Ömer Seyfettin – Hayatı ve Eserleri
1. 1884 yılında Gönen’de doğdu.
2. İlköğrenimine mahalle mektebinde başladı.
3. Babasının tayin edildiği Ayancık’taki Sıbyan Mektebi’ne devam etti.
4. Babası çok sık yer değiştirdiği için iyi ve düzenli bir eğitim yapamayacağı kaygısıyla annesiyle İstanbul’a geldi.
5. Babası oğlunun da kendisi gibi asker olmasını istediği için Eyüp Askeri Baytar Lisesi’nde yalnızca subay çocuklarının alındığı özel sınıfa yatılı olarak gönderdi.
6. Ağustos 1903’te Harbiye’den mezun oldu.
7. Merkezi Selanik’te bulunan 3. Ordunun İzmir’deki bölümüne gönderildi.
8. II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Selanik’te milliyetçilik akımına kapılan Sırp çetelerini kovalamakla geçirdi.Gördükleri onda milliyetçilik duygusunu geliştirdi.
9. 1911’de ordudan ayrılsa Balkan Savaşı başlayınca tekrar orduya alındı ve Yanya kalesinin savunmasında esir düşerek bir yıl kadar Yunanistan’ın elinde kaldı.
10. İstanbul’a döndükten sonra edebiyat öğretmenliği yaptı.
11. 1920 yılında 35 yaşında iken şeker hastalığından öldü.
12. Milli edebiyat akımının Ali Canip Yöntem ve Ziya Gökalp’le birlikte öncülerindendir.
13. Modern ve realist Türk öyküsünün kurucusu sayılır.
14. 1911 yılında “Genç Kalemler” dergisinde yayınlanan “Yeni Lisan” makalesini yayımlayarak edebiyata alemine atıldı.
15. Yeni Lisan makalesinde yeni bir dil anlayışını savunmuş ve kendisinden önceki Servet-i Fünun ve Fecr-i ati edebiyatının ağır ve ağdalı dillerine tepki göstererek sade halk dilinden yana olmuştur.Bu noktada “edebiyatsız edebiyatı ” savunmuştur.
16. Öykücülük onun için meslek haline gelmiştir ve Maupassaunt tarzı hikayenin edebiyatımızdaki kurucusudur.
NOT: Maupassaunt yani olay hikayeciliğinde bir olayın giriş , gelişme ,sonuç bölümüyle aktarılarak okuyucuya mesaj vermeyi amaç edinen bir hikaye tarzıdır. Dünya edebiyatındaki temsilcisi Fransız yazar Guy de Maupassaunt’tır.
17. Öykülerini şaşırtıcı şekilde bitirmeyi seven bir yazarımızdır. Konu bakımından da çok çeşitlilik gösterir.
18. Günlük konuşma dilini yazı diline aktarmaya çalışmış, süssüz, yalın ve açık bir anlatımı tercih etmiştir.
19. Edebiyatla halkı eğitmeyi amaç edinmiş ve seçkin kesime seslenmemiştir.
20. “Bomba, Nakarat, Aleko ve Beyaz Lale” gibi eserlerinde Selanik’te sınır boylarında askerken gördüklerini anlatarak Osmanlıcılık fikri etrafında durur.
21. “Başını Vermeyen Şehit, Forsa, Kütük, Topuz, Vire, Pembe İncili Kaftan” gibi öykülerinde eski kahramanlardan ve Türklük duygusundan bahseder.
22. “Perili Köşk, Sanduka, Keramet, Gizli Mabet” gibi eserlerinde halkın arasında dolaşan batıl inançlara değinir.
23. “Yüz Akı, Kurumuş Ağaçlar, Yalnız Efe, Üç Nasihat” gibi öykülerinde Anadolu’ya ve halka değinir.
24. “Ant, Falak , Kaşağı” öykülerinde çocukluk anılarından bahseder.
25. “Efruz Bey , Kızıl Elma Neresi” eserleri bir fikri savunmak ve yermek için yazılmıştır.
26. Efruz Bey isimli eseri edebiyatımızda çok tartışma yaratmıştır. Tartışma konusu ise bu eserin hikaye mi yoksa roman olduğudur. Çünkü kitap 7 dölüm halinde Efruz Bey’in maceralarını anlatır ve bu yönüyle yani bütünlük yönüyle romanı andırır. Ama bölümler arasında ilişki olmaması nedeniyle hikaye konumundadır.Ayrıca bu eserinde Batı’yı ve Batılılaşmayı yanlış tanıyan aydın kesimini de eleştirir.
27. Öykülerini “Yeni Mecmua” ve “Büyük Mecmua” dergilerinde yayınlar. 35 yıllık yazı hayatına 140 öykü sığdırmıştır.
Eserleri:
Roman:
Ashâb-ı Kehfimiz, Efruz Bey
Öykü:
Harem, Yüksek Ökçeler, Gizli Mabet, Beyaz Lale, Asilzadeler, İlk Düşen Ak, Mahcupluk İmtihanı, Dalga, Nokta, Tarih Ezelî Bir Tekerrürdür, Bahar ve Kelebekler, Primo-Türk Çocuğu, Hürriyet Bayraktarı, Başını Vermeyen Şehit, Pembe İncili Kaftan, Topuz, Vire, Falaka, Kurbağa Duası, Yalnız Efe, Kaşağı, Ant, Bomba
İnceleme:
Milli Tecrübelerden Çıkarılmış Ameli Siyaset, Yarınki Turan Devleti, Türklük Mefkuresi, Türklük Ülküsü
