İSLAMİYET ÖNCESİ- HALK VE DİVAN EDEBİYATI – 1
1. (I) İslamiyet öncesi Türk edebiyatı Türklerin İslamiyet’i benimsediği X-XI. yüzyıla kadar sürer. (II) Çoğunlukla sözlü edebiyata dayanır. (III) Bunun nedeni Türklerin göçebe yaşamı nedeniyle yazıyı çok geç kullanmalarıdır. (IV) Sözlü edebi ürünlerde nazım birimi dörtlük, temel ölçü de hece ölçüsüdür. (V) Ayrıca şiirler “baksı” adı verilen saz eşliğinde söylenir.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?
A) I. B)II C) III. D) IV. E) V.
2. Aşağıdaki destan-ulus eşleştirmelerinin hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
A) Şehname – Arap B) Gılgamış- Sümer
C) Muhaberata – Hint D) llyada – Yunan
E) Şu – Türk
3. “Gerçeklerin eşiği” anlamına gelen eser, Yüknekli Edip Ahmet tarafından yazılan bir öğüt kitabıdır. 12. yüzyılda Hakaniye Türkçesiyle yazıya geçirilmiştir.
Yukarıda sözü edilen eserin adı nedir?
A) İskendernâme B) Atabet’ül Hakayık
C) Kutadgu Bilig D) Kitab-ı Dede Korkut
E) Göktürk Kitabeleri
4. Aşağıdakilerden hangisi İslamlık öncesi Türk destanlarından biri değildir?
A) Oğuz Kağan B) Alp Er Tunga
C) Manas D) Ergenekon
E) Göç
5. Sembolik dört kahraman aracılığıyla ideal bir devlet adamının nasıl olması gerektiğini mesnevi nazım biçimi, aruz ölçüsü, Hakaniye lehçesiyle aktaran ve 11. yüzyılda yazılan bir siyasetname kitabıdır.
Burada sözü edilen eser ve eserin yazarı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Siyasetnâme, Nizamü’l Mülk
B) Divan-ı Hikmet, Ahmet Yesevi
C) Atabet’ül Hakayık, Edip Ahmet
D) Muhakemetü’l Lûgateyn, Ali Şir Nevai
E) Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacip
6. Tasavvuf edebiyatımızın öncüsüdür. Anadolu’da yaşamadığı halde Anadolu’daki tasavvufun gelişmesinde kaynak olmuştur. Dörtlükler halinde ve hece vezniyle oluşturulan Divan-ı Hikmet adlı kitabı İslamlığa geçiş döneminin temel eserlerindendir.
Burada sözü edilen tasavvuf öncüsü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunus Emre B) Ahmet Yesevi
C) Edip Ahmet D) Hacı Bektaş Veli
E) Dede Korkut
7. I. Sagu
II. Taşlama
III. Sav
IV. Mersiye
V. Koşuk
Yukarıda verilmiş edebi ürünlerden hangi ikisi içerik yönüyle benzerlik gösterir?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) II. ve IV. E) III. ve V.
8. VIII. yüzyılda 38 harfli Göktürk alfabesiyle yazılan ve Tonyukuk, Kültigin, Bilge Kağan adına dikilen Türk edebiyatının ilk yazılı belgeleri sayılan Göktürk (Orhun) Yazıtlarının yazarı kimdir?
A) Thomsen B) Bilge Kağan
C) Strahlenberk D) Kaşgarlı Mahmut
E) Yolluğ Tigin
9. I. Türk lehçesinin ansiklopedik sözlüğüdür; Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır.
II. Eserin adı “mutluluk veren kitap” anlamına gelir, Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır.
III. Edip Ahmet Yükneki tarafından yazılan eser “hakikatlerin eşiği” anlamına gelmektedir.
IV. 12 hikâyeden oluşan eser, Oğuz boylarının komşularıyla olan ilişkilerini, gelenek ve göreneklerini anlatır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerde aşağıdakilerin hangisinden söz edilmemiştir?
A) Divan-ı Hikmet B) Atabetü’l Hakayık
C) Kutadgu Bilig D) Kitab-ı Dede Korkut
E) Divanü Lûgati’t Türk
10. Âşık Tarzı Halk edebiyatının dili sade olup — ölçüsü ve dörtlük nazım birimiyle oluşturulan şiirlerin başlığı yoktur. Daha çok doğaçlamayla söylendiği için yarım kafiye ağırlıklıdır. Şiirlerin son dörtlüğünde şairin mahlası geçer; mahlas kullanmaya “tapşırma” denir. Şairlerin (ozanların) şiirleri — adı verilen defterde toplanır. Güncel ve sosyal olaylar şiire yansır. Karacaoğlan, Dertli, Dadaloğlu temsilcilerindendir. Koşma, semai, varsağı, destan gibi nazım biçimleri kullanmışlardır. Koşmanın dört nazım türü vardır: ağıt — taşlama ve güzelleme. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) aruz, cönk, mani
B) hece, cönk, semai
C) aruz, divan, destan
D) hece, divan, türkü
E) hece, cönk, koçaklama
11. Anadolu’da din dışı konularda kasideler, gazeller söyleyen ilk Divan şairidir. Divan şiirinin ilk büyük temsilcisi sayılır. XIII. yüzyılda yaşamıştır. Dili yalın ve akıcıdır. Anadolu Selçuklu Sultanı III. Alaeddin Keykubat’a sunduğu Farsça yirmi bin beyitlik “Selçuklu Şehnâmesi”yle tanınır.
Bu parçada tanıtılan Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunus Emre B) Âşık Paşa
C) Ahmedi D) Şeyhi
E) Hoca Dehhani
12. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi destanlardan biri değildir?
A) Bozkurt Destanı
B) Türeyiş Destanı
C) Şu Destanı
D) Üç Şehitler Destanı
E) Alp Er Tunga Destanı
Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi
CEVAPLAR
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
| E | A | B | C | E | B |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| B | E | A | E | E | D |
