Tanzimat Döneminde İlk Roman ve Hikaye Örnekleri Nelerdir?

TANZİMAT DÖNEMİNDE İLK ROMAN VE ÖYKÜ ÖRNEKLERİ

• Tanzimat edebiyatında ilk roman, bir çeviridir. Yu­suf Kâmil Paşa’nın 1862’de Fransız yazar François Fenelon’dan yaptığı “Telemak” adlı çeviri ro­man, büyük ilgiyle karşılanmıştır.
• Victor Hugo‘nun “Sefilleri, 1862’de “Mağdurîn Hi­kâyesi” adıyla çevrilmiştir.
• 1864te Daniel Defoe’nun “Robinson Crusoe’su, 1871’de Alexander Dumas (Aleksandır Düma)’nın “Monte Kristo”su çevrilmiştir. Bu çevirilerden son­ra da Tanzimat Döneminin sonuna kadar Batılı ro­man örnekleri tercüme edilmiştir.
• Şemsettin Sami, 1870’te Türk edebiyatının ilk yer­li romanı olan “Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat‘ı yazmış ve 1872’de bastırmıştır.
• Namık Kemal, 1876’da ilk edebî roman olan “İnti­bah”! ve 1880 – 1883’te ilk tarihî roman olan “Cezmi”yi yazmıştır.
• Recaizade Mahmut Ekrem,1870’lerde ilk realist roman olan “Araba Sevdası”nı yazmıştır.
• Sami Paşazade Sezai, 1888’de “Sergüzeşt” adlı romanıyla hürriyet özlemini ve esirliği işlemiştir.
• Nabizade Nazım; ilk kez köy gerçeğine eğilmiş ve 1891’de “Karabibik, 1896’da ise “Zehra” adlı psikolo­jik romanı yazmıştır.
• Edebiyatımızın, Batılı anlamdaki ilk öykü örnekleri ise yine Tanzimat Döneminde ortaya konmuştur. Ahmet Mit­hat Efendi‘nin, 1870’te yayımladığı “Letaif-i Rivâyat” adlı eseri ilk öykü denemesidir.
• Sami Paşazade Sezai, hikâyelerini “Küçük Şeyler” adlı eserde (1891) toplamıştır. Bu öyküler Batılı anlamda öykü ölçülerine daha uygundur.