçeneğidir.
