Zaman Zarfları Nedir, Özellikleri, Örnek Cümleler, Örnek Sorular…
Eylemin, eylemsinin veya ek eylemle çekimlenmiş yüklemlerin ne zaman yapılığını belirten ya da onları zaman yönünden sınırlayan zarflardır.
Eylem ve eylemsilere yöneltilen “ne zaman” sorusuna yanıt verir.
Beklerseniz, hemen geliyorum.
Biraz önce dediklerini unuttun mu?
Sabahları gökyüzü parlak, ufuk açıktı.
Dün aldığı kitabı bugün bitirmiş.
Özellikleri:
1.“Henüz, daha, hâlâ” sözcükleri eylemin konuşulan ana kadar sürdüğünü belirten zaman zarflarıdır.
Onlardan henüz bir haber çıkmadı.
Sonuçlar daha kesinleşmiş değil.
Hâlâ seni beklediğini bilmez gibisin.
2. Edat öbeği, zaman anlamı taşıyorsa zarf olur.
İki yıldan beri bu sınav için hazırlanıyor.
Öğleye doğru ancak uyanabildim.
Akşama kadar uyunur mu hiç?
3.Ad ve sıfat tamlamaları, zaman zarfı olabilir.
Yazar 1927 yılında İstanbul’da doğmuş. (ad tamlaması)
Geçen yıl konuyla ilgili araştırma yaptım. (sıfat tamlaması)
Bizim zamanımızda gençler böyle mi giyinirdi? (ad tamlaması)
UYARI
Eylemin, eylemsinin zamanını gösteren sözcükler zarftır; bir zaman dilimini gösteren sözcükler ise addır ve özne, nesne, dolaylı tümleç, yüklem görevinde kullanılır.
Akşam, hep birlikte film izleyeceğiz. (zaman zarfı )
Akşamı dört gözle bekliyor bizimkiler. [ad (belirtili nesne) ]
Akşam, yine bütün güzelliğiyle geldi. ad (özne)
En sevdiğim vakit, akşamdır. ad (yüklem)
Örnek
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zaman zarfı kullanılmamıştır?
- A) Sabahları bir bardak süt içermiş.
- B) Fakülteden geçen yıl mezun olmuştu.
- C) Dün gece evlerine hırsız girmiş.
- D) Bu yaz her zamankinden eğlenceli geçti.
- E) Sen yine istersen bir hafta sonra gel.
Çözüm
A : Ne zaman içermiş? “sabahları”
(zaman zarfı)
B : Ne zaman mezun olmuş? “geçen yıl”
(zaman zarfı)
C : Ne zaman girmiş? “dün gece”
(zaman zarfı)
E : Ne zaman gel? “bir hafta sonra”
(zaman zarfı)
Ancak,
D : Eğlenceli geçen ne? “bu yaz” cümlenin öznesidir ve dolayısıyla addır.
