YKS TÜRKÇE DENEME SINAVI – 17
1. Bana göre toplumcu ve bireyci edebiyatın da eksiklikleri var, öncelikle bu eksiklikler ortaya konmalıdır. Bu edebiyatların özgün bir
I II
yapıya kavuşturulması için de tartışmaya açılması gerekir. Bunun
III
gerçekleşmesi, yazarların sanat anlayışını sorgulamasına,
IV
benimsenmiş kuralların dışına çıkmasına bağlıdır.
V
Bu parçada numaralanmış sözlerle ilgili verilen aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) I. söz: Belirlenmelidir, saptanmalıdır
B) II. söz: Yeni ve farklı bir biçime
C) III. söz: Öne çıkarılması
D) IV. söz: Doğruluk ve yanlışlık yönüyle denetlemesine
E) V. söz: Sahip çıkılmış, kabullenilmiş
2. Eleştirmenler yazın dünyasına bir çiçek bahçesine giriyor gibi girmelidir. Her bir çiçek kendince güzeldir, eleştirmen bu çiçeklerin her birinde, diğerlerinde olmayan kokuları tespit etmeye çalışmalıdır.
Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yapıtları, döneminin koşullarına göre değerlendirmek
B) Yapıtların özgün yönlerini ortaya koymak
C) Yapıtların, okurların hoşuna gidecek özelliklerini ortaya koymak
D) Yapıtlarda verilmek istenen mesajı ortaya çıkarmak
E) Yapıtların anlatım özellikleri üzerinde durmak
3. (I) Günümüz şair ve yazarları, Türkiye’nin her yanında yüzlerce dergi yayımlıyor. (II) Ama bunların çoğu ülke genelinde etkili olamıyor; dikkati çekecek, okunacak nitelikte değil. (III) Geçenlerde, bu dönemin yayınlarından biri olan, genç kuşak edebiyatçıların çıkardığı “Yeniyazı” adlı dergi elime geçti. (IV) Öncekilere göre daha fazla şiir dosyasının incelendiği ve bu yönüyle okurlarına doyurucu gelen dergi, henüz iki yaşında. (V) Dergide hem genç kuşağın şiir ve öykülerinin en yetkin örneklerini takip edebiliyorsunuz hem de Türk ve dünya edebiyatının özgün çalışmalarını. (VI) Yeniyazı, bu nitelikleriyle sürekli izlenebilecek farklı çizgide bir dergi olmaya aday görünüyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden başlanarak, sözü edilen dergiyle ilgili olumlu eleştiriye yer verilmiştir?
A) II. E) III. C)IV. D) V E) VI.
4. Son öykülerinde de, diğer öykülerinde olduğu gibi, öyküye dirilik katan bir içsel sorgulama ve — sürükleyici bir anlatım hemen göze çarpıyor.
Bu cümlede boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) okuyucunun merakını her daim tetikte tutmayı başaran
B) öykünün estetik oluşumunu tamamlayan
C) öyküde oluşturulmaya çalışılan atmosferi destekleyen
D) anlatıcının yaşamla her satırda hesaplaştığı
E) belirsiz imgelerle okurları zihinsel bir durağanlıkta bırakan
5. Ülkemizde düzenlenen kitap fuarlarının olumlu birçok yönü var. Okur sadece bir yıl içinde çıkan kitapları değil, bir yayınevinin bütün kitaplarını fuardaki yayınevinin standında görebiliyor. Seçme imkânı artıyor. Ödül kazanan kitaplardan, yeni çıkmış yayınlara kadar geniş bir yelpazeyi bir arada bulabiliyor. Bunun yanı sıra onları kaleme alanlara sorular sorabiliyor, onları yakından tanıma fırsatı elde ediyor. Ayrıca sempozyumlarda, söyleşilerde, panellerde Türk ve dünya edebiyatı üzerinde geniş bilgi sahibi oluyor, yeni açılımlar elde edebiliyor.
Bu parçada kitap fuarlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Kitapların daha uygun satın alınabildiğine
B) Yazarlarla tanışma olanağı sağladığına
C) Her türden yayının bulunabildiğine
D) Yayınevlerinin tüm yapıtlarına ulaşılabileceğine
E) Bilgilendirme amacıyla çeşitli aktivitelerin düzenlendiğine
6. (I) Behçet Necatigil’in ruhsal portresine baktığınızda kimi zaman sokaktan kaçışın, içe kapanışın izlerini görebilirsiniz. (II) Öyle ki bir mülakatında, yazdıklarımın tam anlamıyla ne anlattığını duymak yalnız bana özgü, der. (III) Bu sözlerin, sanat dünyasında pek çok edebiyatçının duygularını dile getirdiğini düşünebilirsiniz. (IV) Çünkü sanatçı bir anın çağrışımıyla belli bir birikim sonucunda ürün verir, okur da bunu kendine göre algılamaktadır. (V) Bu algılamayı belirleyen de okurun iç dünyası ve yaşama bakış açısıdır. (VI) Dolayısıyla yazılanları bire bir yazıldığı gibi algılayan tek kişi, o satırların sahibi olabilir ancak.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve III. B) II. ve III. C) II. ve VI.
D) III. ve IV. E) V. ve VI.
7. Günümüzde genç yazarların çoğu, yapıtlarında yeni biçim denemelerinde bulunuyor, Bunlardan bazıları şaşırtıcı çalışmalarla usta sanatçılardan övgü dolu sözler alıyor. Ancak eleştirmenler, onları yaşadıkları dönemde geçerli olan sanat anlayışına uygun yapıt üretmedikleri gerekçesiyle eleştiriyor. Eleştirmenlerin bu tepkisi genç sanatçıların, kendileri için çizilen bir rotaya uymaya zorlandıkları düşüncesini uyandırıyor.
Bu parçadaki altı çizili sözle genç sanatçılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir?
A)Sanat alanında farklı bir çizgi tutturamadıkları
B)Kendi düşüncelerini okurlara benimsetmeye çalıştıkları
C)Okurun beklentilerine göre değil kendi bakış açılarına göre yapıt ürettikleri
D)Sanat alanında belli bir tarza yönelik yapıt üretmelerinin şart koşulduğu
E)Yeni tarzda sanat çalışmaları yapmaları konusunda cesaretlendirildikten
8. (I) Dergimiz son birkaç yıldan beri belli aralıklarla “Çok Satanlar” listesi yayımlamayı sürdürüyordu. (II) Bu uygulamayı önümüzdeki sayıdan başlayarak sona erdirmeye karar verdik. (III) Ülkemizde kitapların – birkaç örnek dışında – hâlâ on biner adet basıldıkları düşünüldüğünde, çok satanlar listeleri ister istemez birkaç yazarın kitaplarıyla sınırlı kalıyordu. (IV) Bazı yazarların listeye giremedikleri için yapacakları itirazlara da kapı açmamak için böyle bir kararı almayı tercih ettik. (V) Bazı dergilerin de bizim bu yaklaşımımızı benimsediklerini gördüm.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde sözü edilen derginin çok satanlar listesi yayımlamama gerekçesine yer verilmiştir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
9. Kapadokya’yı gezerken yetkin bir rehberiniz yoksa gezdiğiniz
I
yerlere ait birçok güzelliği kaçırabilirsiniz. Bu nedenle seyahat planları
II III
yaparken düzenlenen tüm turları araştırmanızda, yerel acentelerin
IV V
gezilerinden haberdar olmanızda fayda var.
Bu parçada numaralanmış tamlamalardan hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır?
A)l. B) II. C)lll. D) IV. E) V.
10. (I) Kendi payıma üç yazınsal tür üzerinde yoğunlaşmış bir yazarım: Öykü, roman ve tiyatro. (II) Bunlara denemeyi ya da genel olarak düşün yazılarımı ekleyebilir miyim, bunu zaman gösterecek. (III) Yazın dünyasıyla, ve andığım türlerle ilişkilerim, yirmili yaşlarımda başladı ve günümüze kadar devam etti. (IV) Bu üç farklı tür; üç ayrı evren, üç ayrı yaşama biçimi demek ve ben bunlarla ilişkimi, birbirlerine baskın çıkmasına izin vermeden sürdürüyorum. (V) Bu üç türü birlikte sürdürebilmek ve bundan da büyük mutluluk duymak hayatın bana en güzel armağanı.
Bir yazarın kendisinden söz ettiği bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, hangi yazınsal türlere yöneldiğini belirtiyor.
B) II. cümlede, yazdığı türlere yenilerinin eklenebileceği olasılığından söz ediyor.
C) III. cümlede, edebiyatla ilgilenmeye başladığı dönemle ilgili bilgi veriyor.
D)IV. cümlede, kalem oynattığı türlerle ilgili düşüncelerini dile getiriyor.
E)V. cümlede, yazın çalışmaları dışında bir işle uğraşmadığını belirtiyor.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi, gelecek zaman kipi anlamında kullanılmıştır?
A) Bu konuyu yarınki toplantıda konuşuruz.
B) Her yaz yeni bir macera başlar bu kıyılarda.
C) Ağaçlar ilaçlandığında daha çok meyve verir.
D) Çiçekler herkeste farklı bir anlam taşır.
E) Kışın bu köy yolları kar yüzünden trafiğe kapanır.
12. Yayın dünyasında kitapların da talihi vardır. Nasıl mı? Şöyle ( ) Bazısı çıkar çıkmaz duyulur, alınır ( ) okunur hatta çok satanlar listesine girer ( ) kimisinin de adından söz edilmez ( ) Bazı kitaplar da her nedense yıllarca sahaflarda bile bulunmaz ( )
Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakileri hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
A) (.)(,)(,)(.) (?) B) (!)(.) (…)(?)(…)
C) (:) (,) (.) (.) (?) D) (:) (.) (:) (.) (.)
E) (.) (,) (:) (!) (…)
13. Ünlü sanatçı, kendisiyle yapılan bir söyleşide sanat dünyasına adımını yeni atan gençlere, “Edebiyatta daha önce gidilmiş yolları bırakın, herkes kendi yolunu çizsin ve yepyeni bir dille oluştursun yapıtlarını.” diyor.
Sanatçı bu sözleriyle genç sanatçılara aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
A) Yazın alanında kimsenin bir yönlendirmeye ihtiyacı olmadan yapıt üretmesinin mümkün olmadığını
B)Yeni ürünler oluştururken özlü bir anlatımı benimsemeleri gerektiğini
C)Toplumsal konularda yapıt vermesinin, onun tanınmasını sağlayacağını
D)Kendi oluşturdukları biçemle yapıtlarını hazırlamaları gerektiğini
E) Konuları kolay anlaşılır ve dikkat çekici bir biçimde anlatmalarının uygun olacağını
14. Yazar, bu makalesinde romantizmin şiirimize neler getirip neler götürdüğünden söz ediyor.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Özne-yüklem uyumsuzluğu
B) Dolaylı tümleç eksikliği
C) Nesne eksikliği
D) Tamlama yanlışlığı
E) Çatı uyuşmazlığı
15. Türk mimarisinin tartışıldığı bir toplantıda (I) bazı katılımcılar (II) hazırladıkları notları (III) fotoğraf ve video slaytlarıyla (IV) izleyicilere (V) sundular.
Bu cümlede, hangi numaralar arasında kalan öğe cümlenin nesnesidir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV.
D) III. ve IV E) IV ve V.
16. Gökyüzünde süzülmenin bir yolu da hiç şüphesiz ülkemizde
I
çok yaygınlaşan yamaç paraşüdü yapmaktır. Fethiye, bu eğlencenin
II
merkezi gibi görünse de ülkemizin pek çok noktasında hatta
III
Marmara Bölgesi’nde bile bu sporu yapabilirsiniz. Günübirlik bir
IV V
eğitimle bu eğlenceli atlayışın keyfini sürebilirsiniz.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
17. (I) Antalya’nın turistik beldesi Tekirova’daki Tahtalı Teleferik, kurulduğu günden bu yana yüzlerce insanı zirveye taşıdı, taşımaya da devam ediyor. (II) 2365 metre yüksekliğindeki zirveye teleferikle yolculuk on dakika sürüyor. (III) Bu teleferikle, kıyıda plajın keyfini çıkardıktan sonra bulutların üstüne yükselmenin keyfini yaşayabilirsiniz. (IV) İki restoran, iki seyir terası olan tesis, konuklarına her türlü yiyecek ve içecek hizmeti de sunuyor. (V) En son teknolojiler kullanılarak inşa edilen tesiste 80 kişilik iki kabin, her gün sabah 09.00 ile akşam 19.00 saatleri arasında yarım saatte bir karşılıklı olarak hareket ediyor.
Bir turistik tesisin anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, ne amaçla kullanıldığı belirtiliyor.
B) II. cümlede, nesnel bilgiler veriliyor.
C) III. cümlede, bir beklenti dile getiriliyor.
D) IV cümlede, sosyal imkânları anlatılıyor.
E) V. cümlede, işleyişiyle ilgili bilgi veriliyor.
18. (I) Van ili, doğal güzellikler, tarihî mekânlar açısından çok zengin. (II) Van Gölü, Marmara Denizi’nin dörtte biri büyüklüğünde. (III) Ünlü Akdamar Kilisesi, gölün güney kıyısına yakın bir adada bulunuyor. (IV) Tatvan’ın kuzeyinde yer alan Ahlat, Selçuklu döneminden kalma mezar taşları ile adeta bir açık hava müzesi.(V) Van’a gittiğinizde sadece şehri gezmiyorsunuz; Süphan Dağı’nı, Nemrut Krater Gölü’nü, Muradiye Şelalesi alternatiflerini değerlendirebiliyorsunuz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, ad takımı ve sıfat takımı vardır.
B) II. cümlede, kesir sayı sıfatı kullanılmıştır.
C) III. cümlede eylemsiye yer verilmiştir.
D) IV cümledeki “ile” edat görevindedir.
E) V. cümlede, yeterlik fiiline yer verilmiştir,
19. Mavi yolculuğu bizlere armağan eden Halikarnas Balıkçısı (I) Bodrum’da Ege’nin mavi sularıyla karşılaşınca buraya hayran kalmış. Onun için yaşama sevinciyle özdeşleşen deniz (II) yıllar sonra başkalarına da yaşama sevinci aşılamaya devam ediyor. Sanatçının mavi sularda yankılanan sesi (III) o günden bugüne misafirlerini davet ediyor Ege’nin (IV) Akdeniz’in mavi kollarına. Gündelik hayatın koşuşturmasından, şehir hayatının karmaşasından (V) uzakta bir tatil yapmak istiyorsanız bu sese kulak verme sırası sizde.
Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine virgül (,) getirilemez?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Satın aldığı bilgisayar arızalı çıktığı için onu yenisiyle değiştirdi.
B) Ürettiğimiz bu şekerlemeler misafir ya da hediyelik olarak tercih edilir.
C) Bayramda memleketteki büyüklerimi ziyaret ederek onlarla hasret giderdim.
D)Son yapılan araştırmalar ülkemizde aile bağlarının giderek sağlamlaştığını gösteriyor.
E) Ailesi yurt dışında olduğu için uzun süre dayısında kalmıştı.
21. (I) Anı; yazarların, sanat değeri taşıyan bir üslupla yaşadıkları ya da tanık oldukları olayları anlattıkları yapıtlardır. (II) Bu yapıtlar, yazarların kendini okura açtığı bir tür olduğundan içtendir ve bu yönüyle de çok tutulur. (III) Ayrıca belli bir dönemin yorumlandığı yazılar olduğundan tarihi bir belge özelliği de taşır. (IV) Ancak anıların anlatımı bilimsel olamaz, çünkü yazarın olaylara bakışı kişiseldir, yani anlatılanlar hatalı olabilir. (V) Cumhuriyet Döneminde çok önem kazanan bu türde birçok yazarımızın başarılı yapıtı vardır. (VI) Anılardaki bazı bilgilerin doğruluğunun, daha sonraları belgelerle çürütülmesi bunun bir kanıtıdır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) II. B) III. C)IV. D)V. E) VI.
22. Türkçede geniş ünlüyle (a,e) biten bir sözcük, “-yor” eki aldığında o sözcüğün sonundaki geniş ünlü, “ı, i, u, ü”ye dönüşerek daralır.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük bu kurala örnek oluşturmaz?
A) Gözümde bir damla su deniz olup taşıyor
Çöllerde kalmış gibi yanıyor, yanıyorum
B) Bütün gemicilerin ruhu bende yaşıyor
Basımdaki gökleri bir deniz sanıyorum
C) Anlıyorum toplum için acı çeken yürekleri
Dalgaların savurduğu o kahraman erleri
D) İçimi güldürmüyor sensiz ay ışıkları
Ufkunda yükselmeyen güneşler güneş değil
E) Dumanlı bir hatıra titriyor gözyaşımda
Haykırıyor gönlüme engin denizler, dağlar
23. Şairlerin, okurların sadece kitaplıklarında değil, gönüllerinde de yer bulabilmeleri, yüreklerinden geçenleri üstünü örtmeden sıcak bir üslupla şiire dönüştürebilmelerine bağlıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca en yakındır?
A) Bir şairin okur tarafından beğenilmesi şiirlerinde duygularını içtenlikle anlatmasına bağlıdır.
B) Okurun beklentilerini göz önüne alan şairler okurlarca daha çok beğenilir.
C) Okurun bir şiiri beğenmesinde şair dışında kalan başka etkenler de vardır.
D) Her okur, kendi yaşamında değişiklik oluşturan şairlerin şiirlerine ilgi gösterir.
E) Okurun bir şairi beğenmesinin koşulları dönemden döneme değişiklik gösterir.
24. Alaçatı, tarihi dokusu bozulmamış nadir yerlerden biri. Arnavut kaldırımlı sokakları, cumbalı taş binaları, yel değirmenleriyle ziyaretçileri kucaklayıp hayal âlemine davet ediyor. Tarihi taş yapılar olduğu gibi korunmuş burada. Farklı renkteki begonvillerin, sardunya ve hanımelileriyle dans ettiği sokaklarda mis gibi çiçek ve deniz kokuları karışıyor birbirine. Tabiatın insanla, insanın coğrafyayla bütünleştiği; rüzgârın hepsini harmanlayıp yeni bir şekil verdiği cennetten bir köşe sanki Alaçatı sokakları.
Bu parçanın anlatımıyla İlgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?
A) Öznellik ağır basmaktadır.
B) Tanımlamalardan yararlanılmıştır.
C) Birden çok duyuya seslenilmiştir.
D) Söz sanatlarına yer verilmiştir.
E) Anlatımda tekdüzeliği kırmak için devrik cümlelere yer verilmiştir.
25. Sıradan yazarlar düşünsel yetersizliklerini, yapıtlarını sanatlı söyleyişlerle süsleyerek, okurun gözünü boyayarak kapatmaya çalışır. Gerçek yazarlarınsa yapıtlarında bu şekilde dili parlatmaya ihtiyacı yoktur. Onların yapıtları düşünsel bir derinlik taşıdığı için söz oyunlarıyla okurlarını kandırma gibi bir amaçları da yoktur.
Bu parçada “dili parlatmak” sözüyle, sıradan yazarlarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yapıtlarının okurlara yönelik bir ileti taşımadığı
B) Okurların hoşuna gidecek bir anlatım kullandıkları
C) Yapıtlarını oluştururken toplumsal bir amaç gütmedikleri
D) Yapıtlarındaki eksiklikleri anlatım tuzaklarıyla gizledikleri
E) Okurları sanatsal bakımdan geliştirmekten uzak oldukları
26. (I) Yazın dünyamızda boy gösteren son elli yılın şairlerini bazılarını farklı bulduğum, bazılarını şiir anlayışımla örtüştürdüğüm için okumaya başladım. (II) Kullandıkları dil ve içerikten dolayı okuduklarımın çoğunu sevdim, daha ayrıntılı notlar alarak incelemeye başladım. (III) Bu inceleme sürecinde belli bir sıralama takip etmedim, hepsi okuma isteğimle başlayan çalışmalardı. (IV) Yazınımızda birçok şair, daha önce antolojilerde yer aldı ama tüm eserleri incelenerek şiir serüvenlerinin evreler halinde gelişimi aynı kitapta yer almadı. (V) Bu özelliğiyle, hazırladığım ve yayımladığım çalışmamın, alanında oldukça farklı bir kitap olduğunu düşünüyorum.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine “Bir süre sonra bu çalışmalarımın sayıları fazlalaşınca onları antoloji şeklinde kitaplaştırmaya karar verdim.” cümlesi getirilebilir?
A)l. B) II. C) III. D) IV. E) V.
27. Anadolu Feneri, çok daha ıssız, sessiz ve etkileyici bir uç beyliği gibidir İstanbul’da. Anadolu Feneri Boğaziçi’ni solunuza alıp kuzeye doğru ilerlediğinizde nazikçe karşılar sizi. Buraya ulaşabilmek için Beykoz’dan geçtikten sonra yeşillikler arasından Anadolu Kavağı’na inersiniz. İstanbul’un hâlâ mahalle dokusunu kaybetmemiş bu nadir Boğaziçi köyünü bir uçtan diğerine kat ettikten sonra tarihi Ceneviz Kalesi’nin yanından yokuşu tırmanırsınız. Ceneviz Kalesi’ni geride bıraktığınızda sanki Karadeniz Bölgesi’nin ta öteki ucuna gitmişçesine kaybolursunuz öbek öbek fundalıklar arasında.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Öyküleyici anlatım yolundan yararlanılmıştır.
B) Birinci kişili anlatımla oluşturulmuştur.
C) Betimleyici öğelere yer verilmiştir.
D) İnsana özgü bir nitelik doğaya aktarılmıştır.
E) Yinelemelere yer verilmiştir.
28 . Günümüzde internetin yararlarının yanında birtakım zararlarının olduğu söyleniyor. Kültür ve medeniyetimizi oluşturan öğeler üzerinde kafa yoranlar, çağdaş kültürün internet üzerinden insanları ayrıntıya boğduğunu ve belleğini gerekli gereksiz bilgilerle doldurduğunu söylüyorlar, internetin, istediğimizin yanında istemediğimiz kadar bilgiyi sunarak sağlıklı bilgilere ulaşılmasını engellediği görüşünde birleşiyor herkes. Bu karışıklıkta insanlar, kendi kültürünü öğrenmek yerine zihnini boş bilgilerle doldurmuş oluyor.
Bu parçada yazar, internet ile ilgili olarak özellikle aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır?
A) Sağlık açısından bazı zararlarının bulunmasından
B) Kullanımının istenilen düzeyde yaygınlaştırılmamış olmasından
C) Küçük yaştaki çocuklarca zararlı biçimde kullanılmasından
D) Bilgilerin, doğruluğu kontrol edilmeden kullanıcılara sunulmasından
E) İnsanlara kültürel katkıda bulunmayıp onları gereksiz bilgilerle oyaladığından
29. Yapıtlarımın bir taslağını oluştururken bazen yazdığım bölümü beğenmem. “Tekrar yaz bunu.” ya da “Burada anlatım zayıf, son okumada gözden geçir.” diye notlar alırım. Roman taslağıma son halini verirken bu notları dikkate alırım. Bazen de yazarken olayların gelişimini kahramanlarıma bırakmayı, onların peşinden sürüklenmeyi severim.
Bu parçada yazar, kendisiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
A) Konu sıkıntısı çekmeden kolaylıkla yapıtlar kaleme aldığını
B) Sanat çalışmalarıyla tüm kesimlere seslenebilme amacı güttüğünü
C) Doğallığın bozulmaması için yapıtlarını fazla değiştirmediğini
D) Dilimizin zenginliğini romanlarına da yansıtmaya çalıştığını
E) Yapıtlarını oluştururken nasıl bir yöntem izlediğini
30. Günlük yaşamdaki karmaşanın etkisiyle sanat yapıtlarında estetik ölçüler göz ardı edilmeye, etik kaygılar geri itilmeye başlandı. Edebiyat ortamı iyiden iyiye bozuldu, sanatçılar yapıtlarıyla değil, özel yaşamlarıyla gündeme gelir oldu. Ne yazık ki medya da toplumu yönlendirme gücünü genellikle kötüye kullanıyor. Bakış açısını uçucu gündemlere tutarak gündemi hafifletiyor. Toz bulutu bir gün dağılır mı bilemem, bize düşen doğru bildiğimizi yapmayı sürdürmektir.
Görüşlerini böyle dile getiren bir eleştirmenin aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenemez?
A) Toplumsal yaşamın yazın dünyasını etkilemesi kaçınılmazdır.
B) Sanatçıların, daha çok, sanatsal kaygıdan uzak bir çizgide yapıt ürettikleri görülmektedir.
C) Sanatçılar yaşantılarıyla ön plana çıkarılmaktadır.
D) İletişim araçları toplumu bilinçlendirme görevini tam olarak yerine getirmemektedir.
E) Olumsuz bir ortamda sanat eleştirisi yapmaya devam etmenin bir gereği yoktur.
31. Yazım kılavuzunda birçok sözcüğün yazımının yıldan yıla değiştiğini görüyoruz. Bu değişikliği yapanların elbette kendisine göre gerekçeleri vardır. Bunlar tartışılabilir. Ancak burada en önemli sorun, yazım kurallarının sık değiştirilmesinin oluşturduğu olumsuzluktur. Örneğin biz eskiden tiren>tren, pilan>plan, bekliyen>bekleyen vb. değişimleri yaşadık. Her seferinde uyum sağlamada zorlandık. Şimdiki durum eskiden pek farklı değil: düz yazı>düzyazı, önyargı>ön yargı, ortaoyunu>orta oyunu… Ayrıca bu değişen yazımlar okullarımızda da tavsiye kararıyla uygulanıyor ve asıl siz oradaki toz dumanı bir düşünün.
Böyle diyen bir kişinin yazım kılavuzuyla ilgili olarak belirtmek istediği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bazı değişikliklerden halkın haberinin olmadığı
B) Dilimizdeki zenginliği tam olarak yansıtmadığı
C) Dilin doğru öğretilmesine katkı sağlamadığı
D) Sözcüklerin yazımının sıkça değişmesinin karışıklığa yol açtığı
E) Sözcüklerin yazımının tarihî gelişimiyle birlikte gösterilmesi gerektiği
32. — Bu düşünceye hak veriyorum. Benim de hayatımın, duygularımı ve ruh dünyamı biçimlendirmesi doğrudan şiirime yansımıştır. Dolayısıyla şiirlerim daha çok kendi deneyimlerimden oluşmuştur. Özde şiirin ilkelerini koruyarak hep yaşadığım çevreden elde ettiğim izlenimleri yazmak düşüncesi egemendir bende. Bazen yeni temalara, farklı buluşlara yaslanan bir yapı kur-sam da şiirlerimin dokusunu çevremdeki ayrıntılardan örmeye çalıştım.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Her şairin şiirlerinde hayatı farklı yorumlaması gerektiğini söylerler.
B) Şiir türünün okurların duygu dünyasına daha fazla seslendiği görüşü yayın dünyasında hâkimdir.
C)Hayatın çirkinlikleri kadar güzellikleri de sanat ürünlerine yansımalıdır, düşüncesini savunanlar var.
D)Bir şairin şiirleri, yaşamının aynasıdır, derler.
E)Bir sanatçının yapıtlarında okuduğu kitapların payı büyüktür, deniliyor.
33. Usta yazar, öykü kişilerini içinde doğduğu, büyüdüğü koşullarla birlikte olduğu gibi sunuyor okura. Öykülerinde anlattıkları duygusallıktan arındırılarak verildiği için oldukça inandırıcıdır. Ayrıca dili sade, anlatımı akıcıdır öykülerinin. Okurlar, onun yapıtlarıyla bu ülkeyi ve insanları toplumsal yapımızı daha iyi kavrayacaktır. Hem de okurken inanılmaz bir edebiyat tadı alarak.
Bu parçadan sözü edilen yazarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Anlatımda gerçekçiliği benimsediği
B) Öykülerinin okuyana sanatsal bir haz verdiği
C) Anlaşılır bir dil kullandığı
D) Öykü türüne bazı yenilikler getirdiği
E) Yapıtlarıyla okurların toplumu iyi anlamasına yardımcı olduğu
34. 1940 yılında dünyaya gelen tecrübeli yönetmen, aslında sinema değil mimarlık eğitimi aldı. Bu yönde kendisine başarılı bir kariyer çizemeyen sanatçı, oyunculuk yaparak sinema dünyasına girdi. Sinema sektöründe ışıkçı, ses asistanı, montaj elemanı olarak çalıştı. Usta yönetmenlere yardım ederek zamanla kendini geliştirdi. Babası da kendisi gibi yönetmendi, ilk yönetmenlik deneyimini yaşadığı aksiyon türünde bir filmle beyazperdede seyirciyle buluştu. Sonraları sinema tarihinde kendine önemli bir yer bulan sanatçı, yerli ve uluslararası birçok ödüle de layık görüldü.
Bu parçada anlatılan yönetmenle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Sanatçı bir aileden geldiğine
B) Farklı bir alanda eğitim gördüğüne
C) Yaptığı ilk filmle ödül aldığına
D) Sinema alanında değişik görevlerde çalıştığına
E) Mesleğinde gitgide ustalaştığına
35. Ülkemizde eskiden uzun süre geçerli olan yanlış bir çeviri anlayışı vardı: Klasiklerin özgün üslup özelliklerini değil, anlattığını aktarmak. Yapıtı, yazarının ne tür bir cümle düzeniyle yazdığı, betimlediği varlıkları daha canlı aktarmak için özellikle hangi sözcükleri kullandığına dikkat edilmezdi. Yapıtlar alelacele çevrilir, kahramanların yaşantıları dışında yapıttan dilsel bir tat da alınabileceği göz ardı edilirdi.
Bu parçanın bütününde aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A)Klasik yapıtların, kendine özgü anlatımının ikinci plana atılarak özensizce çevrilmesinden
B)Çeviri yapıtların yerli yapıtlardan daha çok okunmasından
C)Gerçeklerden yola çıkılarak yazılmış yapıtların çevirilerine okurun ilgisiz kalmasından
D)Okur tarafından kolay okunan yapıtların başarılı çeviri sayılmasından
E)Konu olarak ilginç olmayan romanların çevirisinin yeterince ilgi görmemesinden
36. Toplumsal gerçekçilik yanında kendi yaşam deneyimlerim de şiirlerimin özünü oluşturmuştur. Bazen dilimin ucuna gelen bir dizeden yola çıkarım sonra yavaş yavaş örmeye dururum şiirimi. Bazen de bir konuyu not ederek onun üzerine uzun süre çalışırım. Şiire hep yaşamın evrensel yorumu olarak baktım. Şiirlerimde lirizm ve fikir dengesini sağlamaya ve korumaya çalıştım her zaman, iç sesler, uyak, redif, aliterasyon, asonans şiirlerimde ses uyumu sağlayan öğelerdir.
Kendisini böyle anlatan sanatçı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şiirinde duygu ve düşünce uyumunu gözettiği
B) Bazı şiirlerini geniş zaman diliminde yazdığı
C) Sadece şiir türünde yapıtlarının olduğu
D) Farklı temalarda şiirler kaleme aldığı
E) Ahenk sağlayan unsurlardan yararlandığı
37. Anlattı erenler: Bir bahar değil
Âşıkın ömründe bin bahar varmış
Hicranla ağaran bu saçlar değil
Sevgisiz kalan kalp ihtiyarlanmış
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Belirtili ad tamlaması
B) Bulunma durumu eki almış sözcük
C) Birden çok bağ-fiil
D) Geniş zamanın rivayetiyle çekimlenmiş bir fiil
E) Fiilden isim yapım eki almış sözcükler
38. (I) Yazın dünyasında ilk ürünler hep binbir özenle yazılır ve bunlara yönelik tepkiler genelde nezaket sözleriyle bezelidir, “Devam et, harika!” denir. (II) Şiirler, öyküler biriktikçe birikir, bir türlü atmaya kıyılamaz. (III) Dergilere gönderilen ilk yayımlama girişimlerinin ardından biraz daha özgüven hissedilir. (IV) Artık bir kitaba dönüşebilir yazılanlar ve yayınevlerine başvurular başlar. (V) Çok değil, bundan otuz yıl önce cep harçlıklarıyla bir kitap bastırılabilirdi. (VI) Hatta yazar kendi olanaklarıyla kitap dağıtımını bir ölçüde yapabilirdi. (VII) Yakın geçmişte Attilâ ilhan, Edip Cansever, Ümit Yaşar, İlhan Berk gibi bazı yazarların ilk yapıtları ilk anda akla gelen örneklerdendir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden hangisiyle başlar?
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
39. Kitabın yazım süresi yaklaşık otuz yıl. Mezuniyetten on yıl kadar sonra okulumu ve okul yıllarımı anlatan bir anı kitabı yazmayı kafama koymuştum. O yıllarda bilgisayar yoktu. Tam sekiz defter dolusu not almışım. Ancak yoğun olarak üzerinde son dört beş yıl çalışabildim. Anlatılmasını gerekli gördüğüm, unuttuğum hiçbir ayrıntı kalmasın diye bazı okul arkadaşlarımın yardımına da başvurdum.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak söylenmiş olabilir?
A) Yapıtınızda hep ilginç olayları anlatmayı mı seçtiniz?
B) Kitabınızın yazım sürecini anlatabilir misiniz?
C) Bu yapıtınızın diğerlerinden farkları nelerdir?
D) Kitabınıza gösterilen ilgiden memnun musunuz?
E) Anılarınızı birden fazla kitapta toplamayı düşündünüz mü?
40. Şairlerin, hikayeci ve romancıların eleştirmenlerden, sanat yapıtını enine boyuna inceleyen eleştiriler beklemeleri, haklı ve doğal bir nedene dayanıyor. Çünkü hiç kimse kendisi için yazmaz. Yalnız kendisi için yazdığını söyleyen şair bile, şiirini en azından eşine dostuna okumadan edemez. Sanatçı kısacası yazdıklarının yankısını duymak ve görmek ister. Bu istek, çok okunmak, her yerde sözü edilmek, beğenilmek gibi şeylerle de duyurulabilir. Ama sanatçılar, hemen her zaman tersini söyleseler bile, yazdıklarının anlaşılmasını, anlatılmasını, yorumlanmasını, yani eleştirilmesini isterler.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Birbirlerine karşıymış gibi görünseler de sanatçılar ve eleştirmenler yapıtlarıyla birbirinin tamamlayıcısıdır.
B)Gerçek sanatçılar, uzun ve yorucu çalışmalar sonucu yapıtlarını ortaya koyarlar.
C)Eleştirmenler, sanatçıların bin bir emekle oluşturdukları yapıtları nesnel bir yaklaşımla değerlendirmelidir.
D)Her sanatçı, yapıtlarının eleştirmenler tarafından değerlendirilmesini bekler.
E)Bütün sanatçılar, yapıtlarını insanlara bir mesaj vermek için oluşturur.
CEVAPLAR
| 1 C | 9 C | 17 C | 25 D | 33 D |
| 2 B | 10 E | 18 C | 26 D | 34 C |
| 3 C | 11 A | 19 E | 27 B | 35 A |
| 4 E | 12 D | 20 B | 28 E | 36 C |
| 5 A | 13 D | 21 D | 29 E | 37 C |
| 6 C | 14 B | 22 A | 30 E | 38 D |
| 7 D | 15 B | 23 A | 31 D | 39 B |
| 8 C | 16 B | 24 B | 32 D | 40 D |
