Tecahül-i Arif (Bilmezlikten Gelme) Sanatı Nedir, Örnekleri, Hakkında Bilgi
Bilinen bir şeyi, bilmez görünerek anlatmadır. Bu, çoğu kez soru ya da abartma yoluyla yapılır.
Diğer bir tanımla:
Nükte yapmak veya bir anlam inceliği yaratmak için, şairin gayet iyi bildiği bir şeyi bilmiyor görünerek söz söylemesine tecahül-i arif denir. Şair, bu sanatı yaparken çoğu kez mübalağa (abartma) ve istifham (soru sorma) sanatlarından faydalanır.
Sen güneş misin ha?
Kaya mısın, yoksa su mu?
Giderken bunca can
Susmuşsun da,
Sanki var mısın?
Yukarıdaki örnekte ozan onun güneş, kaya, su ya da var olup olmadığını bilmemesi olanaksız olduğu halde bilmez görünüyor.
* Çördükler, cevizler, iğdelerin
Gidin bakın gölgeleri orda mı? (Cahit Külebi)
* Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz? (Cahit Sıtkı Tarancı)
*Sular mı yandı neden tunca benziyor mermer? (Ahmet Haşim)
* Su insanı boğar, ateş yakarmış.
Her doğan günün bir dert olduğunu,
İnsan bu yaşa gelince anlarmış. (Cahit Sıtkı Tarancı)
* Altında mı üstünde midir cennet-i âlâ
El hâk bu ne halet, bu ne hoş âb ü hevâdır (Nedim)