Oğuz Atay Kimdir, Hayatı, Biyografisi, Eserleri, Özellikleri, Edebi Kişiliği…

Oğuz Atay Kimdir, Hayatı, Biyografisi, Eserleri, Özellikleri, Edebi Kişiliği…

• Kastamonu’da doğdu. İTÜ İnşaat Fakültesini bitirdi. Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisinde (Yıldız Teknik Üniver­sitesi) öğretim üyeliği yaptı, 1975’te doçent oldu. Beynindeki tümör nedeniyle 1077’de öldü.
• Edebiyatımızda postmodernizm akımının öncüsüdür.
• Romanlarında toplumsal değerlerle çatışan, kent yaşamının ka­labalığında yalnızlaşan ve yabancılaşan aydınların dramını alaycı bir tutumla anlatmıştır.
• Batılılaşma sürecinde yerleşik düzenin değer yargılarıyla, zevkleriyle, yaşama biçimiyle uzlaşamayan; topluma yabancılaşan bi­reylerin yaşamlarını, toplumdan kopuşlarını ve iç çelişkilerini dile getirirken eleştiri, mizah ve ironiden yararlanmıştır.
• Batılı modern roman tekniği ve farklı anlatım biçimleriyle dikkat çekmiştir.
• Eserlerinde iç konuşma, bilinç akışı ve hayal-gerçek çatışmasının iç içe olduğu karmaşık bir anlatım ortaya koymuştur.
• Klasik roman anlayışının anlatım tekniklerini yıkarak hem gele­neksel roman anlayışıyla hem de insanı ezen toplumsal değerlerle alay etmiştir.
• Romanlarında toplumun İçinde hep var olan ancak daha önce cesurca irdelenememiş karakterleri anlatmıştır.
• 1970’te yazdığı ilk romanı “Tutunamayanlar” ile Türk edebiyatın­da modern ve postmodern tarzda eser veren ilk yazarımız olmuş­tur. Yazar, kurgusu ve anlatım tekniği önceki romanlarımızdan çok farklı bu eseriyle aynı yıl TRT Roman Ödülü’nü almıştır.
• “Tutunamayanlar”da insanları ezen, yozlaştıran toplumsal düzen ve bu düzenin sahte değerleriyle uyuşmayarak sanata sığınan Selim Işık’ın intiharla sonuçlanan hayat hikayesini ve Selim’in ölüm nedenini araştıran arkadaşı Turgut Özben’in ruh­sal dünyasını anlatmıştır Çağdaş Batı roman tekniğinden, iç konuşma, bilinç akışı gibi yöntemlerden yararlanarak yazdığı ro­manında küçük burjuva dünyasına İroniyle yaklaşmış ve hayata “Tutunamayanlar“ın serüvenini yazmıştır. Koyu bir kötümserliğin hâkim olduğu eserde yazar, güçlü bir ironi ile mensup olduğu çevrenin de eleştirisini yapmıştır.
• “Tehlikeli Oyunlar” adlı romanında kurulu düzene ayak uydu­ramayan bir aydının içine düştüğü bunalım sonucunda İntihar edişini anlatır. Romanın başkahramanı Hikmeti ölüme götüren, oyun yazmak amacıyla yaşadığı hayal dünyasıyla gerçeği bağ­daştıramayışıdır. Hikmet toplumdaki huzursuzluğun nedenlerini araştırırken karşısında bu huzursuzluğun kaynağı olan yöneticile­ri bulur. Roman düş ve gerçeğin birbirine karıştığı bir anlatım ve planla kurgulanmıştır.
• “Bir Bilim Adamının Romanı” adlı eseri biyografik roman tar­zındadır. Yazar bu romanında İTÜ İnşaat Fakültesinde hocası olan
• Dr. Mustafa İnan’ın hayatını, diğer bir ifadeyle bir halk çocu­ğunun uluslararası üne kavuşan bir bilim adamı oluşunun zorlu serüvenini toplumsal eleştiri bağlamında anlatmıştır.
• Romanlarında hâkim olan karamsar hava hikâyelerinde de hisse­dilmiştir.

Eserleri

Tutunamayanlar, Tehlikeli Oyunlar,

Roman       

Bir Bilim Adamının Romanı

Hikâye       

Korkuyu Beklerken

Tiyatro       

Oyunlarla Yaşayanlar

Tutunamayanlar: Romanda aydınların çıkmazı, çevresiyle anlaşamayan hiç kimse ve hiçbir şeye tutunamayan yalnız insanlar ele alınır. Kah­ramanları; Turgut Öznen, Selim Işık, Metin, Esat, Günseli ve Süleyman Kargı’dır. Selim, kendisinin de aralarında bulunduğu “tutunamayanlar* için bir ansiklopedi yazmaya başlar. Çocukluğundan başlayarak toplum­dan kaçışını anlatır. Toplumsal değerlerle uyuşamayan Selim sonunda intihar eder. Selim’in mühendis arkadaşı Turgut Özben, yaptığı araştır­mada onun, törelerden, alışkanlardan, toplumsal değerlerden kaçtığını ve bundan dolayı intihar ettiğini öğrenir. Bu araştırma esnasında kendisi­nin de Selim’le aynı Özellikleri taşıdığını “Tutunamayanlar’dan olduğunu anlar ve bir trene binip toplumdan, kurallardan kaçar.

 Tehlikeli Oyunlar: 1973’te yayımlanan eser, yazarın ikinci romanıdır. Teknik yönden ‘Tutunamayanlar’a benzer. Olaylar olumsuz bir tip ola­rak çizilen başkahraman Hikmet Beyin etrafında gelişir. Hikmetin gece­kondudaki yatağında geriye doğru hatırlamaları (geriye dönüş tekniği) romanın kurgusunu oluşturur. Hikmet, eşi Sevgiden ayrılmış ve sebebi­ni söyleyemediği bir gerekçe ile bu gecekonduda yaşamakta ve kendi hayatını oyunlaştırmaya (tiyatro) çalışmaktadır. Gecekondu semtindeki komşuları Nurhayat Hanım ve Emekli Albay Hüsamettin Bey’dir. Diğer bir kahraman İse gecekondu hayatından önce Hikmet’e İngilizce dersi veren Bilge Hanım’dır. Hikmet, oyununu tamamladıktan sonra komşularını ye­meğe çağırır ve burada yapacaklarını onlara anlatır, daha sonra da intihar eder. Hüsamettin Bey gazeteye onun ölüm ilanını verir.

Bir Bilim Adamının Romanı: Kurmaca yönü az olan, belgesel niteliğin­de, biyografik ve postmodern bir romandır. Yazar, bu romanında İstanbul Üniversitesinde kendi hocası olan Prof Dr. Mustafa İnan‘ın hayatını ele alır. İnanın zorlu yetişme şartları, yaşam felsefesi ve prensiplerini anlatırken, Türkiye şartlarında bilim insanlarının karşılaştığı zorlukları okuyucuya ak­settirmeye çalışır. Romanda, fakir fakat zeki bir halk çocuğu olan Mustafa İnan’ın tüm zorluklara rağmen, kişiliğinden ödün vermeden profesörlü­ğe kadar yükselişi, dünya çapında bir bilim adamı oluşu, ülkesine bağlı lığı işlenir. Romanda İnan’ın özel hayatına ve eşi Jale Hanım’a yer verilir.