BATI EDEBİYATI (SANATÇILAR, ESERLER)

YUNAN EDEBİYATI

1) HOMEROS

İlyada ve Odessa Destanlarının derleyicisidir.

 2) AİSOPOS(EZOP)

Masal yazarıdır. La Fontaine bu masallardan geniş biçimde yararlanmıştır.

 

3) AİSKHYLOS

Tarihte bilinen ilk tiyatro yazarıdır.

Yunan Edebiyatının üç büyük trajedi yazarından biridir.

ESERLERİ: Agamemnon,  Persler

 

4) SOPHOKLES

Eski Yunan Edebiyatının üç büyük trajedi yazarından biridir.

Trajik kahraman kavramını ilk kullanan odur.

ESERLERİ: Elektra, Kral Oidipus,

 

5) EURİPİDES

Eski Yunan Edebiyatının üç büyük trajedi yazarından biridir.

ESERLERİ: Elektra, Fenikeli Kadınlar

6) SOKRATES

Ahlak felsefesinin kurucusu olarak tanınır.

İlk anlam bilimcidir.

7) ARİSTOPHANES

Antik Yunan komedyasının en büyük yazarıdır.

ESERLERİ: Eşekarıları, Kuşlar, Kurbağalar, Atlılar…

8) PLATON(EFLATUN)

Çok önemli bir Antik Yunan filozofudur.

Batı felsefesinin başlangıç noktasıdır.

ESERLERİ: Devlet

9) ARİSTOTALES(ARİSTO)

Platon ile birlikte Batı felsefesinin önemli ikinci temsilcisidir.

Aynı zamanda Avrupa’nın ilk büyük biyologudur.

ESERLERİ: Poetika

10-HESİEDOS:

Didaktik şiirler yazmıştır.

ESERLERİ:İşler ve Günler, Kosmosk

11-SAPPHO:

Lirik şiirler yazmıştır.      Düğün, Şarkı eserleri vardır.

 

LATİN EDEBİYATI

1) CİCERO

Latin Edebiyatının ünlü hatip ve yazarıdır.

 

2) VİRGİLİUS

Latin Edebiyatının en büyük şairlerinden olup pastoral şiirin en büyük temsilcisidir.

ESERLERİ: Aineid(Ene)

 

3) SENECA

Latin Edebiyatının en büyük filozofudur.

Ayrıca Eski Yunan Edebiyatının tesiriyle trajediler de yazmıştır.

ESERLERİ: Troyalılar, Öfkeli Herkül

İTALYAN EDEBİYATI

1) DANTE

İtalyan hümanistlerinin ilki olarak kabul edilen Dante büyük bir şairdir.

ESERLERİ: İlahi Komedya, Monarşi

 

2) FRANCESCO PATRARCA

Hümanizmin temellerini atan sanatçılardandır.

Daha çok lirik şiirler yazmıştır.

 

3) BOCCACİO

Küçük hikaye türünün kurucusu olarak bilinir.

ESERLERİ: Decameron

 

4) MAKHİAVELLİ(MAKYAVEL)

Rönesans döneminin ünlü düşünürlerindendir.

ESERLERİ: Hükümdar, Savaş Sanatı

5)ARİOSTO:İtalyalıdır.Çılgın Orlando

6)TASSO:Kurtarılmış Kudüs.

FRANSIZ EDEBİYATI

MONTAİGNE

Dünyaca ünlü Fransız deneme yazarıdır. Rönesans döneminin önemli sanatçılarındandır.

En ünlü eseri “Denemeler” adlı kitabıdır.

CORNEİLLE

Klasisizm akımının temsilcisi olan sanatçı, Fransız tragedyasının öncü yazarlarındandır.

ESERLERİ : Le Cid/trajedi), Yalancı(komedi)

 

LA FONTAİNE

Dünyaca ünlü fabl yazarıdır.

Eski Yunan sanatçısı Ezop’tan etkilenmiştir.

Klasisizm temsilcisidir.

ESERLERİ: Ağustosböceği ile Karınca, Karga ile Tilki, Kurt ile Kuzu, Aslan ile Fare

MOLİERE

Fransız Edebiyatının en büyük komedi yazarıdır.

Klasisizm temsilcisidir.

ESERLERİ: Cimri, Tartuffe, Hastalık Hastası, Gülünç Kibarlar, Kibarlık Budalası, Kocalar Mektebi, Karılar Mektebi, Zoraki Tabip,Bilgiç kadınlar…

 

RACİNE

Fransız Edebiyatının en önemli klasik trajedi yazarlarındandır.

ESERLERİ: Andromaque, İphigenie, phedre

 

MONTESQUİEU

Ünlü Fransız filozoflarındandır.

“Kanunların Ruhu Üzerine “adlı eseri önemli olup Türkçeye de çevrilmiştir.

 

VOLTAİRE

Önemli bir trajedi yazarıdır.

Romantizm akımından etkilenen sanatçılarındandır. Şiirleri ve hicivleriyle ile ünlenmiştir.

ESERLERİ: Candide, Hikayeler

 

JEAN JACK ROUSSEAU

Ünlü bir filozoftur.Ahlaki değerlere önem verir.

Eserleri Fransız İhtilali’nin çıkmasında etkili olmuştur.

ESERLERİ: Toplum Sözleşmesi, Emile, Nutuklar, İtiraflar

DİDEROT

Fransız İhtilali’ne yol açan “Ansiklopedi”ye çeşitli konularda pek çok madde yazmıştır.

Romantizm akımını benimseyen sanatçı aynı zamanda hümanisttir.

CHATEAUBRİAND

Romantik akımın öncü yazarlarındandır.

ESERLERİ: Atala ve Rene, Paris’ten Filistin’e Yolculuk

STENDHAL

Fransız Edebiyatının önemli realist yazarlarındandır.

Romanlarında psikolojiyi ön plana çıkararak güçlü psikolojik tahliller yapmıştır.

ESERLERİ: Kırmızı ve Siyah, Parma Manastırı

 

LAMARTİNE

Klasik dönemden romantik döneme geçişin ilk önemli şairlerindendir.

Şiirin yanı sıra romantik hikayeler, tarihi ve siyasi yazılar da yazmıştır.

ESERLERİ: Graziella, Sokrat’ın Ölümü,Şairane düşünceler

HONORE DE BALZAC

Realizm akımının en önemli isimlerinden biridir.

Gerçekçi romanın öncüsü sayılır.

ESERLERİ: Goriot Baba, Eugenie Grandet, Vadideki Zambak,İnsanlık komedyası

VİCTOR HUGO

Romantizm akımının en önemli temsilcilerindendir.

Hatta bu akımın kurucusu sayılır.

Cromwell adlı oyununun önsözünde bu akımın ilkelerini ortaya koymuştur.

Daha sonra da Klasizmin sonunu getiren eser olarak kabul edilen Hernani adlı tiyatro da ona aittir.

ESERLERİ

Roman: Sefiller, Notre Dame’ın Kamburu

Tiyatro: Hernani, Cromwell,kral eğleniyor,

Şiir: Sonbahar Yaprakları

ALEXANDRE DUMAS-PERE

Üç yüze yakın macera romanı yazmış bir sanatçıdır.

Victor Hugo ile birlikte romantik dramın kurucusu olarak kabul edilir.

ESERLERİ

Roman: Üç Silahşörler, Monte Cristo Kontu, Demir Maskeli Adam

ALFRED DE MUSSET

Fransız Edebiyatının romantik yazar ve şairlerindendir.

ESERLERİ:Bir Zamane Çocuğunun İtirafları,Geceler,Tanrıya Bağlanan Umut

GUSTAVE FLAUBERT

Dünyaca ünlü realist roman yazarlarındandır. Kaleme aldığı Madam Bovary ile Realizmin Romantizme üstün geldiği kabul edilir. Bu eser ilk büyük realist roman sayılır.

ESERLERİ: Madam Bovary, Salambo,

J.P. SARTRE

Egzistansiyalizmin en önemli temsilcisidir.

Her şeyin temeline insanı yerleştirdiği için ateizmin ilerlemesine neden olmuştur.

ESERLERİ: Bulantı, Akıl Çağı, Duvar, Diyalektik Aklın Eleştirisi

ANDRE GİDE

Fransız Edebiyatının ünlü deneme yazarlarındandır.

Eserlerinde bireyi ön plana çıkarır.

Sembolizmin tesiriyle şiirler de yazmıştır.

ESERLERİ: Dar Kapı, Ayrı Yol, Pastoral Senfoni, İsabella

ALBERT CAMUS

Fransız yazar ve filozoflarından olan sanatçı Egzistansiyalizm akımının öncülerindendir.

ESERLERİ: Yabancı, Veba, Düşüş, Tersi ve Yüzü, Başkaldıran İnsan

LA BRUYERE

Fransız klasik şairlerindendir.

ESERLERİ: Karakter

GONCOURT KARDEŞLER

Naturalizmin Emile Zola’dan sonraki en önemli temsilcileridir.

ESERLERİ: Germinie Lacarteux

EMİLE ZOLA

Naturalizm akımının kurucusudur.

ESERLERİ: Nana, Germinal, Meyhane

ALPHONSE DAUDET

Eserlerini Naturalizm akımının tesiriyle yazmıştır.

ESERLERİ: Değirmenimden Mektuplar, Paris’te Otuz Yıl

GUY DE MAUPASSANT

Naturalizmin temsilcilerindendir.

Yazdığı olay ağırlıklı hikayelerle bu türün kurucusu sayılmıştır. Fransız Edebiyatının en güzel hikayeleri ona aittir.

ESERLERİ: Ay Işığı, Kartopu, Tombalak, Bir Dost, Bir Hayat

MALLARME

Sembolizm temsilcilerindendir. Öz şiir anlayışı

ESERLERİ: Eski Tanrılar ,Poesies

VERLAİNE

Sembolizm temsilcilerindendir.

Şiir Sanatı adlı kitapla tanınır.

ESERLERİ: Mutluluk Türküleri, İyi Şarkı ,Sözsüz Romanslar

BOUDELAİRE

Sembolizm akımının temsilcilerindendir.

ESERLERİ: Elem(kötülük) Çiçekleri

RİMBAUD

Sembolizmin temsilcilerindendir.  Birçok şiiriyle sürrealistler için zengin bir kaynak olmuştur. Serbest şiiri keşfetmiştir.

ESERLERİ: Şaşkınlar , Vadide Uyuyan Adam

LUİS ARAGON

Önce Dadaizm ardından da Gerçeküstücülük akımının tesiriyle eserler yazmıştır. Orhan Veli’nin sanatçının “Elsa’nın Gözleri” adlı eserini Türkçeye çevirmesiyle Türkiye’de tanınmıştır.

PAUL VALERY:

Sembolisttir.

Yüzyılın en büyük romancılarındandır.

GEORGE SAND:

Fransız kadın romancıdır.

Romantiktir.

ESERLERİ:Mahrem ,Notlar ,Mektuplar ,İndiana

 

EMİLE CHARTİER ALAİN:

Fransız-Denemeci

Mutluluk güncesi adlı deneme kitabı vardır.

İNGİLİZ EDEBİYATI

WİLLİAM SHAKESPEARE

Ünlü İngiliz oyun yazarıdır.

ESERLERİ

Komedi: Yanlışlıklar Komedyası, Venedik Taciri, Bir Yaz Gecesi Rüyası

Trajedi: Romeo ve Juliet, Othello, Kral Lear, Macbeht, Jul Sezar, Hamlet

BACON

Montaigne’den sonra deneme türünde önemli eserler vermiş bir yazardır.

ESERLERİ:Denemeler

DANİEL DEFOE

İngiliz romanının başlatıcısıdır. Daha çok serüven ağırlıklı romanlar yazmıştır.

ESERLERİ: Robinson Crusoe

LORD BYRON

İngiliz Edebiyatının önemli romantik şairlerindendir.

ESERLERİ: Don Juan

CHARLES DİCKENS

Realist akımın öncülerindendir.

ESERLERİ

Roman: Oliver Twist, David Copperfield, İki Şehrin Hikayesi, Antikacı Dükkanı, Bir Noel Şarkısı

JONETHAN SWİFT

İngiliz Edebiyatının büyük hiciv  ustasıdır.

ESERLERİ

Roman: Guliver’in Gezileri

OSCAR WİLDE

ESERLERİ

Roman: Dorian Gray’in Portresi

Tiyatro:İdeal Bir Koca

BERNARD SHAW

İrlanda Edebiyatı temsilcisi olarak da tanınan büyük bir oyun yazarıdır.  Yazdığı oyunların tamamı komedi türündedir.

Realisttir.

ESERLERİ: Beklenmedik Adaların Aptalı,Andromok ve Aslan, Jan Dark, Binbaşı Barbara

KİPLİNG:

Hikayeci(küçük hikaye)olarak bilinir.

Beş Millet, Son Işık ,Üç Asker

ALMAN EDEBİYATI

GOETHE

Romantizm akımının temsilcilerinden olan önemli bir yazar ve şairdir.

ESERLERİ

Roman: Genç Werther’in Acıları, William Meister’in Çıraklık Yılları

Tiyatro: Faust,

SHİLLER

Alman Edebiyatının en büyük şair ve yazarlarındandır. Goethe’den sonra Alman Edebiyatının en lirik ve romantik şairi sayılır.

ESERLERİ: William Tell, Haydutlar, Don Karlos

BERTOLT BRECH

Alman şairi ve oyun yazarıdır.

Bazı eserlerini Marksizmin tesiriyle yazmıştır.

ESERLERİ:Kafkas Tebeşir Dairesi

GRİMM KARDEŞLER:

Masallarıyla tanınırlar.

Üniv.prof.olarak görev yaparlar.

Çocuk Masalları eseri vardır.

HEİNRİCH BÖLL:

Radyo oyunları,deneme ve senaryo yazarıdır.

Babasız Evler romanıyla (Nobel edebiyat ödülü)

İlk yılların emeği,,Cüce ve Bebek,Savaş Bitince,Hortlaklar eserleri vardır.

THOMAS MANN:

Çağdaş alman edebiyatı yazarıdır.

Büyülü Dağ romanıyla(Nobel edebiyat ödülü)

Goethe ve Mozart’tan etkilenir.

Venedikte Ölüm,Buddenbrok ve Ailesi,Tristan eserleri vardır.

 

İSPANYOL EDEBİYATI

CERVANTES

Modern romanın başlangıcı sayılan Don Kişot adlı eserin yazarıdır.

RUS EDEBİYATI

PUŞKİN

Fransız şiirinin tesirinde kalan yazar İngiliz şair Byron’un tesiriyle şiirler de yazmıştır. Romantik sanatçılardandır.

ESERLERİ: Yüzbaşının Kızı, Çingeneler, Acemi Bir Köylü Kızı,Maça kızı, Boris Gudonov

GOGOL

Rus romancı ve oyun yazarıdır.

Realizmin tesirinde kalmıştır.

ESERLERİ

Roman: Ölü Canlar

Tiyatro: Müfettiş, Kumarcılar,Petersburg hik.

TURGENYEV

Realist Rus romanının öncülerinden biri olarak görülür.

ESERLERİ: Babalar ve Oğullar, İlk Aşk, Bahar Seli,Rudin

DOSTOYEVSKİ

Realizm akımının tesiriyle yazdığı eserleri hala dünyaca sevilerek okunmaktadır.

Eserlerinde ruh tahlilleri önemli bir yer tutar.

ESERLERİ

Roman: Suç ve Ceza, Kumarbaz, Karamazov Kardeşler, Budala, Delikanlı, İnsancıklar, Yeraltından Notlar, Ölüler Evinden Anılar, Beyaz Geceler

TOLSTOY

Sanatçı kişiliği ve fikirleriyle yaşadığı döneme damgasını vuran realist bir Rus yazarıdır.

ESERLERİ

Roman: Savaş ve Barış, Diriliş, Anna Karanina, İvan İlyiç’in Ölümü, Kazaklar, Hacı Murat

ÇEHOV

Durum hikayesinin temsilcisi olarak bilinir.

ESERLERİ

Hikaye: Köylüler, Altı Numaralı Koğuş, Hikayeler

Tiyatro: Martı, Üç Kız Kardeş, Vanya Dayı, Vişne Bahçesi

AMERİKAN EDEBİYATI

EDGAR ALLAN POE

Sembolizm akımının önemli temsilcilerindendir.

Şiirin yanında polisiye türde eserler de yazmıştır.

ESERLERİ

Şiir: Anabel Lee, Kuzgun

Roman: Morg Sokağı Cinayeti, Çalınan Mektup

MARK TWAİN

Gazetecilik yönü de bulunan yazar bir güldürü ustasıdır.

ESERLERİ:Tom Sawyer’in Maceraları,Hucklebery Fin’in maceraları,Missisipide hayat

JACK LONDON

ESERLERİ: Beyaz Diş, Vahşetin Çağrısı, Deniz Kurdu, Büyük Serüven, Demir Ökçe

ERNEST HEMİNGWAY

Kısa öykünün ustalarındandır.

ESERLERİ: Çanlar Kimin İçin Çalıyor, Silahlara Veda, İhtiyar Adam ve Deniz

JHON STEİNBECK

ESERLERİ: Fareler ve İnsanlar, Gazap Üzümleri, Sardalye Sokağı, Altın Kadeh

T.S.ELİOT

Şiirler: Prufrock ve Diğer Şiirler, Çorak Ülke

Deneme: Kutsal Koru

AVUSTURYA EDEBİYATI

STEFAN ZWEİG

ESERLERİ

Roman: Satranç, Acı Duygular

Anı: Dünün Dünyası

Biyografi: Macellan

KAFKA

Varoluşçuluk akımının temsilcilerindendir.

ESERLERİ

Roman: Dava, Şato

Hikaye: Yargı, Dönüşüm, Ceza Sömürgesi

NORVEÇ EDEBİYATI

KUNT HAMSUN

ESERLERİ: Açlık, Dünya Nimeti