Eleştiri Türü Nedir, Özellikleri, Temsilcileri Kimlerdir?
Eleştiri temeli düşünce olan bir yazı türüdür.
Eleştiride konu sınırlaması yoktur. Her şey eleştirinin konusu olabilir.
Eleştiri, edebiyat, sanat veya düşünce yazılarının içeriğiyle bu içeriğin işlenişini, değerli ve değersiz yönlerini ortaya koyan bir yazı çeşididir.
Eleştirmenin görevi güzellik yaratmak değil, aksine daha önceden yaratılmış güzelliği yargılamak ve onu okurlara tanıtmaktır.
Eleştiriler; okura dönük eleştiri, topluma dönük eleştiri, sanatçıya dönük eleştiri, yapıta dönük eleştiri olmak üzere kendi içinde bölümlere ayrılır.
Hedeflenen öğeyi doğru ve yanlış yönleriyle tanıtmayı amaçlayabileceği gibi, bu öğenin doğru tanıtılmasını sağlamayı ve bir değerlendirmeyi de hedef alabilir.
Eleştiri düşünsel planla yazılır.
Eleştiride konu, yazının sonuna dek değerlendirilmesi yapılan esere bağlı kalmalıdır. Eser ile ilgili, değerli ve değersiz diye gösterilen yargılar, eserden alınacak örneklere dayandırılmalıdır.
Eleştirmen öznel değerlendirmelerden kaçınmalıdır.
Eleştirmen uzman olduğu alanda yazabilir.
Türk edebiyatında eleştirinin ilk örneklerine divan edebiyatında şuara tezkerelerinde rastlanır.
NOT
Batılı anlamda edebiyatımızdaki ilk eleştiri örneği olan eser ise Namık Kemal‘in Tahrib-i Harabat’ıdır.
Eleştiri türünde eser vermiş bazı önemli sanatçılar:
Mehmet Kaplan, Nurullah Ataç, Cemil Meriç ve Hüseyin Cahit Yalçın
DÜNYA EDEBİYATI
Boielau, A. France
