Destanların Olağanüstülüğü
Doğanın egemenliği altında yaşayan insanlığın cevap aradığı ilk soru; yaratılışın nasıl olduğu sorusudur. Bundan dolayı toplumların çoğunda görülen yaratılış efsanelerinde ve destanlarda olağanüstü özelliklere sahip kahramanlara rastlarız. Bu kahramanların olağanüstü özelliklere, hatta ilahi bir güce sahip oldukları kabul edilir. Olağanüstü özellikleri olan destan kahramanları, destanlara olağanüstülük kazandırır. Bunun yanı sıra bu olağanüstü kahramanlar; hareketleri, duyguları, düşünceleri, insan kaderi yaşamaları bakımından destana insanî bir özellik de katmışlardır.
Destanlarda Çevre
Masal olayları belirsiz yerlerde gelişir. Destanlarsa, olayların geçtiği çevreyi, belli belirsiz yansıtır. Türk destanlarındaki dağ, bozkır, av, orman, at, ırmak çokluğu bu destanlardaki olayların ne türlü çevrede geçtiğini aşağı yukarı göstermektedir.
Destanlarda gerçek ve gerçek dışı mekânlar iç içe bulunur. Bilinen ülke, şehir ve bölge isimlerinin yanında Kat Dağı, Şah-ı Maran ülkesi gibi masal ve efsane ülkelerine de yer verilir. Destanlarda genellikle çevre ve mekân betimlemesine ağırlık verilmez. Destan kahramanı için mekân ele geçirilen, üzerinden geçip gidilen, üzerinde savaşılan bir yerdir ve o çevreye sahip olmak ön plandadır.
Destanların Önemi
Destanlar, millî bilinci güçlendiren ve dayanışmayı sağlayan önemli eserlerdir. Destanlar milletlerin soy özellikleri, sosyal yapıları, ulusal değerleri, gelenek ve görenekleri için temel kaynaktır.
Destanlar, bir milletin vatan, millet ve din duygularını canlı tutar. Destanlar, aynı zamanda bir milletin tarihi aşamalarını gösterir. O milletin tarihini aydınlatır. Fakat şu da unutulmamalıdır ki, destanlar tarihe ışık tutsa da hiçbir zaman tarih değildir. Destanlar, halk gözüyle görülen, halk ruhuyla duyulan ve halk hayalinde masallaştırılan tarihlerdir.
Destanlar, kökü tarihe dayanan, ilhamını tarihten alan bir halk edebiyatı ürünüdür. Bu da destanı önemli kılan bir başka husustur. Destanlar, bir milletin dilinden kültürüne, tarihinden sosyal yapısına kadar birçok yönüyle bilgiler içerdiği için önemlidir.
