İSLAMİYET ÖNCESİ- HALK VE DİVAN EDEBİYATI – 3
1. I. Bozkurt
II. Muhaberata
III. Ramayana
IV. Şinto
V. Igor
Yukarıda verilmiş destanlardan hangi ikisi aynı ulusa aittir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
2. 13. yüzyılda yaşamıştır, Türkistan’ın Nişabur şehrinde doğmuştur. Ahmet Yesevi’nin isteğiyle Anadolu’ya gelmiştir. Bilinen en önemli eseri “Makalat” tır; sohbetler sözler anlamına gelir. Hz. Adem’in yaratılışı, Şeytan ve şeytani işler, Allah’ın birliği gibi konuları ele almıştır.
Yukarıdaki paragrafta tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hacı Bektaş-ı Veli B) Yunus Emre
C) Pir Sultan Abdal D) Gevheri
E) Seyrani
3. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Arap ve Iran edebiyatının nazım şekilleri kullanılmıştır.
B) Toplumsal konulara değinilmemiştir.
C) Ölçü aruz, nazım birimi beyittir.
D) Biçimden çok düşünceye önem verilmiştir.
E) Şiirde bütün güzelliği değil, parça güzelliği önemlidir.
4. I. Alp Er Tunga Destanı: Türk-lran savaşlarıyla Alp Er Tunga’nın yiğitliklerinin anlatıldığı destandır.
II. Şu Destanı: İskender ile Türkler arasındaki savaşların ve Hükümdar Şu’nun destanıdır.
III. Oğuz Kağan Destanı: Hun Hükümdarı Mete’nin yiğitliklerini, ülkesini genişletip oğulları arasında nasıl bölüştürdüğünü anlatan destandır.
IV. Bozkurt Destanı: Savaşta yaralanan bir Türk’ün, dişi bir kurt tarafından kurtarılması, korunması ve Türklerin, sözü edilen kurtla bir Türk’ten çoğaldığını anlatan bir destandır.
V. Ergenekon Destanı: Türklerin, Kutsal taşı Çinlilere vermeleri üzerine, tanrı tarafından cezalandırılmaları kuraklığın başlaması nedeniyle de göç etmeleri anlatılır.
Yukarıda destanlarla ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)l. B) II. C) III. D) IV. E)V.
5. Her millette olduğu gibi Türklerde de kendine özgü sözlü edebiyat ürünleri vardır. Bu ürünler eski Türk topluluklarında söylenen çeşitli ürünlerdir. Bunlardan —, av törenlerine; —, kurban törenlerine; — yas ve ölüm törenlerine verilen addır.
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) sığır – şölen – yuğ
B) şölen – yuğ – sığır
C) sığır – yuğ – şölen
D) yuğ – sığır – şölen
E) şölen – sığır – yuğ
6. Aşağıdakilerden hangisinde Halk edebiyatıyla ilgili yanlış bilgi verilmiştir?
A) Bu edebiyat, halk diline bağlıdır.
B) Dil ve anlatımda süslü sanatlı söyleyiş vardır.
C) Halkın içinden doğan eserler, konu, tema ve duyarlık bakımından halkın hayatına sıkı sıkıya bağlıdır.
D) Şairler, genellikle okumamış kişilerdir.
E) Şiirlerde, milli ölçü olan hece ölçüsü kullanılır.
7. (I) Eserin adı, “Türk dili’nin yüce (genel) sözlüğü” anlamına gelir. (II) Adından da anlaşılacağı gibi, eser bir sözlüktür; Araplara Türkçeyi öğretmek amacıyla yazılmıştır. (III) Bundan dolayı, Türkçenin Arapça karşısında savunulduğu bir eser olarak değerlendirilir. (IV) Eserde Türkçe sözcüklerin anlamları Türkçeyle açıklanmakta ve her maddeden sonra birtakım Türkçe metinler örnek olarak verilmektedir. (V) Kaşgarlı Mahmut tarafından XI. yüzyılda yazılan eserin asıl önemi de, işte bu derleme Türkçe metinlerden ileri gelmektedir; yani eser, zengin bir folklor kaynağı durumundadır.
Yukarıdaki cümlelerde Divanü Lûgati’t Türk’le ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)l. B)ll. C) III. D) IV. E)V.
8. I. Kaygusuz Abdal
II. Eşrefoğlu Rumi
III. Pir Sultan Abdal
Yukarıda verilen şairlerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Devlete karşı tavır almaları
B) Sadece hece veznini kullanmaları
C) Şiirlerinde tasavvufi unsurlara yer vermeleri
D) Hem nazım, hem düzyazı türünde eserler vermeleri
E) Mesnevi şairleri olarak tanınmaları
9. I. Bir önsöz ve 12 öyküden oluşur.
II. Nazımla nesir iç içedir.
III. Destandan halk hikâyesine geçiş dönemi ürünüdür.
IV. Oğuz boylarının, komşularıyla olan ilişkilerini anlatır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerde sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan-ı Hikmet
B) Kutadgu Bilig
C) Kitab-ı Dede Korkut
D) Atabetü’l Hakayık
E) Divanü Lûgati’t-Türk
10. (I) Eserin adı “mutluluk veren bilgi” anlamına gelir. (II) Yazarı, Yusuf Has Hacip’tir. (III) Karahanlılar zamanında (XI. yüzyıl-1070) yazılmış, ideal bir devlet yönetiminin nasıl olması gerektiği üzerinde durulmuştur. (IV) Eserde İslamlık öncesi nazım türlerinden de söz edilir. (V) Nazım birimi beyit, ölçüsü aruzdur.
Yukarıdaki cümlelerde Kutudgu Bilig’le ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I. B)ll. C) III. D) IV. E) V.
11. (I) “Sığır” adı verilen cenaze törenlerinde söylenen bu şiirler, Halk edebiyatındaki ağıtların en eski biçimleridir. (II) Ölen kişinin iyiliğinden, ölümünden, doğurduğu acıdan söz eder. (III) Nazım birimi dörtlük, ölçüsü hecedir. (IV) Sözlü gelenek içinde ortaya çıkan bu şiirden yalnız ikisi günümüze kadar gelebilmiştir. (V) Bunlar, sakaların komutanı Alp Er Tunga ile Batı Hun Devleti hükümdarı Atilla’nın ölümü üzerine söylenmiştir.
Yukarıdaki cümlelerde saguyla ilgili bilgilerden hangisinde yanlışlık vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
12. (I) Türk yazılı edebiyatının ilk örnekleri Orhun Yazıtlarıdır. (II) Köktürklerden kalan bu yazıtlar, üç mezar taşından ibarettir. (III) Orhun Irmağı kıyısında bulunmuş; W. Thomsen tarafından okunmuştur. (IV) Uygur alfabesiyle yazılan bu yazıtlar, Kültigin, Bilge Kağan ve Vezir Tonyukuk adına dikilmiştir. (V) Yazılar, Yollug Tigin tarafından taşlara kazınarak yazılmıştır.
Yukarıdaki cümlelerde verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I. B)ll. C) III. D) IV. E) V.
13. Aşağıdakilerden hangisi Karacaoğlan’la Gevheri’nin ortak özellikleri arasında yer almaz?
A) Her ikisi de Âşık edebiyatı şairlerindendir.
B) Divan edebiyatının etkisinde kalmışlardır.
C) Aşk, tabiat konularını işlemişlerdir.
D) Hece ölçüsüyle şiirler yazmışlardır.
E) Halk deyimlerine ve söyleyişlerine şiirlerinde yer vermişlerdir.
Edebiyat / Dil ve Anlatım Kaynak Sitesi
CEVAPLAR
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||||||
| B | A | D | E | A | B | D | ||||||
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | |||||||
| C | C | D | A | D | B | |||||||
