Konularına Göre Romanlar
• Macera Romanları: Anlatılan olayların ve kişilerin sıradışı, olağanüstü özellikler taşıdığı romanlardır. Alexander Dumas’nın “Üç Silahşörler” romanı bu türün en tanınmış örneklerindendir.
• Tarihi Romanlar: Konusunu geçmişten, tarihsel olay ve kişilerden alan romanlardır. Namık Kemal’in “Cezmi”, Mithat Cemal Kuntay’ın “Üç İstanbul” adlı romanları tarihi roman niteliği taşır.
• Tahlil Romanı: Buna psikolojik roman da denir. İnsan ruhunu derinlemesine inceleyen romandır. Mehmet Rauf’un “Eylül”, Peyami Safa’nın “Dokuzuncu Hariciye Koğuşu” birer tahlil romanıdır.
• Yaşamöyküsel Roman: Bu romanlarda anlatılanlar, gerçekten yaşamış bir insanın karakteri üzerine temellendirilir. Oğuz Atay’ın “Bir Bilim Adamının Romanı” bu türün başarılı örneğidir.
• Töre Romanı: Toplumun belli bir dönem ve çevre içinde gelenek ve göreneklerini yansıtan romanlardır. Hüseyin Rahmi’nin “Gülyabani”, “İffet”, “Kaynanam Nasıl Kudurdu” romanları töre romanlarıdır.
• Sosyal Roman: Bir toplumun sosyal yapısını, sorunlarını anlatan romanlardır. Yaşar Kemal’in “İnce Memed”, Halide Edip Adıvar’ın “Sonsuz Panayır” romanları gibi.
• Egzotik Roman: Konuları yabancı ülkelerde geçen romanlardır. Refik Halit’in “Nilgün” romanı gibi. Egzotik romanlar, ülke içindeki azınlıkların yaşamını da anlatabilir. Osman Cemal Kaygılı’nın “Çingeneler” romanı bunun ilginç bir örneğidir.
• Fantastik Roman: Gerçek dünyayla birlikte onun ötesinde, doğa yasalarından farklı olan ikinci bir dünyanın varlığını kabul eden romanlardır. Bu romanlarda olağanlıkla olağandışılık bir arada verilir. Doğaüstü varlıklar ve olaylar yer alır. Peyami Safa’nın “Matmazel Noraliya’nın Koltuğu”, Nazlı Eray’ın “Arzu Sapağında İnecek Var” romanları fantastik romanın ögelerini barındırır.
