Biyografi Nedir, Özellikleri Nelerdir, İlk Biyografi Hangisidir?
Kendi alanlarında ünlü olmuş, kişilerin hayatlarını, neler yaptıklarını, ülke ve dünya insanlığına neler kazandırdıklarını, hayatlarının önemli başarılarını ve dönüm noktalarını bütünüyle anlatan yazılardır.
Biyografi eserinde bir kişi anlatılacağı gibi bir eserde birden çok kişi de anlatılabilir.
Biyografiler konusuna göre çeşitlenebilir mesleki biyografi, ulusal biyografi vb gibi.
Şuara tezkireleri de biyografi türündedir.
Şairlerin biyografilerine, eserlerine yer veren, şiirleri hakkında değerlendirmelerin bulunduğu eserlere şuara tezkiresi denir.
Biyografiler yazım tekniğine göre de farklılıklar arz etmektedir. Bunları kısaca şöyle sınıflandırabiliriz:
a) Bilimsel biyografi: Biyografik bilgileri kronolojik sıralayan eserlerdir.
b) Biyografik roman: Roman, hikâye gibi tahkiye kurgusu içerisinde, olay anlatımı üslubuyla kişiyi bir roman kahramanı gibi olayların içindeki konumlarıyla sunan eserlere de edebî biyografi ya da biyografik roman denir.
c) Nekroloji: Ünlü bir kişinin hemen ölümünden sonra gazete ve dergilerde yakın çevresinin ölen kişi hakkında anı üslubuyla anlatıldığı yazılara denir.
NOT
Türk edebiyatında ilk biyografik eser, Malik Bahşi’nin Feridüddin-i Attar’dan çevirmiş olduğu Tezkiretü’l Evliya’dır. İlk Türkçe şuara tezkiresi XV. yüzyılda kaleme alınan Ali Şir Nevai‘nin Mecâlisü’n-Nefâis adlı eseridir.
