SERVET-İ FÜNUN VE FECRİ ATİ – 5
1. “Şair ne bir hakikat habercisi ne bir belagatlı insan, ne de bir kanun koyucudur. Şairin lisanı nesir gibi anlaşılmak için değil, duyulmak için vücuda getirilmiş, musiki ile söz arasında sözden ziyade musikiye yakın bir dildir. Şiir nesre çevrilemeyen nazımdır. Şiir hikaye değil sessiz bir şarkıdır.”
Bu sözlerden; şiirde anlamın değil, söyleyişin önemli olduğunu ve şiirin bir ses güzelliği oluşturmak için yazılması gerektiğini çıkarmaktayız.
Yukarıda düşünceleri verilen sanatçı ve ait olduğu edebi dönem aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tevfik Fikret – Servet-i Fünûn
B) Ahmet Haşim – Fecr-i Âti
C) Ziya Osman – Yedi Meşaleciler
D) Cenap Şehabettin – Servet-i Fünûn
E) Orhan Veli – Garipçiler
2. Ahmet Haşim,
I. Türk edebiyatının en büyük sembolist şairidir.
II. Şiirlerini aruzla yazmakla beraber, heceyle “Piyale” adlı kitabını yazdı.
III. Şiirlerinde hayale ve ahenge büyük değer verdi.
IV. Dış dünyaya ait gözlemlerini bir prizmadan geçirerek değiştirip süsleyerek yazdı.
V. “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar” isimli yazısı sağlıklı bir poetikadır.
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
3. I. “Sanat, sanat içindir.” görüşü
II. Anlaşılması zor, kapalı bir anlatımın olması
III. Ağır bir dilinin olması
IV. Katı kurallarının olması
V. Şiirde parça bütünlüğünün esas tutulması
Divan edebiyatı ve Fecr-i Âti dönemi karşılaştırılırsa numaralanmış maddelerden hangisi ortak özellik olmaz?
A) I B) II C) III D) IV E) V
4. O her şeyi “hayal havuzunun sularında seyretmiş ve onları renkli bir akis olarak” görmüştür. Şiirde musikiye değer vermesi de onu sembolizme yaklaştırır. Kelimelerde musiki araması, sanatçıyı sözcük seçiminde titizliğe götürür. Beğendiği sözcüklerin yabancı olup olmamasını düşünmeden onları şiirde kullandı.
Aşağıdaki eserlerden hangisi bu parçada tanıtılan sanatçıya ait değildir?
A) Bize Göre
B) Ferda-yı Garam
C) Göl Saatleri
D) Piyale
E) Gurabahane-i Laklakan
5. Tevfik Fikret’in çocuklar için 8’li hece ölçüsüyle kaleme aldığı bu eser, çocuk edebiyatının ilk ve en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Fikret burada, şiir yoluyla çocukları eğlendirerek eğitmek, onların sanat zevkini geliştirmek, okuma arzusu uyandırmak, müzikle ilgilenmelerini sağlamak ve tabiata bakma zevkini aşılama ister.
Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tarih-i Kadim B) Rubab-ı Şikeste
C) Haluk’un Defteri D) Şermin
E) Rübabın Cevabı
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, Türk edebiyatı ile ilgili bilgi yanlışı vardır?
A) Edebiyat-ı Cedide döneminde Batı’dan alınmış nazım biçimleri de kullanılmıştır.
B) Sahnelenen ilk tiyatro eseri Vatan Yahut Silistre’dir.
C) Edebiyat-ı Cedide döneminde tiyatro türü yaygın değildir.
D) Tanzimat ikinci dönem sanatçılarında romantizm akımının etkileri görülür.
E) Tevfik Fikret Edebiyat-ı Cedide’nin anı türünde de örnek vermiş bir sanatçısıdır.
7. – Dönemin hikaye ve roman temsilcisidir.
– Türk romanına Batılı bir hava vermiştir.
– Dili oldukça ağırdır.
– Romanlarını realist, natüralist anlayışla yazmıştır.
Yukarıda bazı özellikleri verilen Edebiyat-ı Cedide yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halit Ziya Uşaklıgil
B) Namık Kemal
C) Saffeti Ziya
D) Hüseyin Rahmi Gürpınar
E) Mehmet Rauf
8. Yazar, bu eserinde alafranga yaşayışa özenen Bihter Hanım’ın kendinden yaşça büyük olan Adnan Bey’le evlenmesini, ancak Adnan Bey’in yeğeni olan Behlül adlı gençle birbirlerine aşık olmalarını anlatır. Züppe bir genç olan Behlül, Bihter Hanım’ı sonunda kandırır; ancak Adnan Bey’in kızı Nihal durumu fark ederek babasına bildirir. Adnan Bey’in durumu öğrendiğini anlayan Bihter canına kıyar.
Paragrafta anlatılan roman ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eylül – Mehmet Rauf
B) Handan – Halide Edip Adıvar
C) Aşk-ı Memnu – Halit Ziya Uşaklıgil
D) İntibah – Namık Kemal
E) Salon Köşelerinde – Saffeti Ziya
9. Aşağıdakilerden hangisi Edebiyat-ı Cedide’nin şiir özellikleri arasında yer almaz?
A) Daha çok bireysel konuları işlemiştir.
B) Divan şiirinde bile bulunmayan kelime ve terkipler kullanılmıştır.
C) Şiirde cümle hakimiyeti vardır.
D) “Göz için kafiye” anlayışı benimsenmiştir.
E) Batı’dan sone ve terza-rima gibi nazım biçimleri alınmıştır.
10. – Romanın sanat yönüne, tekniğine hiç özen göstermez.
– Edebiyatımıza sokak onunla girmiştir. Gerçek konuşma onunla başlamıştır.
– İstanbul’daki günlük yaşamın canlılığını ve sıcaklığını romana ilk o taşımıştır.
– Diğer Edebiyat-ı Cedidecilerden farklı, bağımsız bir yol izlemiştir.
– “Şık, Gulyabani” önemli eserleridir.
Yukarıda özellikleri verilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halit Ziya
B) Yakup Kadri
C) Reşat Nuri
D) Hüseyin Rahmi
E) Ahmet Hikmet
11. Mehmet Rauf, edebiyatın hemen hemen bütün türlerinde eser vermesine
I
rağmen, asıl kişiliğini romanlarıyla hikayelerinde gösterir. Balzac, E.Zola,
II
Stendhal etkilendiği yazarların başındadır. Realizmi ve Natüralizmi
III
benimsemiş; edebiyatımızda realist–psikolojik roman çığırını açmıştır. Batılı
IV
roman ve hikaye tekniğine uygun, ilk başarılı örnekler onundur. Romanlarında tuh tahlillerine çok önem vermiştir en eleştirilen yönü dilidir. Yabancı sözcüklere tamlamalara çok yer verir; sanat özentisiyle cümleleri pişirerek şairane tasvirlerle konunun dışına çıkar. Yazarın ilk romanı “Sefile”dir.
V
Yukarıdaki paragrafta numaralandırılmış yerlerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
12. Aşağıdakilerden hangisi Mehmet Rauf’un romanlarından biri değildir?
A) Son Yıldız B) Ferda-yı Garam
C) Genç Kız Kalbi D) Nimetşinas
E) Eylül
CEVAPLAR
1 B 2 B 3 E 4 B | 5 D 6 E 7 A 8 C | 9 D 10 D 11 A 12 D |
