AYT Edebiyat Denemesi – 18 (Test Çöz – Online)

(I) İslamiyet öncesi Türk edebiyatı, sözlü ve yazılı ede­biyat olmak üzere iki grupta incelenir. (II) Göçebe yaşamı, sözlü edebiyatta anlatırlar. (III) Yazılı edebiyat­ta Köktürk ve Uygur dönemleri incelenir. (IV) Yazılı edebiyat döneminde, hem dinî hem de din dışı konular işlenir. (V) İslamiyet öncesi Türk edebiyatında, seçkin bir azınlığa seslenilir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır?

Ey ateşleri gül bahçesi eyleyen İbrahim’e

Bir serinlik ver firkatten yanmış yüreğime

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarının hangisin­den yararlanılmıştır?

Aşağıdaki ifadelerin hangisinde bir yanlışlık yapıl­mıştır?

Türk edebiyatıyla ilgili aşağıdaki ifadelerin hangi­sinde bilgi yanlışı vardır?

Günümüz gazetecisi ve yazarıdır. Kore Savaşı’nda bulunmuştur. Atatürk’ün toplumu yeniden yapılandır­masını anlattığı “Metamorfoz” senaryosu, filme çekil­miştir. Fıkra, eleştiri, hikâye, roman türlerinde eserler verse de onun gönül verdiği tür tiyatrodur.

Aşağıdaki eserlerden hangisi bu parçada tanıtılan sanatçıya ait değildir?

Bu topraklar, ecdadımın ocağı

Evim, köyüm hep bu yerin bucağı

İşte vatan! İşte Tanrı kucağı

Ata yurdun evlat bulmaz, giderim

Bu şiir, aşağıdakilerin hangisinde belirtilen edebî dönem ve düşünce akımıyla ilgili bir örnektir?

“Sanat, toplum içindir.” görüşünü benimseyen sanatçı, Ahmet Mithat Efendi’den etkilenmiştir. Biçimce kusurlu sayılan eserlerinde; aile geçimsizliklerini, batıl inançları ve ruh hastalıklarını mizahi bir dille anlatmıştır. Realizm ve natüralizmden etkilenen sanatçı; roman, öykü ve ti­yatro türlerinde ürünler vermiştir.

Bu parçada özellikleri verilen edebî şahsiyet aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Maçka’nın 10-15 kilometre güneyindeki kavşaktan Sümela’ya dönüyoruz. (II) Yol ayrımıyla Sümela Ma­nastırı arası yaklaşık 15 kilometredir. (III) Vadiden yak­laşık 300 metre yüksekliğe kurulmuş tam bir tarihî zenginlik abidesidir, burası. (IV) Bunun için hem Sümela Manastırı hem de çevresindeki doğal zenginlik­ler koruma altına alınmıştır. (V) Manastıra rahat bir şe­kilde ulaşmak için dağların arasından manastırın önüne kadar asfalt yol yapılmıştır. (VI) Manastır yıl boyunca ziyaret edilmeye uygun olup ulaşımın sağlandığı güzer­gâhta, insanlara hizmet veren tesisler bulunmaktadır.

Sümela Manastırı’nın tanıtıldığı bu parçadaki nu­maralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilen­lerden hangisi yanlıştır?

Orhan Veli Kanık, Lavis Aragon’un “Elsa’nın Gözleri” adlı şiirinin ilk beş dörtlüğünü Türkçeye çevirmiş ve bize bir şiir ziyafeti sunmuştur.

Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi bu­lunmamaktadır?

Acılar Yurdumdur ( ) hayatın gerçeklerini kanıtlamaya yönelik bir yapıt ( ) Bulut ise durmadan kendini yenileyen ( ) geliştiren bir şair ( ) Ondan, daha güzel kitaplar bekliyorum.

Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere, aşağı­dakileri hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?

Yazın hayatına Fecriati topluluğunda başlayan --------, daha sonra -------- anlayışına uygun eserler vermiştir. Tanzimat’la değişmeye başlayan kuşaklar arasındaki görüş ayrılıklarını, Cumhuriyet Dönemi’nin önemli sos­yal olaylarını eserlerinin konusu yapmıştır. Eserlerinde tarih ve toplumla ilgili olayları görmek mümkündür.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilebilir?

Bizdik, o hücumun bütün aşkıyla kanatlı

Bizdik, o sabah ilk atılan safta yüz atlı

Uçtuk, Mohaç ufkunda görünmez hevesiyle

Canlandı, o meşhur ova at kişnemesiyle

Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Gençlerimiz, divan edebiyatı denince neden duraksıyor? Bugün kaç gencimiz Fuzûli’yi tanıyor, kaçı hiciv üstadı Nefî’den haberdar? Ya Kâtip Çelebi’nin çağının ilerisinde bir bilgin olduğunu bilen gencimiz var mı? Divan edebiyatının son büyük şairi Şeyh Galip’in sanat anlayışını anlatsak, kim merak edip dinler?

Aşağıdaki eserlerden hangisi, bu parçada adı ge­çen sanatçılardan birine ait değildir?

Aşağıdaki   açıklamalardan   hangisi,   ayraç  içinde belirtilen kişiyle ilgili değildir?

Yazar,  bu  kitabıyla  engin  bir birikimi  yapıtlaştırarak okura farklı bir dünyanın kapılarını açıyor.

Bu cümlede geçen “farklı bir dünyanın kapılarını aç­mak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı bu­lunmaktadır?

I.   çayırların içinden koşarak

II.   1980’li yıllarda evimizden Ulus’a

III.   duyar duymaz evden fırlar

IV   banliyö trenine ucu ucuna yetişirdim

V   gitmek için her sabah sekizde düdük sesini

Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle oluş­turacak biçimde sıralandığında hangisi üçüncü olur?

Uzun yıllardır yazan, yaşamını kalemiyle sürdüren bir yazarım. Ama öyle konular var ki insanın kalemi elinde donuveriyor âdeta. Söylemek ve yazmak istediklerinizi dile getiremiyorsunuz bazen. O anda önemli olan yaz­mak değil, istediğiniz biçimde yazabilmek oluyor. Böyle anlarda beni yazmaktan alıkoyan şey, yapay olma korkusudur. Çünkü ben, tüm yazın hayatımda yapma­cıklıktan kaçındım; içten olmayı, kendime ilke edindim.

Bu sözleri söyleyen sanatçı aşağıdakilerden han­gisiyle nitelendirilebilir?

Güzelliğin peşinden gidiyoruz, güzellik algısı bizi yö­neten bir şey. Güzellik algısını sadece objeye indirge­memek gerekiyor. Bir şeye bakıyoruz ve güzel olarak algılıyoruz ve oraya kitleniyoruz. Bu, çok ilkel bir güdü.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?

Benim uzun boylu selvi çınarım

Yüreğime bir od düştü yanarım

Kıblem sensin, yüzüm sana dönerim

Mihrabımdır kaşlarının arası

Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Romanın başkahramanı, hayatını bilim ve öğrenme uğruna tüketmektedir. Şeytan, bu durumdan rahatsız olur ve Tanrı’dan onu doğru yoldan ayırmak için izin ister. Ancak ne yaparsa yapsın onu etkileyemez.

Bu parçada tanıtılan eser aşağıdakilerden hangisi­dir?

Onlara göre şiirde mantık, konu, anlam önemli değildir. Anlam kapalılığı, soyut ve mecazlı anlatımdır önemli olan. Sürrealist akımı benimseyerek dize anlayışına, biçime önem vermişlerdir.

Bu parçada sözü edilen edebiyat topluluğu ve bazı temsilcileri aşağıdakilerin hangisinde doğru belir­tilmiştir?

Bana göre, değişen hiçbir şey edebiyatın konusu ola­maz. Edebiyat, insanlara erdem aşılamak için yapıl­malıdır. Bunun için de insanlara değişmeyen kişilik özelliklerini göstermeye çalışırım. Eserlerimi okusunlar ve ibret alsınlar diye...

Sanat anlayışını böyle belirten bir yazar, aşağıdaki akımlardan hangisine bağlı olabilir?

Uzun süren bir yolculuktan sonra, biraz dinlenmek ve bir şeyler atıştırmak için yol üzerindeki lokantalardan birine girdik. Bu arada lokantayı işletenlere, bu çevrede yazılı taşların olup olmadığını sordum. Servisi yapan genç adam, yıllar önce yakınlardaki yayla evlerinin birinin kapısının önünde, böyle bir taş gördüğünü söyle­di. Hatta biz istersek, bu taşların yerini gösterebileceği­ni de ekledi. Bu kadar ortada olduğuna göre, mutlaka birilerinin gördüğü ve okuduğu bir taştır diye düşündüm kendi kendime.

Bu parçada kullanılan anlatım biçimi aşağıdakiler­den hangisidir?