SÖZ SANATLARI / EDEBİ SANATLAR – 17
1.
Ne var ki;
Bir kara eylüldü
O kara üzüm gözlerine son bakışım
Yanışım ve de yıkılışım
Üstümden bütün trenler geçti o gün
Bütün otobüsler
Ve bütün gemilerim battı sen gideli
Bu dizelerdeki “üzüm gözler” sözünde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Hüs-ita’lil
B) Teşhis
C) Leff ü neşir
D) İntak
E) Teşbih-i beliğ
2.
“Ey ateş, soğu ve selâmet ol”
Ateş soğur
İbrahim, halkının gözleri önünde
Ateşe
Atlas döşeklere iner gibi iner
Şair bu şiirin ilk dizesinde kutsal kitaplardaki Hz. İbrahim’in ateşe atılma olayına telmihte bulunurken Kur’an-ı Kerim’deki bir ayeti aynen aktarmaktadır.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Kinaye
B) Hüsn-i ta’lil
C) Tecahül-i arif
D) İktibas
E) Tevriye
3. Öykülerini okuduğu yazar için, “Ömer Seyfettin’i okumaktan zevk aldım.” diyen öğrenci, aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurmuştur?
A) Benzetme
B) Tenasüp
C) Kinaye
D) Mecaz-ı mürsel
E) Hüsn-i ta’lil
4.
Bugünki işini yarına koma
Yar yıkıldığı gün tozar, demişler
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarının hangisine başvurulmuştur?
A) Leff ü neşir
B) Hüsn-i ta’lil
C) Tecahül-i arif
D) Kişileştirme
E) İrsal-i mesel
5.
Bu akşam ışık olduk, renk olduk, ses olduk
Yeniden kışla olduk, asker olduk, tüfek olduk
Şair bu dizelerde anlam yönünden birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada kullanmaktadır.
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Tenasüp
B) Tekrir
C) Tariz
D) Telmih
E) Tevriye
6.
Söz ola kese savaşı
Söz ola kestire başı
Söz ola ağulu aşı
Bal ile yağ ede bir söz
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?
A) Cinas
B) Telmih
C) Tevriye
D) Tekrir
E) Tezat
7.
Seni bir defa gören, Mecnun diye gezermiş
Yüreğinde ateşin, dünyasından bezermiş
Ferhat olur dağları, senin için yararmış
Gece gündüz her yerde, yalnız seni ararmış
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) İrsal-i mesel
B) Nida
C) Telmih
D) Teşhis
E) Cinas
8.
Salındı bahçeye girdi
Çiçekler selâma durdu
Mor menekşe boyun eğdi
Gül kızardı utancından
Bu dizelerde kişileştirilen varlıkların tamamı hangi seçenekte verilmiştir?
A) bahçe – çiçekler – boyun
B) çiçekler – menekşe – gül
C) menekşe – bahçe
D) bahçe – gül
E) menekşe – gül
9.
Yavru güzel olmak için
Yâre bir ben gerek bir ben
Âşık aklın almak için
Yâre bir ben gerek bir ben
Bu şiirin ikinci ve dördüncü dizelerinde geçen “ben” sözcüklerinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yapılmıştır?
A) Tevriye
B) Kinaye
C) Tezat
D) Cinas
E) Tariz
10.
Elâ gözlü nazlı dilber
Seni kandan sakınırım
Kandan değil hey efendim
Seni candan kıskanırım
Şair, bu dizelerde, bir duygusunu daha güçlü anlatabilmek için, ilk söylediği sözden caymış gibi görünmektedir.
Yukarıdaki açıklamaya göre bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Teşhis
B) Rücu
C) Cinas
D) İntak
E) Tevriye
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir “teşbih” vardır?
A) Gözlerime ağaçlı bir yol gibi ayrılık
B) Uzun saçların, bir yaz yağmurunun teması
C) Sesim, odaya giren bir serçe kadar ürkek
D) Ve gün avuçlarından kayan gümüş bir balık
E) Sesin, dudaklarımda fağfur bir Japon tası
12. Çubuktan
Bir atım vardı
Yayla rüzgârı…
Tahtadan
Bir kılıcım vardı
Taşı ikiye bölerdi
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?
A) Abartma
B) Hüsn-i ta’lil
C) Tevriye
D) Benzetme
E) Mecaz-ı Mürsel
13.
Ham meyveyi kopardılar dalından
Beni ayırdılar nazlı yârimden
Eğer yârim tutmaz ise salımdan
Onun için açık gider gözlerim
Bu şiirin son dizesindeki altı çizili sözde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) İntak
B) Tevriye
C) Kinaye
D) Cinas
E) Teşhis
14. Aşağıdan akça koyun geliyor
Bezirganlar koç yiğide gülüyor
Kitabın dediği günler oluyor
Yoksa gün döndü de ahir zaman mı
Bu dizelerdeki altı çizili sözde aşağıdakiler-den hangisi vardır?
A) Leff ü neşir
B) İrsal-i mesel
C) Teşbih-i beliğ
D) Tecahül-i arif
E) Hüsn-i ta’lil
15. İlahi her neyi gülzâr ettinse anı ittim. İlahi elime her ne sundunsa anı tattım, ilahi gönlüm oduna ne yaktınsa o tüter. İlahi vücudum bahçesine ne diktinse o biter.
Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdakilerin hangisine örnektir?
A) Seci
B) Leff ü neşir
C) Aliterasyon
D) Cinas
E) Tecahül-i arif
16. Nasıl ağlar hazan erince yapraklar intizar ile bî-mecâl sararıp düşerken
Hayâli kaplar ufku geçen yazın
Artık sâde hâtırası kalacaktır
Leylâklarda müteessir solan
Bu şiirin dize başlarındaki ilk hafler yan yana getirilince “Nihal” sözcüğü ortaya çıkmaktadır.
Bu özellik aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Leffü neşir
B) Hüsn-i ta’lil
C) Tecahül-i arif
D) Kişileştirme
E) Akrostiş
CEVAPLAR
1 |
E |
9 |
A |
2 |
D |
10 |
B |
3 |
D |
11 |
C |
4 |
E |
12 |
A |
5 |
A |
13 |
C |
6 |
D |
14 |
C |
7 |
C |
15 |
A |
8 |
B |
16 |
E |