İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri
Koşuk: “Sığır” (av töreni) ve “şölen” (kurban töreni) adı verilen törenlerde dörtlükler hâlinde söylenen coşkulu şiirlerdir. Genellikle kahramanlık, sevgi, aşk, doğa güzellikleri gibi konular işlenir.
Sagu: “Yuğ” adı verilen ölüm törenlerinde, ölen kişilerin erdemlerini ve duyulan acıları dile getiren şiirlerdir.
Destan: Ulusların yazı öncesi dönemlerinde oluşmuş olağanüstü olaylarla, doğaüstü kahramanlarla ve kahramanlıklarla yüklü, öyküleyici özellikler taşıyan uzun şiirlerdir. Toplumu derinden etkileyen olaylar sonunda halk arasında kendiliğinden oluşan bu şiirlerde dörtlük sınırlaması yoktur. Epik şiirin en güzel örnekleri olan destanlar, uluslarının millî hafızasını oluşturur.
KOŞUK
Günümüz Türkçesiyle
Öfkelenip dışarı çıktım
Aslan gibi kükredim
Yiğitler başını doğradım
Şimdi beni kim tutabilir
Kanı akıp boşandı.
Derisi baştan başa deşildi
Ölülerle bir oldu
Doğan güneş işte batıyor
Kuru yerler hep gülerdi
Dağbaşları göründü
Dünyanın soluğu ılındı
Türlü çiçekler sıralandı
İtil suyu akar durur
Kaya dibini oyar durur
Bütün balıklar bakadurur
Gölü bile taşımlar
SAGU
Günümüz Türkçesiyle
Alp Er Tunga öldü mü
Kötü dünya kaldı mı
Felek öcün aldı mı
Şimdi yürek yırtılır
Feleğin silahı hazır
Gizli tuzak kurdurur
Beyler beyini vurdurur
Kaçsa nasıl kurtulur
Beyler atlarını yorup
Kaygıdan çaresiz durup
Beti benzi sararıp
Sarı safrana döndüler
Erler kurt gibi hıçkırdı
Yaka bağır yırtıp durdu
Acı ağıtlar çığırdı
Yaş akar gözler kurur
