Şiir ve Düz Yazı Türleri – 5

ŞİİR VE DÜZ YAZI TÜRLERİ – 5

1.             Elif kaşların çatar

Gamzesi sineme batar

Ak elleri kalem tutar

Yazar elif, elif diye

Konu ve şekil bakımından koşmanın güzel­lemesine benzeyen yukarıdaki dörtlük halk edebiyatı nazım biçimlerinden hangisinden alınmıştır?

A) Hoyrat                               B) Semai               C) Destan

D) Mani                                 E) Varsağı

2.     Aşağıdakilerin  hangisinde zengin  kafiye yoktur?

A)       Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar

Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar

B)       İçimde tüten bir şey hava, renk, eda, iklim

O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sev­gilim

C)       Denizle toprak, yalnız onda ermiş visale

Ve kavuşmuş rüyalar, onda ermiş visale

D)      Tarihin gözleri var, surlarda delik delik

Servi, endamlı servi, ahirete perdelik

E)       Şahadet parmağıdır göğe doğru minare

Her nakışta o mana: Öleceğiz ne çare

3.             –    Hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla söylenir.

–     Koşma gibi kafiyelenir.

–    3-5 dörtlükten oluşur.

–    Son dörtlükte şairin adı geçer.

–     Koşmanın yiğitlik, kahramanlık konularını işleyen türüdür.

Yukarıda özellikleri verilen şiir türü aşağıda­kilerden hangisidir?

A) Semai                               B) Koçaklama

C) Güzelleme                       D) Ağıt

E) Taşlama

4.    Aşağıdakilerin hangisinde Âşık edebiyatı nazım türleri bir arada verilmiştir?

A)   Güzelleme – taşlama – koçaklama – ağıt

B)   Mani – türkü – ağıt – koçaklama

C)   Türkü – güzelleme – koçaklama – ağıt

D)   Taşlama – varsağı – ağıt – mani

E)   Mani – taşlama – ağıt – nefes

5.  Çoban ve kır yaşamını anlatan, doğa güzellikle­rini dile getiren şiirlerdir. Anlatım bir kişinin ağ­zından olur ve kır yaşamının güzelliğini anlatır­sa “idil”, çoban yaşamını karşılıklı konuşmalar­la anlatırsa “eglog” adını alır.

Yukarıda tanıtılan şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Epik                                   B) Dramatik

C) Didaktik                           D) Pastoral

E) Lirik

6.             Bulamadım şu halimden anlayan

Gönül hasta, dudak hasta, dil hasta

Yağmur yağar, dağı taşı ıslatır

Yaylalardan uzak kalan sel hasta

Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söy­lenemez?

A)   Koşmanın “güzelleme” nazım türündendir.

B)   II. ve IV. dizelerdeki “dil” ve “sel” sözcükle­rinde yarım uyak vardır.

C)   Koşmanın ilk dörtlüğü olup xaxa biçiminde uyaklanmıştır.

D)   II. ve IV. dizelerdeki “hasta” sözcükleri re­diftir.

E)   Söz sanatı yapılmamıştır.

7. Halk edebiyatında “taşlama” denen alaycı yergi şiirinin Divan edebiyatındaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gazel                                                B) Mersiye                            C) Murabba

D) Hicviye                                             E) Mesnevi

8. Aşağıdakilerden hangisi pastoral şiirin özel­liklerinden biri değildir?

A) Türk edebiyatında Faruk Nafiz Çamlıbel ve Kemalettin Kamu bu türde şiirler yazmıştır.

B)Doğayla insan arasındaki tarih boyunca sü­ren çatışmaları, gerginlikleri konu alır.

C) Bir kişinin ağzından kır betimlemesi yapan pastoral şiirlere “idil”, çobanları ve kır yaşa­mını karşılıklı konuşmalarla anlatanlara “eglog” adı verilir.

D)Bu türün dünya edebiyatındaki en güzel ör­nekleri Virjillus’un kaleminden çıkmıştır.

E) Çoban yaşamını ve kır güzelliklerini yalın bir söyleyişle ele alan şiirlerdir.

9. Aşağıdakilerden hangisi, insan hayatını ve insanın görüp yaşadıklarını, anlatmakla sı­nırlı yazı türlerinden değildir?

A) Anı                                     B) Eleştiri

C) Otobiyografi                    D) Biyografi

E) Gezi

10.  Dünya edebiyatına Fransız yazar Montaig­ne’nin kazandırdığı tür, herhangi bir konuda ya­zarın kişisel duyuş ve görüşlerini iddiasız biçim­de aktarmasını sağlar. Belgelere, kanıtlara da­yanması gerekmediği için özgürce seçilen bir konu, rahat bir dille ve açık yüreklilikle okuyucu­nun beğenisine sunulur.

Bu parçada özellikleri aktarılan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anı                                     B) Sohbet

C) Fıkra                                  D) Deneme

E) Eleştiri

11. Yaşamın ağlatan ve güldüren yanları birlikte verilir. Sevinç, umut, kuşku, tasa, facia ve ko­miklik gibi yaşamın türlü biçimleri bu türde bir araya getirilir. Böylece yaşamı olduğu gibi yan­sıtır.

Burada sözü edilen tiyatro türü aşağıdaki­lerden hangisidir?

A) Trajedi                                             B) Opera               C) Operet

D) Dram                                E) Komedi

12.           Dedim bu Ömer’in aklını aldın

Dedi sevdiğine pişman mı oldun

Dedim dilber niçin sararıp soldun

Dedi hep çektiğim dil yarasıdır

Yukarıdaki mısralar aşağıdaki şiir türlerin­den hangisinin örneği olabilir?

A) Lirik                   B) Pastoral                           C) Dramatik

D) Epik                   E) Didaktik

CEVAPLAR