ŞİİR VE DÜZ YAZI TÜRLERİ – 8

 1.   Aşağıdakilerden hangisi beyitlerle kurulan nazım biçimlerinden değildir?

A) Gazel                                 B) Kaside

C) Rubai                                 D) Kıt’a

E) Mesnevi

2.    Aşağıdakilerden hangisi Tekke edebiyatı na­zım türleri arasında yer almaz?

A) İlahi                                   B) Nefes                                 C) Nutuk

D) Devriye                              E) Güzelleme

3.             Dinle sana bir nasihat edeyim

Hatırdan gönülden geçici olma

Yiğidin başına bir iş gelende

Anı yad ellere açıcı olma

Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisi­ne örnek olabilir?

A) Pastoral                             B) Didaktik                             C) Dramatik

D) Epik                                    E) Lirik

4.  Konusunda uzman kişilerce yazılan bilimsel ni­telikli yazılardır. Gazete ve dergilerde okuyucu­ya bilgi vermek, okuyucunun düşüncelerini de­ğiştirmek, belli bir tezi kanıtlamak amacıyla ya­yımlanır. Ele alınan olay, sorun, konu objektif (nesnel) bir yaklaşımla incelenir.

Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdaki­lerden hangisidir?

A) Fıkra                                  B) Deneme

C) Makale                               D) Eleştiri

E) Röportaj

5.             Bahçemize üç gül diktim biterse

Şakıyıp dalında bülbül öterse

Benim vadem senden evvel yeterse

Mezarıma çift taş dikin kırmızı

Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden han­gisi söylenemez?

A)   11’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.

B)   Redif vardır.

C)   Yarım kafiye kullanılmıştır.

D)   Nazım biçimi koşmadır.

E)   Ulamaya yer verilmemiştir.

6. (I) Arap edebiyatından alınmıştır. (II) Aşk, doğa, şarap, eğlence konulan işlenir. (III) Beyit nazım birimiyle yazılır ve 5-15 beyitten oluşur. (IV) İlk beyit “matla(doğuş)”, son beyit makta (kesiş)”, en güzel söylenmiş beyit de “beytü’l gazel” adı­nı alır. (V) Şairin adı, matla beytinde geçer.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi­sinde gazel ile ilgili bilgi yanlışı vardır?

A) I.          B) II.         C) III.        D) IV.         E)V.

7.  Divan edebiyatında XVIII. yüzyılda kullanılmaya başlanan bir nazım biçimidir. Dörtlüklerle yazılır. Halk edebiyatındaki türkü nazım biçiminin etkisiy­le doğduğu söylenir. En ünlü şairi Nedim’dir. Dörtlükler “aaaa/bbba/ccca biçiminde uyaklanır. Aşk, doğa, içki, kadın gibi konular işlenir.

Yukarıdaki parçada aşağıdaki nazım biçim­lerinden hangisinden söz edilmiştir?

A) Şarkı

B) Murabba

C) Rubai

D) Müstezat

E) Terkib-i bent

8.   Aşağıdakilerden hangisi koşma nazım türle­rinden değildir?

A) Taşlama                            B) Ağıt

C) Güzelleme                         D) Koçaklama

E) Semai

9.  Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının genel özelliklerinden biri değildir?

A)   Dil süslü ve sanatlıdır. Arapça ve Farsça kelime ve tamamlamalara sıkça yer verilir.

B)   Şiirde konu bütünlüğü aranmaz. Beyit bütünlü­ğü esastır. Her beyit ayrı bir konuyu işleyebilir.

C)   Anlamdan çok söyleyiş önemlidir. Ne söy­lediği değil, nasıl söylediği önemlidir.

D)   Kafiye göz içindir. Genellikle yarım kafiye kullanılmıştır.

E)   Şiire başlık konmaz. Her şiir, redifle veya konusunun adı ile anılır.

10.   Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının özelliklerinden birisi değildir?

A)   Bu edebiyat, halk diline bağlıdır.

B)   Dil ve anlatımda süslü söyleyişe yöneliş yoktur.

C)   Halkın içinden doğan eserler, konu tema ve duyarlık bakımından halkın hayatına sıkı sıkıya bağlıdır.

D)   Şairler, genellikle okumamış kişilerdir.

E)   Toplum hayatını ilgilendiren sorunlara deği­nilmemiştir.

11.  Bir gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve dü­şünceler öne sürmek ya da bir tezi savunmak, desteklemek için yazılan yazılara — denir. An­latım yalın ve yoğundur, nesnel bir nitelik taşır.

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Makale                              B) Fıkra

C) Günlük                               D) Deneme

E) Anı

12. Yazılarımdaki herhangi bir konuyu, kesin kural­lara varmadan, kanıtlamaya kalkmadan, okuyu­cuyu inandırmaya zorlamadan yazarım. Ken­dimle konuşuyormuş gibi bir hava sezdiririm. Samimi bir dil kullanırım. Böyle söyleyen biri aşağıdaki nesir türlerin­den hangisinden yararlanmıştır?

A) Makale              B) Fıkra             C) Deneme

D) Hikâye               E) Anı

13.  Yazarın, güncel olayları, özel bir görüşle, güzel bir üslupla, kanıtlama gereği duymadan yazdığı kısa, günübirlik yazılardır. Yer yer nükteli sözler söz konusudur. Yazar düşüncelerini kanıtlama yoluna gitmez. Okuyucuyla konuşuyormuş gibi bir hava sezdirir. Türün ünlüleri, Ahmet Rasim, Falih Rıfkı, Ahmet Haşim, H. Cahit Yalçın, Pe­yami Safa’dır.

Yukarıda özellikleri verilen tür, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fıkra                                  B) Deneme

C) Makale                               D) Roman

E) Anı

CEVAPLAR