1. Realizm,19. yüzyılın ikinci yarısında romantizme tepki olarak doğmuştur.
2. Realizm, gerçeği olduğu gibi aktarma yolunu tutan bir edebiyat akımıdır. Bu edebiyat akımının doğuşunda pozitif (deney­sel)      bilimlerdeki gelişme büyük rol oynamıştır.
3. 18. yüzyılda Aydınlanma felsefesini  yaşayan Avru­pa’da, bilim ve teknoloji baş döndürücü bir hızla gelişmesi bilime büyük bir güven ve say­gı duyulmasına yol açmıştır. Fransız filozofu Auguste Comte tarafından sistemleştirilen “poziti­vizm(olguculuk)” öğretisi bu güven ve saygının sonucudur. Comte’a göre insanlık, teolojik (dinsel) ve metafi­zik (felsefi) çağları geride bırakmış; pozitif çağa girmiştir. Din ve felsefenin yerini bilim almıştır ar­tık. Bilim insanlığın bütün sorunlarını çözecek, cenneti yeryüzüne indirecektir.      Bilimin böylesine yüceltildiği bir toplumda sanatın bilimden etkilen­mesi      doğal bir sonuç olmuştur.
4. Realizmin      romantizmden üstün olduğu G. Flaubert’in “Madam      Bovary” adlı eseriyle      ortaya konmuştur.
5. Sanatçının amacı, gerçeği sanatın kuralları için­de sanat eserine      taşımaktır. Sanata bunun dışın­da dini, ahlaki, sosyal bir amaç yüklenemez.
6. Deney ve gözleme her şeyden önce önem verilir.
7. Sanat için sanat      anlayışına bağlı kalır.
8. Bilimsel yöntemle elde edilen belgelere, anket yöntemine de başvurulur. Sanatçının masa başında otura­rak, hayaller kurarak gerçeğe ulaşması imkânsız­dır.Bunun içinde bilimsel yöntemlere      başvurması gerekmektedir.
9. Günlük hayatta rastlanan ya da rastlanması mümkün olaylar , kişiler ve çevreler anlatılır.Konuları gerçek hayattan alır.
10. Karakterler  gerçek hayatta olduğu gibi iyi ve kötü yanlarıyla yansıtılır. Yani romantizmdeki gibi tek yönlü değil,bütün yönleriyle ele      alınır.
11. Romantik eserlerde      rastlanan olağanüstülüklere, mucizelere yer veril­mez.
12. Çevre ve töre tasvirine büyük önem verilir. Çünkü insanın karakterinin oluşumunda çevre      önemine inandıkları için çevre de eserlere aktarılır.
13. Realizm de dram ve olaylar alabildiğince      azaltılmaya çalışılmıştır.
14. Romantik eserlerde aşırıya      kaçan ve bir süsü gibi  betim­lemeler,      realist eserlerde insanı anlatmanın bir aracı olur.Bu betimlemeler eserlerde romantizm gibi yapmacık  ve hepsi birden değil, yeri geldiğince      konuyu aydınlatmak için verilir.
15. Sanatçı eserinde kendi kişiliğini gizler. Bilim adamı mantığıyla hareket ettikleri için  kendi görüşlerini ortaya koymazlar.
16. Yarattığı karakter      arasında taraf tutan romantikler gibi taraf tutmazlar.
17. Yalın, açık, yapmacıksız bir üslupla; sağlam bir dille yazmaya özen gösterilir. Biçime son derece önem verilir.
18. Romantik eserlerde sık görülen tesadüflere yer verilmez, Bilimsel düşündükleri için      neden sonuç(determinizm) çerçevesinde hareket ederler.
19. Başta roman ve öykü olmak üzere tiyatro ve eleş­tiri türlerinde büyük gelişme sağlanmıştır. Re­alizm döneminde roman türünün en büyük usta­ları yetişmiş; roman, altın çağını yaşamıştır.

Realizmin Önemli Temsilcileri

Balzac,

Stendhal,

Gustave Flaubert,

Guy De Maupassant

Goncourt Kardeşler,

Charles Dickens,

Daniel Defoe,

Charlotte Bronte,  

Ernest Hemingway,

John Steinbeck,

Gogol,

Turgenyev,

Dostoyevski,

Tolstoy

Türk Edebiyatındaki Temsilcileri

Samipaşazâde Sezai

Recaizade Mah­mut Ekrem (Araba Sevdası – Edebiyatımızda yazılmış ilk realist eserdir.)

Nabizade Nazım

Halit Ziya Uşaklıgil (Batılı anlamda yazılmış ilk realist eser olan Mai ve Siyah bu yazara aittir.)

Mehmet Rauf

Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Refik Halit Karay

Halide Edip Adıvar

Memduh Şevket Esendal

realizmin başarılı örneklerini vermişlerdir.

• XIX. yüzyılın ikinci yarısında Romantizmin aşırı duygu­sallığına tepki olarak ortaya çıkmış bir akımdır.
• 1857 yı­lında Gustave Flauberfin “Madame Bovary” adlı roma­nıyla, romantizm karşısında üstünlük sağlamıştır.
• XIX. yüzyılda Avrupa’da bilimde önemli gelişmeler olmuş, deneysel bilimdeki gelişmeler sanatçıyı bir ahlakçı gi­bi değil, bir bilim adamı gibi davranmaya itmiştir.
• Stendhal ve Balzac bu akımın müjdeleyicileridir.

Realizmin özellikleri:

• İnsan ve toplum iyi-kötü. güzel-çirkin demeden ol­duğu gibi yansıtılmaya çalışılmıştır.
• Anlatılanlar, gözlem ve belgeye dayandırılmış; ka­rakterler içinde bulundukları çevreye göre tanıtılmıştır.
• Sanat için sanat görüşü savunulmuştur.
• Özellikle hikâye ve romanda çok etkili olmuş bir edebiyat akımıdır.
• Anlatımın kusursuz olması ön planda tutulmuş, üslupçu bir anlatım benimsenmiştir.
• Konu gerçeklerden alınmış, sanatçı kişiliğini gizle­miş; betimlemeler yazarın gözüyle değil, kahramanların gözüyle yapılmıştır.

Başlıca temsilcileri arasında, Stendhal, Balzac, G. Flaubert, Lev Tolstoy, Dostoyevski, A. Çehov, E. He-mingway, J.Steinbeck, Charles Dickens, Gogol, Tur-ganyev, M.Gorki sayılabilir.
 
Türk edebiyatında Recaizade Mahmut Ekrem, Samipaşazade Sezai, Nabizade Nazım, Halit Ziya Uşaklıgil, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Memduh Şevket Esendal, Reşat Nuri Güntekin, Refik Halit Karay, Sait Faik Abasıyanık realizmden etkilenmiştir.
 
Stendhal (1783-1842)
Öykü, roman, gezi, anı ve deneme türlerinde eserler vermiştir. Süssüz, gösterişsiz, ama sağlam bir üslubu vardır. Psikolojik çözümleri döneminde tam olarak an­laşılamamıştır.
Eserleri: Parma Manastırı, Kırmızı ve Si­yah, Kastro Rahibesi.
 
H. De Balzac (1799-1850)
“İnsanlık Komedyası” başlığı adı altında topladığı ro­manlarında, insan yaşamına ilişkin ayrıntıları usta bir gözlemcilikle yansıtmıştır. Realist romanın öncüsüdür. Eserlerinde iki yüze yakın tipi bütün gerçekliğiyle can­landırmıştır.
Eserleri: Goriot Baba, Eugenie Grandette, İki Yeni Gelinin Hatıraları, Vadideki Zambak, Mutluluk Peşinde, Köylü Hekimi.
 
G. Flubert (1821 -1880)
Kahramanlarının gerçeğe uygun olmasına, söyleyişe ve biçime önem vermiş, kişiliğini gizlemiştir. Yalana, çirkef dünyaya karşı tek sığınağı sanattır. Bütün eser­leri insanlığın hayalini anlatır.
Eserleri: Madame Bo­vary. Duygusal Eğitim, Salambo, Üç Hikâye.
 
Tolstoy (1828-1910)
Eselerinde yarattığı tipler, anlattığı olaylar, gelenek ve göreneklerle ilgili tasvirler gerçeğe çok uygundur. Gözlemleri ve olayları yalın bir dille anlatmayı başar­mıştır.
Eserleri: Anna Karenina, Savaş ve Barış, Kazak­lar; Hacı Murat, İvan ilyiç’in Ölümü, Diriliş, Sivastopol 1855.
 
Dostoyevski (1822-1881)
Aşağı yukarı bütün yapıtlarının temel öğesi acıma ve psikolojidir. Çağdaş psikologlar ve Egzistansiyalistler onun sezgilerinden, psikolojik tahlillerinden yararlan­mıştır.
Eserleri: Karamozof Kardeşler, Ezilenler, Suç ve Ceza, Budala, Kumarbaz, Ecinliler, Ölüler Evinde Hatı­ralar.
 
E. Hemingvvay (1898-1916)
Yalın ve gerçekçi bir anlatımı vardır. Birçok işte çalış­mıştır. Bu işlerle ilgili gözlemleri yapıtlarının temelini oluşturur.
Eserleri: Çanlar Kimin için Çalıyor, İhtiyar Adam ve Deniz, Güneş de Doğar, Silahlara Veda, Afri­ka’nın Yeşil Tepeleri.
 
J.Steinbeck (1902-1968)
Biyoloji öğrenimi görmesi, dolayısıyla pozitif bilimle uğraşmış olması onu Natüralizme yaklaştırır, iyi bir gözlemcidir. Çoğunlukla toprakla uğraşan insanları, köy ve kırsal kesim yaşamını anlatır.
Eserleri: Bitmeyen Kavga, Gazap Üzümleri, Yukarı Mahalle, Fareler ve in­sanlar.